11 лабораториялық ЖҰмыс. ТҰРАҚты ток көпірінің КӨмегімен кедергіні өлшеу уйтстон көпірі. Жұмыстың мақсаты



жүктеу 200,63 Kb.
бет1/4
Дата22.12.2022
өлшемі200,63 Kb.
#40740
  1   2   3   4
№11 Уитстон ЛЖ 2


11 ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС.
ТҰРАҚТЫ ТОК КӨПІРІНІҢ КӨМЕГІМЕН КЕДЕРГІНІ ӨЛШЕУ
УЙТСТОН КӨПІРІ.


Жұмыстың мақсаты:тұрақты ток заңдарымен танысып, көпір схемасының жұмысымен танысу.
Құрал-жабдықтар:тұрақты ток көзі, кілт, гальванометр, кедергілер магазині, реохорд, өлшенетін кедергілер;


1. Ток күші. Ток тығыздығы.
Егер өткізгіште электр өрісін тудырсақ, онда оның заряд тасушы бөлшектері реттелген қозғалысқа түседі: оң зарядтар өріс бағытында, терістері өрісіне қарсы бағытта.
Электр зарядтарының бағытталған қозғалысын электр тогы дейді. Оның бағытына оң зарядтар бағытын алу келісілген. Заряд тасушыларға оң және теріс иондар, электрондар жатады. Мысалы, электролиттердегі ток иондардың қозғалысынан, ал металдардағы ток бос электрондардың бағытталған қозғалысынан туады. Кез келген жағдайда токтың болуы мынадай қосымша құбылыстармен қатар жүреді: магнит өрісі пайда болады, өткізгіш қызады, /электродтарда заттар бөліну/ электролиз, т.с.с.
Электр тогы ток күші /І/ деп аталатын шамаман сипатталады. Ток күші деп өткізгіштің бір өлшем /І м2/ көлденең ауданынан перпендикуляр бағытта 1 секунд ішінде өтіп шығатын зарядқа тең скалярлық шаманы айтады.
(1)
Егер уақытқа байланысты ток күші өзгермесе, онда ток тұрақты деп аталады, онда
(2)
СИ жүйесінде ток күші өлшеміне ампер [А] алынады.Ампер деп көлденең қимасы өте аз шексіз, өзара параллель бір-бірінен бостықта 1 м қашықтықта орналасқан өзгермейтін ток күшін айтады, егер олардың әрбір метр ұзындыққа келетін әсерлесу күші 2·10-7Н тең болса. Электр тогының өткізгіштің қимасына бөлінуі токтың тығыздық векторының көмегімен сипатталады. Оның бағыты ток бағытымен және сан мәні токқа перпендикуляр бір өлшем ауданнан бір секундта ағып өтетін электр мөлшеріне тең болады.
(3)
СИ жүйесіндегі өлшемі - [А/м2].


2. Ом заңы. Өткізгіштердің кедергісі және өткізгіштерді жалғау.
Неміс физигі Георг Ом 1827 жылы тәжірибеден мынадай заңды ашқан: біртекті металл өткізгіштегі ток күші өткізгіштегі кернеудің түсуіне тура пропорционал:
(4)
Сыртқы күш әсер етпейтін өткізгішті біртекті дейді. Формуладағы R-ді өткізгіштің электрлік кедергісі дейді.Кедергінің шамасы өткізгіш формасына , мөлшеріне және материалына /неден жасалғанына/ байланысты. Мысалы, біртекті цилиндр формалы өткізгіштің кедергісі мына формуламен анықталады:
(5)
Мұндағыl - өткізгіш ұзындығы, S -оның көлденең қимасының ауданы, - өткізгіштің меншікті кедергісі. СИ жүйесінде кедергі [Ом], меншікті кедергі [Ом·м]мен өлшенеді.
Көптеген металдар үшін меншікті кедергі температураға байланысты сызықты заңдылықпен артады:
(6)
мұндағы -меншікті кедергі, -Цельсий шкаласы бойынша температура.
Көптеген металдар үшін , (6) қойғанда:
(7)
мұнда Т=273+t0Кельвин шкаласы бойынша температура.
Кедергілері болатын өткізгіштердің жалпы кедергісі оларды өзара жалғау әдістеріне байланысты болады.
Егер олар параллель жалғанған болса, жалпы кедергіні мына формуладан табуға болады:
(8)
Егер олар тізбектей жалғанған өткізгіштердің жалпы кедергісі жеке кедергілердің қосындысына тең болады:
(9)
Тұйықталған электр тізбегінде ток көзінің белгілі электр кедергісі болады, оны r - ішкі

жүктеу 200,63 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау