«Взаимосвязь между клинико-метаболическими показателями и особенностями обмена железа при метаболическом синдроме»



жүктеу 295,75 Kb.
Pdf просмотр
Дата19.11.2018
өлшемі295,75 Kb.
#20541


 

 



 

АННОТАЦИЯ 

диссертации Садыковой Карлыгаш Жарылкасыновны на тему 

«Взаимосвязь между клинико-метаболическими показателями и      

особенностями обмена железа при метаболическом синдроме», 

представленной на соискание ученой степени доктора философии (PhD) 

по специальности 6D110100 – Медицина 

 

Актуальность  проблемы  метаболического  синдрома  обусловлена 

высоким риском развития сахарного диабета 2 типа, артериальной гипертензии,  

ишемической  болезни  сердца,  хронической  сердечной  недостаточности  и 

повышением  уровня  смертности  от  данных  заболеваний  (Mottillo  S.  с  соавт., 

2010).  Распространенность  метаболического  синдрома  в  Казахстане  по 

критериям  IDF  (2005),  согласно  результатам  популяционного  исследования, 

проведенного  в  Туркестанском  регионе  Южно-Казахстанской  области, 

составляет  38,5-42,1%    (Шалхарова  Ж.С.,  2006).  В  связи  с  вышеизложенным, 

изучение  патогенетических  механизмов  развития    метаболического  синдрома 

является важным. Проведенные исследования свидетельствуют о наличии связи 

гематологических 

показателей 

и 

параметров 



обмена 

железа 


с 

кардиоваскулярными  заболеваниями  и  сахарным  диабетом  2  типа  (Arija  V.  С. 

соавт.,  2014).  Исследования,  изучавшие  связь  показателей  обмена  железа  с 

метаболическим  синдромом,  единичны,  а  их  результаты  противоречивы  (Ryu 

S.Y. et al., 2008; Kang H.T. et al., 2012; Li J. et al., 2013). При этом исследователи 

подчеркивают,  что  для  подтверждения  выдвинутых  предположений 

необходимо  проведение  аналогичных  исследований  по  данной  проблеме  в 

разных популяциях.   



Цель исследования: 

Изучение  взаимосвязи  между  клинико-метаболическими  показателями, 

гематологическими  параметрами  и  особенностями  обмена  железа  при 

метаболическом синдроме у взрослого работающего населения г. Туркестан.  



Задачи исследования: 

1.  Изучить  связь  показателей  развернутого  общего  анализа  крови  с 

метаболическим синдромом и его компонентами.   

2. Оценить связь общей вязкости крови с метаболическим синдромом и его 

компонентами. 

3.  Определить  распространенность  анемии  и  ее  связь  с  метаболическим 

синдромом у взрослого работающего населения г. Туркестан, проанализировать 

изменение  эритроцитарных  индексов  при  метаболическом  синдроме  с 

нарушениями углеводного обмена  

4.  Изучить  связь  между  показателями  обмена  железа,  общей  вязкостью 

крови,  метаболическим синдромом и его компонентами. 

5.  Провести  анализ    особенностей  питания  пациентов  с  метаболическим 

синдромом  и  изучить  их  связь  с  показателями  обмена  железа  и 

гематологическими параметрами. 



 

 


 

 



 

Методы исследования: 

Для 


достижения 

поставленной 

цели 

проведено 



аналитическое 

одномоментное  исследование,  в  рамках  грантового  проекта  МОН  РК  по  теме 

«Распространенность  проявлений  нейропатии  у  лиц  с  метаболическим 

синдромом» (номер государственной регистрации 0112РК00154, шифр Г-2012). 

Обследованы  пациенты  из  прикрепленного  контингента  поликлиники 

Международного  казахско-турецкого  университета  имени  Х.А.  Ясави,  г. 

Туркестан.  Окончательная  выборка  пациентов  составила  839  человек.  Были 

проведены  антропометрические,  общеклинические,  биохимические  методы 

исследования и анкетирование по опросникам питания.  

Научная новизна исследования:  

Впервые  в  Казахстане  исследуется  связь  между  чувствительными 

показателями  обмена  железа  (сывороточный  ферритин,  трансферрин,  

растворимый  рецептор  трансферрина,  трансферрин/ферритиновый  индекс)  с 

общей вязкостью крови и клинико-метаболическими признаками у пациентов с 

метаболическим синдромом.  

Впервые  исследуются  шансы  наличия  метаболического  синдрома  в 

зависимости от показателей обмена железа и параметров крови с применением 

логистического  регрессионного  анализа  с  коррекцией  на  потенциальные 

конфаундинг факторы. 

Впервые 

анализируются 

особенности 

питания 


пациентов 

с 

метаболическим  синдромом    во  взаимосвязи  с  показателями  обмена  железа  и 



гематологическими параметрами. 

Практическая значимость: 

Результаты  исследования  могут  быть  использованы  в  практическом 

здравоохранении  для  проведения  ранней  профилактики  осложнений   

метаболического синдрома на основе разработанного алгоритма ведения лиц с 

абдоминальным  ожирением,    с  целью  своевременного  выявления  пациентов  с 

изменениями  показателей  крови,  обмена  железа,  особенностей  питания 

(положительное  решение  формальной  экспертизы  по  заявке  на  патент 

Республики Казахстан № 2016/0577.1 от 30.06.2016 г.).   



Сведения о публикациях: 

По материалам диссертационной работы опубликованы 17 научных работ, 

из  них  4  в  изданиях,  рекомендованных  Комитетом  по  контролю  в  сфере 

образования  и  науки  МОН  РК;  1  –  в  издании,  индексированном  в 

информационных  базах  Scopus  -  «Экология  человека»,  12  тезисов  в  научных 

конференциях и конгрессах, в том числе 4 в зарубежных конгрессах и научных 

конференциях. 

Выводы: 

1. Обнаружена  связь  между  количеством  эритроцитов  (сОШ=1,86), 

лейкоцитов  (сОШ=1,49)  и  шансами  наличия  метаболического  синдрома, 

абдоминальным  ожирением  и  гипергликемией  независимо  от  социально-

демографических факторов и индекса массы тела.   



 

 



 

2. Выявлены  положительные  статистически  значимые  ассоциации  общей 

вязкости  крови  с  метаболическим  синдромом  (сОШ=2,20)  и  абдоминальным 

ожирением 

(сОШ=4,79), 

артериальной 

гипертензией 

(сОШ=1,85), 

сохраняющиеся после коррекции на потенциальные конфаундинг-факторы 

3. Распространенность  анемии  среди  взрослого  работающего  населения  г. 

Туркестан  составила  26,4%.  Распространенность  анемии  при  метаболическом 

синдроме  возрастает  с  присоединением  гипергликемии  уже  при  предиабете 

(19,6% против 9,5%) и имеет место на фоне полицитемии при одновременном 

снижении эритроцитарных индексов (MCH, MCH_C, MCV). 

4. Выявлены  статистически  значимые  положительные  ассоциации  уровня 

сывороточного  ферритина  с  шансами  наличия  метаболического  синдрома 

(сОШ=3,17)  и общей вязкостью крови (сβ=0,61) независимо от потенциальных 

конфаундинг  факторов,  включая  коррекцию  на  индекс  массы  тела,  что 

свидетельствует  о  тенденции  к  «перегрузке  железом»  при  метаболическом 

синдроме. 

Напротив, 

выявленные 

отрицательные 

ассоциации 

ферритин/трансферринового индекса с метаболическим синдромом (сОШ=5,75 

для низшей терцили) и общей вязкостью (сβ= - 0,68) крови свидетельствуют о 

наличии функционального дефицита железа при метаболическом синдроме.   

5. В исследованной популяции выявлен низкий уровень приверженности к 

Mediterranean diet (38%), который ассоциирован с высокими шансами наличия 

метаболического синдрома и его компонентов.   



Практические рекомендации: 

1. Всем  пациентам  с  абдоминальным  ожирением    (ОТ≥  94  см  у  мужчин, 

ОТ≥  80  см  у  женщин),  даже  до  развития  полного  симптомокомплекса 

метаболического синдрома рекомендуется: 

1.1 Определять  общую вязкость крови на основании гематокрита и общего 

белка  плазмы  крови.  При  уровне  общей  вязкости  крови  при  208  с

-1

  ≥4,49  cP  



и/или    уровне  общей  вязкости  крови  при  05  с

-1

  ≥32,52  cP  рекомендуется 



проводить  активные  профилактические  мероприятия  для  предупреждения 

развития метаболического синдрома.   

1.2 Проводить  исследование  состояния  обмена  железа  с  определением 

уровня  сывороточного  ферритина,  растворимого  рецептора  к  трансферрину  и 

трансферрин/ферритинового  индекса.  При  выявлении  высокого  уровня  

ферритина ≥ 78,10 нг/мл и растворимого рецептора к трансферрину ≥6,99 мг/л и 

низкого  уровня  трансферрин/ферритинового  индекса  (TfR-F  индекс)  ≤  2,92 

рекомендуется проводить коррекцию диеты на основе принципов Mediterranean 

diet.   

2. У пациентов с предиабетом  рекомендуется проводить детальный анализ 

развернутого  общего  анализа  крови  с  целью  своевременного  выявления 

анемии, определения ее характера и последующей коррекции.   

3. Всем 

пациентам  с  метаболическим  синдромом  рекомендуется 

определять  общую  вязкость  крови  и  показатели  обмена  железа  для 

профилактики осложений метаболического синдрома. 




 

 



 

6D110100 – медицина мамандығы бойынша философия докторы (PhD) 

ғылыми дәрежесін ізденуге ұсынылған Садыкова Карлыгаш 

Жарылкасыновнаның «Метаболизмдік синдром кезіндегі  клиника-

метаболикалық көрсеткіштер және темір алмасу ерекшеліктері арасындағы 

байланыс» диссертациялық жұмысының 

АННОТАЦИЯСЫ 

 

Зерттеу жұмысының өзектілігі:



 

Метаболизмдік синдромның өзектілігі 2 

типті  қант  диабеті,  артериялық  гипертензия,  жүректің  ишемиялық  ауруы, 

созылмалы  жүрек  жетіспеушілік    дамуының  жоғары  қауіпімен  және  осы 

себептерден  дамитын  өлім  деңгейінің  жоғарлауымен  байланысты  (Mottillo  S. 

әріптестерімен, 2010). Метаболизмдік синдромның Қазақстанда кездесу жиілігі 

IDF  (2005)  критерийлері  бойынша  Оңтүстік-Қазақстан  облысы  Түркістан 

өңірінде жүргізілген популяциялық зерттеуге сәйкес 38,5-42,1% құрайтындығы 

анықталды  (Шалхарова  Ж.С.,  2006).    Осыған  байланысты  қазіргі  таңда 

метаболизмдік  синдромның  патогенездік  механизмдерін  зерттеу  маңызды 

мәселе  болып  табылады.  Басқа  популяцияларда  жүргізілген  зерттеулер 

нәтижелері  гематологиялық  көрсеткіштер,  темір  алмасу  параметрлері  және 

кардиоваскулярлы  аурулар,  2  типті  қант  диабеті  арасындағы  байланыс  бар 

екендігін    анықтады  (Arija  V.С.  et  al,  2014).  Темір  алмасу  ерекшеліктері  мен 

метаболизмдік синдром арасындағы байланысты қарастырған зерттеулер өте аз, 

оладың нәтижелері қарамақайшы келеді (Ryu S.Y. et al., 2008; Kang H.T. et al., 

2012; Li J. et al., 2013). Ғалымдардың пікірі бойынша ұсынылған гипотезаларды 

дәлеледеу  үшін,  осы  мәселе  бойынша    түрлі  популяцияларда    зерттеулер 

жүргізу қажет.           

Зерттеу мақсаты

Түркістан  қаласының  жұмыс  атқаратын  ересек  тұрғындарында 

метаболизмдік  синдром  кезіндегі  клиника-метаболизмдік  көрсеткіштер  мен 

гематологиялық  параметрлер,  темір  алмасу  ерекшеліктері  арасындағы 

байланысты зерттеу. 

Зерттеу міндеттері: 

1. Жалпы  қан  анализ  көрсеткіштерінің  метаболизмдік  синдроммен  және 

оның компоненттерімен байланысын зерттеу. 

2. Жалпы  қан  тұтқырлығының  метаболизмдік  синдроммен  және  оның 

компоненттерімен байланысын қарастыру. 

3.  Түркістан  қаласының  жұмыс  атқаратын  ересек  тұрғындары  арасында 

анемияның  кездесу  жиілігін  және  оның  метаболизмдік  синдроммен 

байланысын анықтау, көмірсу алмасу бұзылыстары бар метаболизмдік синдром 

кезіндегі эритроцитарлық  индекстердің өзгеруін талдау.    

4.  Темір  алмасу  көрсеткіштерінің  қанның  жалпы  тұтқырлығымен, 

метаболизмдік синдромы  және оның компоненттерімен  байланысын зерттеу. 

 5.  Метаболизмдік  синдромы  бар  пациенттердің  тамақтану  ерекшеліктері, 

темір  алмасу  көрсеткіштері,  гематологиялық  параметрлері  арасындағы 

байланасты зерттеу.  




 

 



 

Зерттеу әдістері: 

Зерттеу мақсатына жету үшін аналитикалық бірмезетті (көлденең) зерттеу 

жүргізілді.  Зерттеу  «Метаболизмдік  синдромы  бар  науқастардағы  нейропатия 

көріністерінің таралуы» атты  ҚР БҒМ гранттық жобасы аясында 2012-2014 жж 

жүргізілді  (мемлекеттік  тіркеу  номері  0112РК00154,  шифрі  Г-2012).  Оңтүстік 

Қазақстанның Түркістан қаласының Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық 

қазақ-түрік  университетінің  клиникасына  тіркелген  пациенттер  зерттелді. 

Сонғы  іріктеу  839  адамды  құрады.  Пациенттерге  антропометриялық,  жалпы 

клиникалық,  биохимиялық  зерттеулер  және  тамақтану  бойынша  сауалнама 

жүргізілді.  



Ғылыми жаңалығы: 

Алғаш  рет  Қазақстанда  метаболизмдік  синдромы  бар  науқастарда  темір 

алмасуының  сезімтал  көрсеткіштерінің  (сарысулық  ферритин,  трансферрин,    

трансферриннің  ерігіш  рецепторы,  трансферрин/ферритин  индексы)  қанның 

жалпы 

тұтқырлығымен 



және 

метаболизмдік 

синдромның 

клиника-


метаболикалық көрсеткіштерімен байланысы  зерттелді. 

Алғаш  рет  потенциальды  конфаундинг-факторларға  коррекцияланған 

көпөлшемді  логистикалық  регрессия  әдісі  арқылы  метаболизмдік  синдром 

анықталуының  мүмкіндігі  темір  алмасу  көрсеткіштеріне  және  қан 

параметрлеріне байланысты зерттелді. 

Алғаш  рет  метаболизмдік  синдромы  бар  пациенттерде  тамақтану 

рационының ерекшеліктері  мен темір алмасу көрсеткіштері, қан параметрлері 

арасындағы байланысы зерттелді.  



 Зерттеудің тәжірибелік маңыздылығы: 

Зерттеу  нәтижелері  бойынша  тәжірибелік  денсаулық  сақтау  саласында 

метаболизмдік  синдром  кезіндегі  асқынуларды  алдын-алу  мақсатында 

абдоминальды  семіздігі  бар  пациенттерді  бақылау  барысында  қан 

параметрлерінің,  темір  алмасу  көрсеткіштерінің  өзгерістерін,  тамақтану 

ерекшеліктерін  алдын  ала  анықтау  үшін    алгоритм  құрастырылды  (Қазақстан 

Республикасының  патентін  алу  үшін  формальды  сараптаманың  берген  оң 

нәтижесі 30.06.2016 жылғы  № 2016/0577.1).    



Басылымдар: 

Диссертациялық  жұмыс  тақырыбы  бойынша  17  ғылыми  жұмыс  басылып 

шықты,  олардың ішінде  4 –  ҚР  БҒМ  Білім  және  ғылым  саласындағы  бақылау 

Комитеті  ұсынған  басылымдарда,  1  –  Scopus  ақпараттық  базада  тіркелген 

(«Экология  человека»  журналында),  4  тезис  халықаралық  конференциялар 

басылымдарында, 8 ғылыми конференциялар басылымдарында. 



           Қорытынды:    

6. Метаболизмдік  синдром,  абдоминальды  семіздік,  гипергликемия    және 

эритроциттер (кМҚ=1,86), лейкоциттер (кМҚ =1,49) саны арасында әлеуметтік-

демографиялық факторларға және дене салмағының индексіне коррекция жасау 

барысында статистикалық сенімділігі сақталған байланыс анықталды.   

7.  Қанның  жалпы  тұтқырлығымен  метаболизмдік  синдром  (кМҚ  =2,20), 

абдоминальды семіздік (кМҚ =4,79) және артериялық гипертензия (кМҚ =1,85) 



 

 



 

арасында потенциальды конфаундинг-факторлардың әсерін ескергеде оң мәнді  

ассоциация анықталды. 

8. Түркістан  қаласының  жұмыс  атқаратын  ересек  тұрғындары  арасында 

анемия кездесу жиілігі 26,4% құрады. Метаболизмдік синдром кезіндегі анемия 

кездесу  жиілігі  гипергликемия  дамығанда  предиабет  кезінен  бастап  жоғарлап 

(19,6%  қарсы  9,5%),  полицитемиямен  және  эритроцитарлық  индекстердің 

(MCH, MCH_C, MCV) төмендеуімен сипатталады. 

9. Сарысулық ферритин деңгейі және метаболизмдік синдром (кМҚ=3,17), 

қанның  жалпы  тұтқырлығы  (кβ=0,61)  арасында  потенциальды  конфаундинг 

факторлар  әсеріне,  сонымен  қатар,  дене  салмағының  индексіне  тәуелсіз  оң 

мәнді  ассоциациялар  анықталды,  бұл  метаболизмдік  синдром  кезіндегі  ағзада 

темірдің  артық  жинақталуы  үдерісін  көрсетеді.  Керісінше,  трансферрин 

/ферритин  индексі  және  метаболизмдік  синдром  (кМҚ=5,75  төменгі  терциль 

үшін), қанның жалпы тұтқырлығы (кβ= - 0,68) арасында анықталған теріс мәнді 

байланыстар  метаболизмдік  синдром  кезінде  функциональды  темір 

жетіспеушілігін көрсетеді.   

10. 


Түркістан  қаласының  жұмыс  атқаратын  ересек  тұрғындары 

арасында Mediterranean diet ұстану дәрежесі төмендігі және 38% құрайтындығы 

анықталды.  Бұл  жағдай,  өз  кезегінде,  метаболизмдік  синдром  және  оның 

компоненттерінің  дамуының жоғары мүмкіндігімен байланысты.  



 

Тәжірибелік ұсыныстар:  

 

1. Абдоминальды семіздігі бар барлық пациенттерге (БК≥ 94 см ерлерде, 

БК≥  80  см  әйелдерде),  метаболизмдік  синдром  симтомокомплексінің    толық 

дамуына дейін, келесі ұсыныстар беріледі:   

1.1  Гематокрит  және  қан  сарысуының  жалпы  ақуыз  деңгейі  негізінде 

жалпы  қан  тұтқырлығын  анықтау.  Жалпы  қан  тұтқырлығы  (208  с

-1

)≥4,49  сР 



деңгейінде  және/немесе  жалпы  қан  тұтқырлығы  (05  с

-1

)≥32,52  сР  деңгейі 



анықталған  жағдайда  метаболизмдік  синдромның  дамуын  алдын  алу  үшін 

белсенді профилактикалық іс-шараларын жүргізу қажет. 

1.2  Қан  сары  суындағы  ферритин,  еритін  трансферрин  рецепторы 

деңгейлерін  және  трансферрин/ферритин  индексін  анықтау.  Ферритин  деңгейі 

≥  78,10  нг/мл,  және  еритін  трансферрин  рецепторы  ≥  6,99  мг/л  және 

трансферрина/ферритин  индексі  ≤  2,92  болған  жағдайда  Mediterranean  diet 

принциптеріне негізделген коррекцияланған тағам рационы қажет. 

2.  Предиабеті  бар  пациенттерге  ерте коррекция  жасау  мақсатында  анемия 

және  оның  түрін  анықтауға  бағытталған  толық  жалпы  қан  анализінің  егжей-

тегжейлі талдауын жасау қажет. 

3.  Метаболизмдік  синдромы  бар  пациенттердің  жалпы  қан  тұтқырлығын 

және  темір  алмасу  көрсеткіштерін  анықтау  метаболизмдік  синдромның 

асқынуларын алдын-алуға көмектеседі. 

 

 




 

 



 

ABSTRACT 

 

 Sadykova Karlygash 

 

The dissertation thesis "The relationship between clinical and metabolic 

characteristics and features of iron metabolism  in metabolic syndrome", presented 

for the degree of Doctor of  Philosophy (PhD) in the specialty 6D110100 – Medicine 

 

Actuality of the topic: The problem of metabolic syndrome is crucial due to the 

high risk of developing type 2 diabetes, hypertension, coronary heart disease, chronic 

heart  failure  and  increasing  mortality  from  these  diseases  (Mottillo  S.  et  al.,  2010). 

The  prevalence  of  metabolic  syndrome    defined  by  IDF  (2005)  criteria  was  38,5  - 

42,1%  according to the population-based study conducted in the Turkestan region of 

Southern  Kazakhstan  (Shalkharova  Zh.S.,  2006).  Thereby,  the  research  of 

pathogenetic  mechanisms  of  metabolic  syndrome  development  is  crucial.  Studies 

suggest  there  are  the  relations  of  hematological  parameters  and  iron  metabolism

 

indicators with cardiovascular disease and type 2 diabetes mellitus (Arija V. S. et al., 



2014).  The  number  of  studies  examined  the  relationship  of  iron  metabolism  with 

metabolic syndrome are insufficient, and their results are inconsistent (Ryu S.Y. et al, 

2008;. Kang H.T. et al, 2012;. Li J. et al, 2013). The researchers emphasize that it is 

necessary  to  carry  out  similar  studies    for  the  confirmation  of  assumptions  with 

different populations. 

The  research  purpose  is  to  study  the  relationship  between  clinical  metabolic 

characteristics,  hematological  parameters  and  features  of  iron  metabolism  in 

metabolic syndrome among working adults of  Turkestan city. 

The study objectives: 

1. To study the relationship of parameters of detailed general blood analysis with 

metabolic syndrome and its components. 

2. To assess the relationship of whole blood viscosity with metabolic syndrome 

and its components. 

3.  To  determine  the  prevalence  of  anemia  and  its  association  with  metabolic 

syndrome in working adults of Turkestan city, analyze changes in erythrocyte indexes 

in metabolic syndrome with carbohydrate metabolism disorders. 

4. To study the relationship between indicators of iron metabolism, whole blood 

viscosity with metabolic syndrome and its components. 

5.  To  analyze  the  dietary  habits  of  patients  with  metabolic  syndrome  and  to 

study their relation to iron metabolism and hematological parameters. 



Research methods: 

The  analytical  cross-sectional  study  has  been  conducted  on  the  basis  of  Grant 

Funding for scientific and research work of the "Committee of Science, Ministry of 

Education  and  Science  of  the  Republic  of  Kazakhstan»    in  the  subject  "The 

prevalence  of  symptoms  of  neuropathy  in  people  with  the  metabolic  syndrome," 

2012-2014 (state registration number 0112RK00154, code D-2012). 




 

 



 

The  study  included  patients  registered  at  the  policlinic  of  the  H.A.  Yasawi 

International  Kazakh-Turkish  University.  The  final  sample  of  patients  included  of 

839  patients.  All  patients  underwent  general  clinical  examination,  anthropometry, 

blood  tests  including  biochemical  parameters.  All  participants  completed  the  food 

questionnaires. 

 The scientific novelty:  

For the first time in Kazakhstan, the relationship  between sensitive indicators of 

iron  metabolism  (serum  ferritin,  transferrin,  soluble  transferrin  receptor, 

transferrin/ferritin  index)  and  whole  blood  viscosity    with  clinical  and  metabolic 

features in patients with metabolic syndrome have been studied. 

For  the  first  time  the  odds  ratio  of  metabolic  syndrome  according  to  the 

indicators  of  iron  metabolism  and  blood  parameters  using  logistic  regression  with 

adjustment for potential confounding factors have been studied. 

For  the  first time  the  characteristics  of  eating  habits of  patients  with  metabolic 

syndrome  in  conjunction  with  indicators  of  iron  metabolism  and  hematological 

parameters have been analysed. 

Practical_significance'>Practical significance: 

The results of the study shall be applied  in medical practice for early prevention 

of metabolic syndrome complications considering the developed algorithm of patients 

management  with  abdominal  obesity  which  allows  timely  identification  of  patients 

with changes in blood parameters, in iron metabolism indicators, in eating habits (the 

positive  decision  of  the  formal  expertise  of  the  application  for  a  patent  of  the 

Republic of Kazakhstan № 2016 / 0577.1 from 30.06.2016).   

Information on publications: 

According  to  the  materials  of  the  thesis  17  scientific  papers  have  been 

published. Four of them are in editions, recommended by the Committee for control 

of education and science of the  Ministry of Education and Science of the Republic of 

Kazakhstan; 1 is - in the publication indexed in databases Scopus, 12 abstracts have 

been presented and published at scientific conferences and congresses, including 4 in 

foreign congresses. 

Conclusions: 

1. The association between the counts of red blood cells (OR=1,86), white blood 

cells  (OR=1,49)    and  the  odds  ratio  of  presence  metabolic  syndrome,  abdominal 

obesity  and  hyperglycemia  regardless  of  socio-demographic  factors  and  body  mass 

index was found.    

2.    The  positive  association  between  the  whole  blood  viscosity,  metabolic 

syndrome  (OR=2,20)  and  abdominal  obesity  (OR=2,20)  was  revealed,  remaining 

after adjustment for potential confounding factors. 

3.  The  prevalence  of  anemia  in  working  adults  of   Turkestan  city  is  accounted 

for    26,4%.  The  prevalence  of  anemia  with  metabolic  syndrome  increases  with  the 

development  of  hyperglycemia  at  pre-diabetes  stage  (19,6%  vs  9,5%),  and  takes 

place on the background of polycythemia while reducing erythrocyte indices (MCH, 

MCH_C, MCV). 



 

 



 

4. The relationship between the level of serum ferritin and metabolic syndrome 

(OR=3,17),  whole  blood  viscosity  (aβ=0,61)    was  found  regardless  of  potential 

confounding factors, including the correction on the body mass index. It indicates the 

tendency of "iron overload" in metabolic syndrome. On the other hand, the negative 

association  (OR=5,75  for  lowest  tertile)  between  the  ferritin/transferrin  index  and 

metabolic  syndrome,  whole  blood  viscosity  (aβ=  -  0,68)    was  revealed.  It  indicates 

the presence of a functional iron deficiency in metabolic syndrome.   

5.  The  low  level  of  adherence  to  the  Mediterranean  diet  (38%)  was  revealed 

among  working  adults  of  Turkestan  city,  which  is  associated  with  a  high  chance  of 

having the metabolic syndrome and its components. 

 Practical recommendations

1. For  all  patients  with  abdominal  obesity  (OT≥  94  cm  in  men,  OT≥  80  cm  in 

women) in primary health care the following measures are recommended:  

1.1 To  determine  the    whole  blood  viscosity  on  the  basis  of  hematocrit  and   

total blood plasma protein. At the level of total blood viscosity (at 208 s

-1

) ≥4,49 cP 



and/or  the  level  of  total  blood  viscosity  (at  05  s

-1

)  ≥32,52  cP  active  preventive 



measures are recommended to prevent the development of metabolic syndrome  

1.2 It  is  also  recommended  to  determine  serum  ferritin,  soluble  transferrin 

receptor  and  the  transferring  /ferritin  index  for  identification  status  of  iron 

metabolism. In case of determination of high levels of ferritin ≥ 78,10 ng/ml, and the 

soluble  transferrin  receptor  ≥6,99  mg/l  and  low  level  of  transferrin/ferritin  index  ≤ 

2.92 it  is recommended  to  correct  diet based on the principles of the  Mediterranean 

diet.  

2.  Patients  with  prediabetes    require  a  detailed  analysis  of    general  analysis  of 



blood  for the  purpose  of  early  detection of  anemia, determination its nature  and the 

subsequent correction. 

3. For all patients with  the metabolic syndrome it is recommended to determine 

the  whole  blood  viscosity  and  parameters  of  iron  metabolism  for  the  prevention  of  

complications of metabolic syndrome. 

 

  



 

жүктеу 295,75 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау