427
Open access:
http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/
Сонымен қатар жаңа қаржы құрал-жабдықтарын шығару және айналымға түсу
тәртібін анықтау және енгізу бойынша белсенді жұмыстар жүргізілуде.
Бүгінгі таңда елімізде қаржы құрал-жабдықтарының қызметін мемлекеттік
реттеудің жаңа жүйесі қалыптасып келеді. Әлемдік тәжірибеге сай қаржы нарығын
функционалды және институтционалды деп екі топқа бөлеміз. Бүгінгі күнге дейінгі
Қазақстан Республикасында қаржы нарығының екі түрі де қолданылып келеді. Еліміздегі
қаржы нарығын зерттеу жүйесі келесідей болып келеді:
–
банктік және сақтандырулық қадағалау департаменті банк қызметінің жеке
түрлерін орындайтын екінші деңгейлі банктер мен ұйымдардың қызметін бақылауды
жүзеге асырады;
–
бағалы қағаздар нарығын реттеу департаменті реттеуді ерекше функционалды
қағидасын орындайды. Бұл қызмет Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы
олар көрсететін қызмет түрлерін, ол бойынша жұмыс істеуі қажет, атап айтсақ өзін-өзі
реттеуші органдар деңгейінде тәуекелді басқару жүйесін жетілдіру бойынша және т.б.
Қор нарығында тәуекелді басқару шамасы бойынша арнайы жүйелерді құрудан
басқа Қазақстан Республикасында сақтандыру қызметтері мен бағалы қағаздар нарығын
әрі қарай дамуы қаржы нарығында да өз дамуын табанды күтілуде.
Осы сатыда Қазақстан экономикасы үшін келесідей бағыттарда жұмыс істейтін
Ресейдің бағалы қағаздар нарығындағы сақтандырумен айналасатын ұйымдардың
тәжірибесі өте тиімді екені белгілі:
1. Қылмыстардан кешенді сақтандыруы осылардың ішінде - қызметкерлердің заңға
қайшы іс-әрекетімен, жалған бағалы қағаздар алудан, компьютерлік қылмыстардан
(Вирус, Хаккерлік шабуылдар), алдын-ала дайындалған алаяқтық компьютерлік топтар
және тағы да басқа жағдайлар.
2. Қателіктер жіберіп алушылар нәтижесінде клиенттерге зиян келтіруге
жауаптылықты сақтау.
Жоғарыда көрсетілген барлық талаптар, яғни қаржы нарығына бағалы қағаздар
нарығына қойылатын талаптар Қазақстан Республикасы «Қаржы нарығы мен қаржылық
ұйымдары мемлекеттік реттеу және қадағалау» туралы заңында көрсетілген міндеттер
бойынша орындалады. Ол міндеттерге мыналар жатады:
–
қаржылық ұйымдар қызметінің стандарттарын белгілеу, қаржылық ұйымдарды
корпоративтік басқартуды жақсару үшін ынталандыру жағдайларын жасау;
–
қаржы жүйесіндегі тұрақтылықты сақтау мақсатында қаржы нарығы мына
қаржылық ұйымдардың мониторингі;
–
қаржылық тұрақтылықты сақтау мақсатында қаржы нарығының қауіпке
неғұрлым бейім салаларында қадағалау ресурстарын шоғырландыру;
–
қазіргі заманғы технологияларды енгізу. Ынталандыру қаржылық ұйымдардың
қызметі және олар көрсететін қаржылық қызметтер көрсету туралы ақпараттың
тұтынушылар үшін толымдылығы және қолжетімділігін қамтамасыз етеді [3].
Қорыта келе, еліміздің бағалы қағаздар нарығын ұйымдастыру мен реттеу үшін
істелетін іс-шаралар әлемдік стандартқа банктік қызметтің стандарттарына бағалы
қағаздар нарығының қатысушылар қызметіне байланысты жүргізіледі.
Ол Қазақстан Республикасының қаржы нарығын жалпы бағытта тұрақтандыруға
бағытталған.
Қолданылған дереккөздер тізімі
1.
Жоламанова М.Т. Ақша, несие, банк: Оқу құралы. – Алматы: Еуразиялық нарық
институты, 2011. – 353 б.
2.
www.afn.kz
3. www.kase.kz
428
Open access:
http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/
Управление кредитным портфелем банка
Абильмажинов М.
Алматинская Академия экономики и статистики
E-mail:
madi_abilmazhinov@mail.ru
Управление кредитным портфелем представляет собой организацию деятельности
банка при осуществлении процесса кредитования, которая направлена на предотвращение
или минимизацию кредитногориска. Конечными целями кредитной организации при
управлении кредитным портфелем является, во-первых, получение прибыли от активных
операций, во-вторых – поддержание надежной и безопасной деятельности банка [1].
Управление кредитным портфелем включает в себя две функции.
Первая – аналитическая функция. Банк на основе определенных критериев и
показателей анализирует движение своих кредитов, прогнозирует их дальнейшее
развитие. С экономической точки зрения, взаимодействуя с внешней средой,
коммерческий банк при формировании кредитного портфеля отбирает наиболее
рациональные направления вложения средств, сферы применения кредита. Таким
образом, кредитный портфель является классификатором сферы применения ссуд. Он не
только делит клиентов на определенные группы, но и определяет, кому из них отдать
предпочтение, какое вложение средств будет более доходным и надежным с позиции
обеспечения.
Вторая функция управления кредитным портфелем – это обеспечение
диверсификации кредитного риска. Умелое управление кредитным портфелем дает банку
возможность улучшить показатели своей деятельности, укрепить финансовую
надежность. Управление кредитным портфелем позволяет распознать негативные стороны
в размещении кредитов, развивать или сдерживать кредитные операции, улучшать их
структуру, наметить наиболее приемлемую для банка тактику при осуществлении
кредитной политики [2].
Можно выделить несколько принципов управления кредитным портфелем.
1. Управление кредитным портфелем характеризует не только кредитную сферу
деятельности банка. От его состояния зависит ликвидность, доходность и финансовая
надежность банка в целом. В свою очередь, качество кредитного портфеля находится в
полной зависимости от капитальной базы банка, структуры пассивов, от культуры
кредитования и менеджмента банка.
2. Анализ кредитного портфеля и связанное с ним управление рассматривает не
только портфель в целом, но и каждую группу кредитов вплоть до отдельно взятой
кредитной операции. Это всесторонний и конкретный анализ кредитных операций.
3. Управление кредитным портфелем и его анализ предусматривает
систематическое изучение и наблюдение за кредитной деятельностью банка, оценивает
состав и качество банковских ссуд в динамике, в сравнении со среднебанковскими
показателями.
4. Систематический анализ кредитного портфеля позволяет использовать данные о
состоянии кредитного портфеля для принятия решений различными подразделениями
банка.
5. Значение критериев и состав показателей, используемых при управлении
кредитным портфелем, не носит строго обязательного характера для всех банков. Каждый
банк строит анализ на базе своих аналитических возможностей, используя, в свою
очередь, и тот опыт, который накоплен в отечественной и мировой банковской практике.
В процессе управления кредитным портфелем необходимо подчиняться правилам
управления рисками, соблюдать установленные лимиты кредитования, следовать
приоритетам при кредитовании субъектов и объектов.
