2008 жылдың 13 тамызындағы № 98
«Мектеп оқушыларының
ыстық тамағын ұйымдастыру»
əдістемелік нұсқаулығын
бекіту туралы
Қазақстан Республикасының 2002 жылдың 4 желтоқсанындағы
«Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық аман-саулығы» Заңының 7-1
бабындағы 11 тармағына сəйкес
БҰЙЫРАМЫН:
1. «Мектеп асханаларында
оқушылардың ыстық тамағын
ұйымдастыру» əдістемелік нұсқаулығын бекітуді.
2. Бұл бұйрықтың орындалуын қадағалауды өзіме қалдырамын.
3. Осы бұйрық қол қойылған күннен бастап күшіне енеді.
Төраға м.а. А. Асқаров
Келісілген
Қазақстан Республикасының
Білім жəне ғылым министрлігінің
Балалар құқығын қорғау
комитетінің Төрағасы
_________________Ж. Жүкенов
«12» тамыз 2008 жыл
Əдістемелік нұсқаулықтар
«Мектеп асханаларында оқушылардың ыстық тамағын
ұйымдастыру»
Әдістемелік ұсынымдамалдары құрастырушылар:
М.М. Айджанов - медицина ғылымдарының докторы,
профессор
Г.Т. Берденова. - б.ғ.к., бас ғылыми қызметкер
А.Н.Қожахметова - ғылыми қызметкер
Б.А. Қилыбаева — ғылыми қызметкер
Бекітілген
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрлігінің
Мемлекеттік санитарлық-
эпидемиологиялық қадағалау
комитеті Төрағасының м.а.
« 13 » тамыз 2008 жыл № 98
Əдістемелік нұсқаулықтар
«Мектеп асханаларында оқушылардың ыстық тамағын
ұйымдастыру»
1. Кіріспе
1. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңының 6-бабындағы
19 тармағына сəйкес жергілікті өкілетті органдар Қазақстан Республикасы
заңдылықтарында қарастырылған тəртіп бойынша, оқушылардың жеке
категорияларына тегін жəне жеңілдікпен тамақтануды ұйымдастырады.
Білім беру мекемелерінде оқушылардың тамақтануын ұйымдастыруға
жағдай жасалынады.
2. Ыстық тамақты ұйымдастыруға əрбір
тамақтану кезінде ыстық
тамақ енгізу кіреді: қосымша таңертеңгілік ас кезінде – екінші тамақ жəне
сусындар, түскі ас кезінде – бірінші жəне (немесе) екінші тамақ жəне
сусындар. Ыстық сусындар ретінде ыстық сүт, витаминделінген киселдер,
жаңа үзілген жəне кептірілген жемістерден жасалынған компоттар
қолданылады. Суық сусын ретінде шырындарды, ашытылған сүт өнімдерін
(сұйықтарын), дайын қаптамадағы– өндірісте дайындалған сүттерді
пайдалануға болады.
3. Қазіргі заман оқушысының иығына түсетін ақпараттық, психо-
эмоционалдық, ақыл-ой жүктемеліктерінің ұдайы артуы жəне оның аса
жоғары жылдамдықта өсуі тағаммен тағамдық заттардың, əсіресе
белоқтардың, витаминдер мен микроэлементтердің үздіксіз түсуін талап
етеді. Осыған байланысты, оқушылардың толыққұнды тамақтануы – бұл
мектеп бағдарламаларын жетік меңгеру сапасын анықтайтын базалық
фактор жəне білім беру процессінің міндетті элементі, сонымен қатар
жеткіншек ұрпақтың денсаулығының негізі жəне
толыққұнды физикалық
жəне ақыл-ой дамуына аса қажетті жағдай.
4. Жалпы білім беру мекемелерінің 1-4 сынып оқушылары үшін осы
əдістемелік нұсқаулықтардың 1-Қосымшасына сəйкес тамақтың екі
апталық асмəзірі мен тағамдық өнімдер жайылмасы кеңес етілген.
Оқушыларға кеңес етілген тамақ асмəзірін пайдалану тағамдардың
əртүрлілігі мен əзірлеу технологиясын сақтауға, рациондардың тағамдық
тығыздылығын тиімділендіруге, əсіресе үй тамағында лимиттелінген
антиоксиданттармен, сонымен қатар мектеп асханаларындағы дайын
тамақтардың сапасын көтеруді бақылауға мүмкіндік береді.
2. Мектеп асханаларында оқушылардың ыстық тамағын
ұйымдастыру тəртібі
6. Жалпы білім беретін мектептердің əкімшілігі (бұдан əрі –
мектептер) оқушылардың ыстық тамақпен тамақтануын ұйымдастырады,
асхананы жалға алушы мектептерде берілетін ыстық тамақтың сапасы мен
қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
7. Мектеп əкімшілігі оқушылардың тамақтану
кестесін жасайды,
асханада кезекшілікті қамтамасыз етеді жəне бастауыш сынып
оқушыларының тамақтануының есебіне жауапты тұлғаларды
тағайындайды жəне де мыналарды қадағалайды:
1) ас
блоктың санитарлық жағдайын;
2) мектеп асханасының, дəмханасының, ас блогының эстетикалық
əшекейленуін қадағалайды жəне мектеп асханасының қазіргі заманғы
дизайн жəне мектеп эргономикасының талаптарына сəйкес əшекейленуін
ұйымдастырады;
3) бекітілген ережелерді ұстана отырып, тағамдық өнімдерді арнайы
бөлінген автотранспортта (рефрижератор немесе изотермикалық кузовты
арнайы автотранспорт) жеткізілінуін;
4) қоймалардағы тағамдық өнімдердің есебінің дұрыс жүргізілуін
жəне тағамдық өнімдердің уақытылы берілу талаптарының орындалуы;
5) тағамдық өнімдердің сақталыну жəне
таралыту шарттарының
ұстанылуын;
6) ас блокка түсетін тез бұзылатын тағамдық өнімдердің
сапалылығы туралы бақылау журналындағы жазулардың толықтығын;
7) тағамдық өнімдерді суық өңдеуден өткізу ережелері мен
тағамдарды əзірлеу технологиясының ұстанылуын;
8) шикізаттың түгелдей салынуын жəне дайын тағамдардың
сапалылығын бақылайтын бракераждық журналдағы жазулардың
уақытында
жазылуын;
9) тағамдық өнімдерді жіктейтін тағамдар картотекасының
барлығын жəне оны ас блок жұмыскерлерінің күнделікті пайдалануын;
10) дайын тағамдардың көлемінің бекітілген асмəзірі бойынша жіктеп
жазылған тамаққа сəйкестігін;
11) ас блок құжаттарының бар болуы жəне оның жағдайына, сонымен
қатар ас блок жұмыскерлерінің жеке медициналық кітапшасының болуын;
12) кез келген уақытта шаруашылық істерінің жүргізілуіне килікпей-
ақ, көрсетілетін қызметтерге жəне оның сапасына назар аудару.
Мектептің медициналық медбикесі:
1) қазанның өзінен əрбір тамақтан сынама алады жəне
тамақтың
сапасы туралы бракераждық журналға жазады, тамақты оқушыларға беру
мүмкіндігін шешеді;
2) мезгіл-мезгіл (кенеттен) тағамдық заттарды салудың дұрыстығын
жəне дайын тамақтың шығымын тексереді;
3) тəуліктік сынамалардың алынуын жəне сақталынуын қамтамасыз
етеді;
