55
15 – кестенің жалғасы
1
2
3
4
5
6
7
8
Кванттық
механиканың қарапайым
есептері. Тікбұрышты
потенциалдық
шұнқырдағы бӛлшек. Сызықтық
гармоникалық осциллятор.
5
1
1
1
3
3
9
Кванттық сандар. Зеемен және Штарк
эффектісі.Электронның спині және
магниттік моменті.
6
1
1
1
3
3
9
Қатты дененің кванттық физикасы.
Қатты денелердің зоналық
теориясының
элементтері. Ферми беті.
Электрондардың энергетикалық спектрі.
Зоналардың электрондармен
толтырылуы. Металдар мен жартылай
ӛткізгіштердің электр ӛткізгіштігі
туралы
зоналық теорияның негізгі
қағидалары.
7
1
1
1
3
3
9
Атом ядросының физикасы. Ядро ӛзара
әсерлеуші протон-нейтрон
бӛлшектерінің жүйесі. Ядроның электр
заряды. Массалық сан. Изотоптар мен
изобаралар. Ядроның құрылуы. Масс-
спектрометр. Массаның ақауы.
Ядроның байланыс энергиясы. Ядролық
күштер. Ядролардың орнықтылығы.
Атом ядросының моделдері.
8
1
1
1
3
3
9
Табиғи және жасанды радиоактивтілік.
Радиоактивтіліктің ыдырау заңы.
Жартылай ыдырау периоды. Ығысу
ережесі. Радиоактивтілік қатары.
Радиоактивті изотоптардың
қолданылуы.
9
1
1
1
3
3
9
α-ыдырау. Α-бӛлшектердің спектрі. Α-
ыдырау периодының α- бӛлшектердің
энергиясына тәуелділігі. Α-ыдырау
нәтижелерінен ядроның ӛлшемін
анықтау. Β-ыдырау. Β-ыдыраудың
түрлері. Электрондардың
энергетикалық спектрлері. Рұхсат
етілген және тиым салынған β-
ауысулар. Ядролардың γ-сәулесін
1
0
1
1
1
3
3
9
56
15 – кестенің жалғасы
1
2
3
4
5
6
7
8
шығаруы. Электрлік және
магниттік
ауысулар. Ядролық изомерия. Γ –
кванттардың ішкі конверсиясы.
Ядролық γ-резонанс.
Ядролық
физиканың эксперименталдық
әдістері. Ядролық
сәулелерді тіркеу
әдістері: Гейгер-Мюллер санауышы,
сцинтилляциялық әдіс,
пропорциональдық санауыш, кӛбікшелі
камера, Вильсон камерасы,
фотоэмульсия әдісі, зарядталған
бӛлшектердің үдеткіштері.
1
1
1
1
1
3
3
9
Ядролық реакциялардың физикасы.
Ядролық реакцияның қимасы. Ядролық
реакциялар кезіндегі сақталу заңдары.
Ядролық реакциялардың механизмі. α-
бӛлшектердің,
протондардың,
нейтрондардың
γ
–кванттардың
әсерімен ӛтетін ядролық реакциялардың
ерекшеліктері.
Трансурандық
элементтер.
1
2
1
1
1
3
3
9
Атом ядроларының бӛлінуі және
синтезі. Атом ядроларының бӛлінуі
реакциялары. Бӛлінудің тізбекті
реакциясы. Ядролық реакторлар.
Ядролық энергетика.Басқарылатын
термоядролық реакция мәселесі.
1
3
1
1
1
3
3
9
Элементар
бӛлшектер
физикасы.
Қарапайым бӛлшектер туралы негізгі
мағлұматтар. Электрондық, күшті және
әлсіз әсерлесулер. Ғарыштық сәулелер.
Электрон, протон, нейтрон, фотон.
Анти-бӛлшектер. Мезондар мен
гиперондар. Қарапайым бӛлшектердің
классификациясы. Квактар.
1
4
1
1
1
3
3
9
Атомдардың рентгендік спектрі.
Спектрдің ерекшеліктері. Рентген
спектрлерінің пайда болу механизмі.
Мозли заңы. Спектрдің нәзік түзілісі.
Энергияның кең аймағындағы
1
5
1
1
1
3
3
9
57
15 – кестенің жалғасы
1
2
3
4
5
6
7
8
ультракүлгінді легірленбеген
монокристалдардың La
2
Be
2
O
5
оптикалық
және электрондық
қасиеттері.
Қорытынды:
15
15
15
45
45
135
Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған «Физика»
пәнінің оқу бағдарламасында атомдық және ядролық физика тараулары
бойынша 9-сыныпта барлығы 13 сағат бӛлінген. Оның ішінде: «Атом
құрылысы. Атомдық құбылыстар» – 7 сағат, «Атом ядросы» – 6 сағат.
«Атом қҧрылысы. Атомдық қҧбылыстар (7 сағат)»: жылулық
сәулелену, (абсолют қара дене, Стефан – Больцман заңы); денелердің сәуле
шығару құбылысын түсіндірудегі қиындықтары; жарық кванттары туралы
Планк гипотезасы; Планк формуласы; фотоэффект құбылысы; Эйнштейн
формуласы; фотоэффект құбылысын техникада пайдалану; рентген сәулелері;
радиактивтілік; Резерфорд тәжірибесі; атомның құрамы; атомның моделі.
«Атом ядросы. (6 сағат)»: атом ядросының құрамы; ядролық ӛзара
әрекеттесу; ядролық күштер; физикалық шамалардың ядролық физикада
қолданылатын ӛлшем бірліктері; массалар ақауы; ядроның байланыс
энергиясы; радиактивті сәулеленудің табиғаты; радиактивті ыдырау заңы; ауыр
ядролардың бӛлінуі; тізбекті реакция; ядролық реактордың жұмыс принципі;
атом электр станциялары; термоядролық реакциялар; күн мен жұлдыздардың
энергиясы; радиактивтi изотоптар; радиактивтi изотоптарды қолдану;
радиактивті сәулелерден қорғану.
Практикалық жҧмыстар: радиоактивтi элементтердiң жартылай ыдырау
периодын есептеу.
Атомдық және ядролық физика бойынша 9-сынып оқушыларының
дайындық деңгейiне қойылатын талаптар:
- атом құрылысы және оны зерттеу әдiстерi, элементар бӛлшектер (фотон,
электрон, протон, нейтрон), радиоактивтiлiк, радиоактивтi ыдырау, ядролық
реакция сияқты ұғымдар мен шамалар туралы түсiнiк алуы,
- үлкен массалы ядролардың бӛлiнуi кезiнде энергияның бӛлiнiп
шығатындығын сапалық деңгейде түсiндiруi,
- атомдардың жарықты шығаруы мен жұтуын, фотоэффект құбылысын
түсiндiруi және оны пайдалануға
мысалдар келтiруi,
-
фотоэлементтердiң, спектрлiк анализдiң, ядролық реактордың
практикалық
қолданыстарын,
ядролық
энергетиканың
экологиялық
проблемаларын түсiндiруi тиiс.
Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық
бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған «Физика» пәнінен оқу бағдарламасы