Оқушылардың тәжірибені және техникалық қауіпсіздігін өткізу бойынша жалпы инструктажы

Қорытынды

Геодезия – жер туралы ғылымның ежелгі бір саласы.

Геодезия грек тілінен аударғанда «жерді бөлемін» деген мағынаны береді, ғылым ретінде жердің бетін өлшеу және бөлуге байланысты адамзаттың практикалық қажетінен пайда болған.

Геодезия – жер бетіндегі өлшеу.

Геодезия – жердің формасын, көлемін зертейтін, жердің бетін өлшейтін ғылым.

Жер бетінің және оның кейбір бөлшектерінің пішіні мен өлшемдерін анықтайтын ғылымды геодезия дейміз. Бұл анықтау геодезиялық өлшеулер арқылы жүзеге асады. Мұндай өлшеулер жер бетінде, мұхиттарда және ғарышта жүргізіледі.

Қазіргі геодезия көп қырлы ғылым: күрделі ғылыми, ғылыми-техникалық және инженерлік есептерді геодезиялық және басқа арнаулы аспаптар арқылы өлшеп нәтижелерін математикалық және графикалық өңдеу арқылы шешеді.

Геодезия шешетін басты мәселелері:

1 Жердің фигурасын, пішіні мен көлемін және сыртқы гравитациялық тартылысын, яғни тартылыс күшін анықтайды.

2 Берілген координаталар жүйесінде жер бетіндегі нүктелердің орнын анықтайды.

3 Жер бетінің картасы мен планын жасайды.

4 Жер бетінде құрылыстарды жобалау, салу және пайдалану үшін өлшеу жұмыстарын орындайды.

Геодезия бірнеше ғылымдарға бөлінеді: жоғарғы геодезия, геодезия немесе топография, инженерлік геодезия, картография, фототопография, аэрогеодезия, ғарыш геодезия, теңіз геодезия, радиогеодезия жәнеде т.б.

Жер бетінің пішіні мен өлшемдерін, оның вертикаль және горизонталь деформациясын анықтайтын ғылымды – жоғарғы геодезия дейміз.

Топографиялық план мен карталардағы жер бетіндегі көрінісі мен өлшемдерін және салыстырмалы биіктіктерді өлшейтін, вертикаль өлшемдерін көрсететін ғылымды – геодезия немесе топография дейміз.

Ізденіс, жобалау, құрылысты салу кезіндегі жүргізілетін геодезиялық жұмыстардың әдістерін анықтайтын және табиғи байлықтарды қолданатын ғылымды – инженерлік геодезия дейміз.

Топографиялық карталарды құрастыратын, басатын және қолданылатын әдістерді анықтайтын ғылымды – картография дейміз.

Жер бетінің түсіру бойынша топографиялық карталарды және пландарды жасау әдістерін анықтайтың ғылымды – фототопография дейміз.