77
• OLE
технологиясы, бір қосымшаның құжатын екінші
қосымшаның құжатына енгізіп, оны редактрлеуге мүмкіндік береді;
• файлдарды конвертациялау –бұл пакеттің басқа қосымшасында
құжат оқылуы үшін, белгіленген форматағы файлға ақпарат жазу.
• жалпы қабықшаларды қолдана отырып, берілгендермен тікелей
алмасу. Берілгендермен алмасуды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін
бір қосымшадағы файлдан берілгендерді «кесіп алу» əдісін
қолданып, оларды басқа қосымшадағы файлға «желімдеу».
Тар
мамандандырылған
бағдарламалар
тар
шеңбердегі
міндеттерді шешуге қолданылады. Аудармашы – бағдарламалары,
сөздік – бағдарламалары жəне құжаттарды сканерлеуге арналған
бағдарламалар біршама танымал .
Аудармашы – бағдарламалар бір табиғи тілден екіншісіне
ақпаратты аударуға арналған (PROMT, Stylus, Сократ).
Сөздік – бағдарламалары қарапайым сөздіктердің кейбір ыңғайлы
қосымша мүмкіндіктері бар электрондық нұсқалары болып
табылады(Lingvo, Мультилекс).
Сканерлеуге арналған бағдарламалар құжаттардың басылған
көшірмелерін автоматты түрде электрондық түрге ауыстыруға
мүмкіндік береді (FineReader)..
Арнайы тағайындалған бағдарламалар. Арнайы тағайындалған
бағдарламалар қашықтықтан оқыту жəне тестілеу, математикалық
пакеттер (MathCAD), іс – əрекетті эксперттік бағалау (GAMMA,
EXPERT), ақпараттық гипермəтіндік жүйелерді (электронлық
энциклопедиялар) жəне басқаларды қолдану мүмкіндіктері сияқты
арнайы міндеттерді шешуге арналады.
Кəсіби
деңгейдегі
бағдарламалар.
Кəсіби
деңгейдегі
бағдарламаларды маманның кəсіби іс – əрекетінің міндеттерін шешу
үшін қолданады. Бағдарламаның бұл түріне ұйымның қаржылық -
шаруашылық іс – əрекетін саралау бағдарламалары, бухгалтерлік
есеп жəне банк жұмысын автоматтандыру бағдарламалары, өнімді
өндіру технологияларын қамтамасыз ету бағдарламалары жəне
басқалар жатады.
Қызықты мәлімет
Қолданбалы бағдарламалау адам өмірінің ерекше салаларын
қамтиды. Takara ойыншықтарын шығаратын жапондық өндірушілер
мысық
мияулауының
аудармашысын
шығарды.
Құрылғы
микрофоннан жəне үлкен монохромдық дисплейден тұрады.
Сигналды өңдегеннен кейін интерпретация беріледі (мысалы «менің
тамақ ішкім келеді» немесе «менің құлағымның артын сипашы»).
Компьютердің бағдарламалық қамтамасыз ету жұмысы
барысында туындайтын сұрақтар.
79
5
Т а р а у
WINDOWS ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕСІ
Қолданушыға арналған дербес компьютерлердің екі түрі бар: бірі -
Windows операциялық жүйесінің басқарауымен, басқалары Mac OS
басқаруымен жұмыс істейді. Соңғы кездері Windows жүйелері біршама
жетілдірілген, дегенмен, олар əлі де Macintosh компьютерлеріне
орнатудың, қолданудың жəне жаңартылудың қарапайымдылығымен
қалып келеді.
Сонымен қатар, Windows-компьютерлері біршама өнімді.
Егер сізге қолданудағы компьютердің ыңғайлылығы жəне
жаңартудың қарапайымдылығы маңызды болса, онда Mac OS жүйесін
сатып алыңыз, ал егер өнімділігі маңызды болса, онда Windows
жүйесіне тоқталыңыз. Macintosh компьютерлеріне қарағанда, Windows
компьютерлері
үшін,
қосымша
құрылғыларды
таңдау
жəне
бағдарламалық қамтамасыз ету мүмкіндігі мол.
Ағымдағы
уақытта
IBM-бірлескен
компьютерлері
кең
танымалдылыққа ие болды, сондықтан, біз осы компьютерлердің түріне
арналған бағдарламалық қамтамасыз етуді қарастырамыз. Әуелі
операциялық жүйелерді қарастырайық.
IBM-бірлескен дербес компьютерлері үшін операциялық жүйелердің
бірнеше түрлі нұсқалары құрастырылған, олардың ішінде кең
таралғандары Microsoft компаниясының Windows ОЖ-нің күні бүгінге
дейін Windows-тың бірнеше нұсқалары құрастырылған: Windows:
Windows 9.x (Windows 95, Windows 98 жəне Windows Me), Windows
2000, Windows ХР, Windows 7, Windows 8. Windows ХР операциялық
жүйесінің соңғы нұсқасы біршама ыңғайлы жəне үлкен мүмкіндіктерге
ие, сондықтан, Windows операциялық жүйелерінің мүмкіндіктерін оның
мысалдары негізінде қарастырамыз.
Қызықты мәлімет
Microsoft фирмасы Longhorn деп аталатын операциялық жүйенің
жаңа нұсқасын құрастыру үстінде. Бағдарламаның ресми шығуы жақын
жылдарға
жоспарланған.
Longhorn
ОЖ-мен
үлкен
үміттерді
байланыстырады. Билл Гейтс Жаңа ОЖ Microsoft компаниясының
соңғы 10 жылда жасаған Windows ОЖ-нің ірі релизі болады деп
жариялады.
2007 Microsoft фирмасы Windows Vista ОЖ-н таныстырды.
5.1.
Дербес компьютерде жұмыс істеудің басы
Операциялық жүйені қосу. Windows операциялық жүйесі өзінің
құрамдас бөліктерінің бəрін, сонымен қатар, оның басқаруымен жұмыс
істейтін бағдарламаларды біркелкі интерфейспен қамтамасыз етеді.