153
қарастырылады.
Осындац
үдеріс
үдерістің
кірісінде
қажетті
ресурстардыңболуын
қамтамасыз
еткен
жағдайда,
шығыста
пайдаланушының қажеттіліктерін қанағаттандыратын өнімді алуға
мүмкіндік беретін қызмет болып табылады. бұл ретте əзірлеменің сапасын
қамтамасыз ету үшін қажетті үдерістерді үш топқа бөлуге болады:
1)
жекелеген орындаушылармен орындалатын жеке үдерістер;
2)
ұйым қызметін тік бойымен көрсететін жəне оның ұйымдық
құрылымына сəйкес келетін функционалдық немесе тік үдерістер;
3)
ұйым қызметін көлденең бойымен «қиып өтетін» жəне өзара
байланысты ықпалдастырылған үдерістер жинағы болып табылатын
бизнес-үдерістер немесе көлденең үдерістер
.
Жүйенің жобасы шеңберінде үдерісті тиімді орындау үшін: əр үдерісті
оның жұмысын жақсарту үшін жауап беретін жəне өз бетімен шешім
қабылдай алатын иемен салыстыру;əр үдеріске оның сапалы жұмыс істеуне
жəне орындалуына жауапты өз басшысын тағайындау қажет.
Үдеріске назар аудару, басты фактор жіберілген қателерді түзету емес,
олардың алдын алу болып табылатынын білдіреді. Үдерістерді басқару
олардың тиімділігінің мынадай көрсеткіштері негізінде іске асырылады:
үдерісті іске асыруға жұмсалатын шығындар; үдерістің ұзақтылығы; үдеріс
сапасының көрсеткіштері.
Үдерістік тəсілдеме қағидатын іске асыру үшін ұйымды мынадай
əрекеттерді жасау қажет:
•
қалайтын нəтижеге жету үдерісін белгілеу;
•
үдерістің «кірісі» мен «шығысын» белгілеу жəне орнату;
•
үдерісті ұйымның функцияларымен үйлестіру;
•
ықтимал қатерлерді бағалау;
•
үдерісті басқаруда өкілеттіктерді, жауапкершілікті жəне есеп
берушілікті анық үлестіру;
•
үдеріс қатысушыларын анықтау (тұтынушыларды жəне
жеткізушілерді);
•
үдерістің кезеңдерінде шешім қабылдау үдерісіне назар аудару.
Осы қағидат негізінде жүйені əзірлеу үш үдерісті белгілеуді талап
етеді: жүйені жобалау; жүйені əзірлеу; жүйені құру жəне оны тапсырыс
берушіге жеткізу.
Сапаны жаппай бақылауды қамтамасыз ету үшін жүйені əзірлеуге
қатысатын əр үдерісте ресурстарды пайдалануды оңтайландыру қажет.
Бұл ретте жүйені құруға жұмсалатын шығындарды барынша азайтуға
тырысу қажет.
TQM əдістемесінің сапаны қамтамасыз етуге қойылатын талаптарын
тек жүйелік тəсілдеме негізінде қамтамасыз етуге болады. бұл ретте «сапа
тізбектері» бақыланады. Сапа тізбектері дегені ақпараттық жүйелерді
жəне қызметтерді өндірушілер мен түпкі пайдаланушылар арасындағы
байланысты түсіндіреді.
Сапаны жүйелік басқару қағидатын іске асыру үшін мынадай амалдар
пайдаланылады:
154
•
əзірленетін жүйені оларды іске асыру тұтынушының қажеттіліктерін
қанағаттандыратын өнімді алуға мүмкіндік беретін үдерістер жиынтығы
ретінде қарастыру;
•
құрылатын жүйені оңтайлы тəсілмен құру үшін, оның ішінде қосалқы
жүйелерді белгілеу;
•
əзірленетін жүйедегі үдерітсер арасындағы өзара байланыстарды
айқындау;
•
əзірлеушінің ұйымын бағалау жəне аттестаттау негізінде үздіксіз
жетілдіру;
•
жүйені əзірлеу жөніндегі қызметте ресурстардың келісушілігі
басымдықтарын белгілеу.
Ақпараттық жүйенің негізгі элементі — бағдарламалық
қамсыздандыру. Оны əзірлеу үшін түрлі аспаптық құралдар қолданылады.
Ақпараттық жүйенің бағдарламалық қамсыздандыруын модульдік
қағидат бойынша əзірлеу ең перспективалық бағыт болып табылады.
бағдарламалық қамсыздандыру функционалдық модульдерге бөлінеді, əр
модульду немесе модульдер тобын белгілі бір орындаушылар ұжымы
əзірлейді. Әзірлеу алдында модульдер мен олар алмасатын деректер
жинағы арасындағы өзара іс-қимыл тəсілдерін белгілейтін бағдарламалық
қамсыздандыру интерфесінің тұжырымдамасы талқыланады.
Модульдік əзірлеме қағидатын іске асыру үшін технологтар тартылуы
мүмкін, оларды таңдау аспаптық құралдарға байланысты.
Inprice Dеlрhi əзірлемесінің аспаптық ортасын пайдаланған кезде
модульдік қағидат UNIT арнайы бағдарламалық құрылымдар көмегімен
іске асырылуы мүмкін. UNIT құрылымы онда əзірленетін бағдарламаның
басқа бөліктерінде пайдалану үшін қолжетімді типтер, айнымалы
шамалар, константалар, рəсімдер мен функциялар жиналған бағдарлама
бөлігі болып табылады.
Динамикалық кітапханаларды пайдалану неғұрлым əмбебап шешімді
ұсынады. Динамикалық кітапханалар орындалатын бағдарлама оларға
орындау үдерісінде жүгіне алатын рəсімдер мен функциялардың
машиналық кодын сақтайды. Динамикалық кітапханалар DLL кеңейтуімен
файлдарда сақталады. Осындай файлдар бағдарламамен бір тізімдемеде
немесе Windоws SYSTEM32 операциялық жүйесінің жүйелік
тізімдемесіінде орналастырылады.
Қазіргі уақытта динамикалық кітапханаларды құру жəне оларды
пайдалану технологиясын барлық əйгілі бағдарламалық қамсыздандыруды
əзірлейтін жүйелер қолдайды, мысалы Miсrоsоft Visrnl Bаsiс, Шргйе
Dеlрhi.
Сондай-ақ, сынып жəне мұралану типті сыныптар арасындағы
байланыстарды белгілеу құрылымы көмегімен объектілік бағдарламалау
парадигмасы да модульдік бағдарламалау қағидатын іске асыруға
мүмкіндік бередіү
Объектілік-бағдарланған
бағдарламалау
бағдарламалық
қамсыздандыруды бөлек əзірлеу қағидатын іске асыратын қосымша
Достарыңызбен бөлісу: |
