Оқулық «Білім беруді дамытудың Федералдық институты»

жүктеу 6,23 Mb.

бет	74/142
Дата	21.12.2022
өлшемі	6,23 Mb.
	#40728
түрі	Оқулық

1 ... 70 71 72 73 74 75 76 77 ... 142

Шишмарев Технологиялық үрдістерді автоматтандыру. Оқулық (1)

Жартылай автомат. Егер автоматтың мақсатты механизмдер кешенінде (10.2-суретті қара) оның негізгі механизмдерінің бірі болмайтын болса, және осы жұмыс айналымының элементі қолмен немесе механикаландыру құралдары кӛмегімен жүзеге асырылса, онда бұл жартылай автоматты жұмыс машинасы болып табылады. Жартылай автомат деп автоматты айналымның қайталануы үшін жұмысшы араласуы қажет болатын жұмысшы машинан айтады. Бұндай авоматтандырылмаған операциялар болып бұйымдарды тиеу және дайындалған бұйымдарды станоктан ағытып алу жатады, кейде бұйымдарды бейіндеу және қысу да жатады.
Жартылай автоматтарға тіспен кесуші станоктар жатады (тіспен бұрғылау, тіспен фрезерлеу, тіспен мыжушы). Бұларда жұмысшы бұйымды айналдырыққа тиеп және оны бекітеді, одан кейін тетікті басу арқылы автоматтық айналымды қосады. Құралдар бүйымдарға жақындап және барлық жұмысшы қозғалыстарын сәйкесінше түзету барысында барлық тістерінің кесуі баталады; ӛңдеуден кейін құралдар және механизмдер кері ағытылып, бастапқы қалпына алынады және станок ӛздігінен сӛнеді. Оған қоса, дайын болған тегершікті ағытып алады, жаңа бұйым бекітіліп және айналым қайталанады.
Заманауи автоматтар және жартылай автоматтардың маңызды анықтаушы белгілерінің бірі жұмыстың берілген бғдрламасын жүзеге асыратын, жұмыс айналымы кезінде машина құрылғылары мен барлық механизмдерінің жұмысын түзететін және қосымша бірқатар қызметтер атқаратын басқару жүйесінің типі болып табылады.
Мехникалық негіздегі басқару жүйесінің тарихи бастапқы дамығандары саны жағынан бақарылатын механизмдер санына сәйкес келетін жұдырықшалы таратқыш біліктің бағдарлама тасушы болуы. Әрбір жұдырықша пішіні қажетті жылдамдықты, басқарылатын механизмнің орын ауыстыру сатысын қамтамасыз етеді; жұдырықшалардың бірегей білікке мықты бекітілуі жұмысшы органдар әрекетінің ӛзара түзетілуін қамтамасыз етеді.
Күрделі конфигурациялы (жазық және кӛлемді) бұйымдарды ӛңдеуді автоматтандыруға қажеттілік кӛшірмелі бақару жүйелерінің пайда болуын туындатты, бұнда бағдарлама тасушылар болып жұдырықшалар емес, пішіндері ӛңделетін бұйымға сәйкес келетін кӛшірмелер болып табылады. Қазіргі таңдағы ең кӛп таралғаны кӛшірмелі бақылағыш жүйелер (электр кӛшірмелері, гидро кӛшірмелілер, фото кӛшірмелер) болып табылады.
Кӛптеген автоматтар және жартылай автоматтарда, сонымен қатар автоматты желілерде, әсіресе, гидравликалық және пневматикалық жетекті басқару жүйесінің мақсатты механизмді берілісі қолданылады, онда бағдарлама тасушылар жұмыс органдарының орын ауыстыру кӛлемін анықталатын орналастырулар, жұмыстың түрлі режимдеріне ауысу және т.б. орналастырулар тіреуіші болып табылады. Тіреулерден келіп түсетін белгілердің берілуі және ӛзгерісі станок немесе желіні басқарудың электр сұлбасы арқылы электр жолымен жүзеге асырылады. Соңғы кездері бұл тенденциялар ЭЕМ берілген; оған қоса, тіреулер жұмысшы немесе бос орын ауыстырулардың орындалуы туралы белгі беретін тек жолдағы ӛлшеуіштер болып қалады.
Техникалық жағынан заманауи бағдарламалық басқару жүйесі болып автомат жұмысының бағдарламасы сандар жүйесі ретінде берілетін, магниттік таспада, перфотаспада кодталатын, сонымен қатар, басқару жолында берілетін бағдарламалық жүйе болып табылады. Бұндай жүйелер жоғары мобильділік және басқа да артықшылықтарға ие болады; олардың негізінде түрлі мақсатта қолданылатын автоматтар жасалады.
Жекелеген жартылай автоматтар және автоматтарға қатысты орындалатын бағдарламалық қағидатты басқарылуы және машинаның автоматты жүйелерін — автоматтық желілер, аумақтар, цехтар құру барысында кеңінен қолданылуда.

жүктеу 6,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 70 71 72 73 74 75 76 77 ... 142