Құралдардың автоматталған ауысымы бар кӛпоперациялық білдектердің құралдарын кодтаған кезде олардың магазиндерін автоматты түрде таңдау үшін магазиннің қандай да бір белгілі орнымен байланыспайды. Бұл ретте магазиндердің құралдармен жүктелуінің кез келген реттілігі рұқсат етіледі. Құралды ауыстыру үшін білдектің жұмыс істеп тұрғаны кезінде магазин бір рет қана бұрылады, ол кезде келесі ӛткелге қажет етілетін құралды құралдың ауысу тұрғысындағы күйге орнатылады, ӛйткені пайдаланылған құрал құрылғымен құралдың автоматты түрде ауысуы үшін дүкеннің аталған ұясына қайтарылады.
Құралдарды түзегішке кодтаған кезде белгілі бір терпен түрлі диаметрлі сақина жиынтығын орнатады (5.14, а сур.). Магазин бұрылған кезде соңғы ажыратқыш-датчиктен ӛткен кезде түзегіш оның түйіспелерін сақиналармен тұйықтайды. Түзегіш кодтары, яғни сақиналар комбинациясы бағдарлама кодымен сәйкес
келгенде, дүкен тоқтатылады. Бұл ретте қажет етілетін құралдары бар дүкен ұясы құралдары ауыстыру позициясында тұрады. Магазин айналуы кезеңде құралдардың іздестріуі білдектің жұмыс істегені кезінде іске асырылады.
Сақина саны соңғы ажыратқыштардың позиялар санына сәйкес болуы керек. Kearney and Traker (АҚШ) фирмасы құралдардың автоматты ауысуы бар кӛпоперациялық білдектерде кодтың қайталауынсыз 32 767 құралдардың кодтауын қамтамасыз ететін 15 сақинадан тұратын жиынтықты қолданады. Бұл жағдайда білдектерде пайдаланатын барлық құралдар ӛзіндік кодтаға ие. Milwanke-Matic (АҚШ) фирмасы да 32 767 құралдардың кодтауын қамтамасыз ететін 15 сақинадан тұратын жиынтықты қолданады. Жүеде әрқайсысы бес сақинадан тұратын үш топ қолданылған. Магазин ұяларын кодтаған кезде түзегіштерке нӛмір басылады, оған сәйкес түзегіш магазиннің арнайы ұяларына орналастырылады.
5.14. сур. Құралдың кодтау мысалдары (а, б)
Магазиннен құралды таңдау үшін кӛпоперациялық білдектерде кейібр фирмалар кодтың оқып алуының контактісіз әдісін қолданады. Кодтайтын тӛлке ӛтпелі тӛлкенің сағағына бұрып салынатын істікке орнатылған (5.14, б сур.).
Тезауысатын құралдардың Flash-change жүйесінде (5.15, а сур.) 1 ұстағышта құралдың 2 конустық сағағының бекітуі және босатуы 3 эксцентрикпен орындалады. Тез бекітілуі үшін 4 тұтқаны тӛменгіге бұрайды. Бұл жағдайда 3 цилиндрлі эксцентрик 2 құрылғының сағағында орындалған цилиндрлі саңылауға кіріп, ұстағыштың конусты ұясында құралдың сағағын бекітеді және бір уақытта осьтік бағытта сағағына тартып әкетеді. 4 тұтқаны бұрған кезде эксцентрик оның қасқалшасы ұстағыш ұясынан пайдаланылған құрылғының сағағын еркін жоюын және кезекті құралдың орнатуын қамтамасыз ететін күйге бұрылады. Құрал орнатуының дәлдігін қамтамасыз ететін құралдың тез бекітуі мен босатуының осындай қарапайым және сенімді жүйесін кӛп фирмалар қолданады, мысалы Devlieg, Universal (АҚШ) және т.б.
Roto-change Tooling жаңа жүйесі білдек айналдырғысының айналдыруын тоқтаптай арнайы ӛтпелі патрондарда орнатылатын конустық сағағылары бар құралдардың тез ауысуын қамтамасыз етеді. Конустың сағағысы және конустық ұясы бар ӛтпелі патронның тұрқысы (5.15, б сур.) алты 5 шарик және екі 6 шарик орнатылған радиал тесіктердің екі қатарына ие.
Ұстағыштың сыртқы бетінде ішкі конустық бетімен серіппеленген 2 тӛлке орнатылған.
Сурет 5.15. Жылдам ауыстыралын құралдардың жүйесі
а —Flash-change жүйесі: 1 — ұстағыш; 2 — конустық сағағы; 3 — эксцентрик; 4 — тұтқа; б — Roto-change Tooling жүйесі: 1 — ұстағыштың ұясы; 2 — втулка; 3 — дӛңгелек сақина; 4 — серіппе; 5, 6 — шарлар; 7, 9 — сақиналар; 8 — ӛтпелі тӛлкелер.
1 ұстағыштың ұясына 7 сақинамен 8 ӛтпелі тӛлкені орнатып болған кезде 3 дӛңгелек сақинамен бекітілген 9 сақинаға тірелген серіппе күші әсерінен 2 тӛлке ӛзінің конустық және цилиндрлі тегістіктерімен 5 және 6 шарларға әсер етіп оң жаққа жылжиды. Соңғылар 1 тұрқының тесіктерінде радиал бағытында қозғалып ӛтпелі тӛлкенің конустық тегістігінде орындалған сақиналы саңылау және алты шұңқырға сәйкес түседі. 6 шарлары ӛтпелі тӛлкені осьтік бағытта ұстап тұрады, ал 5 шарлары айналатын сәтті беру үшін кӛзделген. Ӛтпелі тӛлкелердің тез ауысуы 2 сақинаның сол жаққа қарайы жылжуыменен орындалады. Бұл жағдайды ӛтпелі тӛлкенің сағағысы ұстағыш ұяларынан жеңіл алынады, ӛйткені сағағының осьтік жылжуы кезінде шарлар ӛтпелі сағығының конустық тегістігімен радиал бағытында сығылады (суреттің үстіңгі бӛлігінде кӛрсетілгендей). Құралды ауысты үшін жұмсалатын уақыт 2 с. құрайды. Құралды тез ауыстырудың осындай жүйені Niton (Жапония), Universal (АҚШ) және т.б. қолданады.
Достарыңызбен бөлісу: |
