Оқулық Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011 2

жүктеу 1,13 Mb.

Pdf просмотр

бет	63/115
Дата	09.01.2022
өлшемі	1,13 Mb.
	#31868
түрі	Оқулық

1 ... 59 60 61 62 63 64 65 66 ... 115

CAnsabaeva-shetel-memleket

168
ТОҒЫЗЫНШЫ ТАҚЫРЫП
СИНГАПУР МЕМЛЕКЕТІНІҢ ҚАРЖЫ ЖҮЙЕС
і
Дəрістің мəн-мəтіні
Мақсаты:
жалпы Сингапур мемлекетінің экономикалық
жағдайына шолу, əлемде алатын орны мен ерекшелігін анықтау,
сондай-ақ қаржы жүйесінің жалпы құрамына кіретін бюджет,
салық, банк жүйесін анықтау жəне олардың Сингапур еліндегі
ерекшеліктерін анықтап, зерттеп білу.
Дəріс жоспары:
1. Мемлекет экономикасының қазіргі жағдайы.
2. Сингапурдың қаржылық жүйесі.
3. Сингапурдың салық жүйесі.
4. Сингапурдың банк жүйесі.
Негізгі түсініктер:
ЖІӨ, экспорт, инвестициялық климат,
жиынтық ағымдық баланс, профицит, таза несиелер, «улы асша-
ян (креветки)» философиясы, банк жүйесі, салық жүйесі, салық
ставкасы, көтерме (оптовые) банктер, оффшорлық банктер.

Тақырыптың мазмұны:
Мемлекет экономикасының қазіргі
жағдайы
Сингапур − аумағы 692,7 ш. км құрайтын Сингапур аралында
орналасқан жəне құрамына 58 шағын аралдарды қосатын мемлекет.
Халқының саны 4 425,7 мың адам (2005 ж., бір жылдан аса тұрып
жатқан, шамамен 0,7 млн. шет ел азаматтарын қосқанда), жылдық
табиғи орта өсімі 1990-2003 жж.– 2,6%, ал 2001-2002 жж.– 1,8%.
Экономикасына келер болсақ, кез келген мемлекет секілді
мықты жəне əлсіз жақтарынан тұрады. Мықты жағы: жақсы
инвестициялық климат, бəсекеге қабілетті орта, экономикалық
рейтингтердегі жоғарғы орындар, жоғары білімді жəне тəртіпті
халық, əл-ауқаттың жоғарғы деңгейіне жетуі. Əлсіз жақтары:
Малайзиядан келетін суға тəуелді. Азық-түлік пен энергияның
көбі импортталады. Мамандар тапшы. Аумағының шағын болған-
дығынан жердің тапшылығы.

169
Сингапур − нарықтық экономикасымен жəне төмен деңгейдегі
салығы бар жоғары дамыған мемлекет, бұнда ең маңызды рөлді
трансұлттық компаниялар алады. Адам басына шаққандағы жал-
пы ұлттық өнім − əлемдегі ең жоғарғы (2008 жылы-38972,1 АҚШ
долл.).
Сингапурды экономиканың даму жылдамдығымен дамыған
елдердің деңгейіне жеткендіктен шығыс азиялық жолбарыстарға
теңейді. Елде электроника, кеме жасау өндірісі жəне қаржылық
қызмет көрсету жақсы дамыған. CD-жетектерді өндіруші алпауыт.
Биотехнология саласында кең ауқымды зерттеулер жүргізілуде.
Сингапурлық Rafﬂ es холдингі Swissotel халықаралық қонақ
үйлер желісіне ие.
Экономика экспортқа өте тəуелді, əсіресе үй электроникасы,
ақпараттық технологиялар, фармацевтика. Сингапур − аймақтың
алпауыт сауда державасы. Сыртқы сауда көлемі (2008) − шама-
мен 455,3 млрд. АҚШ долл., экспорт − 235,8 млрд. АҚШ долл.,
бұл электронды жəне электротехникалық өндіріс өнімдері,
тұтынушылық тауарлар, табиғи каучукты қайта өңдеу өнімі,
мұнай өнімдерін қоса алғандағы көрсеткіш. Көбіне Малайзияға
(12,9%), Гонконгқа (10,5%), Индонезияға (9,8%), Қытайға (9,7%),
АҚШ-қа (8,9%), Жапонияға (4,8%), Таиландқа (4,1%) жіберілген.
Импорт − 219,5 млрд долл.: машина жəне құрылғылар, жанармай,
химиялық тауарлар, азық-түлік. Импорттағы басты əріптестер:
Малайзия (13,1%), АҚШ (12,5%), Қытай (12,1%), Жапония (8,2%),
Тайвань (5,9%), Индонезия (5,6%), Оңтүстік Корея (4,9%). ЖІӨ
нақты өсімі орташа 7% , инфляция − 2,3%.
2001 жылдары Сингапур технология саласындағы əлемдік
дағдарыс салдарынан өте ауыр жағдайларға тап болды. Бірақ
2005 экономика қайта көтеріле бастады. Үкімет бір қалыпты
экономикалық дамуды ұстап тұруды көздеп отыр. Жұмыссызды
деңгейі 2008 жылы 2,2 % (ал 2005 ж. − 3,3 %).

жүктеу 1,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 59 60 61 62 63 64 65 66 ... 115