Оқу-әдістемелік құралы Қарағанды 011 Әож 576. Кбж 52. 62 Е 78 Рецензенттер: Г. М. Тыкежанова



жүктеу 1,57 Mb.
бет5/25
Дата31.05.2020
өлшемі1,57 Mb.
#30733
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25
МЕДИЦИНАЛЫҚ АРАХНОЭНТОМОЛОГИЯ

Геологиялық тарихы. Тарақандар палеозойдың шүгінділеріндегі көп-теген әртүрлі жәндіктердің іздері, қарашегіртке қалдықтары болып табы-лады. Тарақандар – ең ерте Polynepteraдан таралған. Палеозойлық және көп-теген мезозойлық түрлері ұзын жұмыртқасын салумен ерекшелінді. «Қазіргі» тарақандарға ұқсас түрі сырттай қысқа жұмыртқа салушы, ерте меледе пайда болып, кайназой кезінде толықтай жойылып кетті.

Сурет 1 - Сол жақта сары тарақанның аталығы және аналығы дернәсілі бар пілләға салып көтеріп жүреді, оң жақта қара тарақан ұрпағымен бірге
Ќ±рылысы. Денесі жалпаќ, сопаќша, ±зындыѓы 4 мм ден 9,5 см-ге дейін жетеді. Басы ±шб±рышты немесе ж‰ректєрізді, жалпаќ. Ауыз аппараты кеміргіш.

Тараќандардыњ мыќты жаќ с‰йектері, хитинді тістері жаќсы дамыѓан. Денесі – бас, кµкірек ќ±рсаќќа бµлінген. Кµкірек бµлігі 3 сегменттен (бунаќ-тан) т±рады, єрбір бунаѓында 1 ж±п, барлыѓы 3 ж±п аяѓы бар. 2-ші, 3-ші бу-наќасты ќанаттар ж±бы орналасќан. Ќ±рсаѓында 6-12-ге дейін бунаќ болады.



Кµкірегіне жалѓасќан ќозѓалмалы басы бар, онда ж±п м±ртшасы, ауыз аппараты, басыныњ екі б‰йірінде ірі екі кµзі (жәй жєне к‰рделі) бар. Ауыз м‰шелерініњ ќ±рылысы ќоректену т‰ріне байланысты: кеміргіш – шайнайтын, тесіп жєне жалап – соратын болып келеді. М±ртшалары ±зынша, кµп б±наќты (сурет 2).

Сурет 2. Сары тарақан

Ќанаттары кµкірегініњ ортањѓы жєне артќы бµліктерінде орналасады. Кейбір жєндіктерде ќанаттардыњ екі ж±бы да жаќсы дамыѓан. Ќос ќанатты-лар ±шу ‰шін бірінші ж±бын ѓана ќолданады, кейбіреулерінде екінші ж±бы жойылѓан, олардыњ кішкентай рудименттері – ызыњдаѓыш ретінде саќталѓан, олар кейде тепе-тењдік м‰шесі болып табылады. Ќанаттарында кµлденењ жєне жіњішке µзектер бар, олардыњ ішінде нервтер, трахеялар µтеді.

Аяќтары ж‰гіргіш, 5-бунаќтардан т±рады. Ќ±рсаќ бµлімі тыѓыз, ±зынша, 8-10 тергиттен жєне 8-9 (аталыѓы) немесе 7 (аналыѓы) стерниттен т±рады.


жүктеу 1,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау