Орындаған: Дидар А. Д тексерген: Адилова Э. Т алматы 2020ж

жүктеу 67,38 Kb.

Дата	18.09.2023
өлшемі	67,38 Kb.
	#43430

Психология мөж 4

Орындаған

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Факультеті «Биология және Биотехнология»

СӨЖ
Тақырыбы: Ұйымдастырудағы конфликтілі мәселелерді шешудегі басшының рөлі.

Орындаған:Дидар А.Д
Тексерген:Адилова Э.Т

Алматы 2020ж
Ұйымдастырудағы конфликтілі мәселелерді шешудегі басшының рөлі.
Конфликт кез келген қоғамның қызмет етуінің маңызды элементі болып табылады. Заманауи әлемде «өмір жылдамдығы» күн сайын артып отырған жағдайда, күйзелістер барлығына дерлік таныс болған кезде, бірлескен іскерлік байланыстармен байланысты адамдар өз мүдделері үшін соқтығысқан кезде, жанжал туындайды. Ол адамдарды тәртіпсіздікке ұшыратады, оларды ақыл емес, эмоциялар басқара бастайтын жағдайға келтіреді. Егер қарапайым өмірлік қақтығыс жағдайларында, стресс пен уақытша психикалық теңгерімсіздіктен басқа, өмірде бізге ештеңе көрсетпесе, кез келген басшы үшін (соның ішінде сайлау комиссиясының басшысы үшін) жанжал басты жаулардың бірі болып табылады, өйткені оның салдары ең күтпеген болуы мүмкін.
Кез келген, тіпті ең гүлденген және біртұтас ұжымда да, ерте ме, кеш пе, жанжал жағдайлары туындайды. Көшбасшы өз рөліне сәйкес жиі қақтығыстың ортасында болады және онымен барлық мүмкін тәсілдермен күресуге мәжбүр болады. Ұйымдағы қақтығыстарды басқару – басшының негізгі міндеттерінің бірі.
Әртүрлі жанжалды жағдайларда дұрыс мінез-құлық сызығын дамыту үшін қайшылықтардың не екенін және адамдардың келісімге келу жолын білу өте пайдалы. Қақтығыстармен тиімді «жұмыс істеуге» мүмкіндік беретін тәсілдің негізгі принциптерін тұжырымдау үшін кем дегенде бірнеше негізгі сұрақтарға жауап беру керек. Қақтығыс дегеніміз не? Еңбек ұжымдарында жанжалды жағдайлар қалай туындайды? Олардың жағымсыз салдарын болдырмау мүмкін бе?
Сайлау процесі өзінің саяси-құқықтық мәні бойынша конфликттік процесс болып табылады және мемлекеттік билік органдары мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарына сайлау кезінде саяси субъектілер жүргізетін және жүзеге асыратын әрекеттер мен оқиғалардың жиынтығы болып табылады. Бұл процесс барысында сайлау заңнамасының нормалары іске асырылады, жеке азаматтың да, азаматтар бірлестіктерінің де саяси мүдделері мен құндылықтары өз көрінісін табады.
Сайлау процесінің негізгі қатысушылары сайлаушылар, сайлау комиссиялары мен сайлау рәсімдерін жүзеге асыруға жәрдемдесетін құрылымдар, сондай-ақ сайлауалды штабтары бар кандидаттар болып табылады.Сайлау алдындағы күреске кірісе отырып, әрбір кандидат немесе партия өз мәселелерін шешуге ұмтылады және бұл үшін белгілі бір күш-жігер жұмсайды, яғни жалпы алғанда сайлау науқанын жүргізеді.
Конфликт сайлау процесіне қатысушылардың өз мүдделері мен мақсаттарын жүзеге асыруға өзара ұмтылуындағы қақтығыс ретінде анықталады. Дау-дамай жағдайлары, тәжірибе көрсеткендей, сайлау процесінің барлық қатысушылары: кандидаттар, сайлаушылар, сайлау комиссиялары, сондай-ақ кандидаттар мен комиссиялар, кандидаттар мен сайлаушылар, сайлаушылар мен комиссиялар арасында болады. Әртүрлі себептерге байланысты даулар сайлау процесіне қатысушылардың әрбір санатында да, әртүрлі санаттар арасында да туындайды.
Тәжірибе сайлау процесіне қатысушылар арасындағы қақтығыстарды жоспарлау және ұйымдастыру үшін арнайы сайлау технологияларының мысалдарына толы. Айта кету керек, олардың көпшілігі моральдық-этикалық принциптердің түйіскен жерінде немесе одан тыс жерде және лас сайлау технологияларына жатқызылған. Дау-дамайлардың негізгі мақсаты – сайлау процесіне қатысушыларға қарсы шабуыл жасау және/немесе оларды бір нәрсеге ұшырату, оларды жанжалды қақтығысқа тарту, сайлау процесіне қатысушыларға антипатияны ояту үшін жанжалды қоғамдық деңгейге көшіруге ұмтылу. .
Сайлаушылар арасында да қайшылықтар туындайды, оның себебі саяси артықшылықтарға қарсы тұру және сәйкесінше сайлауда әртүрлі кандидаттар мен кандидаттар топтарын қолдау болып табылады. Азаматтар қатардағы сайлаушылар ғана емес, сонымен қатар белгілі бір кандидаттардың сенім білдірілген адамдары, сайлау штабының қызметкерлері болған жағдайда даулар ушыға түседі. «Өзінің» кандидатының немесе партиясының жеңісіне назар аудару басқа кандидаттардың белсенді жақтастарымен немесе сайлау науқанына сын көзбен қарайтын азаматтармен қақтығысқа әкелуі мүмкін.
Бұл ретте сайлаушылар, кандидаттар немесе партия өкілдерінің сайлау комиссияларымен қарым-қатынасы даулы өзара іс-қимылдың тағы бір қыры бола алады. Сайлау комиссияларының міндеттерінің бірі, заңға сәйкес, азаматтардың, мейлі ол қарапайым сайлаушы болсын, мейлі кандидаттың өзі болсын, олардың сайлау құқықтарын жүзеге асыру мен қорғауды қамтамасыз ету болып табылады. Сайлау заңнамасын, азаматтардың сайлау құқықтарын бұзу және олармен байланысты сайлау даулары барлық сайлау науқандарының ажырамас атрибуты болды және оларды қарау мен шешу сайлау комиссияларының жұмысында уақыттың едәуір бөлігін алады. Сайлау комиссиялары мемлекеттік органдар ретінде
сайлау процесінің барысын қамтамасыз ету үшін өз қызметінің сипатына байланысты сайлау процесінің әртүрлі қатысушыларының қақтығыс жағдайларына жиі тартылады. Дау-дамай жағдайлары сайлау комиссияларының жұмысында белгілі бір теңгерімсіздікті тудырады, көбінесе бұқаралық ақпарат құралдарында қоғамдық саяси жанжалдарға себеп болады, ал кейде одан да күрделі нысандарға айналып, сайлау процесінің қалыпты барысын бұзады.
Сайлау науқаны кезінде туындаған осы немесе басқа даулардың шешілуі маңызды.
Сондықтан сайлауды дайындау және өткізу кезінде туындайтын қайшылықтарды одан әрі еңсеру үшін сайлау процесіне қатысушылар ықтимал жанжалды жағдайларды білуі және оларды дұрыс шеше білуі қажет.
Конфликтті жағдай – сайлау процесіне қатысушылар арасындағы олардың мүдделерін, олардың күштері мен ресурстарының тепе-теңдігін, сондай-ақ белгілі бір уақыт кезеңіндегі басқа да өзара іс-қимылдардың бүкіл кешенін көрсететін қақтығыстар мен басқа да қатынастардың жиынтығы.
Конфликт ұғымы көбінесе агрессия, қорқыту, жанжал, соғыс және т.б. Нәтижесінде жанжал әрқашан жағымсыз құбылыс, мүмкін болса, одан аулақ болу керек деген пікір бар. Конфликтке мұндай қатынасты ғылыми басқару мектебінде де, классикалық мектепте де байқауға болады. Бұл мектептер шеңберінде нақты иерархиялық жүйенің болуы, ұйымдағы бөлімшелер мен қызметкерлер арасында міндеттерді ұтымды бөлу, процедуралар мен ережелерді әзірлеу қайшылықтардың туындау жағдайларын жояды деп есептелді.
Адамдар арасындағы қарым-қатынас мектебінің ішінде қақтығыстар да қалаусыз деп саналды. Бұл ұйымды нашар басқарудың нәтижесі ретінде қарастырылды. Ұйымдағы жақсы қарым-қатынас қақтығыстардың пайда болуын жоя алады деп есептелді.

жүктеу 67,38 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: