Органическая химия

Кестеден қалыпты құрылысты кейбір метан көмірсутектері өкілдерінің негізгі физикалық қасиеттері олардың молекулаларының құрамына байланысты. Молекулалық массалаларының артуы қайнау және балқу температураларының және тығыздығының өсуіне әсер етеді.

Қаныққан көмірсутектерде барлық атомдар бір бірімен берік σ –байланыстар, ал көміртегі атомдары сутегімен толықтай қаныққан. Сондықтан қаныққан көмірсутектер қосылу реакциясына түспейді. Олар қалыпты жағдайда жоғары химиялық инертті. Сондықтан қаныққан көмірсутектерді парафиндер (латын тілінде parum affinis - аз ұқсастық) деп атайды.

1. 
   С – Н байланысының үзілуі мен сутегінің орың басу реакциясы;
   
2. 
   С – Н –пен қатар С – С байланыстарының үзілуі әсерінен молекулалардың ыдырау реакциясы.
   

1) С₅Н_І2 көмірсутектің барлық структуралық формуласының мүмкін­діктерін жазыңыз.

2) Құрамы С₃Н₇ болатын барлық бір валентті радикалдарды жазып, атаңыз.

3) Қ.ж. көлемі 5,6 л бутанды жағу үшін қанша моль оттек қажет?

4) Келесі көмірсутектерді атап, барлық мүмкін изомерлерін жазып, құрамын анықта:

5) Келесі көмірсутектердің және олардың барлық мүмкін изомерлерінің құрылымдық формулаларын жазып, құрамдарын анықта:

6) Жалпы формуласы С₆Н₁₄ болатын барлық алкандардың изомерлі структурасын жазыңыз.

7) Пентаннның барлық изомерлерін жазып, құрамындағы біріншілік, екіншілік және үшіншілік атомдарды белгіле.

8) Мына қосылыстардың құрылымдық формуласын жазыңыз:

9) 1 моль күкіртсутек толық жануы үшін қалыпты жағдайда қанша көлем оттек қажет?

10) 80 г оттек, 3 г хлор, 128 г күкірт (ІІ) оксиді газдарының қалыпты жағдайдағы көлемдерін есепте.

11) Қалыпты жағдайда 1 м³ газ көлемінде қанша молекула газ болады?

12) Температурасы 4⁰С жағдайда 1 мл суда қанша молекула болады?

14) Су буы және сутегі ауамен салыстырғанда ауыр ма, әлде жеңіл ме?

15) Массасы 2,66 г белгісіз затты толық жаққанда 1,54 г көмірқышқыл газы және 4,48 г күкірт диоксиді бөлінген. Белгісіз зат формуласын анықта.