Қонақ үйі ереже бойынша, типті жоба бойынша 1-2 өрт төзімділік дәрежесінен төмен емес жеке көкалды аймақта тұрғызады. Кейде өзара жабық өткелдермен және галереялармен қосады

15. Негізгі тағайындалған бөлімдердің қажетті санын анықтау және гарнизонды кесете бойынша өртке шақыру номерін анықтау:

N_ОТД = N_ЛС/4

N_ОТД = 39/4 = 10 отд.

16. Өрт сөндіру құралдарын беру бойынша шекті арақашықтықты анықтау:

L_ПР = [H_Н - (H_Р ± Z_М ± Z_СТ)/SQ²]*20

мұндағы: H_Н – сорғыштағы қысым, м.;

H_Р – таратқыштағы қысым, м., (H_Р = H_ПР + 10);

Z_М – шекті арақашықтықтағы жергілікті жердің аса жоғары көтерілу (+) немесе түсу (-), м.;

Z_СТ – таратқышты орнату орынынан немнсе өрттегі жергілікті жердің аса жоғары оқпандардың көтерілуі немесе түсуі, м.;

S – бір өрт жеңінің кедергі келтіруі;

Q – бір аса жүктелген магистралды жең сызығының суммарлы су шығыны, л/с.;

SQ² - бір магистралды жең сызығындағы қысымның жоғалуы, м.

L_ПР = [90 - (50 + 0 + 4)/0,015 * 10,5²]*20 = 208 м.

17. АЦ-да МӨСБ-1 қарауылы екі бөлімше құрамында бере алатын өрт сөндіру құралдарын анықтаймыз. МӨБ-1 қарауылы түтінденген бөлмеге бір оқпаннан бере алатын екі ГТҚҚ буыны ғана бар, сонда:

Q_ф = N_отд * n_отд.ст * q_ст = 3 * 2 * 3,5 = 31,5 л/с,

мұндағы: N_отд – өрт орынына келген АЦ-дағы бөлімше саны;

q_ст – оқпандағы су шығыны, л/с;

n_отд.ст – өрт сөндіруге бір бөлімше бере алатын оқпандар саны (немесе қорғауға);

Q_ф = 21 л/с Q_тр = 31,5 л/с

Сәйкесінше, өртке бірінші келген бөлім өрт сөндіруге қажетті оқпандар санымен қамтамасыз ете алмайды.

Бірінші келген бөлімнің күш пен құралдарды кіргізу сәтіндегі өрттегі жағдай және бірінші ӨСБ қабылданған шешімдер:

1. 
   барлау барысында анықталды:
   

• 
  жанып жатқан бөлмеде адамдар жоқ, бірақ басқа қабаттарда адамдар бар, қауіпті факторлар олардың өміріне қауіп төндіруі мүмкін;
  
• 
  кітапханадағы өрт ауданы 100 м² құрады;
  
• 
  өрттің тарау жылдамдығы 2 м/мин.
  

Бірақ бірінші бөлім күш пен құралдарды өрт сөндіруді қамтамасыз ете алмайды, өртке келгендер:

АЦ-40, АЦ-40, АЦ-7-40, АСА-16 МӨСБ-1.

Өрттегі жағдайды және ӨСБ-2 жеке құрамының тактикалық мүмкіндіктерін есекре отырып адамдарды құтқару бойынша шараларды жүргізу үшін үш барлау тобы ұйымдастырылды және ГТҚҚ буынымен өрт сөндіруге бір РС-50 оқпаны берілді. 1-ші ӨСБ ЦОУСС-қа қосымша күш пен құралдардың келуі үшін шақырудың жоғарылатылған номерін хабарлайды.

Адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етумен байланысты мәселелерді шешу, өзінің спецификалары бар болғандықтан үлкен қиындықты тудырады.

Көшірудің қажетті уақыты - өрт кезіндегі жұмыс аймағының деңгейінде өрттің қауіпті факторлары пайда болатын уақыт.

Көшірудің қажетті уақытын анықтау үшін өрттің қауіпті факторларының мағынасын білуі қажет, және одан басқа өрт кезінде осы мағыналардың пайда болу уақытын анықтай білу керек.

Өрттің қауіпті факторларының құрамына қоршаған орта температурасы, сәулелі ағындар, жанудың улы өнімдері және түтіндену саладарынан көрінудің жоғалуы жатады.

Қоршаған орта температурасы. Аса қауіптілікті қыздырылған ауаны жұту болып табылады, ол жоғарғы дем алу жолдарына зиян тигізеді, түншықтырады және өлімге әкеледі. 100⁰С жоғары температура әсері есінен танып қалуына және бірнеше минуттан кейін өлімге әкеліп соғады. Сонымен қатар тері күйіктері қауіпті. Медицинаның күйіктерді емдеуінің үлкен жетістіктеріне қарамастан 2 дәрежелі денесінде 30% күйік алса, тірі қалуға оның мүмкіндігі аз.

Кестеде қоршаған ортадан 2 дәрежелі күйік алған уақыт байланыстылығы келтірілген.

Сәулелі ағындар. Кейбір жағдайларда адамдарға сәулелі ағындар қауіп төндіреді. Зерттеумен анықталғандай, сауда мекемелерінде әртүрлі заттар мен материалдардың көшіру жолында жануы кезінде өрттің 0,5 мин кейін көшіріліп жатқан адамдарға сәулелі ағын қауіп төндіреді. Сәулелі ағындардыі тағы бір үлкен интенсивтілігі әртүрлі технологиялық қондырғылдардың жануы кезінде байқалады. Кейбір жағдайларда арнайы қорғаныс құралдарынсыз адам мұндай қондырғыларға 10 м жақын жықындай алмайды.

Кестеде адам үшін қауіпті сәулелі ағындардың мағыналары келтірілген.

Көміртегі тотығы қан гемоглобинімен оттегінен гөрі 200-300 есе жақсы әсер етеді, артынша адам ағзасы оттегімен қамтылуынан айырылады. Оттегі жетіспеушілігі, ойлау қабілетін жоғалтады, адам ештеңе сезбейді, қаутіліктен қашуға тырыспайды, басы айналады, қозғалыс координациясы бұзылады, ал тыныс алуы тоқтаған кезде - өлім келеді.

Кестеде өрттің қауіпті факторларының жобалы критикалық мағыналары келтірілген.

№ 2 жоғарылатылған шақыру бойынша күш пен құралдарды енгізу сәтіне дейінгі өрттегі жағдайды анықтау.

1. №2 шақыру бойынша келген өрттің пайда болуынан соңғы бөлім оқпандарын бергенге дейінгі өрттің даму уақытын анықтаймыз:

τ_св² = τ_св¹ + τ_сл² + τ_бр = 10,5 - 1,5 + 3 = 12 мин.
мұндағы: τ_сл = ^{60 *3}4,5мин.

40

τ_сл² = τ_сл¹ - τ_сл² = 3 – 4,5 = 2,5 мин.

Асхананың және көрші бөлмелердің қабырғаларының отқа төзімділік шегі 0,75 сағ. тең, яғни 45 мин, ал қосымша күштер мен құралдар өрт пайда болғаннан 10,5 минуттан кейін келеді, сонда өрттің дамуы өзгермейді, сондықтан:

q = ^*V_м^*S_п^*Q_н^р

S₁ = 45,4 м²

кестеге сәйке (қосымша 7 /14/), табамыз _m

мұндағы, V₀ = 5,30 м3/кг- жануға ауа шығыны.

^S₁ = ^45,4 = ¹

S 180 4
S_пола = 96 м²

_m = 4.2

Жылулық ағын тығыздығын ауа шығынының коэффициенті және өрттің мүмкін даму уақытын біле отырып «Өрт тактикасы» курсы бойынша әдістемелік көрсетулер номограммасы бойынша өрттің ортакөлемді температурасын анықтаймыз.

Есептеулер көрсеткендей өрттің ауданы бірінші келген бөлім сәтінен соңғы келген сәтіне дейінгі мезгілде өзгермеген, сонымен бірге ағу қуыстары мен жылу алмасу беттерінің ауданы өзгермеген. Сәйкесінше орта көлемді температураны тек қана келесі уақыт аралықтарында анықтаймыз:

^I8 мин. , ^IIмин. – бөлімнің келу уақыты

t_ср¹⁸ = 550^оС; t_ср³⁰ = 625^оС;

Түтіндену дәрежесі:

Өрт сөндіруге күш пен құралдар көрші бөлмелер жағынан есік қуысы арқылы енгізілгенін ескере отырып және олардың саны уақыт аралығында ^I^II өзгермейді. Сәйкесінше газ алмасуға қатысатын қуыстардың ауданы өзгермейді.

Есік қуыстары 1/3 жұмыс жасауын, ал жану өнімдерін жоюға 2/3 жұмыс жасауын ескере отырып бейтарап аймақтың орналасу биіктігін анықтаймыз.

Сонда бейтарап аймақтың орналасу биіктігі болады:

h_н.з.= ^Н_{пр ,}

³ ^_в +1

_п.г

мұндағы, Н_пр = 2,25м – газ алмасуға қатысатын ең биіт есік қуысының биіктігі;

_в_п.г – сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздығы.

Жану өнімдерінің тығыздығын «Өрт тактикасы» курсы бойынша әдістемелік көрсетілулердің 4-қосымшасы бойынша интерполяция әдісімен анықтаймыз:

_п.г = ^I_{п г} - ^I_{п г} ^{- II}_{п г} -( t_ср -t¹) ;

1. t_ср = 550^оС кезінде, _п.г = 435 - ^{435 - 424} -( 550 -500) = 0,495 кг/м³

3. h_н.з.= ^____2,25 = 1,9 м

 ^{} +1

485

4. h_н.з.= ^____2,25 = 1,43 м

³ ^{} +1

1,246

Газ алмасуға қатысатын қустар әртүрлі днңгейде ашық кезінде бейтарап аймақтың биіктігін анықтаймыз.

Есік қуыстарые аламыз – ағысқа жұмыс жасайтын.

Сонда бейтарап аймақтың орналасу биіктігі былай болады:

2 2S²₁  _{в +1}

S²₂ _п.г

_{в ,} _п.г - сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздығы, кг/м³;

1. t_ср = 550^оС кезінде,

h_н.з.= ¹2,25 + ^____4 = 2,45 м.

2 454² _* 1,342 ₊₁

66,3² 0,435

2. t_ср = 625^оС кезінде,

h_н.з.= ¹2,25 + ^____4 = 2,22 м.

2 454² _* 1,342 ₊₁

• 
  ^{адамдарға қауіптің төнуін;}
  
• 
  ^{олардың орналасу орынын, құтқару жолдары мен әдістерін;}
  
• 
  ^{өрт орыны мен өлшемін, оттың тарау жодарын;}
  
• 
  ^{мүмкін күш пен құралдарды енгізу жолдары мен бағыттарды;}
  
• 
  ^{ғимаратта кернеудің шешілуі жүргізілгенін;}
  
• 
  ^{конструкцияны бұзу және ашу қажеттігін және орынын;}
  
• 
  ^{шешуші бағыттың дұрыс таңдалғанын;}
  
• 
  ^{көшіру жолдарын қорғау қажеттігін және жану өнімдерін шығару мүмкіндігін;}
  
• 
  ^{қымбат қондырғыны қорғауды немесе көшіруді ұйымдастыру.}
  

1. 
   ^{штаб бастығы;}
   
2. 
   ^{тыл бастығы;}
   
3. 
   ^{объект әкімшілігінің өкілдері;}
   
4. 
   ^{қаланың өзара қызмет өкілдері.}
   

• 
  ^{барлауды жүргізуге және өрттегі жағдайды бағалауға; тез арада адамдарды құтқаруды ұйымдастыруға және өзі басқаруға, бар күш пен құралдарды пайдаланып үрейді басуға;}
  
• 
  ^{шешуші бағытты, қажетті күш пен құралдарды, жауынгерлік әрекеттер әдістерін анықтауға;}
  
• 
  ^{бөлімдерге тапсырмалар қоюға, олардың өзара әрекеттерін ұйымдастыруға және қойылған тапсырмалардың орындалуын қамтамасыз етуге;}
  
• 
  ^{үзіліссіз өрттегі жағдайдың өзгеруін қадағалауға және сәйкес шешімдерді қабылдауға;}
  
• 
  ^{өрт орынына келісімен оның сырт көрінісі бойынша ПСЧ-ға ақпараттар беруге; шешімдерді қабылдап және бұйрықтар бергеннен кейін өрт мекен-жайын, не жанып жатқанын, қандай күш пен құралдар әрекетке кіргізілгенін, қосымша күш пен құралдар қажет екендігін хабарлауы керек; ЦОУСС-пен үзіліссіз байланыта болуға, жиі-жиі өрттегі жағдайларды және қабылданған шешімдер туралы хабарлап тұруға;}
  
• 
  ^{қосымша күш пен құралдарды бөлек-бөлек емес бір мезгілде шақыруға, және оларды қарсы алуды ұйымдастыруға;}
  
• 
  ^{өртке аға бастық келісімен жағдай туралы, өрт сөндіру бойынша қабылданған шешімдер туралы, өрт орынында қандай күш пен құралдар бар екендігін, әрекетке кіргізілгендерді, қосымша шақырылғандары туралы баяндауға;}
  
• 
  ^{жағдайға байланысты өртте жедел штабты ұйымдастыруға және оның орналасу орынын анықтауға;}
  
• 
  ^{жедел штабқа оның орналасу орынын және оған барлық қабылданған шешімдерді хабарлакға;}
  
• 
  ^{күш пен құралдардың резервін ұйымдастыруға, жұмыс жасаушыларға дем алуға, жылынуға және құрғақ киімге киінуге мүмкіндік беріп жиі-жиі ауыстыруға;}
  
• 
  ^{басқарушы құрам арасынан қауіпсіздік шараларын сақтауға міндеттіні тағайындауға; қажет жағдайда медициналық көмек пунктін ұйымдастыруға;}
  
• 
  ^{өртке күш пен құралдар әртүрлі бағыттардан келген жағдайда тыл бастығына қозғалыс және байланыс құралдарымен көмекшілер бөлуге;}
  
• 
  ^{өрт сөндіруге қатыстырылатын қызметтермен өзара әрекет ұйымдастыруға, объекттің инженерлі-техникалық жұмысшыларымен тұрақты байланысты ұстауға және объек нұсқауымен және ұсыныстарды ескере отырып сөндіру құралдары және әдістері туралы шешімдер қабылдауға;}
  
• 
  ^{өрт себебін анықтауға шаралар қабылдауға;}
  
• 
  ^{нақты өртеу немесе өрттің басқа себептері белгілі болған кезде өрт алғаш пайда болған орынын сақтауға, мемлекеттік өрт бақылау жұмыскерлерін қатыстырып өрт туралы акт толтыру үшін қажетті өрт себебі болған заттар мен мүліктерді сақтауға;}
  
• 
  ^{өзі жанудың жойылғандығына көз жеткізуге, жойылған өрт орынын бақылау қажеттігін анықтауға;}
  
• 
  ^{құнды матриалдарды көшіру бойынша, төгілген судан қорғауды жэәне полиция қызметкерлері келгенше көшірілген құнды материалдардың күзетіне шеімдер қабылдауға;}
  
• 
  ^{өрт орынынан бөлімдердің және өзара әрекетті қызметтердің кету тәртібін анықтауға.}
  

• 
  ^{шақырылған күш пен құралдарды енгізгенге дейін от қандай ауданға тарау мүмкіндігін;}
  
• 
  ^{оқпандарды беру үшін, адамдарды құтқару бойынша жұмыс көлемін, ғимарат конструкциясын бұзу мен ашу және мүліктерді көшіру бойынша қажетті күштер санын;}
  
• 
  ^{арнайы қызметтердің қатыстыру қажеттігін;}
  
• 
  ^{суды автоцистерналармен жеткізу қажеттігін немесе суды айдаумен беруді ұйымдастыруды.}
  

Өрт пайда болды, өрттің келесі даму шарттарын қабылдаймыз:

• 
  ^{сыртқы ауа температурасы + 200;}
  
• 
  ^{әртүрлі қабаттарда адамдардың көп мөлшерде болуы;}
  
• 
  ^{өрттің сызықты тарау жылдамдығы л =1 м/мин;}
  
• 
  ^{өрт бөлме ортасында туындады.}
  

t_СВ = t_ОБН + t_СООБ + t_{ОБР.ИНФ.} + t_СБ + t_СЛ + t_БР

мұндағы: t_ОБН - өртті табу уақыты, мин.;

t_СООБ – өрт туралы хабарлау уақыты, мин.;

t_{ОБР.ИНФ} – ақпаратты өңдеу уақыты, мин.;

t_СБ – жиналу уақыты (1 мин. деп аламыз);

t_БР – жауынгерлік қанат жаю уақыты, мин. (ӨСД нормативтері бойынша).

t_СВ =2+ 1 + 1 + 1 + 1 + 5 = 11 мин.

_сл^{60 * L}

V_сл.

мұндағы: L - өрт бөлімінен объектке дейінгі арақашықтық, км;

V_сл - ӨА жылдамдығының орташа жылдамдығы, км/сағ;

_сл^{60 *0,6}1мин.



2. Өртің еркін даму уақытындағы отпен өтілген жолды анықтаймыз:

мұндағы: ₁ = 10 мин – 0,5V_л жылдамдығымен өрттің тарау уақыты, анықталмаған кестелі көлемінің температуралық режимінен.

_t_СВ -₁ = 11 - 10 = 1 мин.
Оқпандарды берген уақытқа дейін от келесі бөлмеге тарайды және өрттің даму пішіні тік бұрышты болады.

3. Өрт ауданын анықтаймыз:

S_П = а*b

мұндағы, а – өрт шебінің ені;

S_П = 10*6,6 = 66 м²

Қол оқпнадарының аса эффективті сөндіру тереңдігі h_m = 5 м, а лафетті опан - h_m = 10 м.

4. Өрт сөндіру ауданын анықтаймыз:

S_Т = 60 м²

5. Сату залдары өрт сөндіру үшін өрт сөндіру құралдарының (су) қажетті шығынын анықтаймыз:

Q^Т_ТР = S_Т * J_ТР = 60 * 0,1 = 6 л/(м²*с)

мұндағы, J_тр – су берудің қажетті интенсивтілігі, л/(с м²),

J_тр = 0,1 л/(м²*с)

6. Қорғауға өрт сөндіру құралдарының қажетті шығынын анықтаймыз, қорғау ауданын анықтаймыз:

Q^З_ТР = S_З * J_ТР/3 = 14 л/(м²*с)

7. Жалпы қажет шығынды анықтаймыз: