100
Қазақстанда атаулы әлеуметтік көмекке
және арнаулы әлеуметтік
қызметтерге
қол жеткізудегі кедергілер
Облыс
Аудан
коды
Аудан аты
Ең төменгі
күнкөріс
деңгейінен
төмен
Ең төменгі
күнкөріс
деңгейінен
төмен,
балалы
3
және одан
көп балалы
үй шару-
ашылықтары
Жұмыс-
сыздық
деңгейі,
4 тоқсан
2015
ҮШБЗ
іріктелімінің
көлемі
«Сан-
дж»
таңда-
уы
Sange
choice
Астана
11
Алматы
ауданы
3,0
2,5
10,9
2,0
3831
Астана
12
Есіл ауданы
3,0
2,4
8,5
1,1
3633
Астана
13
Сарыарқа
ауданы
0,0
0,0
27,0
0,0
318
Астана
Астанада зерттеу үш әкімшілік ауданда жүргізілгені жөн, сонда бүкіл қаланы қамтуға болады.
Алынған мәліметтер негізінде «Сандж» зерттеулер орталығының зертетушілері зерттеу жүргізу үшін
келесілерді таңдауды ұсынды:
Қызылорда облысы: Жаңақорған, Сырдария аудандары.
Маңғыстау облысы: Бейнеу, Қарақиян аудандары.
Астана: Алматы, Есіл, Сырдария аудандары.
101
Қазақстанда атаулы әлеуметтік көмекке және арнаулы әлеуметтік
қызметтерге қол жеткізудегі кедергілер
Қосымша C: Жартылай құрылымдалған сұхбаттар бойынша нұсқаулар
Әкіммен жартылай құрылымдалған сұхбаттар
Мақсаты: кепілдендірілген арнаулы әлеуметтік қызметтің көрсетілуіне, ауқымына және
аймақта
қолданылуына шолу жасау
Шолу
Біріншіден – ауданға шолу жасау – Елді мекендер саны? Географиялый аймақ? Халық саны?
Қандай арнаулы қызметтер Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі арқылы және
басқа мекемелер арқылы көрсетілетінін анықтау
Екіншіден – адамдарда арнаулы қызметтерге өтініш беретін мекемелердің, соның ішінде, Жұмыспен
қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің, ХҚКО орналасқан жері туралы сұрау.
Куәландыру комиссияларының (МӘСК, ПМПК) отырыстары қаншалықты жиі өтеді? Куәландырудан
өтуді күту тізімі бар ма?
Содан кейін ауданда көрсетілетін кепілдендірілген арнаулы әлеуметтік қызметтерді бір-бірлеп
зерделеу (арнайы оқыту, әлеуметтік оңалту және күтім қызметтеріне ерекше көңіл бөле отырып) және
келесі сұрақтарды қою;
•
Бейүкіметтік ұйымдар көрсете ме, жоқ мемлекет көрсете ме?
•
Қызметті қанша бала пайдаланып жатыр, қызметтің қамту аясы қандай? Күту тізімі қаншалықты
ұзын? (балалар саны немесе шамамен күту уақыты) Осы қызметтерді пайдаланбайтын немесе ішінара
пайдаланатын балалар сану/үлесі қандай?
Қолжетімділік
Осы қызметтердің өмірлік қиын жағдайда қалған, балалы, табысы төмен отбасыларға жету қабілетіне
қатысты пікірлері қандай? Осындай отбасылардың қызметтерге қол жеткізуін немесе ішінара қол
жеткізуін шектеуі мүмкін негізгі факторларды анықтау (қолжетімділігі, бар-жоғы, қызметтер сапасы,
құжат рәсімдеу қиындығы, комиссиядан өтудің қиындығы - мысалы, МӘСК, ПМПК, бару мүмкіндігі).
Қолжетімділігі және бар-жоғы
Ауданда арнаулы қызметтердің бар-жоғы туралы шешімдер қалай қабылданады?
Осы ауданда жоқ қызметтердің қандай да болмасын түріне сұраныс бар екенін біле ме? Қандай
қызметтерге?
Әкімшілік әлеуеті және қаржыландыру
Жергілікті қызметкерлердің арнаулы әлеуметтік қызметтерге берілетін өтініштерді қабылдауда және
тексеруде қаншалықты икемді?
Әлеуметтік жұмыс туралы олардың көзқарасына сұрау – қолжетімділік жеңілдету пайдалы мен және
олар әлеуметтік жұмыстың қазіргі сапасын қалай бағалайды?
Кепілдендіріліген арнаулы әлеуметтік қызметтер қалай қаржыландырылады?
Арнаулы қызметтерді көрсетуге бейүкіметтік ұйымдармен шартқа отыру тәжірибесі қандай?
Кепілдендірілген арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін мемлекеттік
жабдықтаушылармен жартылай құрылымдалған сұхбаттар:
Арнайы оқыту, әлеуметтік оңалту және күтім қызметтеріне ерекше көңіл бөлінеді.
Мақсаты: мемлекеттік қызмет көрсетушілер арнаулы әлеуметтік қызметтерді өмірлік қиын
жағдайда қалған балалы, табысы төмен отбасыларға көрсетуде тап болатын кедергілерді
анықтау және олардың азаматтар сол қызметтерге қол жеткізуде тап болатын кедергілеріне
қатысты пікірін білу.
102
Қазақстанда атаулы әлеуметтік көмекке және арнаулы әлеуметтік
қызметтерге қол жеткізудегі кедергілер
Шолу
Көрсетілетін қызметтерге шолу жасау, соның ішінде:
Жұмыс жасайтын мамандар саны; қызметтерді пайдаланатын балалар саны; қызмет көрсету қуаты;
күті тізімі;
қызмет алуға жолдау тәртібі
Қолжетімділі
к
Осы қызметтерді пайдаланбайтын немесе ішінара пайдаланатын балалар бар ма? Саны қанша?
Неліктен? Осы қызметтердің өмірлік қиын жағдайда қалған балалы, табысы төмен отбасыларға
жету қабілетіне қатысты пікірлері қандай? Осындай отбасылардың қызметтерге қол жеткізуін
немесе ішінара қол жеткізуін шектеуі мүмкін негізгі факторларды анықтау (қолжетімділігі, бар-жоғы,
қызметтер сапасы, құжат рәсімдеу қиындығы, комиссиядан өтудің қиындығы - мысалы, МӘСК, ПМПК,
бару мүмкіндігі).
Әкімшілік әлеуеті және қаржыландыру
Арнаулы әлеуметтік қызметтерді қиын жағдайда қалған табысы төмен отбасыларға жеткізуде
қандай қиындықтар бар деп санайды? Анықталған түрлі жайттарды зерделеу (мысалы, білікті маман
табу неге қиын – төмен жалақы немесе даярлығы жоқтығы...).
Әлеуметтік жұмыс туралы олардың көзқарасын сұрау – қолжетімділік жеңілдету пайдалы ма және
олар әлеуметтік жұмыстың қазіргі сапасын қалай бағалайды?
Қаржыландыру – қаржыландыру қалай жүргізіледі? Жергілікті деңгейде нақты қызметтерге немесе
өмірлік қиын жағдайда қалған балаларға қаржы бөлу қалай жүргізіледі?
Кепілдендірілген арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін бейүкіметтік ұйымдармен
жартылай құрылымдалған сұхбаттар:
Арнайы оқыту, әлеуметтік оңалту және күтім қызметтеріне ерекше көңіл бөлінеді.
Ең дұрысы, қызмет көрсету үшін тендерге қатысқалы жатқан, бірақ, кейін шешімін өзгерткен
бейүкіметтік ұйым өкілімен сұхбаттасуға тырысу.
Мақсаты: бейүкіметтік ұйымдар арнаулы әлеуметтік қызметтерді өмірлік қиын жағдайда
қалған балалы, табысы төмен отбасыларға көрсетуде тап
болатын кедергілерді анықтау
және олардың азаматтар сол қызметтерге қол жеткізуде тап болатын кедергілеріне
қатысты пікірін білу
Шолу
Көрсетілетін қызметтерге шолу жасау, соның ішінде:
Жұмыс жасайтын мамандар саны; қызметтерді пайдаланатын балалар саны; қызмет көрсету қуаты;
күті тізімі; қызмет алуға жолдау тәртібі
Қолжетімділік
Осы қызметтерді пайдаланбайтын немесе ішінара пайдаланатын балалар бар ма? Саны қанша?
Неліктен? Осы қызметтердің өмірлік қиын жағдайда қалған балалы, табысы төмен отбасыларға
жету қабілетіне қатысты пікірлері қандай? Осындай отбасылардың қызметтерге қол жеткізуін
немесе ішінара қол жеткізуін шектеуі мүмкін негізгі факторларды анықтау (қолжетімділігі, бар-жоғы,
қызметтер сапасы, құжат рәсімдеу қиындығы, комиссиядан өтудің қиындығы - мысалы, МӘСК, ПМПК,
бару мүмкіндігі).
Әкімшілік әлеуеті және қаржыландыру
Арнаулы әлеуметтік қызметтерді қиын жағдайда қалған табысы төмен отбасыларға жеткізуде
қандай қиындықтар бар деп санайды? Анықталған түрлі жайттарды зерделеу (мысалы, білікті маман
табу неге қиын – төмен жалақы немесе даярлығы жоқтығы...).
Келісім-шарт жасау: шарт жасасуға өтініш білдіру тәжірибесі қандай? Шарт қандай мерзімге
жасалатынын, өтініш беру және қайта өтініш беру тәртібін анықтау. Қайта өтініш берілді ме?