28
Қазақ
станда атаулы әлеуметтік көмекке
және арнаулы әлеуметтік
қызметтерге
қол жеткізудегі кедергілер
Кесте 3. Жауап берушілер туралы мәлімет
Бар-
лығы
Қызылорда
облысы
Маңғыстау
облысы
Астана қаласы
Іріктелім көлемі
(үй шаруашылықтары)
3,982
1,155
1,723
1,104
Репрезентативтілігі…
(үй шаруашылықтары)
47,195
19,760
26,219
1,216
Респондент – әйел адам (%)
98
98
98
98
Респондент – мүгедек (%)
5
4
5
6
Респондент – жалғызбасты ана (%)
8
5
5
17
Респонденттің балаларға туыстық
қатысы (%)
Ата-анасы
98
97
99
97
Ата-анасы емес, бірақ, негізгі күім
көрсетуші
2
3
1
3
Ешкім
0
1
0
0
Респонденттің білім деңгейі (%)
Білім жоқ
0
0
1
0
Бастауыш
2
3
2
0
Орта
20
28
19
15
Кәсіби орта
44
35
57
34
Аяқталмаған жоғары
1
1
1
2
Жоғары
32
33
21
48
Магистратура/аспирантура
0
0
0
0
Респонденттің жұмысы бар-жоғы
(%)
Жұмысы жоқ
49
45
53
47
Тұрақты жұмыс
45
47
43
45
Өзін-өзі жұмыспен қамтушы
3
3
2
5
Маусымдық/уақытша жұмыс
3
5
2
3
29
Қазақстанда атаулы әлеуметтік көмекке және арнаулы әлеуметтік
қызметтерге қол жеткізудегі кедергілер
Кесте 4. Үй
шаруашылықтары туралы мәлімет
Бар-
лығы
Қызылорда
облысы
Маңғыстау
облысы
Астана
қаласы
Халықаралық әл-ауқат индексі бойынша
бойынша көрсеткіші (0-100)
62.8
61.9
56.2
74.9
Стандарттық ауытқу
15.5
11.4
14.5
14.1
Үй шаруашылығының көлемі (адамдар
саны)
4.9
5.3
5.4
3.7
Стандарттық ауытқу
1.8
1.7
1.8
1.2
Балалар саны
2.4
2.6
2.8
1.6
Стандарттық ауытқу
1.3
1.3
1.3
0.9
Бір жатын бөлмесіне шаққандағы адам
саны
2.4
2.2
2.5
2.4
Стандарттық ауытқу
1.1
1.1
1.1
1.1
Асыраудағы адам саны
1.1
1.2
1.3
0.9
Стандарттық ауытқу
0.7
0.8
0.7
0.5
Үй шаруашылығындағы барлық адамдар
жұмыс істейді (%)
31.8
27.5
26.2
45.0
Жалғызбасты аналар тұратын үй шару-
ашылықтары (%)
8.2
4.7
5.0
16.9
Ересек мүгедек адам бар үй шару-
ашылықтары (%)
9.4
9.0
10.2
8.6
Үй шаруашылығындағы ересектердің
көпшілігінің жоғары білімі бар (%)
40.5
41.8
27.3
59.9
Әлеуметтік төлемдер
Респондент өзін АӘК немесе МБЖ алуға
құқылы деп санайды (%)
19.1
29.5
11.7
19.7
Үй шаруашылығы АӘК немесе МБЖ алу
туралы өтініш берген (2015 жылдан бері)
(%)
9.0
18.3
5.7
4.4
Арнаулы
әлеуметтік қызметтер
Респондент арнаулы әлеуметтік қызмет-
терге мұқтаждығы бар екенін айтты (%)
6.9
6.3
7.4
6.8
Респондент өзін арнаулы әлеуметтік қыз-
меттер алуға құқылы деп санайды (%)
5.6
5.5
6.0
5.1
Арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету
туралы өтініш беріп көрген (%)
0.9
1.0
1.0
0.7
Іріктелім көлемі
3,982
1,155
1,723
1,104
Кесте 4 іріктелімге кірген үй шаруашылықтарының негізгі мінездемелерін сипаттайды.
30
Қазақстанда атаулы әлеуметтік көмекке және арнаулы әлеуметтік
қызметтерге қол жеткізудегі кедергілер
Кесте 5: Табысы төмен үй шаруашылықтарын анықтау
Көрсеткіш
Негіздемесі
Үй шаруашылығы басшысының
мамандығы/жұмысы
Ауыл шаруашылығында, көлеңкелі
экономика секторын-
да жұмыс жасайды немесе кедейшілікке байланысты
жұмыссыз
Үй шаруашылығы басшысының
денсаулығының жағдайы
Созылмалы
ауруға шалдыққан, мүгедек немесе егде
жаста
Үй шаруашылығындағы асырау-
дағы адамдар саны
Көп балалы отбасылар
көбінесе кедей болуы ықти-
мал
Үйдің орналасқан жері
Елді мекен орталығынан алыс ауданда орналасқан
2.3. Сапалық әдіс
Іріктелім
Сапалық сұхбаттар сандық зерттеулер жүргізілген
аудандардың кейбірінде жүргізілді, сәйкесінше,
іріктелімнің бірінші және екінші сатылары
алдыңғы тарауда сипатталғандай өтті. Сол жерде
айтылып кеткендей, аудандар төменде келтірілген
көрсеткіштер бойынша таңдалып алынды:
1.
Табысы ең төмен күнкөріс деңгейінен
төмен отбасылар үлесі (2015 жылғы ҮШБЗ
мәліметтері негізінде);
2.
Табысы ең төмен күнкөріс деңгейінен
төмен балалы отбасылар үлесі (2015 жылғы ҮШБЗ
мәліметтері негізінде);
3.
Кедейшіліктің
жанама
факторлары:
жұмыссыздар саны, көп балалы отбасылар саны
(2015 жылғы ҮШБЗ мәліметтері негізінде);
4.
Аудан орталығынан шалғай орналасу
(географиялық мәліметтер негізінде).
Қосымшасында осы көрсеткіштер бойынша
әр облыстағы аудандарға қарай егжей-тегжейлі
сипаттама келтірілген.
Астана қаласында сапалық сұхбаттарға арналған
іріктелім сауланамаға арналған іріктелімді
құраудан
өзге
жолмен
қалыптастырылды
(сауалнама үшін біз ең кедей 11 кластерден
іріктелім жасадық). Сапалық компонент үшін
Астананың барлық үш ауданы да таңдалды.
Сапалық іріктелімнің үшінші сатысында
әр ауданға шаққанда екі елді мекен әдейі
таңдалды. Мұндағы мақсат – төменде көрсетілген
көрсеткіштердің әртүрлілігін қамтамасыз ету:
• Арнаулы білім беру немесе әлеуметтік оңалту
және күтім көрсету мекемелеріне дейінгі
қашықтық;
• Елді мекеннің көлемі (жалпы алғанда, кішірек
елді мекендер ірірек елді мекендерден кедейірек
болып келеді);
• Негізгі ақпарат берушілермен жүргізілген
сұхбаттар негізінде елді мекендегі әл-ауқат
ұғымына қатысты жергілікті тұрғындардың түсінігі.
Іріктелімнің төртінші сатысында респонденттер
таңдалды, олар екі түрге бөлінді:
1. Балалары бар, соның ішінде, белгілі бір өмірлік
қиын жағдайда қалған табысы төмен балалы
отбасылардағы күтім көрсетушілер немесе ата-
аналар
2.
Негізгі ақпарат берушілер
Іріктелім респонденттердің мінездемелеріне
сүйене отырып жасалды және оған келесілер кірді;
1. Табысы төмен балалы отбасылар,
2. Мүгедек/тыныс-тіршілігі шектелген балалары
бар табысы төмен отбасылар
Осы
респонденттер
топтары
жергілікті
мамандармен, соның ішінде, мектептердегі,
емханалардағы және әкімдіктердегі әлеуметтік
қызметкерлермен
консультациялар
өткізу
нәтижесінде анықталды. Зерттеу аймақтарында үй
шаруашылықтарының іріктелімі біркелкі болуын
қамтамасыз ету үшін табысы төмен отбасыларды
анықтау мақсатында алдын-ала анықталған
көрсеткіштер тізімі жасалды. Кесте 5 толығырақ
мәлімет береді.