Оқытушыларына арналған әдістемелік нұсқау Алматы, 2006 жыл

Оқытушыға    ұсыныстар:
! АҚТҚ/ЖҚТБ  ауруының  таралуы  жайлы  мәліметтерді  оқушылардың  қабылдау  қабілетіне 
қарай  тарату.
! Қазақстандағы  АҚТҚ  инфекциясының  жастар  арасында  көп  таралғандығына  көңіл 
аудару.
! АҚТҚ-ның  алдын-алу  жаттығуларының  кең  көлемде  болуы
! Әр  адамға  денсаулығы  өз  қолында  екендігін  түсіндіру
4.2  ЖАТТЫҒУ
АҚТҚ-ның  алдын-алу  жолдарын  оқушыларға  түсіндіру  түрі
Уақыты:
    2  академиялық  сағат
Көрнекілігі:  түрлі-түсті  қима  қағаздар,  қаламсаптар,  қағаз,  тақта,  маркерлер
Дайындық:  Әр  қатысушыға  керек  заттарын  таратып  беру.  Ойынды  бастамас  бұрын 
қатысу-шыларды  үш  топқа  бөлу.
Тапсырмалар:  Берілген  жаттығудан  кейін  қатысушылар  (болашақ  мұғалімдер)  мыналарды 
білуі  тиіс:
1.  АҚТҚ  ауруының  адам  өміріне,  оның  білім  алуына  ,  денсаулығына  қалай  әсер  ететіндігін 
түсіндіру.
2.  Осы  аурулармен  қалай  күресу  керек
3.  Әр  адам  өз  түсінігі  бойынша  қабылдау  қажет
Мазмұны:
1.  АҚТҚ-ның  қоғамға  және  білім  алуға  әсері
2.  Эпидемияға  қарсы  іс-шаралардың  рөлі
3.  АҚТҚ-ның  балалар  мен  жасөспірімдер  арасында  кең  өріс  алуын,  өмірдегі  жағдайлармен 
мысалдар  арқылы  көрсету.
Өту  барысы:
1.    “Иммундық    жүйе”  ойынын  жүзеге  асыру.
2.  Ойын  өткізу  үшін  бөлмені  оқушы  санына  қарай  үшке  бөлу
3.  Әр  топқа  дискуссия  мен  презентацияны  мына  тақырыптар  бойынша  өткізуді  ұйымдас-
тыру. 
1-топ,  “АҚТҚ/ЖҚТБ-ның  алдын  алу  жұмысы  ,  оқу  ісіне  әсері”
2-топ,  “АҚТҚ/ЖҚТБ-ның  бүкіл  әлемдік  қауымдастық  пен  мемлекетке  әсері.
3-топ    “  АҚТҚ/ЖҚТБ  қоғамға  ондағы  адамзаттың  сезіміне,  әлеуметке,  мәдениетке  өмірлік 
экономикаға  тигізген  әсері 
4.  Әр  топтан  бір  адамға,  дискуссияның  барысы  жайлы  қағазға  жазуды  тапсыру.
5.  Әр  топтың  қатысушыларына  дұрыс  ойлану  үшін,4.2А  және  4.2  Б  ресурстық  материал-
дарын  таратып  беру
6.  Әр  топқа  қағаз  бен  маркер  таратып  беру
7.  2-3  топқа  өздерінің  презентациясы  кезінде  4.2Б  қажетті  материалдарын  график  бойынша, 
сызба  түсіруді  тапсыру.
8.  Әр  топ  өздерінің  “ізденістерін”  қорғайды.
9.  Талқылаудың  қорытындысын  шығару.
Күтілетін  нәтижелер: 
1.  Оқушылар  АҚТҚ  инфекциясының  қоғамдағы  мәдени,  әлеуметтік,  экономикалық  қарым-
қатынасқа,  мемлекетке,  бүкіл  әлемдік  қауымдастыққа  әсер  ететінін  талқылайды.
2.  АҚТҚ/ЖҚТБ-ның  білім  алуға  және  қоғамға  кері  әсерін  оқушылар  дәлелдейді.
3.  АҚТҚ-ның  қоғамға  кері  әсер  беретіндігі  жайлы  әртүрлі  алдын  алу  жұмыстарының 
жүргізілетінін  растайды.
Қортынды:
Қатысушылар  мына  сұрақтарға  жауап  беруі  тиіс:
1.
АҚТҚ/ЖҚТБ  адамдарға,  әсіресе  жастарға  қалай  әсер  етеді?
2.
Білім  беру  ұйымдары  АҚТҚ-ның  алдын-алуға  көмегін  тигізеді  ме?
АҚТҚ/ЖҚТБ
 ІНДЕТІ
 ЖӘНЕ
 ОНЫҢ
 ӘСЕРІ
72

Оқытушыға  ұсыныс
“Иммундық  жүйе”  ойынының  ережесі
Қағазға  адамның  суретін  салып,  оны  бір  қатысушының  үстіне  жапсыру.
4-5  түрлі  түсті  қағазға  “Иммундық  жүйе”  деп  жазып,  оны  қатысушылардың  киіміне 
жапсыру.
4-5  түрлі  түсті  қағазға  “Безгек”,  “Құрт”,  “Өкпе  қабынуы”,  “Іш  өту”,  “АҚТҚ  инфекциясы”  деп 
жазып,  бұл  қағаздарды  қалған  4-5  ойыншының  киімдеріне  жапсыру.
“Иммундық  жүйе”  қағазын  жапсырып  алған  ойыншы,  адамның  суреті  салынған  қағазды 
жапсырып  алған  ойыншыны  айналып  жүреді.
Ал,  әртүрлі      аурулардың  аты  жазылған  қағазды  жасырып  алған  ойыншылар  “Иммундық 
жүйе”  қағазын  жапсырып  алған  ойыншыға  жабылады.  Егер  “Иммундық  жүйені”  жеңсе,  онда  есеп 
мынадай  болады.
Іш  өту
-1ұпай
Безгек
-2  ұпай
Құрт
-2ұпай
Өкпе  қабынуы
  -4ұпай
АҚТҚ  инфекция
-5ұпай
Әрбір  алынған  соққыға  “Иммундық  жүйе”  екі  ұпай  алып  отырады.
Әр  команда  50ұпай  алғанша  ойын  жалғастырыла  береді.
Ойын  аяқталғаннан  кейін  оқытушы  оқушыларға  иммундық  жүйе,  АҚТҚ  инфекциясы 
жайлы  түсінік  береді.
Ойыннан  кейін  қатысушыларға,  бұл  көрсеткендері,  тек  ойын  екенін  түсінідіріп  кетеді.
4.3.  ЖАТТЫҒУ
“Менімен  және  АҚТҚ  инфекциясы  арамызда  қандай  да  бір  байланыс  бар  ма?”
Уақыт:1 
академиялық  сағат
Көрнекілігі:  түрлі-түсті  карточкалар,  қаламсаптар
Кіріспе:  Әрбір  оқушы  АҚТҚ/ЖҚТБ  эпидемиясының  адам  өмірі,  қоғам  үшін  өте  қауіпті  екенін 
сезіне  отырып,  әрбір  қағазға  АҚТҚ-ның  қауіпті  жақтарын  алдын-алу,  болдырмау  жолдары 
сияқты  түсініктермен  сұрақтарды  жазуы  тиіс
Тапсырмалар:
Қатысушылар  жаттығу  жұмыстарын  орындап  болған  соң,  АҚТҚ/ЖҚТБ  мәселесі  жайлы  өз 
ойларын,  қорқыныштарын  ортаға  салады.
Мазмұны:
АҚТҚ/ЖҚТБ  жайлы  проблемалық  сұрақтарға  оқушылардың  жауаптарын  қатыстыру
Оқу  жаттығулары:
1.  Әрбір  оқушыға  кез-келген  түстегі  қағазды  таңдату.
2.  Оқушыларға  АҚТҚ/ЖҚТБ  проблемасы  жайлы  сұрақтар  қою.
3.  Әр  қатысушыдан  карточканың  бір  жағына  қызықтыратын  нәрсесін,  ал  екінші  жағына 
қорқыныштарын  (ЖҚТБ  бойынша)  жазуларын  сұрау.
4.  Карточкаларды  жинап,  ондағы  жазылғандарды  дауыстап  оқу  және  жазған  адамның  атын 
айту.
5.  Талқылаудың  ЖҚТБ  туралы  мәліметке  қатысушыдан  бастаған  жөн.
6.  Содан  соң  карточканың  екінші  жағындағы  қатысушылардың  қорқыныштарын  оқу.(ЖҚТБ 
туралы)
7.  Осыдан  кейін  дискуссияны  мына  сұрақтан  бастауға  болады:  Не  себептен  ЖҚТБ  қорқы-
нышы  пайда  болды?
Қорытынды  жасау
Қорытынды  жасау  кезінде  қатысушыларға  мына  тапсырмалар  берілді:
1.Әлеуметтік,  физикалық,  экономикалық  және  эмоциялық  тұрғыдан  ЖҚТБ  -ның  жұғуына 
байланысты  мысал  келтіру.
АҚТҚ/ЖҚТБ
 ІНДЕТІ
 ЖӘНЕ
 ОНЫҢ
 ӘСЕРІ
73