Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы 62 мин (35%)

Аудиториялық жұмыс: Қабылдау бөлімшесінін құрылымымен, қабылдау бөлімшесінде толтырылатын құжаттармен таныстыру, ҚҚ өлшеу, пульсті анықтау, антропометрияны жүргізу.

Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.

А) науқасты кабылдау журналы

Б) науқастын медициналык картасы

В) ауруханадан шыгарылған статистикалық карта

Г) температура қағазы

Д) бырлық аталғандар

2. Көп профильді аурухананың кабылдау бөлімі күрылысына кіреді:

1. 
   функциональді диагностика кабинеті
   
2. 
   ас дайындау блогы
   
3. 
   санузел
   
4. 
   егу кабинеті
   
5. 
   физиотерапевтикалык кабинет
   
6. 
   наукастын жеке загғарын сактау кабинетгері
   

1. 
   квалифкациялык медиииналык көмек көрсету
   
2. 
   түскен наукастарға санитарлык - гигиеналык өңдеуді жургізу
   
3. 
   наукасты қабылдау және тіркеу
   
4. 
   емдеу бөлімшелеріне наукастарды тасымалдау
   
5. 
   карау, наукасты алгашқы тексеру жөне диагностика
   

Сәйкестігін тап:

б) жартылай санитарлык өндеу

3. 
   наукасты жуындыру
   
4. 
   гигиеналық ванна
   

3. профилактика

емдік дене шынықтыру

физиотерапия

А) жаяу

В) носилка

Г) вертолетте

Д) креслода

Дұрыс жауапты таңдаңыз:

1) а,б,г;

2)в,г,д;

4) барлығы дұрыс.

1. 
   медбике
   
2. 
   дәрігер
   А) наукастарға санитарлык өңдеу өткізеді
   

В) ауру тарихынын алғашкы бетін толтыру

Г) «наукастарды кабылдау журналына» тіркеу

Д) наукастарға бірінші тексеру өткізу

Е) тасымалдау түрін тағайындайды

8. Қабылдау бөлімінін медбикесі «наукастарды кабылдауды тіркеу журналын» толтыру тәртібі:

1. 
   кайдан және кім наукасты әкелді
   
2. 
   наукастын аты-жөні, туган жылы, мекен-жайы
   
3. 
   наукас кайда жіберілді (кандай бөлімшеге)
   
4. 
   кабылдау бөлімінін диагнозы
   

1. 
   шашты 6% сірке кышқылы ерітіндісімен шаю
   
2. 
   бастын шашын қарау
   
3. 
   СЭС-ка педикулез табылғанын хабарлау
   
4. 
   педикулезге қарсы дәрілермен шашын өндеу
   
5. 
   жылы сумен шашын жуу
   
6. 
   бит тарақпен тарау
   

1. 
   «наукастарды кабылдау журналы»
   
2. 
   «ауруханадан бас тарту журналы»
   
3. 
   «дәрілік заттарды тіркеу А және Б тізімі»
   
4. 
   «алфавитті журнал»
   
5. 
   «амбулаторлы наукастарды тіркеу журналы».
   

1. 
   Қабылдау бөліміне наукас түсті, жедел көмек көрсетілгеннен кейін ауруханаға жатудан бас тартгы. Науқаска қандан кұжаттар толтырылады?
   
2. 
   Медбике қабылдау бөлімінде науқасты карағанда педикулез табылды. Медбикенің тактикасы қандай?
   

Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады

Н - 1, 3- бөлім , 173 – 183 бет

5. 
   Сабақ түрі: практикалық
   
6. 
   Сабақтың мақсаты:
   

• 
  оқыту: оқушыларды қабылдау бөлімшесінің құрылымы мен негізгі қызметтері, пациенттерді қабылдау және тіркеуді үйрету
  
• 
  тәрбиелік: Оқушылардың мінез - құлқын қабылдау бөлімшесінде этика және деонтологиялық нормаларға тәрбиелеу.
  
• 
  дамыту: қабылдау бөлімшесінде жұмыс істеу қабілеттілігін дамыту.
  

3. 
   Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.
   

1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, ҚұспановаА.Р, Ахметова К.А.-Көкшетау, 2006.

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  
• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті.
  

- Залалсыз деген ұғымға түсінік

- Залалсыздандыру әдістері және түрлері

- Залалсыздандыруға дайндау.

- аспаптарды, қолғаптарды, таңу материалдарын, оптикалық аспаптарды зарасыздандыру.

10. Жаңа сабақты түсіндіру : 54 мин (60%)

Жоспар:

• 
  дене биомеханикасына түсінік
  
• 
  пациентті төсекте қозғалысы
  
• 
  пациентті төсекте әртүрлі қалыпта (Фаулер қалпы.Симса, арқамен, ішімен, жанымен жатқызу қалпы)
  

Шприц, қан іздері бар скальпель, қанды марлы бұлардың барлығы науқаста теріс эмоция яғни көрген кезде тітіркенеді: Төсектегі наукасқа ең маңызды медбикенің қылығы үлкен мәнге ие. Науқас адаммен араласу ерекше, оның психикасының және нерв жүйесінің тұрақсыздығы. Медбике пациентпен сөйлесе білу керек. Аурудуң ағымы мен нашарлауы нерв жүйесіне қатты әсер етеді. Соңдықтанда медбике алдымен науқастың орталык, нерв жүйесіне жағымды әсер ететін сөздерді айту керек. Есте сақтау керек, олармен келіспеушілікке келмеу керек, қарсы шықпау, дауыс көтермеу керек. Пациентті тыныштандыру және орын беру, бірақ осы уақытта барлық талаптарды және тәртіптерді, міндеттерді орындау. Егер науқас дисциплинаны, дәрігер тағайындағанды орындамайтын болса,онда бұндайларға қатаң болу керек. Көңіл бөлетін нәрсе ауырсынуымен күрес жүргізу, егулерді орындау және манипуляцияларды ауыртпай жасау. Ауруына байланысты ауруды басу немесе жою, науқасқа жақсы жағдай жасау: төсекке ыңғайлы жатқызу, ауруының мінездемесі, басып таңуды жөндеу немесе ауыстыру, жылу немесе мұздау қою, массаж жасау. Емдік- қорғау мекемесінде басты міндет қатаң тәртіпті сақтау және пациентпен медициналық жұмысшылардың түсіністігі. Дұрыс демалу, уақытылы тамақтану, дәрігердің уақыттылы бақылауы, уакыттылы дәрігерлік және диагностикалык, егулерді орындау.

1. 
   Жалпы еркін стационардың және аурухана аймағында, бөлімшеде науқастың қозғалу активтілігі шектеусіз болады. Коридорда еркін жүруге, баспалдақтан көтерілу, аурухана территориясында жүруге рұқсат.
   
2. 
   Палаталық науқас уақытының көбін төсекте өткізеді тек палатаның ішінде жүруге рұқсат. Өзінің жеке гигиенасын және тағы басқаларды палатада жүргізеді.
   

1. 
   Активті жатқызу — науқас оңай және еркін қозғалысты орындауына болады.
   
2. 
   Пассивті қалпы- науқас еркін қимылды орындай алмайды, сол қалыпта сақтау (мысалы есін жоғалтқанда немесе оларды орындауға дәрігер рұқсат етпегенде)
   
3. 
   Мәжбүрлі қалпы- науқас ауырсынуды басу үшін және әртүрлі патологиялық симптомдарда мәжбүрлі қалыпта болады. Мысалы, ортопноэ кезінде — отырызып аяғын төмен жібереміз (қан айналымының жетімсіздігінде және кіші қан айналымда қан ұйып қалса), шынтақ тізе қалпы. Каталкада науқасты қауіпсіз транспортировкалау, кресло каталкада, носилкада, қолда. Ауру пациентті күту медбикеге физикалык, күш түседі және пациенттің қауіпсіздігіне жауап береді. Науқасты керуертке жайғастыру, каталкада, кресло-каталкада, науқасты носилкада алып жүру, транспорт машинасы болмай қалса пациентті қолмен бір, екі немесе үш медициналық жұмысшы алып жүруге болады. Транспорттаудың түрін дәрігер ңауқастың ауырлық жағдайын қарап бөледі. Носилкада
   транспорттау кезінде қауіпсіздікті және ережелерді сақтауды естең шығармау.
   

• 
  Науқас болатын операция жайлы білу тиіс
  
• 
  Носилканы котеру және түсіру кезіңде байқау керек, горизонталды қалыпта үстау, себебі науқасты құлатып алмау
  
• 
  Қысқа қадам жасап жүру, носилканы бүрамау басын алға қарату;
  
• 
  Артынан келе жатқан адам науқастың жағдайын және оның жақсы сезілуін бақылау
  
• 
  Баспалдақпен жоғары носилкамен шығарып жатқанда басын алға қаратып, носилканы горизонтал бағытта үстау
  
• 
  Баспалдақпен түсіру кезінде- аяқжағын төмен қаратып алып жүру, носилканың аяқжағын көтеріп үстау
  
• 
  Егерде медициналық жұмысшы шаршап қалса , бірден қасындағы медбикеге айту керек, тоқтап носилканы қойып дем альш алуы керек, болмаса саусақтары талып түсіріп алуы мүмкін. Каталкада транспорттау, өте ыңғайлы әдіс. Науқасты каталкаға ыңғайлы етіп жатқызу. Бұндай қалып толық дене бүлшық еттері босайды. Кресло- каталканы қолдануға болады. Науқаска кресло- каталкаға қалай отыруын қауіпсіз шараны айтып түсіндіру. Кресло- каталканы алға қарай шалқайту, тіреуішке аяғымен басу;
  
• 
  Науқаска тіреуішке аяғын қой деп сұранамыз, үстап креслоға отырғызамыз;
  
• 
  Кресло- каталканы өзінің қалпына келтіреміз
  
• 
  Науқасқа керекті калпына келтіреміз (отырып немесе жартылай
  жатып). Транспорттау кезінде науқастың қолы кресло- каталка шығып кетпеуге қадағалаймыз
  
• 
  Науқасқа палатадағы керуертке жатуына көмектесеміз
  
• 
  Кресло- каталканы залалсыздаймыз.
  

Функционалды керует ерекше құрлымдық кереует болып есептеледі, бірнеше бөліктерден құралған, қалпын қолмен ауыстыруға, бұрылуға болады. Керуеттің бас жағы мен аяқ жағы тез арада керекті қалыпқа қоюға болады. Бүл керуерттерді арнайы бұрағыштармен бұрауға болады: керует алды столдар, тамшы қоятын штатив, судно және несеп шығарғыш заттарды қоятын жеке ұяшығы бар. Функционалды керуетті ауыр жатқан науқастарға ыңғайлы қалыпқа келтіруге және қозғалтуға тиімді болу үшін және медбикеге ауыстыруға тиімді.

• 
  Қозғау мақсаты
  
• 
  Науқастың денсаулығы
  
• 
  Көмекші механикалық заттар (трость, балтақ, жүргіш аяғы бар заттар)
  
• 
  Жақсы және анық бағыт беретін басшыны анықтап алу керек. Науқаска түсіндіре білу тиіс
  
• 
  Науқасты көтермес алдын, оны қауіпсіз жерге ыңғайластыру, ыңғайлы қалына келтіру, көмек көрсетіп жатқан мед жұмысшы кауіпсіз болуы тиіс, ыңғайлы қалпы және науқастың салмағы мен тепе теңдігін үстау. Өзіңіздің салмағыңызды ауырлық күшіңізге қолдану, науқасты көтеріп жатқанда бірнеше - қозғалмалы қимыл қолмен жасалады( қозғалмалы әдісті өте сақ болып істеу керек).
  

• 
  Лидерді анықтап алу, бригаданы басқару және бұйрық беру
  
• 
  Наукасқа ең қолайлы әдісті тандаңыз
  
• 
  Өзіне кім ауырлық жұмысын алатынын анықтап алу, науқастың жамбасынан және денесінен ұстауды анықтап алу (ол күшті немесе ірі медбике болуы тиіс, яғни қызметіне қарамайды).
  

5. 
   Науқасқа сенім білдіру керек
   
6. 
   Науқастың жағдайын бағалау және оның жағынан көмек көрсетуін сұрану. Науқастан активті қозғалу
   
7. 
   Науқасқа ұстауды түсіндіру, оның келісімін алу
   
8. 
   Қоршаған аялдаманы бағалау(еденнің ылғалдылығы , еденде ботен заттар ).
   Наукастың қауіпсіздігін камтамасыз ету.
   

3. 
   Науқастан өзінің қолын дененің ыңғайлы жерінен үстау. Бұл наукастың дене биомеханикасын қамтамасыз етеді. Егер науқастың бір қолы әлсіз болатын болса екінші күшті қолымен әлсіз колын үстау.
   
4. 
   Науқастың арт жағынана бару (арт жағына кресла немесе орындық қою) науқастың қолынан үстап, ауыратын қолын еске алу. Бұндай үстау әдісі медбикенің дене биомеханикасына дұрыс келеді, ыңғайлы үстау, құлап бара жатқанда медбикенің иығынан үстау.
   

2. 
   Науқасты қауіпсіз екеніне сендіру, медбикеден қолын алу, үстағаны үшін науқасқа рақмет айту
   
3. 
   Қолды жуу, кептіру
   

1. 
   Науқасқа сенім білдіру
   
2. 
   Науқастың көмегін немесе оған көмек керек па деп айту
   
3. 
   Науқасқа қауіпсіз жағдай жасау
   Орындау:
   

1. 
   Науқастың қасына түру, бас бармақпен алақанынан үстау, науқастың оң қолын оң қолмен немесе сол қолын сал қолмен үстау. Науқастың қолы тіке, алақаны медбикенің алақанымен қысып үстау
   
2. 
   Бір қолымен қолтық асты аймағынан үстау немесе белінен үстау
   
3. 
   Науқасқа жақын түру
   

1) Қолды жуып кептіру

Науқасты жанымен жатып, отырғызып аяғын жерге түсіру.

Көрсеткіштері: мәжбүрлі, пассивті, ойьтқтың алдын алу:

7. 
   Сенімін білдіру
   
8. 
   Науқас жағынан көмек керегін айту. Науқастың активті болуын ескеру.
   Науқасқа қарама- қарсы түру, сол қолын медбикенің иығына асу, оң қолын тізе үстіне кою. Дене биомеханикасын дұрыс сақтау үшін аяғын
   тізеге дейін бүгу
   
9. 
   Науқасты көтеру, аяғын төмен түсіріп және төсекке қарай горизонталды
   бағытта 90о С- бұрышта бұрылу. Медбикемен науқастың дұрыс дене
   биомеханикасын сақтау
   
10. 
    Науқасты отырғызу, науқасқа қарап сол қол иықта, ал оң қолы денеде бөлу керек. Науқасты қауіпсіз екенін ескеру керек, себебі басы айналуы мүмкін
    
11. 
    Науқас ыңғайлы отырғанын айту
    
12. 
    Науқастың арқа жағына жастықша қою
    Аяқталуы
    

3. 
   Науқастың аяғына тапочка кигізіп және аяғының астына тақтайша қою
   
4. 
   Қолды жуып кептіру
   

1. 
   Науқасқа сенім біддіру
   
2. 
   Наукдстың жағдайын бағалау жоне оын жагыннан комек корсетуін сұрану. Науқастан активті қозғалуын сұрау
   
3. 
   Қоршаған аялдаманы бағалау, науқастың қауіпсіздігі
   Орындау:
   

1. 
   Үшке дейін санағанда түру. Жайлап істеу
   
2. 
   Үш дегенде аяғына түру (онымен бірге бұрылу, аяқ аяққа тіреу) Құламайтының науқасқа айту
   
3. 
   Науқасты керуетке отырғызу. Науқасқа қарама- қарсы оған жақын түру.
   Аяғының арасының ұзындығы 30 см. Науқаспен медбикенін дене
   биомеханикасының дұрыс және қауіпсіздігі туралы жағдай.
   
4. 
   Арқасын дұрыс, тіке ұстау
   

5. 
   Бір қолмен науқастың тізенің астынан ұстау, екінші қолмен науқастың иығынан ұстау
   
6. 
   Керуетке науқастың аяғын қою, денесін 90о С бүрып жоне басын жастыққа қою. Науқасты керуетке жатқызу.
   

1. 
   Науқастың үстін жабу, ыңғайлы жатқызу
   
2. 
   Қалды жуып кептіру (жүқпалы аурудын кауіпсіздігін сақтау)
   

Дайындау:

1. 
   Науқасқа процедураның мақсатын түсіндіру және келісімін алу
   

2. 
   Науқастың жағдайын бағалау және көмек көрсету. Науқастың активтілігіне көмек көрсету
   

2. 
   Қоршаға ортаны бағалау
   Орындау:
   

3. 
   Науқастың арт жағынан алға қарай еңкейю үшін және мықтап
   шынтағынан ұстау. Науқастың денесінен мықтап ұстау
   
4. 
   Сіздің иығыңыздан науқас қолың жақсылап ұстау керек, Тұлғаны
   жақсылап фиксациялау қажет, себебі қауіпсіздікті ескеру үшін. Науқастың бас және мойын қысымы болмайды.
   

1. 
   Науқасқа кауіпсіз және қозғалуға ыңғайлы екенін хабарлау. Науқас өзін қауіпсіз екенін білу керек.
   

1. 
   Қолды жуып кептіру.(жұқпалы аурулардан қауіпсіздені үшін)
   Науқас қолтық астынан ұстау әдісі
   

1. 
   Науқасқа мақсатын айтып түсіндіру және келісімін алу
   
2. 
   Науқастың жағдайын бағалау және оның жағыннан қолдау көрсету
   

1. 
   Қоршаған орта аялдамасы
   Орындау:
   

1. 
   Отырған науқас жаныннан түру
   

1. 
   Бір аяғын жақын қою, өкшесін бұрып тұру, науқастың аяғы алда болу тиіс. Тізесін ұстау. Тізесін фиксациялау науқастың қауіпсіздігін білдіреді, құлауын төмендетеді
   

1. 
   Қолмен науқастың қолтық астынан ұстау. Саусақты алдын артқа,
   алақанды жоғары, үлкен саусақпен қолтықастынан тыс болу тиіс.
   

1. 
   Науқастан алға қарай еңкейюін сұраймыз, оның иығы сізге жақын болу үшін, сіздің денеңізге мықтап тұру тиіс. Науқас сізге сенімді және тыныш болу керек.
   Аяқталуы:
   

Фаулер қалпы: (бір медбикенің көмегімен орындау)

Функциональды немесе қарапайым керуертте орындау

Көрсеткіштері: ойықтың алдын алу, төсектегі физиологиялық қалпы, науқастың төсектегі мәжбүрлі қалпы