«Ұн тарту мен жарма кәсіпорындары өндірісін жобалау»

жүктеу 1,88 Mb.

бет	4/8
Дата	19.11.2018
өлшемі	1,88 Mb.
	#21470

1 2 3 4 5 6 7 8

2.7. ҚОЙМА ҒИМАРАТТАРЫ
Астық дақыл қоймалары - бұл ғимарат үйiндiнi астықтың сақтауы үшiн өлшеулi, бiрақ сонымен бiрге қажеттiлiк жағдайда оларларды (былықпалардағы) астықтың өңдеуiнiң өнiмдерiнiң сақтауы үшiн қолданады. Дән жерде тұратын сақтау қоймаларында көлденеңге немесе үйiндiнiң көлбеген едендерiн орналастырады, қабырғаларға түйiстiре отырып, үйiндiнiң биiктiгi қабырғадағы көлденең қысымның кiшiрейтулерi үшiн қабырғаларда 2-2, 5 моларда әдетте қабылдайды, қойманың бiр бөлiгi орташа - (көлбеген едендерменнен 10 моларға дейiн қоймаларындағы) 4, 5-5 моларға дейiн. Мұндай орналастыру астықтың сапасына тиiстi бақылаумен қамтамасыз етiп және (5-6 мың тқа дейiн) iрi бiркелкi партиялар қоймалардағыны сақталуға мүмкiндiк бередi. Қойма астықтар бiрнеше партиялардың сақтауында тасымал қалқандарымен бөледi.

Дән қоймалардың ғимараттарын жоспарда бiр қабатты тiк төртбұрыш түрлерiнде жобалау керек, биiктiктер алмасуларсыз, бiр iзге салған көлемдi-орналастыру параметрлермен, аралықтар – 6-12 тiректердiң адымы - 6 және бөлмелердiң биiктiгi қабырғаларда - 3, 6.

Жамылғының көтерушi құралымдарын төменгi жағына астықтың үйiндiсiнiң жоғарғы жағынан қашықтық кемiнде 0, 5 м қабылдау керек.

Дән қоймалар көлбеген (кемiнде 1:1, 4-шi көлбеуiмен) едендермен жобалауға рұқсат етiледi, егер құрылыстың алаңының гидрогеологиялық шарттары тасымалдағыш тоннелдерi ғимаратты судан қорғауды құрылымсыз жұлып және құрылымға жол берсе, оның жанында бұл технологиялық үдерiс үшiн баптарда болады.

Дән қоймалардың ғимараттарының ауданы 3000м² болуы керек. Дән қоймалардағы дарбазасы есiк ойыққа дейiн дән түйiстiре ұйықтауға мүмкiндiк бергенi сыртқы ашатын екi жақты жобалау керек. Есiк ойық арнайы саңылауларда қыстыртатын тақтайлармен қыстырылады. Есiктер қойманың ұзын бойына қабырғаларында немесе шеттермен орналастырылады. Астықтар толық түсiрумен көлбеген едендермен дән қоймалардағы өз ағысымен, сонымен бiрге ғимараттың әр жерiндегi орналастырылатын аэронауа жабдықталған дән қоймалардағы шығыр екенін ескеру керек. Технологиялық жобаның бiр бөлiгiнде шығырдың санның көлденең едендерiнде анықталады, бiрақ екiден кем еместігі ескерiледi. Есiктер арасындағы қашықтық (2, 2 - ені, биiктiк - 2,5) есiк ойықтың өлшемдерi 12-18 мм.

Дарбазасы сақтаулар үшiн қолайлы дән қоймада екi есе шығын болуы керек: мм өлшемдi ұяшықтары бар металдық тордың iшкi торлысы 12 х12-ден аспайтын және (шылқығаны ) сыртқы.

Дән қоймаларын жарық арқылы ойықтарысыз қалай жобалау керек? Астықтың төгiндiсiнiң сызығының қабырға және одан жоғарыларының жоғарғы бөлiгiнде орналастыруға рұқсат етiледi. Сақтаудың шарттары бойынша қоймалардағы табиғи жарықтандыру болуы керек, сондықтан терезелердiң өлшемдерi (0, 6 х1, 3 молар) ептеген. Терезе ойықтарының ауданы қойма еденінің ауданынан 0,3 % төмен қабылданбайды.

Ереже бойынша, астық қоймаларында қойма едендерін жабу қалыңдығы 25 мм және 50 мм ыдыс тиеу қоймаларында асфальтбетонмен жобалайды. Астық қоймаларының жобалары қоймалардың қабырғаларында ашық түзулер мен жазулар енгізілгені көрсетілуі тиіс, олар астық себінділерінің шекті биіктігін шектейді.

Бір қабатты қоймаларда 9х6 бағанды торлар; 12х6 және 18х6 м, қабырға биіктігі 6 және 7,2 м түрінде қабылдау керек. Көп қабатты қоймаларда 6х6 м бағанды торы бар және қабат биіктігі 4,8 м, үстіңгі қабат үшін сонымен қатар баған торларын 12х6 және 18х6 м.

Әжетханаларды өндірісті диірмен ғимараттарында, құрама жарма зауыттарында және ұн қоймаларында орналастыруға рұқсат етілмейді. (бірінші қабаттан басқа).

3- тарау. Астық сақтау қоймаларының сыйымдылығын анықтау.
3.1. Астық сақтау қоймаларының тұтыну сыйымдылығын есептеу
Жобаланатын астық сақтау қоймаларының паспортты сыйымдылығын мына формула бойынша анықтайды:
Е _пр= (А_ф+ С_п- В_п) К_ср.в.р.,
мұнда А_ф – физикалық массада дайындалатын дәннің мөлшері, т;

С_п – дайындама басында қалған дәннің қалдығы (жылдық түсімнен орташа есеппен 15 % ), т;

В_п – дайындама кезінде 1 айға керек жүктеу көлемі. Жобалаудың тапсырмасымен тағайындалады, ал типтік жобалар кезінде дайындама көлемінің 10%, т;

К_ср.в.р. – әртүрлі мәдениеттерді орналастыруға арналған орташа есептелген коэффициент.

К_ср.в.р.коэффициентін мына формуламен анықтайды:
К_ср.в.р.=

,
Мұнда А_ф1, А_ф2, … А_ф_п - физикалық массадағы дайындама кезінде кәсіпорынға келіп түсетін әртүрлі мәдениеттің мөлшері, т;

К_р1, К_р2, …К_р_п – әртүрлі мәдениеттерді орналастыру коэффициенті (кесте. 1 анықтайды).

1. Әртүрлі дақылдарды орналастыру коэффициенті

Дақыл

К_р…К_р_п

Мәдениет

К_р …К_р_п

Дәндегі бидай және жүгері

Қарабидай және бұршаұты

Арпа және тары

1,1

1,2

1,3

Күріш-дән қарақұмық

Сұлы

Күнбағыс және басқа май мәдениеттері

1,5

1,7

1,9

Сыйымдылығы қайта өңдейтiн кәсiпорынның өнiмдiлiгi және қажеттi астықтың қорынан тәуелдi болатын өндiрiстiк, портты және асулық қамбалар. Астықтың қоры, өз кезегiнде, астықтың өндiрiсiнiң аудандарының кәсiпорынға олардың бұл аудандарының астықтың жеткiзуiнiң әдiстерiнен туралы кәсiпорынның орналастырылуынан тәуелдi болады.

Өңдеу кәсіпорындарының астық сақтау қоймаларының сыйымдылығын мына формула бойынша анықтайды:

Е = Q / К_о; Q = q_сТ,

мұнда Q – жүк айналымы, мың. т; q_с – ұн-құрама зауытының өнімділігі, т/тәул; Т – жыл бойына кәсіпорынның жұмыс күндер саны (Т=300 күн); К_о – айналым коэффициенті (К_о=2…4).
Сонымен бiрге мельзаводтар үшiн элеваторлардың жобалауында ұнтақтың түрiмен сәйкес астықтың үлкен қорлары және арнайы ұн тарту партиялардың құрастыру әзiрлеуге қатысты ерекшелiктi ескеруге керек. өндiрiстiк қамбалардың сыйымдылықтың бұл функцияларының орындаулары үшiн тең Т=90 (элеваторлар және қоймалар) әдетте қабылдайды.астықтағы бұл кәсiпорындардың 120 тәулiктiк өнiмдiлiгi. Жаңа диiрмен элеваторлар жағдайлар көпшiлiгiнде сыйымдылықпен, кәсiпорынның тең алтыайлық өнiмдiлiктерiн салады. Қажеттi өндiрiстiк элеватордың сыйымдылығы туралы ақырғы шешiм жергiлiктi шарттар және перспективаның есепке алуымен қабылдайды.

Өндіруші элеватордың сыйымдылығын өңдеу өндірісіне қажетті астық қоры бойынша мына формуламен анықтауға болады:

Е = q_сТ_қор
Мұндағы Т_қор =90 күн – астық темір жолымен түскенде;

Т_қор =120…180 күн – астық су көлігі арқылы түскенде;

Т_қор =28 тәул – құрама жем зауыттарында.
Асулы элеваторлар.

Навигациялы кезең аяқталғаннан соң астықты жүктеу аяқталғаннан кейін асулы элеваторлар өндіруші және базисті элеваторлар қызметін атқарады және астық запасын оперативті сақтайды. Бұл жағдайда навигация кезінде және нан дайындау компанияларында астық запасының көп имөлшері болуы керек. Асулы элеваторлар үлкен сыйымдылыққа ие оның көлемін экономикалық іздеулер негізінде шешеді. Ережеге сай асулы элеватордың сыйымдылығын он бесінші орта күндік түсім бойынша анықтайды. Сыйымдылығы 50-ден 162 мың т-ға дейінгі асулы элеваторлар бар, олар монолитті темірбетоннан салынған, диаметрі 6-8 м және биіктігі 30 м.

Портты элеваторлар. Сыйымдылығы 50ден 200 мың тоннаға дейін портты элеваторлар, диаметрі 6 м және биіктігі 30-40 м және одан жоғары сүрлемдер бар. Үлкен партиялы астықты экспортқа дайындау үшін элеватор үлкен сыйымдылықты болуы керек,ол жылдық жүк айналысын және айналыс коэффициентін анықтайды:

Е_п = Q / К_о,

Мұнда К_о=8…10, навигация периодына тәуелсіз.
Үлкен партиялы астықты дайындау үшін элеватор үлкен сыйымдылықты болу керек.
3.2. Сүрлемдер және шанақтардың сыйымдылығын анықтау

Қазіргі уақытта силостардың әр түрлі формасын салады: дөңгелек 6м диаметрмен, квадраттық көлденең қимамен 3 немесе 4м жақ мөлшерімен.

Дөңгелек және квадрат силостар, силостық корпус сыйымдылығына, оның жұмыс ғимаратымен үйлесімділігіне және үстіңгі немесе астыңғы силосты тасымалдауыштың максималды санына байланысты қатарлармен орналасқан. Типтік жобалар үшін силостар ұзындығы 30 м.

Сүрлем сыйымдылығын Е_с, т мына формуламен анықтайды:

Е_с
мұнда : - табиғат астығы, т/м³ (0,68...0,82 қабылдау);

- силостың ішкі қимасының ауданы, м²;

– үстіңгі силостық платиналардан бастан соңғы саңылауларға дейінгі силостар ұзындығы, м;

– астыққа толтырылмаған силостың үстіңгі бөлігінің көлемі, м³;

– силостың астыңғы бөлігіндегінің көлемі, м³;

Центрлік ось бойынша астықты жүктегенде және шығарғанда , силос сиымдылығын Е_с,т былай анықтайды: үстіңгі корпустық бөлігі Е₁, ортаңғы цилиндрлік бөлігі Е₂ және астыңғы корпустық бөлік Е₃

Е_сЕ₁+ Е2 + Е₃

Сүрлемнің үстіңгі корпустық бөлігінің Е₁,т сиымдылығы мына формуламен есептеледі

Е₁
мұнда R- силостың ішкі радиусы,м;

- сүрлемнің үстіңгі корпустық бөлігінің биіктігі,м;

Сүрлемнің астыңғы корпустық бөлігінің сыйымдылығы Е₂,т формула бойынша анықталады:

Е₂
мұнда Н₂ – сүрлемнің цилиндрлік бөлігінің биіктігі,м.

Сүрлемнің цилиндрлік бөлігінің сиымдылығы Е₃,т формула бойынша анықтайды:

Е₃
мұнда: Н₃ – силостың астыңғы корпустық бөлігінің биіктігі,м.

Н₁және Н₃, м биіктіктерін мына формулалар бойынша табады:

Н₁

Н₃

мұнда - силосты астықпен толтырғандағы оралған астықтың табиғи бұрышы ();

-түп забудкасының бұрышы (құрғақ астық үшін - 36˚, шикі үшін - 45˚).

Сондықтан сүрлем сиымдылығы Е_с,т тең болады :

Е_с
Дөңгелек сүрлемнің арасында түзілетін сүрлем – жұлдызша сыйымдылығы Е_с.зв,т, мына формуламен анықталады:
Е_с.зв

мұнда R_э – эквиваленттік радиус (R_э0,262 D);

, – үстіңгі, ортаңғы және алдыңғы сүрлем бөліктерінің биіктігі.

, мына формулалар бойынша анықтайды:
_э

Н_с – (_э)

_э
Егер сүрлем квадраттық пішінді болса, онда оның сиымдылығы сүрлем – жұлдызшаның анлогтық нәтижесімен анықтайды. Алдымен формула бойынша эквиваленттік радиусты табады:

Р_э

мұнда : а – сүрлем маңы,м.

Сүрлем сыйымдылығын мына формула бойынша анықтайды:
Е_с
мұнда : , - үстіңгі , ортаңғы және алдыңғы силос бөліктерінің биіктігі.

2. К₁және К₂коэффициенттерінің мәндері

у/D

К₁(при α₁=26˚)

К₂(при α₂=36˚)

у/D

К₁(при α₁=26˚)

К₂(при α₂=36˚)

0,00

0,05

0,10

0,15

0,20

0,25

0,1278

0,1288

0,1315

0,1364

0,1429

0,1512

0,1902

0,1917

0,1959

0,2031

0,2125

0,2253

0,30

0,35

0,40

0,45

0,50

0,1614

0,1731

0,1864

0,2010

0,2167

0,2404

0,2579

0,2776

0,2993

0,3229

3. К₃коэффициентінің мәндері

У мәні

0,0…1,0

0,1…0,9

0,2…0,8

0,3…0,7

0,4…0,6

0,5

0,0…1,0

0,1…0,9

0,2…0,8

0,3…0,7

0,4…0,6

0,5

0,373

0,344

0,321

0,303

0,293

0,289

0,344

0,313

0,287

0,269

0,258

0,254

0,321

0,287

0,260

0,241

0,229

0,225

0,303

0,269

0,241

0,220

0,208

0,203

0,293

0,258

0,229

0,208

0,195

0,191

0,289

0,254

0,225

0,203

0,191

0,187

4. К₄коэффициентінің мәндері

У мәні

0,0…1,0

0,1…0,9

0,2…0,8

0,3…0,7

0,4…0,6

0,5

0,0…1,0

0,1…0,9

0,2…0,8

0,3…0,7

0,4…0,6

0,5

0,556

0,513

0,478

0,452

0,436

0,430

0,613

0,466

0,428

0,400

0,384

0,378

0,478

0,428

0,388

0,359

0,341

0,335

0,452

0,400

0,359

0,328

0,310

0,302

0,436

0,384

0,341

0,310

0,292

0,285

0,430

0,378

0,335

0,302

0,285

0,276

Келтірілген формулаларды қолданады, егер силос жүктеме мен шығарым орталық бөлікте болса. Силостың орталық бөлігіне дәнді беріп және жүктемелесе, онда силостың сыйымдылығын мына формуламен анықтайды:
Е_с = Е₁+ Е₂+ Е₃,
Мұнда Е₁ – жоғарғы конусты бөліктің сыйымдылығы
Е₁= у

;
Е₂ – сүрлемнің орталық бөлігінің сыйымдылығы
Е₂= у π R² H₂;
Е₃- төменгі конусты бөліктің сыйымдылығы, м:
Е₃=

;
R – сүрлемнің ішкі радиусы; Н₁, Н₂, Н₃- сәйкесінше жоғарғы конусты, цилиндрлік және төменгі конусты бөліктің биіктіктері, м;
Н₁= К tg α₁; Н₃= К tg α₂;
α₁ – силостың толтыруында астықпен астықтың табиғи қиябет бұрышы (α₁=26˚); α₂– днищаның забуткасының бұрышы (құрғақ дән үшін 36˚, шикі дән үшін 45˚).
Егер α₂= 45˚, онда силостың сыйымдылығының формуласы мына түрде болады:

Е_с = уπR² (

H₁ + H₂ +

H₃).
Сүрлем-жұлдызшаның сыйымдылығын мына формула бойынша анықтауға болады:

Е'_зв = уπR²_э (

H'₁ + H'₂ +

H'₃),
Мұнда R_э – эквивалентті радиус (R_э=0,262D); Нʼ₁, Нʼ₂, Нʼ₃– силостың жоғарғы, ортаңғы және төменгі бөліктерінің биіктігі, м; Нʼ₁= R_эtg α₁; Нʼ₂=Н_с- R_э(tg α₁+ tg α₂); Нʼ₃= R_эtg α₂.
Егер силис квадратты түрде болса, онда оның сыйымдылығы мына формуламен беріледі. Эквивалентті радуисты анықтайды (R_э=0,564 а, где а сторона силоса, м).

Е_с= уа² (

H''₁ + H''₂ +

H''₃),
мұнда Нʼʼ₁, Нʼʼ₂, Нʼʼ₃– силостың жоғарғы, ортаңғы және төменгі бөліктерінің биіктігі, м; Нʼʼ₁= R_эtg α₁; Нʼʼ₂= Н_с- R_э(tg α₁+ tg α₂); Нʼʼ₃= R_эtg α₂
силостың сыйымдылығын мына формуламен анықтайды:

Е_с= ȹ ɣ F_cH_c,

Мұнда ȹ - силостың қолдану көлемінің коэффициенті.

Силистардың сыйымдылығын анықтағаннан кейін, олардың орналасу сеткаларын таңдайды, силостардың санын алады және силосты корпустың өлшемдерін анықтайды. Силосты корпустардың өлшемдерін мына формуламен анықтайды:

Е _с.к. = m n Е _{кр. с.} + (m – 1) (n – 1) Е _зв,
мұнда m, n – сәйкесінше корпустың ені мен ұзындығы бойынша силостар саны Е _зв- силос-жұлдызшаның сыйымдылығы, т.
Силосты корпустың ұзындығы мен оның ені мен биіктігіне қатынасы екеуден аспауы керек, ал бір қатар орналасу кезінде бұл қатынас үшеуге тең болады.

Шанақтардың сыйымдылығын мына формуламен анықтайды:

Е_б = ȹʼ ɣ F_бH_б,

Мұнда ȹ¹- көлемді қолдану коэффициенті(кесте. 5); F_б – қардағы шанақтың көлденең қимасының ауданы, м₂; Н_б – забутканың биіктігі, м.

жүктеу 1,88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8