Монография \ «санат» а л м п и мп

жүктеу 12,37 Mb.

Pdf просмотр

бет	205/269
Дата	12.11.2023
өлшемі	12,37 Mb.
	#44239

1 ... 201 202 203 204 205 206 207 208 ... 269

kabdolov zeinolla soz oneri 2

(12, И , 15, 16). BipaK

(12, И ,
15, 16).
BipaK
эр жолдагы екпш саны
б1рдей болгандыктан, элгадей буын ала-кулалыгы олещц
окыганда онша ссзте коймайды. Муньщ вз1 елецнщ орыс
тшндеп екпш зацына сэйкес жазылгандыгынан; сондыктан
болса керек, кейде тоникалык жуйещ таза орыс елецше
тэн елшем деп те есептей беред1. Соньшен орыс елендндеп
тоникалык жуйенщ тамыры теренде жатыр. Байыргы
былиналардьщ, халык эндер1 мен турмыс-салт жырларыньщ
бэршде де тоникалык сипат бар. Дегенмен тоникалык жуйе
орыстыц жазба поэзиясына Тредиаковский реформасынан
кешн зацды турде енш, еткен гасырда Пушкин, Лермонтов,
Кольцов, кешн Блок, Брюсов т.б. творчествосында жан-
жакды дамыды да, Маяковский тусында шарыктау шегще
ж е т .
Маяковский елендер1 орыс поэзиясындагы езгеше 6ip
творчестнолык реформа тэр!зд1. Ол тониканы тура тогыдай
кубылтты, ал кубылтуды (тропты) кудды кулпырту бшгше
кетерш экеткендей болды. Буынды екпшге, екганда ыргакка,
ыргакгы тш-тже тецкер1с тынысына багындырып жхбер-
гендей ед
1
. Сезд1 тармаккя пзш, шумаккд калап жатпады,
эр сезге ап-ауыр ой мен образ, мазмун мен магьша берд1
де, елецнщ езгеше кестесш — “ Маяковский баспалдагын”
жасап, сонымен сатылап
K erri:
Я
с ношей моей
иду,
спотыкаясь.
Поязу
дальше
на север.
(В. Маяковски й).
262

Сапалы (квалитатинп) топтьщ силлабика мен тоникадан
белек, сейте тура екеу1мен де уксас непзп жуйелершщ 6ipi
— силлабо-тоникалык, елец. Бул влецнщ елшем! —
api
буын,
api
екпш: ыргак пен шумак, тармак пен бунак — 6api де
буын мен екпшге б1рдей непзделедь Мунда буын мен екпш
б1рдей есепке алынады. Бул жуйенщ ар бунагындагы екпшда,
екпшшз буындар метрикалык жуйедеп созымды, созымсыз
буындарга сыбайлас, сондыкган муньщ непзп турлер1 де
сол антикалык атаулармен аталып, белгшер1 де сол ретпен
— екпш тусетш буынга сызыкдпа (—), екпш туспейтш
буынга дога (w) койылып жур.
Орыс поэзиясында силлабо-тоникалык еленщн; басты-
басты бес

жүктеу 12,37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 201 202 203 204 205 206 207 208 ... 269