5
және ерікті. Ерікті бөлім пунктілерін пайдаланушы өз қалауы бойынша
орындайды. Кейде мұндай пунктілер бағдарламаларды орналастыру кезінде
автоматты түрде қалыптасады (мысалы, Ms Office).
4.
Экранның сыртқы түрін және Жұмыс өрісінің негізгі белгілерін оқып,
үйреніңіз.
Экранның негізгі бөлігін Жұмыс өрісі алады. Ол жерде Менің компью-
терім, Менің құжаттарым, Internet Explorer, Себет сияқты аттас папкалар
орналасады. Сонымен бірге сол жерде папкалар жарлығы болады. Белгілер
мен жарлықтар жиынтығын пайдаланушы өзі таңдайды, сондықтан олардың
саны мен тізімі әртүрлі болуы мүмкін.
5.
«Нұсқаушы» (немесе сізде бар кез келген басқа бағдарлама) типіндегі
оқыту бағдарламасы бар дербес компьютер жүмысының негіздерін игеріңіз.
1.2 тапсырма. Пернетақта көмегімен ақпарат енгізу.
Жұмыс тәртібі
1.
Дербес компьютер пернетақтасын мұқият қарап шығыңыз.
2.
Пернетақтамен ақпарат енгізуді көру үшін блокнотты ашыңыз. Ол
үшін келесі әрекеттерді орындаңыз: Іздеу батырмасын басыңыз, тінтуірмен
Бағдарламалар пәрменін таңдаңыз, одан ары Стандарттық –Блокнот (1.1
сурет).
3. [Num Lock]
пернесі арқылы сандық пернетақтаны қосыңыз (Num Lock
индикаторы жанады) және 1 ден 9-ға дейін сандарды теріңіз, одан кейін
[Enter] енгізу пернесін басыңыз. Меңзердің бір сатыға төмен түскеніне көңіл
бөліңіз.
4.
Пернетақтадан табуляция пернесін табыңыз [Tab]. [Tab] пернесін басу
арқылы интервалмен ажыратылған сандар кезектілігін теріңіз:
123
456
789.
Сандарды теріп болған соң, [Enter] енгізу пернесін басыңыз.
5.
Пернетақтаға орыс тілінің жайылмасын орналастырыңыз. Ол үшін
тапсырмалар тақтасының оң жағында EN/ RU индикаторын табыңыз және
орыс тіліне сәйкес келетін RU позициясын қосыңыз.
6.
Негізгі мәтіндік пернетақтаны қарап шығыңыз. фыва және олдж
әріптерінің пернесін табыңыз.
7.
Пернетақтада қолыңызды бастапқы позицияға қойыңыз, сол
қолыңыздың төрт саусағы (бас бармақтан басқа) фыва пернелерінде болсын,
ал оң қолыңыздың төрт саусағы (бас бармақтан басқа) олдж пернелерінде
болсын. Әр қолыңызға үлкен алма ұстап тұрған сияқты саусақтарыңызды
жұмылдырыңыз.
Бас бармағыңызды әріптердің астында орналасқан пернетақтадағы ең үлкен
аралық пернеге қойыңыз. Аралық перне сөздер арасына интервал қоюға
мүмкіндік береді. Егер сөз сол жақтағы әріппен аяқталатын болса, онда
аралық перне оң қолдың бас бармағын соғады және керісінше.
6
1.1.
сур. Блокнотты ашу
Пернелерді кезектілікпен басу қажет, басу күші әр перне бойынша бірдей
және біркелкі болуы керек.
8.
Caps Lock индикаторының сөніп тұрғандығына көз жеткізіңіз. Қажет
болған жағдайда оны [Caps Lock] пернесін басу арқылы сөндіріңіз.
Қ ы с қ а ш а а н ы қ т а м а . Бекітілген бас әріптер режимін қосу [Caps
Lock] пернесін басу арқылы орындалады, сонымен бірге [Caps Lock]
индикаторы жанады. Назар аударыңыз! Сандық пернетақтаны қосатын [Num
Lock] пернесімен шатастырып алмаңыз.
9.
фыва және олдж сөздерін бір-бірінен ажыратып жазыңыз.
10.
Енгізілген символдардың әрбір жолынан кейін [Enter] енгізу пернесін
басыңыз.
11.
Бас әріптерді қосатын [Caps Lock] пернесін басыңыз, [Caps Lock]
индикаторы жануы тиіс. фыва және олдж сөздерін теріңіз. Мәтіннің бас
әріптермен жазылуын тексеріңіз. [Caps Lock] пернесін еске сақтап алыңыз.
Caps Lock
индикаторын сөндіріңіз.
12.
Жоғарғы қатардағы 0-ден 9-ға дейін цифрлар орналасқан барлық
пернелерді кезектілікпен басып шығыңыз (солдан оңға қарай). Жаңа жолға
[Enter] батырмасы арқылы өтіңіз.
7
1.2.
сур. Электронды блокнотта символдар теру
13.
Пернетақтадан [Shift] пернесін табыңыз, ол теру тіркелімін өзгертеді.
[Shift] пернесін басып, жібермей, жоғарғы қатардағы барлық пернелерді
кезектіліпен басып шығыңыз. Алдыңғы теріммен салыстырғанда, басқа
символдардың басылуына назар аударыңыз.
14.
Пернетақтаға латын жайылмасын орналастырыңыз. Ол үшін тапсыр-
малар тақтасының оң жағынан EN/RU индикаторын табыңыз және EN
позициясын қосыңыз.
15.
Пернетақтадан [Shift] пернесін табыңыз, ол теру тіркелімін өзгертеді.
[Shift] пернесін басып, жібермей, жоғарғы қатардағы барлық пернелерді
кезектілікпен басып шығыңыз. Алдыңғы теріммен салыстырғанда, тағы да
басқа символдардың басылуына назар аударыңыз (1.2 сурет).
16.
Символдар терімінің бас жағындағы бастапқы жолға меңзерді
апарыңыз және А пернесін бірнеше рет басыңыз (жеті-сегіз рет). Сіз f
символдарының пайда болғанын көресіз, себебі сізде пернетақтаның латын
жайылмасы қосылды және [Caps Lock] индикаторы өшірулі.
17. fffff
терілген әріптерінің оң жағындағы сандарды пернетақтадағы
[Delete] пернесінің көмегімен өшіріңіз. Меңзердің оң жағында орналасқан
сандардың өшуіне назар аударыңыз.
18.
[Back Space] пернесін басыңыз ([Enter] пернесінің үстіндегі сол тілше),
ол символдарды өшіреді. Меңзердің сол жағындағы барлық fffff символдарды
өшіріңіз.
19.
Терілген символдардың ең соңына өту үшін [Ctrl] және [End] батыр-
маларын бір уақытта басыңыз ([Ctrl] және [End] батырмаларын жібермей
басыңыз). Мәтіннің басына қайту үшін [Ctrl] және [Home] батырмаларын бір
уақытта басыңыз. Осы пернелердің үйлесімін есіңізде сақтаңыз.
20.
Пернетақтадан меңзерді басқару пернелерін табыңыз (тілше түрінде)
және меңзерді солға және оңға, төменге және жоғарыға ауыстырыңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |