20
«Гидросфера» бөлімшесін игеруде оқыту мақсаттарының сыныптар
бойынша орналасуы 14-кестеде берілген.
14-
кесте. «Гидросфера» бөлімшесінің тақырыптарын игерудегі оқыту
мақсаттары
7-
сынып
8-
сынып
9-
сынып
гидросфера және оның
құрамдас бөліктерін
сипаттайды
құрлық суларының
қалыптасу жолдарын
анықтайды
Қазақстанның ішкі суларын
топтастырады,
көрсеткіштерін талдайды
және сипаттайды (өзендер
мен көлдер, мұздықтар мен
мәңгі тоң, жерасты сулары)
су ресурстарының
маңыздылығын
түсіндіреді
құрлық суларының
негізгі түрлерінің
шаруашылық
маңызын түсіндіреді
қазақ гидронимдерін жіктеп,
мағынасын түсіндіреді және
транслитерациясын үш тілде
ұсынады
Дүниежүзілік
мұхиттың құрамын,
географиялық
жағдайын сипаттайды
өзен аңғарының
құрылысын
түсіндіреді
Қазақстанның су
ресурстарына экономикалық
баға береді
мұхит және оның
құрамдас бөліктерін
жоспар бойынша
сипаттайды
өзендердің
гидрологиялық
режимін түсіндіреді
(қазақстандық
компонентті
қосымша қамту
негізінде)
су ресурстарының
экологиялық проблемаларын
талдап, шешу жолдарын
ұсынады (жергілікті
компонентті қосымша қамту
негізінде)
мұхит суының
қасиеттеріне әсер
ететін факторларды
анықтайды
көлдер мен
мұздықтарды жоспар
бойынша сипаттайды
Қазақстандағы су
ресурстарының геосаяси
проблемаларын жіктеп шешу
жолдарын ұсынады
(трансшекаралық өзендер,
Каспий теңізінің мәртебесі)
мұхит суының
қозғалыстарын жіктеп,
түсіндіреді
құрлық суларының
экологиялық
проблемаларын
жіктеп, шешу
жолдарын ұсынады
(жергілікті
компонентті
қосымша қамту
негізінде)
мұхиттармен және
су апаттарының
21
14-
кестеден оқыту мақсаттарының сыныптан сыныпқа көшкен сайын
кеңейіп, күрделене түсетінін көруге болады. Мысалы, оқушылар 7-сыныпта
мұхит және оның құрамдас бөліктерін жоспар бойынша сипаттап, мұхит
суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтайтын болса, 8-сыныпта
құрлық суларының экологиялық проблемаларын жіктеп, шешу жолдарын
ұсынады (жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде), 9-сыныпта
Қазақстандағы су ресурстарының геосаяси проблемаларын жіктеп шешу
жолдарын ұсынады (трансшекаралық өзендер, Каспий теңізінің мәртебесі).
«Биосфера» бөлімшесі бойынша 7-сыныпта топырақ және оның құрамы
мен құрылымы, топырақтың экологиялық проблемаларын, 8-сыныпта
материктердің табиғи зоналарын қарастыратын болса, 9-сыныпта Қазақстанның
табиғи мұрасын, ноосфераның дамуына қосқан үлесі туралы білетін болады.
«Биосфера» бөлімшесін игеруде оқыту мақсаттарының сыныптар бойынша
орналасуы 15-кестеде берілген.
15-
кесте. «Биосфера» бөлімшесінің тақырыптарын игерудегі оқыту
мақсаттары
теңіздермен
байланысты апаттарды
топтастырып, сақтану
шараларын ұсынады
алдын алу
шараларын ұсынады
(жергілікті
компонентті
қосымша қамту
негізінде)
Дүниежүзілік мұхит
проблемаларын
топтастырып, шешу
жолдарын ұсынады
7-
сынып
8-
сынып
9-
сынып
биосфераның
құрамын, құрылымын,
шекаралары мен
қасиеттерін анықтайды
табиғат зоналары мен
биіктік белдеулерінің
қалыптасуын
түсіндіреді
Қазақстанның табиғат
зоналары мен биіктік
белдеулеріне салыстырмалы
талдау жасайды
топырақ құрамын,
түрлерін анықтап,
құрылымын
графикалық түрде
көрсетеді
табиғат зоналарын
жоспар бойынша
сипаттайды
ерекше қорғалатын
аумақтардың (қорықтар,
қорықшалар, ұлттық
саябақтар) құрылу мақсатын
түсіндіреді
Қазақстанда топырақ
түрлерінің таралуын
анықтайды;
әр материкте
орналасқан ұқсас
табиғат зоналар мен
биіктік белдеулерді
салыстырады
Қазақстанның табиғи
мұрасына баға береді
22
15-
кестеден оқыту мақсаттарының сыныптан сыныпқа көшкен сайын
кеңейіп, күрделене түсетінін көруге болады. Мысалы, оқушылар 7-сыныпта
биосфераның құрамын, құрылымын, шекаралары мен қасиеттерін анықтайды,
8-
сыныпта табиғат зоналары мен биіктік белдеулерінің қалыптасуын
түсіндіреді және табиғат зоналарын жоспар бойынша сипаттайды, 9-сыныпта
Қазақстандағы ерекше қорғалатын аумақтардың (қорықтар, қорықшалар,
ұлттық саябақтар) құрылу мақсатын түсіндіреді.
«Табиғи-аумақтық кешендер» бөлімшесі бойынша 7-сыныпта табиғи-
аумақтық кешендердің қалыптасуы мен түрлерін, 8-сыныпта географиялық
қабықтың құрамы мен құрылысын және заңдылықтарын қарастыратын болса,
9-
сыныпта Қазақстанның ірі физикалық-географиялық аудандары туралы
білетін болады.
«Табиғи-аумақтық кешендер» бөлімшесін игеруде оқыту мақсаттарының
сыныптар бойынша орналасуы 16-кестеде берілген.
16-
кесте. «Табиғи-аумақтық кешендер» бөлімшесінің тақырыптарын
игерудегі оқыту мақсаттары
топырақ ресурстарына
баға береді (жергілікті
компонентті қосымша
қамту негізінде)
мұхиттағы тіршілік
дүниесінің таралуын
анықтайды
тақырыпқа қатысты қазақтың
табиғи хоронимдерін жіктеп,
мағынасын түсіндіреді және
транслитерациясын үш тілде
ұсынады
топырақтардың
экологиялық
проблемаларын
жіктеп, шешу
жолдарын ұсынады
өсімдік әлемі мен
жануарлар дүниесін
қорғау қажеттілігін
дәлелдейді, қорғау
жолдарын ұсынады
ноосфераның қалыптасу
шарттарын зерттейді
Қазақстанның ноосфера
дамуына қосқан өзіндік
үлесін бағалайды
7-
сынып
8-
сынып
9-
сынып
табиғи-аумақтық
кешендердің
қалыптасуын
(географиялық қабық,
мұхиттар және
материктер, зоналар
және белдеулер,
ландшафтар)
түсіндіреді
географиялық
қабықтың құрамы
мен құрылысын
графикалық түрде
көрсетіп, түсіндіреді
Қазақстанның ірі табиғи
кешендерін жоспар бойынша
сипаттайды
түрлі деңгейдегі
табиғи кешендерді
географиялық қабық
заңдылықтарының
қазақтың табиғи
хоронимдерін жіктеп,
Достарыңызбен бөлісу: |
