120
Оқуды оқытудың әдістемесі - танымдық және психологиялық ерекшеліктерге
негізделген оқушылардың оқу жұмыстарын ұйымдастыру принциптері мен
тәсілдері.
Оқу дағдысы - бұл баспа мәтінді дауыстап оқытуды қалыптастыратын
автоматтандырылған дағды, қабылданған жұмыстың идеясын түсіну және оқуға
өз қатынастарын дамыту. Бұл оқу мен қарым-қатынас процесінде, оқудан,
оқығаннан кейін және оқудан кейін (Н.Н. Светловская) ойластыру қабілетін
болжайды. Толық оқу дағдысы төрт қасиетпен ерекшеленеді: дұрыстығына,
сана-сезіміне, еркін сөйлілігіне және айқындылығына.
Таныса оқу - берілген мәтіндегі негізгі ақпараттың 70-75 пайызын түсіне
отырып оқу. Бұл оқудың түрі оқушының өзіне бағытталған, есте сақтау талап
етілмейді, кейбір детальдар айтылмай қалуы мүмкін. Ең төменгі жылдамдық –
минутына 150-180 сөз.
PISA (Programme for International Student Assessment) –
15 жастағы
оқушылардың оқу жетістіктерін халықаралық зерттеу құзыреттіліктерді
кешенді бағалауды қамтиды. Зерттеудің негізгі бағыттары оқушылардың
математикалық, жаратылыстану мен оқудағы сауаттылығын бағалау болып
табылады.
Progress in International Reading Literacy Study PIRLS –
оқу
сауаттылығын
бағалайтын халықаралық мониторингтік зерттеулері. PIRL зерттеуінің мақсаты
әлем түрлі елдерінің төртінші сынып оқушыларының мәтінді түсіну деңгейін
салыстыру, сондай – ақ ұлттық білім жүйесіндегі оқу сауаттылығының
айырмашылығын табу болып табылады.
Көз жүгіртіп оқу - табысты жүзеге асыру үшін оқушы ізденісті оқуға үйренген
кезде меңгерген тәсілдерін де пайдаланады. Оқушы оны қызықтыратын
мәселелер бойынша деректер кездестіруі мүмкін болатын басқа да баспа
көздерінен мақалалардың тақырыптарын қарастырады. Ол мақалаға, кітаптың
кіріспесіне, мазмұнына көз жүгіртіп өтіп, оны оқу қажет пе екенін анықтайды.
Ізденіп оқу
мәтінді нақты ақпаратты, сандық деректерді, формулаларды және
көркем шығармаларды - дәйексөздерді, жеке ойларды іздеуге бағытталған.
Дұрыс оқу түсінігі орфоэпиялық нормаларды сақтай отырып, оқу кезінде
екпінді дұрыс қойып, дауысты және дауыссыз дыбыстарды дұрыс
бұрмаланусыз оқу.
Оқырмандардың белсенділігі (қамту және қарқындылығы) оқудың өсуі - оны
өтпелі типтегі күрделі динамикалық қоғамда табысты бейімдеуге сәйкес
деңгейге жеткізеді.
Оқу жүйесі - оқу деңгейінің белгілі бір деңгейінің көрсеткіші болып табылады.
Саналы түрде оқу жеке сөздердің, сөз тіркестерінің, сөйлемдердің және жалпы
мәтіннің мағынасын түсіну қабілетінен көрінеді. Саналы түрде оқу
оқылған шығарманың негізгі ойын, оның мазмұнына деген көзқарасын білдіру
қабілетін түсіну арқылы көрінеді.
-
белгілі бір дәйектілікпен құрылған және оқырманның өз жоспарына сәйкес,
мақсаттарына қол жеткізу үшін мәтінмен жұмыс істеу бағдарламасы бойынша
қолданылатын әрекеттер мен операциялар.