80
6. Кластер бойынша мейман атаулары туралы толық
мәлімет беру:
«Құдайы қонақ» – кездейсоқ, бір түнеп аттанатын
бейтаныс жолаушы.
«Қыдырма қонақ» – алыстан ағайын-туғандарын, құда-
жекжаттарын іздеп келіп, жатып-жастанып, бір мал жеп
кететін қонақ.
«Қылғыма қонақ» – тамақтың піскенін аңдып жүріп,
шақырусыз келіп, ет жеп кетер сүйкімсіз қонақ.
IV. Сабақты ақын Қ.Мырза Әлі ағамыздың бір шумақ
өлеңімен қорытындыладым:
- Қазақ осы – ашық-жарқын қабағы,
Қонақ келсе, шабылып бір қалады.
Байқа да тұр, кетерінде ол саған
Ат мінгізіп, жібек шапан жабады.
V. Бекіту:
Қазақ халқы қандай халық?
Ол қонағын қалай күтеді?
VI. Үй тапсырмасы: мәтіннің мазмұнын білу, мақал-
мәтелдерді жатқа білу.
Гүлнар ТАҒАЕВА,
Тараз қаласындағы
№ 13 орта мектептің
қазақ тілі және әдебиеті
пәнінің мұғалімі.
ЖАҢА СөЗГЕ БАЙ ЖЕТІ АТА
(8-сынып)
Сабақтың мақсаты: білімділік – тақырыпқа
байланысты жаңа сөздермен таныстыру, жеті ата сөзінің
81
мағынасын түсіндіру, оқушылардың сөздік қорын байыту;
дамытушылық – оқушылардың жазу, ойлау, сөйлеу
қабілеттерін дамыту, жаңа сөздермен сөз тіркестері мен
сөйлемдерді құрай білуге үйрету; тәрбиелік: оқушыларды
мемлекеттік тілді құрметтеуге, қазақтың салт-дәстүрін
білуге тәрбиелеу.
Түрі: аралас. Типі: жаңа материалды игерту. Көрнекілігі:
интерактивті тақта, суреттер, қима қағаздар. Әдісі: сұрақ-
жауап, әңгімелеу, түсіндіру. Пәнаралық байланыс:
дүниетану.
Сабақтың жоспары:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
- оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу.
- cабақтың тақырыбы, мақсаты.
2. өткенді қайталау.
- үй тапсырмасын тексеру.
А) Қазақ халқының ата-салты туралы.
Ә) Ата-ананың бала өміріндегі атқаратын рөлі.
Б) Баланың рөлі.
3. Жаңа сабақ: кіріспе сөз; тірек сөздермен жұмыс.
ата – әкенің әкесі;
әже – әкенің шешесі;
нағашы – шешенің туыстары;
жиен – қыздың баласы;
немере – баланың баласы;
шөбере – немеренің баласы;
туыстар – бір-біріне туысқан адамдар.
Жеті ата – бір кісіден тараған аталас қауым: ата, бергі
ата, арғы ата, баба ата, ұлы ата, түп ата, тек ата.
4. Сөздікпен жұмыс:
Сөздердің мағынасын түсіндіру, аудару.
Дұрыс айтуға дағдыландыру:
- мұғалім сөздерді мәнерлеп оқиды;
82
- оқушылар мұғалімнен кейін сөздерді дауыстап оқиды;
- тізбектеп оқиды.
Жаңа сөздермен сөз тіркесін құрастыру: нағашы, жұрт,
жиен бала, әжесінің шөбересі, атасының немересі.
Сөйлемдерді құрастыру: Мен әжеме шөбере болып
келемін. Менің нағашыларым ауылда тұрады.
5. Мәтінмен жұмыс: мәтінді тізбектеп оқыту; мәтінге ат
қою; мәтіннен туыстардың атауларын табыңдар, сөйлемдерді
толық оқып шығыңдар.
6. Сергіту сәті: Аталар, әжелер,
Ағалар, әпкелер,
Аналар, әкелер, балалар –
әр үйде бар олар.
7. Жаттығу жұмысы: А) 7 санына байланысты қандай
ұғымдарды білесіңдер? (жеті ата, жеті шелпек, жеті
қарақшы, жеті күн және т.б.)
Ә) Сұхбатты толықтырыңдар:
- Ерлан, сен жеті атаңды білесің бе?
- Иә, ... Ал, сен ше?
- Әрине. «Жеті атаны білмеу – ұят нәрсе», - дейді атам.
- Ендеше, әкеңнің әкесі саған кім болады?
- Әкемнің әкесі маған ... болады?
- Ал, сен кімге немере боласың?
- Мен атама ... боламын.
- Анаңның туыстары саған кім болады?
- Анамның туыстары маған – нағашы, ал мен оларға ...
боламын.
- Ержеткенде сен балаларыңа ... үйретесің бе?
- Міндетті түрде ... үйретемін.
8. Сабақты бекіту.
9. Үйге тапсырма: «Жеті атасын» біліп келу, мақал-
мәтелдерді жаттау.
10. Сабақты қорыту. Оқушыларды бағалау.
83
Алима БАҚЫТҚЫЗЫ,
Ақтөбе облысының
Темір ауданындағы
Шұбаршы орта мектебінің
мұғалімі.
ҮЙ ЖАНУАРЛАРЫНЫҢ СөЗДІГІ
Сабақтың мақсаты: балаларға тақырып туралы түсінік
беру, үй жануарларының төлдерімен таныстыру, табиғатты,
үй жануарларын аялауға тәрбиелеу, балалардың сөздерден
сөз тіркестерін құрып оқу арқылы дамытушылығын,
шығармашылығын арттыру.
Түрі: аралас. Әдіс-тәсілдері: түсіндіру, сұрақ-жауап,
жобалау, түрлендіру. Көрнекілігі: тақырыпқа арналған
плакаттар, Мақта қыз бен мысық, олардың құралдары,
сөзжұмбақ, интерактивтік тақта, бағалауға арналған
жапырақшалар, көк-5, жасыл-4, сары-3.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру бөлімі.
2. Тренинг.
3. Жаңа сабақты түсіндіру.
4. Тапсырмалар орындау.
5. Сергіту сәті.
6. Бекіту.
7. Үйге тапсырма беру.
8. Бағалау.
1. Ұйымдастыру бөлімі.
2. Тренинг: оқушыларды өзіме қарату мақсатында
тренинг өткіземін.
3. Жаңа сабақты түсіндіру: - Балалар, тақтада сурет
ілулі тұр. Суретке қарайық, бұл қай жыл мезгілі?
Достарыңызбен бөлісу: |