288
Шығармашылық қабілет әр баланың табиғатында болуы мүмкін. Біздің
міндетіміз – оқушыға оның бойында жасырынып жатқан мүмкіндіктерді ашып
көрсету.
Оқушы бұрын тек тыңдаушы болса, енді ізденуші, ойланушы, өз ойын
дәлелдеуші болады, ал мұғалім осы әрекетке бағыттауда, оқыту ұйымдастыруда
жетекші қызмет атқарады. Шығармашылықты нығайтудың басты мақсаты
сабақта жаңа технологияларды қолдану. Соған сәйкес білім беру жүйесінде
болып жатқан оқыту үрдісін озық технологиялармен қамтып жетілдіруді талап
етеді. Педагогикалық технология оқушылардың жеке басын дамыту мен білім
беру мақсатына жету жолындағы педагогикалық қызметтің, іс-әрекеттің
жүйелі дамып отыратын жобасы ретінде оқушы белсенділігін арттыруды
көздейді.
Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту үшін мұғалім, ең
алдымен, шығармашылық көңіл күй тудыруы қажет.
Оқушылардың құлшынысын ұдайы дамытып, әрбір өтетен сабағын
жаңаша ұйымдастыра біліп, оқытудың озық әдіс-тәсілдерін қолдана білгенде
ғана оқушылардың шығармашылық қабілеті дами түседі. Шығармашылық
жұмыстар
оқушыларды
ойлауға
жетелеп,
қызығушылығын
оятып,
шығармашылық қабілетін арттыруға, белсенділікті ынталандырады.
Профессор М.Ә.Құдайқұлов шығармашылық процесті жан-жақты талдай
отырып: «Педагогикалық шығармашылық қабілетті дамыту үшін, ең алдымен,
мұғалімнің ойында интуиция мен мотивацияның пайда болуы шарт, одан соң
шабыттану мен жаңаша идеяны ойлап табудың негізінде тапқырлық танытып,
оған сәйкес жоспар құрап, оны табандылықпен іске асыра білуі қажет», - деп
есептейді.
Ғалым С.Рахметова шығарманың мазмұны бойынша жургізілетін
шағармашылық жұмыстар (шығарманың баяндау түрін өзгертіп әңгімелеу,
әңгімені бірінші жақпен баяндалатын болса, оны үшінші жаққа айналдыру,
әңгімедегі оқиғаға ұқсас өз жандарынан әңгіме құрастыру, оқылған
шығарманың мазмұнын аз-кем өзгертіп әңгімелеу, мәтін бойынша қорытынды
әңгіме құрастыру, т.с.с.) барлығын да баланың шығармашылық қабілетін
қалыптастырудың жолдары деп көрсетеді.
Ұлттық білім үлгісінің негізгі бағыты адамды қоғамның ең негізгі
құндылығы ретінде тану, оның ұлттық дүниетанымын қалыптастыру, сол
арқылы оқушының рухани жан дүниесінің баюына, шығармашылық еркіндігі
мен белсенділігінің, кәсіби іскерлігінің қалыптасуына жағдай жасау, мүмкіндік
беру.
Қазіргі заман талабына қарай ұрпақтарымызды парасатты да білікті,
мәдениетті де білімді етіп тәрбиелеп, олардың дүниетанымын адамзаттық
деңгейде дамытамыз десек, бойында ұлттық және азаматтық намысы бар ұрпақ
өсіргіміз келетін болса, онда білім берудің түрлері мен әдістерін жаңартуымыз
керек.
289
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. «Шығармашылық қабілеттер және дамыта оқыту» Б.Тұрғынбаева.
2. «Бастауыш мектеп» №8, №9 2013.
3. Интернет жүйесі.
ЗНАЧЕНИЕ УЧЕБНОЙ МОТИВАЦИИ В УЧЕБНО-ВОСПИТАТЕЛЬНОМ
ПРОЦЕССЕ СОВРЕМЕННОЙ ШКОЛЫ
Шаяхметова А.А., Батян К.В., Талдыкина А.В.
Кокшетауский государственный университет им. Ш. Уалиханова, г. Кокшетау
batyan-a@hotmail.com
Учебная мотивация является неотъемлемым компонентом учебного
процесса, она представляет собой систему побуждений к активности в
познавательной деятельности. Еще В.А. Сухомлинский говорил: «Все наши
замыслы, все поиски и построения превращаются в прах, если у ученика нет
желания учиться» [1].
Развитие положительной мотивации зависит от ряда условий и
индивидуальных
характеристик
личности
учащегося,
а
также
от
новообразований определенного периода онтогенеза. В подростковый период
стремление ребенка к самостоятельности и самоутверждению достигает
наивысшей силы. Все виды деятельности приобретают для подростков новое
значение, теперь они становятся полем для самостоятельных действий, для
самовыражения. Учение и труд также не становятся исключением, то есть
имеет место познавательная самостоятельность.
Эффективность процесса обучения можно определить, оценивая
успеваемость учащихся, к факторам которой ряд авторов относит общую
способность к самостоятельной организации и управлению своей учебной
деятельностью
(В.И.Самохвалова,
А.М.Гельмонт,
А.А.Бударный,
М.Н.Волокитина)
[2]. Это подчеркивает особую важность
«фактора
самостоятельности» в учении, в основе которого лежит интерес (мотив) к
познанию, учебная мотивация.
Ее особое значение отмечается многими исследователями. К примеру,
И.П. Подласый рассматривает большое влияние мотивов учения на его
результат наряду с пониманием цели обучения [3].
Мотивация познавательной самостоятельности является одним из видов
мотивации учения. Она отличается глубоким личностным значением такой
деятельности для учащихся, которое выражается внутренним принятием ее
смысла. Именно «смыслообразующие мотивы» придают познавательной
самостоятельной деятельности личностный смысл [4]. Внутренних мотивов
такой деятельности большое множество, но, по мнению Г.И. Щукиной
преимущественным является «познавательный интерес».
Достарыңызбен бөлісу: |
