Мамандығы 1103000 – Кеме жасау және кеме машиналары мен механизімдеріне техникалық қызмет көрсету Біліктілігі

Нарықтық экономика және саласы; саланы дамыту перспективасы және ерекшелiктері; өндiрiстiң түрлерi және олардың сипаттамасы; негiзгi өндiрiстiк және технологиялық процестер; ұйымның инфрақұрылымы; ұйымның қаражаты және мүлігі; негiзгi және айналымдағы қаражаттар; еңбек ресурстары; еңбекті ұйымдастыру, мөлшерлеу және еңбекақы; ұйымның маркетингтік қызметi; өндiрiстiк программа және өндiрiстік қуаты; өндiрiс шығыны және өнiмнiң өзiндiк құны, қызметтер; баға белгiлеу; ұйымның қызметiнiң тиiмдiлiк бағасы; өнiмнiң сапасы және бәсекеге қабілеттілігі; патенттану, ойлап тапқыштық; инновациялық және инвестициялық саясат; ұйымның сыртқы экономикалық қызметi; бизнес-жоспар; негiзгi техникалық-экономикалық көрсеткiштердi есептеудiң әдiстемесi.

- саладағы қолданыстағы негізгі экономикалық категорияларын;

- негізгі қорлардың пайдаланатын көрсеткіштерін және олардың реттік шығарылуын;

- айналмалы қаражат көрсеткіштерін;

- еңбекті ұйымдастыру түрлері мен формалары, еңбекақы төлеу формаларын;

- тариф жүйесінің мәнін.

- жұмыс орнын ұйымдастыруды және жұмыс уақытын жоспарлауды;

- қосалқы материалдар мен шикізат шығынын есептей алу және бақылауын жүзеге асыруды;

- шығынды қысқарту және үнемдеу бойынша технологиялық шаралар құрастыруды;

- жобаның санитарлы-техникалық жағына есеп жүргізуді.

БҚ 4

БҚ 6

КҚ 3.16.7

Менеджменттің негізгі ережелері, оның мәні; қазіргі менеджметтің сипатты ерекшелігі; менеджмент инфрақұрылымы және циклы; басқару жүйесінің элементтері; тиімділік; басқару: функциялары, ұйымдары, құрылымы, принциптері мен тәсілдері, мотивация; басқару процесіндегі реттеу және бақылау: түрлері, кезеңдері; менеджер жұмысын ұйымдастыру және имидж; басқару стилі; еңбек ұжымын басқару; еңбекті ұйымдастыру; басқарушылық шешім қабылдау: оның мазмұны және түрлері; шешімді шығару мен орындаудың дайындық кезеңдері; оптимизация әдістері.

- кәсіпорынды басқару функциясын;

- еңбек ұжымының құрылымын;

- басшының жеке, іскерлік және психологиялық қасиеттерін;

- іскерлік қатынастағы тәртіпті;

- ұжымдағы жұмыстың әдістері мен принциптерін.

- басқару процесін реттеуді және бақылай алуды;

- менеджер жұмысын ұйымдастыру және имидж қалыптастыруды;

- еңбек ұжымын басқаруды;

- басқарушылық шешім.

БҚ 5

Адамдағы келеңсіз факторлардың әсерi; жарақаттайтын және зиянды факторларды теңестiру; техникалық жүйелер мен технологиялық процестердің қауiп-қатерлерiнен қорғану құралдары және әдiстері; экобиоқорғайтын және өртке қарсы техникалар; кәсiпорындағы еңбектi қорғаудың құқықтық, нормативтiк және ұйымдастыру негiздерi; еңбектi қорғаудағы материалдық шығындар; кәсiби қызметтiк саласындағы қауiпсiз еңбек жағдайын қамтамасыз етудiң ерекшелiктерi;

- еңбектің қорғаудың жалпы нормаларын;

- технологиялық процестердің қауіпсіздігін;

- кәсіпорындағы жарақат алудың себептерін;

- өрт сөндіру қауіпсіздігі туралы жалпы мағлұматтарды;

Іскерліктер:

- еңбекті және қоршаған ортаны қорғау бойынша білімді тәжірибеде қолдануын;

- қорғанудың жеке құралдарын пайдалануды;

- өндірістік жарақат кезінде көмек көрсетуді

БҚ 2

БҚ 6

БҚ 8

КҚ 3.16.2

КҚ 3.16.5

Кемедегі негізгі энергетикалық қондырғалар: түрлері, сипаты, қолданылуы. Іштен жану двигательдері: түрлері, параметрі, термодинамикалық процесстер. Іштен жану қозғалтқыштарының негізгі жұмыс процестері (төрт контактылы және екі контактылы, тыныштық қалпы, пішпек қозғалысы, цилиндр көлемі, қысу деңгейін, такт т.б.), дизельді және карбюраторлары қозғалтқыштар. Басты қозғалмайтын деталдары (орнатылған рама, рама подшипниктері, цилиндр қақпақтары). Құрылысы, қызметі және жұмыс істеу принципі. Кривошипті-шатунды механизм. Газ таратқыш механизмдер: реттелуі, жұмыс істеу принципі, байқалатын ақаулар және оларды жою жолдары. Іштен жану двигательдерінің қоректендіру жүйелері: түрі, схемалары, негізгі элементтері мен жұмыс істеу принципі. Майсорғыш сораптар; форсункалар, сүзгіштер, сепараттарлар, олардың құрылысы, қызметі және жұмыс істеу принципі. Сораптар мен гидроисстектер. Жылу өткізгіштер мен сепараторлар: қызметі, түрлері, бекіту тәсілдері. Іштен жану двигательдерінің суыту жүйелері; қызметі, түрлері, негізгі элементтері және жұмыс істеу принципі. Оталдыру жүйесі, құрылысы, қызметі және жұмыс істеу принципі. Ауа шығару және кіргізу жүйелері.

- кемені сумен жанармай, азық-түлік және материалдық техникалық, оларды арналастырып, сақтау нормаларын;

• 
  кеменің басты механизмдері мен құрылғыларын, қозғалтқыштарды пайдалану техникасын;
  
• 
  кеме механизмдері мен құрылғыларын, басты қозғалтқышты жөндеуді;
  

- жүйені май және тоңазытуагентімен толтыруы;

- болуы мүмкін ағаттықтарды жоюы және оны жою тәртібін білуі;

- отын сорабын реттеуі (клапан типтес, реттығын типтес жоғары қысымды);

- ішкі жану қозғалтқышы жүйесін қызмет көрсету және жөндеуді;

- жинағыш, басқыш, сақтандырғыш клапан және қондырғы қаңылтағына қызмет көрсетуі.

БҚ 5

БҚ 8

КҚ 3.16.3

КҚ 3.16.4

рөлдік машиналар; оперативтік жүкшығырлар, қада аппараттары; сұқпалар, брашпильдер, байлау жүкшығырлары; жүк қайық қондырғылары мен механизмдері; сүйрету жүкшығыры, сеп қондырғы механизмдері; кеме сораптары, желдеткіштер, жүйелер; кеме жүйелерінің құбырлары мен арматурасы; трюм және өртқауіпсізідігі жүйелері; сумен қамтамасыз ету және арықтар жүйесі; қор- және энергиясақтаушы технологиялар.

- кемелік көмекші механизмдері мен жалпыкемелік көмекші жабдықтардың жұмсалуы мен топтамасын

- кеме құралдарын ағын суды жинау, тазарту және зарарсыздандыруға пайдалануы;

- тоңазыту қондырғыларын құруы;

- көмекші пештік қондырғыларды жүзеге асыра алуы.

БҚ 5

БҚ 8

КҚ 3.16.3

КҚ 3.16.5

КҚ 3.16.8

Кеменің булы қазаны және су тұщылайтын қондырғыларының құрлысы, жұмыс істеу принципі, сызбасы,кемелік бу қазанына қызмет көрсету ережелері және оларды күту,техникалық қауыпсіздік ережелері; жылуды бу қазандарынан және су тұщылайтын қондырғылардан беру; ішер су мен қазандық судың сапалы көрсеткіштері;

оларды өңдеу түрлері; су бақылауды ұйымдастыру; кемені сумен қамтамасыздандыру;

дистиляция жасау.

- кеменің булы қазанының әрекет ету принципін және құрылысы жөніндегі негізгі мәлеметтерді;

- арматураның орналасуын және тағайындалуын;

- қазанды жөндеу кезінде қолданылатын оқшаулағыш, төсегіш және тірегіш бұйымдарын;

- қазан және құбырлар бетін тазалау ережелері мен әдістерін;

Іскерліктер:

- қарапайым қазандарды құрастыру және жөндеу бойынша жұмыстар орындайды;

- прессқайшымен табақты және профильді металдан бөлшектің және тіксызықты дайындаманы, сонымен қатар пісірілген құбырды тазалаған соң құбыр торын қорғайтын құбыркескіш станогіндегі белгілеу бойынша құбырды, сонымен қатар кеме қазанының коллекторы мен бачогін, құбыр бетін кесіп отырады;

- кеменің булы қазанының түйіндері мен бөлшектерін құрастыру, жөндеу, өңдеу, дайындау кезіндегі жұмыстарын орындауға қатынасады;

БҚ 5

БҚ8

КҚ 3.16.2

КҚ 3.16.3

КҚ 3.16.4

КҚ 3.16.6

Кемедегі негізгі энергетикалық қондырғалар: түрлері, сипаты, қолданылуы. Іштен жану двигательдері: түрлері, параметрі, термодинамикалық процесстер. Іштен жану қозғалтқыштарының негізгі жұмыс процестері (төрт контактылы және екі контактылы, тыныштық қалпы, пішпек қозғалысы, цилиндр көлемі, қысу деңгейін, такт т.б.), дизельді және карбюраторлары қозғалтқыштар. Басты қозғалмайтын деталдары (орнатылған рама, рама подшипниктері, цилиндр қақпақтары). Құрылысы, қызметі және жұмыс істеу принципі. Кривошипті-шатунды механизм. Газ таратқыш механизмдер: реттелуі, жұмыс істеу принципі, байқалатын ақаулар және оларды жою жолдары. Іштен жану двигательдерінің қоректендіру жүйелері: түрі, схемалары, негізгі элементтері мен жұмыс істеу принципі. Майсорғыш сораптар; форсункалар, сүзгіштер, сепараттарлар, олардың құрылысы, қызметі және жұмыс істеу принципі. Сораптар мен гидроисстектер. Жылу өткізгіштер мен сепараторлар: қызметі, түрлері, бекіту тәсілдері. Іштен жану двигательдерінің суыту жүйелері; қызметі, түрлері, негізгі элементтері және жұмыс істеу принципі. Оталдыру жүйесі, құрылысы, қызметі және жұмыс істеу принципі. Ауа шығару және кіргізу жүйелері.

- кемені сумен жанармай, азық-түлік және материалдық техникалық, оларды арналастырып, сақтау нормаларын;

• 
  кеменің басты механизмдері мен құрылғыларын, қозғалтқыштарды пайдалану техникасын;
  
• 
  кеме механизмдері мен құрылғыларын, басты қозғалтқышты жөндеуді;
  

- жүйені май және тоңазытуагентімен толтыруы;

- болуы мүмкін ағаттықтарды жоюы және оны жою тәртібін білуі;

- отын сорабын реттеуі (клапан типтес, реттығын типтес жоғары қысымды);

- ішкі жану қозғалтқышы жүйесін қызмет көрсету және жөндеуді;

- жинағыш, басқыш, сақтандырғыш клапан және қондырғы қаңылтағына қызмет көрсетуі.

БҚ 5

БҚ 8

КҚ 3.16.2

КҚ 3.16.3

КҚ 3.16.4

КҚ 3.16.6

Қысым және селдіреуді бақылау үшін қолданылатын

аппараттар туралы жалпы мәлімет;темрератураны бақылайтын

аппараттар;

тұздылықтын денгейін, шығынын, газ анализын өлшейтін аппараттар;

қуатты және айналу жиілігін өлшейтін аппараттар; жылутехникалық

сигналдарын бақылау; автоматизациялан-

ған жүйенің классификациясы;

басқару нысандарының қасиеттері;

тура жұмыстық реттегіштің параметтерінің автоматтық реттеу жүйесі;

тура емес жұмыстық реттегіштің параметтерінің автоматтық реттеу жүйесі; біртектес реттегіштердің кострукторлық элементерін жасау;

пневмореттеуіштің және оның элементтерінің унифицирлік жүйесі; ІЖҚ –ның автоматтық жылуреттегіштері; кемелік ІЖҚ-ның айналу жиілігін автоматтық реттеу және кемелік автоматтандырылған бақылау және кемелік энергетикалық қондырғыларын

сигналдық бақылау;

автрматтандырылған автотоматикалық ;

кемелік автоматтық қорғау (СЭУ) жүйесі;

қазандық және қосымша қондырғыларды автоматтандыру; жалпыкемелік және қосымша механизмдерді автоматтандыру; ІЖҚ-ның дистанциялық автоматтық басқарымдылығы; автрматтандыру жабдықтарының сенімділігін қамтамасыздандыру;

диагностикалық

автоматтандыру жүйесі.

- приборлардың принциптік сызбаларын, температурлық өлшеу шкаласын, термометрлерді, деңгей көрсеткіштерді,тұзөл-

шегіштердің құрлысы мен жұмыс істеу принципін; жылутехникалық бақылау сигнализаторлардың құрлысы мен жұмыс істеу принципін;

қысымдық, температуралық,

денгейлік, шығындық; сигнализаторлары,

-автоматтандырылған жүйелердің түрлерін.

- реттелетін және реттелмейтін дифференциалды қысымдық және температуралық сигнализаторларды настойка жасау; қарарпайым жөндеу;

-статикалық және динамикалық мінездемелерін алу; тура жұмыс істейтін реттегіштерді настройка жасау; қарарпайым жөндеужұмыстарын жүргізу;;

-пневматикалық жүйелерді реттеу; датчиктерді настройка жасау; олардың статикалық мінездемелерін алу;

-кемелік ІЖҚ-ның жұмыстық параметрлерінің релейлік оперативтік бақылау сызбасын оқу.

БҚ 5

КҚ 8

КҚ 3.16.5

КҚ 3.16.7

Кемелік тоңазытқыш қондырғылардың атқаратын қызметі, құрлысы

техникалық көрсеткіштері және жұмыс істеуі; ауаны кондиционирлейтін жүйелер; бақылау-өлшеу приборларының және автоматиканың қосымша жабдықтары; тоңазытқыш қондырғылардың техникалық негізі.

- Кемелік тоңазытқыш қондырғылардың атқаратын қызметі, құрлысы

техникалық көрсеткіштері және жұмыс істеуі; ауаны кондиционирлейтін жүйелер; бақылау-өлшеу приборларының және автоматиканың қосымша жабдықтары; тоңазытқыш қондырғылардың техникалық негізі.

Іскерліктер:

- Кемелік тоңазытқыш қондырғылардың атқаратын қызметі, құрлысы

техникалық көрсеткіштері және жұмыс істеуі; ауаны кондиционирлейтін жүйелер; бақылау-өлшеу приборларының және автоматиканың қосымша жабдықтары; тоңазытқыш қондырғылардың техникалық негізі.

БҚ 5

БҚ 8

КҚ 3.16.6

КҚ 3.16.7

- кемежөндеуді ұйымдастыру және технологиясының теориялық негіздерін

- дизельді жөндеу, дизельдің қозғалу буындарын баптау және орталықтандыруды орындауы;

- жөндеуден кейін дизельді сынауды ұйымдастыруы;

- автоматика элементтері, кеме біліксымын және есу бұрамасын, көмекші механизм мен жүйені жөндеуді жүргізуі;

- жөндеу жұмысы алдында ақаулауды жүргізуі;

- жөндеу жұмысынан соң сынау жұмыстарын ұйымдастыруы және жүргізуі.

БҚ 5

БҚ 8

КҚ 3.16.2

КҚ 3.16.3

КҚ 3.16.4

КҚ 3.16.6

Олшеуіш құралдары және олшеу техникасы

Олшем белгісінің турлері. Иілгіш шойынның бетін шабу, кесу, түзету және

Жоғары бөлігін егеу. Орау және зенкрлеу. Станокта металддарды егеу, жылтырлығын арттыру. Жалпы слесарлық жұмыстар

Станоктық практика металл кескіш станокта токарлық фрезарлық және т.б жұмыстарды жүргізу..

Дәнекерлеу

Металдарды термиялық жолмен қайта өңдеу және газбен және электрмен дәнекерлеу.

- техникалық жөндеу құрылғыларында жұмыс істеу;

бөлшектерге слесарлық тазалау жұмыстарын жүргізу;

кеменің жөндеу механизмдері мен жүйелеріне техникалық қызмет корсету;

БҚ 8

КҚ 3.16.3.

КҚ 3.16.4

Кеме техникасына қызмет көрсету түрлері, кезеңдері және техгологиясымен таныстыру және оларды жөндеу. Механизмді реттеудің жаттығулары. Реттеу сапасын бақылау. Кеме техникасының бұзылған жерлерін жөндеу. Тексеру жұмыстары.

техникалық қызмет көрсету барысында техникалық қауіпсіздік ережесін білу.

- кме бөлшектеріне майлау жұмыстарын жүргізу. Кеме техникасына қызмет көрсету. Кеменің бұзылған жерлеріне жөндеу жұмыстарын жасай білу

КҚ 3.16.8

- өндірістік практика барысында өз білімін дамытып бекіту керек. өндірістік кісіп түрінің барлығына өз іскерлігімен дағдысын көрсету керек, сонымен қатар механик кеме кестесіне байланысты жұмыстарды және тұрақтағы вахталы қызмет дағдысын және дабыл қағылгандағы жұмысты жақсы білу керек.

-Механиктің іскерлігімен тәжірибесі мол болу керек.

КҚ 3.16.8

Кеменің әр түрлі жүзу щарттарына байланысты энергияны басқару және қондыру. Кеме жұмыстарын жүргізу барысында жеке құрамды басқару. әт түрлі жағдайларға байланысты дабыл қағылғанда, есептік жұмыстарды енгізу,техникалық жөндеу құжаттарын және вахталық машиналық жорналды басқару сиакты жұмыстарды қоса жүргізу. Нормативтік құжаттармен және техникалық технологиялық құжаттармен жұмыс.кемеде техникалық қауіпсіздік ережесін қатаң сақтай және теңіздегі айналаның ластануын болдырмау.

- эксплутациялау, қызмет көрсету, кеменің булы және дизельді қондырғыларын жөндеу,

Көмекші механизмдерін жөндеу, жүйелермен қондыргылар, сонымен қатар насос жүйесін және басқару қондырғыларын; әр түрлі кемелердіэкплутациялаужәне техникалық қызмет көрсету жәнежөндеу жұмыстарын ұйымдастыру;

Дағдылар:

- өрт сөндіру құлардарымен жүйелерін қолдану.жеке және ұжым мен бірге құтқару жұмыстарын жүргізу, кеменің жұмысқа жарамдылық мерзімін арттыру.

КҚ 3.16.8