Роботтарды аспаппен жабдықтау және олардың қолданылуы

152
Егер баспада бірдей өлшемдегі детальдің үлкен партиясы 
өңделетін болса, онда қарапайым манипуляторды қолдануға болады. 
Роботтехникалық кешендерде пісіру роботтары кең тараған. Машина-
ны массалы өндіріс негізінде шығаратын автомобиль, кранжасау және 
басқа заводтарда конвейердің екі жағына орналасқан робот батарея-
лары машина шанағында нүктелік пісіру операцияларының ауқымды 
көлемін орындайды. Пісіру операциясын орындай отырып, робот 
біршама уақыт конвейермен бірге жылжиды, сонан соң келесі шанақта 
пісіру жұмыстарын атқару үшін бастапқы жағдайға қайтып келеді.
Кейбір металлургиялық және механикалық заводтарда өнер-
кәсіптік роботтар каталиттік конвертерлерді позициялау кезінде 
еңкейетін арнайы ыдыстарға орналастырылады. «Юнимейт» робо-
ты орналастырылған осындай операциялардың үлгісі 7.5-суретте 
көрсетілген.
7.5-сурет. Өндірістік роботтың құрылғысы:
1 – тара; 2 – 2000 сериялы «Юнимейт» роботы; 
3 – каталиттік конвертер; 4 – конвейер
Өндіріс процестерін механикаландыру және автоматтандыру ба-
рысында соңғы кездері КАМЖ (кибернетикалық антропометриялық 
машина жүйесі) жүйесі кең қолданыс тапқан. КАМЖ жүйесі, оны 
механикалық қол деп те атайды, адамның қозғалыс функцияларын 
электрлік, гидравликалық және механикалық сервоқұрылғылары 
көмегімен күшейтуге арналған.
Механикалық қолдың негізгі артықшылықтары төмендегідей: 
– оператор оны белгілі бір қашықтықта, яғни адам өмірі мен 
денсаулығына қауіпті емес аймақта тұрып басқарады;
– адамның қозғалыс мүмкіндіктері бірнеше рет күшейтілуі мүмкін. 
Манипуляция аймағының радиусы механикалық қол үшін 6...9 м-ді 
құраса, көтеретін массасы 600 кг;

153
– жұмыс циклі оператор үзіп тастағанша ұзақ уақытқа созылуы 
мүмкін;
– машина орындайтын функциялар адам еңбегін маңызды етеді, 
адам шаршауын азайтады.
Механикалық қол көп жағдайларда құю өндірісінде де қол-
данылуда. Құю цехындағы құймаларды тазарту операциясының 
еңбексыйымдылығы жоғары, ол жұмыс орнындағы шаң мен кірге бай-
ланысты. Осы жұмысты механикаландыру үшін құю цехында General 
Electric фирмасының механикалық қолы енгізілген, ол ауа кондиционері 
бар операторларға арналған кабинамен жабдықталған. Қолдың 
қаттылығы жоғары, ол құйма қалдықтарын алып тастап, вагонеткаға 
салып береді. Еңбек жағдайы әлдеқайда жаңарған. Машина үш адам-
ды ауыстырды. Бұған 15 миллион теңгеге жуық шығын кеткенімен, ол 
өзін-өзі үш жылда ақтайды.
Мұндай өндіріс процестерін автоматтандыру жұмыстары ТМД 
елдерінде де кеңінен қолға алынған. Мысалы, «Белробот» Беларус 
ЖАҚ (Минск қаласы) технологиялық жабдықтарды, тасымалдау-
жинау кешендері мен автоматтандыру желілерін күтуге арналған 
МПМ сериялы манипулятор мен өндірістік роботтарды шығарумен 
айналысады. Құрылғы қармау, айналу, орын ауыстыру, аудару, реттеп 
салу және әртүрлі пішіндегі детальдарды тасымалдау жұмыстарын 
атқарады. Модульдік конструкция тапсырыс берушінің автоматтандыру 
деңгейіне қойылатын нақты талаптарына сәйкес функционалды жүйені 
үйлестіруге мүмкіндік береді. Барлық атқарушы модульдарда электр 
жетегі қолданылған.

жүктеу 5,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: