Жетістік
Сергектік
Қарапайым халықтың сотқа деген
сенімін арттырудың бірден-бір жолы
– оның жұмысының ашықтығы мен
қолжетімділігін қалыптастыру екендігі
белгілі. Сот жұмысының ашықтығы мен
қолжетімділігін қалыптастыруда қазіргі
заманғы ақпараттық технологияны
сот жүйесіне енгізудің маңызы зор.
Сот саласында электронды сот
жүйесін құру бағытында айтарлықтай
шаруалар атқарылды және қазір
де атқарылып жатыр. Ақмола
облысы бойынша сот әкімшісінің
басшысы Данияр Сарымсақов облыс
соттарындағы жаңа ақпараттық
технологияларды енгізу бағытында
жасалып жатқан жұмыстар жайында
былай дейді:
– Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың
сот мекемелері жұмысына жаңа
технологияларды қолдану халықтың сот
жүйесіне деген қолжетімділігі мен барынша
ашықтыққа қол жеткізуді арттыру туралы
тапсырмасын жүзеге асыру мақсатымен
Жоғарғы сот тұрғындар үшін сот жүйесінің
қолжетімділігі мен ашықтығын қамтамасыз
ету бағытында заманауи технологияларды
сәтті енгізіп, жүзеге асырып келеді.
Осындай жаңалықтың бірі ретінде «Сот
кабинеті» қызметін атап 'туге болады.
Бұл сот мекемелері қызметіне бір терезе
жүйесімен қол жеткізудің онлайн түрі
болып табылады.
)кімшілік басшысының айтуына қарағанда,
сервистің ерекшілігі сол – тұрғындар 'зіне
ыңғайлы кез келген уақытта үйінен немесе
жұмыс орнынан шықпай-ақ, интернет
желісі арқылы сотқа талап арыз, 'тініш пен
апелляциялық шағымды жолдай алады.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы
Жоғарғы Сотының ресми сайтында «Сот
кабинеті» модулі арқылы жеке және заңды
тұлғаларға және олардың заңды 'кілдеріне
соттарға электрондық формаларды
толтыру арқылы электронды құжаттар
мен іс материалдарын жолдау мүмкіндігі
қарастырылған. Сот мекемелерімен электронды
хат алмасу жеке және заңды тұлғалармен
қатар, мемлекеттік немесе мемлекеттік
емес мекемелерге де қолжетімді. Бұл үшін
электронды сандық қолтаңба болса жеткілікті.
Аталған қызмет хат алмасуға 'те тиімді тәсіл
болып табылады. Сонымен бірге, барлық
уәкілетті мемлекеттік мекемелерге әкімшілік
құқық бұзушылық істер материалдарын
электронды форматта сотқа жолдау мүмкіндігі
де қарастырылған. Бұдан басқа «Сот кабинеті»
сервисінде сотқа талап арыздар беруге,
мемлекеттік бажды онлайн режимінде т'леуге,
сот құжаттарын, істің мәртебесін қарауға және
басқа к'птеген іс-әрекеттерге мүмкіншіліктер
берілген екен.
Ақмола облысы бойынша 2014-2017
жылдар, яғни аталған сервис жұмыс істей
бастаған кездер аралығында тіркелген талап
арыз к'рсеткішіне к'з жүгіртетін болсақ,
2014 жылы берілген 32 856 талап арыздың
1521-і Сот кабинеті арқылы тіркеліп, 4,63
пайызды құраған екен. Ал 2015 жылы берілген
32 674 талап арыздың 11 631-і сот кабинеті
арқылы беріліп, 36 пайызға жеткен. 2016
жылы 36 145 талап арыз берілсе, соның 22
мыңнан астамы электронды түрде түсіпті.
Бұл 61 пайызды құрайды. 2017 жылдың
'ткен 10 айының ішінде сотқа 29 514
талап арыз берілсе, оның 25 580-і, яғни
86,6 пайызы «Сот кабинеті» арқылы
түскен. Осы к'рсеткіштің 'зінен аталған
қызметтің қазіргі күні жұртшылық
арасында қаншалықты кең қолданылып
отырылғанын бағамдауға болады.
Сонымен қатар 2015 жылы шілдеде
«Сот кабинеті» электрондық сервисі одан
әрі жетілдіріліп, мобильді құрылғы арқылы
пайдалана алатын «Сот кабинетінің мобильдік
нұсқасы» қосымшасы әзірленіп, қолданысқа
енгізілген еді. Қазіргі таңда бұл қосымша
негізінен, адвокаттар мен тараптардың және
олардың 'кілдерінің арасында белсенді
қолданылуда. Алдағы уақытта қарапайым
жұртшылық та аталмыш нұсқаны барынша кең
қолданатын болады деуге негіз бар. Қосымшаны
кез келген адам ұялы телефонына жүктей
отырып пайдалана алады.
Соттағы ақпараттық технологиялардың
артықшылықтарын халыққа кеңінен жеткізу
және таныстыру мақсатында облыс аумағындағы
қалалардың, жергілікті аудандардың Халыққа
қызмет к'рсету орталықтарында «Сот кабинеті»
ақпараттық бұрыштары ашылып, ол ж'нінде
жергілікті бұқаралық-ақпарат құралдары арқылы
кеңінен түсіндіру жұмыстары қолға алынған.
Сондай-ақ ІТ-жаңалықтар ж'ніндегі барлық
ақпарат интернет ресурстарда, әлеуметтік
желілерде, жергілікті газет-журналдарда ұдайы
жарияланып тұрады.
Ақмола облысы бойынша сот әкімшісі
мен мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас
жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің
облыстық департаментімен бірлесіп жергілікті
соттарда орналасқан «Сот кабинеті» ақпараттық
бұрыштамаларында оны қолданудың
оңтайлылығын насихаттау бағытындағы іс-
шаралар 'ткізілді.
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың
бес институционалдық реформасын жүзеге
асыру ж'ніндегі «100 нақты қадам» Ұлт
жоспарының 20-шы қадамында барлық сот
процестерін бейне және таспаға жазу шараларын
міндетті түрде енгізу тапсырылған болатын.
Істердің дыбыс-бейне жазба құрылғысымен
қаралуы Қазақстан Республикасы судьяларының
VІ съезінде Елбасы міндеттеген тапсырмалардың
бірі болғандықтан, азаматтық, қылмыстық,
әкімшілік істердің дыбыс бейнежазба
құрылғысымен 100 пайыз қаралуына баса назар
аударылып отыр.
Осы тапсырманы орындау мақсатында
Ақмола облысының аумағындағы барлық
соттардың сот отырысы залдары осы
құрылғылармен қамтамасыз етіліп,
жабдықталды. Қазіргі таңда облыс к'лемінде
83 сот отырыс залдары бар, олардың барлығы
100 пайыз дыбыс бейне жазу жүйелерімен
қамтамасыз етілген. Бұл 'з кезегінде сот
саласындағы сыбайлас жемқорлықты
болдырмауға мүмкіндік ашып, сот процестерінің
ашықтығы мен жариялылығын қамтамасыз
етеді.
Келесі маңызды электронды қызметтердің
бірі – сот процестерін бейне конференц-
байланыс арқылы жүргізу болып отыр.
Бейне конференц-байланыс сотқа қатысушы
тараптардың процестің 'зіне келмей-ақ,
қашықтықтан қатысуын қамтамасыз етеді.
Жоғарғы Сот жанындағы департамент
биылғы жылы облысымыздың қылмыстық-
атқару жүйесіне қарасты 7 мекемесінде бейне
конференц-байланыс жүйесін орнатты. Атап
айтқанда: К'кшетау қаласындағы мекемеде – 2,
Степногорск қаласында – 2, Атбасар қаласында
– 1, Зеренді ауданы Гранитный ауылында – 1,
Державинск қаласы Степной ауылында – 1.
Жалпы облыс бойынша бейне конференц-
байланыс жүйесі арқылы 651 сот отырысы
'ткізілді. Оның ішінде жергілікті республикалық
соттармен 60 бейне байланыс жүргізілсе,
қылмыстық-атқару департаментінің
мекемелерімен 591 бейне байланыс 'ткізіліп,
нәтижесінде мемлекеттің қомақты қаржысын
үнемдеуге мүмкіндік жасалды.
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының
жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету
департаментімен 2014 жылдың 22 қыркүйегінде
облыс соттарында Гибридті электронды пошта
(ГЭП) жобасы енгізілген болатын. ГЭП арқылы
2017 жылдың 10 айына 5886 электронды
хабарлама жіберілді. Гибридті ж'нелтілімдерді
қолдану жергілікті соттарды қарапайым
поштаны қолданудағы бейнеті к'п шаруалардан
босатып, оның жеделдігін де арттырады.
Келесі жаңашылдық - әкімшілік
құқықбұзушылық туралы қаулыларды
сақтандыру компанияларына электрондық
түрде беруге негізделген жоба. Аталған жобаны
жүзеге асыру мақсатында
Ақмола облысы бойынша
Соттар әкімшісімен бірқатар
жұмыс атқарылды. Атап
айтар болсақ, құрылымдық
б'лімшелер басшыларының
және К'кшетау қаласының
мамандандырылған
әкімшілік соты мен
сақтандыру компаниялары
'кілдерінің, Ақмола
облыстық ішкі істер
департаментінің
әкімшілік полициясы,
жергілікті полиция
қызметі қызметкерлерінің
қатысуымен д'ңгелек үстел
'ткізіліп, жоба жан-жақты
талқыланды. Бұдан басқа,
осы жоба жайлы халыққа
түсіндіру мақсатында
К'кшетау қаласының
мамандандырылған
әкімшілік сотының
ғимаратында к'рнекі
ақпараттар мен
хабарландырулар сотқа
келушілердің назарына
ұсынылып отыр. Аудандық
соттармен де аталмыш
жобаны түсіндіру жұмыстары
қолға алынған. Аталған
бағытта семинарлар мен
жергілікті БАҚ-тарда мақалалар жарияланып,
Ақмола облыстық сотының интернет-
ресурсында ақпараттар қазақ және орыс
тілдерінде беріліп тұрады.
Жалпы алғанда, сот жүйесінде жаңа
ақпараттық технологияларды енгізу бағытында
белсенді және ауқымды жұмыстар атқарылып
жатыр. Оның нәтижесі қазір анық к'рініп отыр.
Бұл сот жұмысының ашықтығын қамтамасыз
етіп, қызметті қолжетімді ете түсті және
жұмыс жеделдігі де айтарлықтай жақсарды.
Осы бағыттағы жұмыстар алдағы уақытта да
жалғасын табатын болады.
Ә ,
№23 (699) 22 маусым 2018 жыл
«Дене
шынықтырумен
және спортпен
шұғылдану – халықты
сауықтыру, олардың
өзін-өзі танытуы мен
дамуының неғұрлым
қолжетімді және тиімді
тетігі, бейәлеуметтік
құбылыстарға қарсы
күрес құралы болып
табылады»
(Дене шынықтыру мен
спортты дамытудың
2025 жылға дейінгі
тұжырымдамасынан)
10
10
E-mail:
E-mail:
jas_qazaq@mail.ru
jas_qazaq@mail.ru
Жуырда
іссапармен
кеншілер
қаласы
Балқашта болып
қайттық. Қаланың тыныс-тіршілігімен
танысып, мәдени орындары мен
спорт кешенін араладық. Мұнда
салауатты өмір салтын ұстанып,
спортпен шұғылданатындарға
барлық жағдай жасалған. Бассейн,
жаттығу залдары мен кеншілерге
арналған спорт кешені бар.
Кеншілер шыңырауда тер төгіп, ауыр
жұмыс атқарып жүрсе де қолдары
қалт еткенде спорт залынан
табылуға тырысады. «Спорт-
денсаулық кепілі» демекші, спортты
серік еткен кеншілердің біразын
әңгімеге тарттық.
Kazakhmys Smelting ЖШС мырыш
зауытының директоры Дүйсенғали
Байқуатов: «Біздің уақытымыздың к'п б'лігі
зауытта 'теді. Жұмыстан кейін қолым қалт
етсе, осы кешенге келіп футбол ойнаймын.
Кеншілерден құралған ардагерлер
футбол командасының ойыншысымын.
Командамыз «Металлургтер» деп аталады.
)р түрлі мерекеге орай ұйымдыстырылатын
футбол жарыстарына қатысып, жүлделі
орынды иеленіп жүрміз. Облыс, тіпті
ТМД елдері арасында 'тетін металлургтер
жарысында топ жарып, Киевке дейін
барып қайттық» дейді. Оның айтуынша,
зауыт ішіндегі қосалқы б'лімдер арасында
спартакиадалар 'теді екен. Kazakhmys
Smelting ЖШС басшылығы тарапынан
спортпен шұғылдануға біршама жағдай
жасалған. Жұмысшыларға ғана емес,
балаларының да спортпен шұғылдануына
мүмкіндік бар. Зауытта 20-30 жылдан
астам уақыт істеп келе жатқан кеншілерге
қаладағы жаттығу залына тегін абонемент
беріледі. Сондай-ақ спорт формасымен де
қамтамасыз етіледі. Қазіргі таңда зауытта
спортқа баулитын жеке нұсқаушы бар. Аты-
ж'ні – Сансызбай Баймұханов. Зауыттың
80 жылдық мерекесіне орай үлкен спорт
шарасы ұйымдастырылуда. Қазір сол
жарысқа дайындық қызу жүріп жатыр.
Кеншілер арасында спорт
сайыстарында топ жарып, республика
деңгейінде 'тетін жарыста жоғары
нәтиже к'рсетіп жүргендер де баршылық.
Сондай азаматтың бірін Балқаш
қаласындағы «Батыр GYM» жаттығу
залынан кездестірдік. Kazakhmys Smelting
ЖШС электролиз цехының бригадирі
Орденбек Қуанышбеков жұмыстан кейін
міндетті түрде спортпен шұғылданатынын
айтады. Мыс зауытында жұмыс істейтін
азаматтарға «Батыр GYM» жаттығу залына
барып спортпен айналысу тегін екен.
Зауыт басшылығы салауатты 'мір салтын
ұстанатын азаматтарға осындай жеңілдік
жасап отыр.
Балқаш қалалық дене шынықтыру
және сауықтыру кешенінде
олимпиадалық спорттың 11 түрінен,
ұлттық спорт қазақша күрестен арнайы
секциялар бар. Бүгінде спорттық
үйірмеге 800-ден астам бала қатысады.
Ал 300-ге жуық қала тұрғыны, соның
ішінде кеншілер футбол, волейбол
сынды спорт түрлерінен 'тетін
турнирлерге тұрақты атсалысады.
,
ЭЛЕКТРОНДЫ ҚЫЗМЕТ –
ЭЛЕКТРОНДЫ ҚЫЗМЕТ –
СЕНІМ МЕН АШЫҚТЫҚ
СЕНІМ МЕН АШЫҚТЫҚ
СПОРТТЫ
СЕРІК
ЕТКЕНДЕР