Білім берудегі инклюзивті тәсіл және оны Қазақстанда іске асыру

Мемлекетіміздің әрбір азаматы – ұлттық құндылықтарымыз.Мемлекет даму мүмкіндігі шектеулі азаматтардың білім алуына, дамуында ауытқуды түзетуіне және әлеуметтік бейімделуіне жағдай жасауды қамтамасыз етеді.

Инклюзивтік білім беруді шешу жолдары: мүгедектік мәселені қоғамда түсіну; қатарластарымен тең қарым-қатынас; толыққанды білім беру; қоғамға кіріктіру және бейімделу.

Л.С.Выготский: «Бала бойындағы кемістігін толықтырудың екі түрлі ерекшелігі бар, оның бірі – бала психикасының даму шамасына орай тәрбие талаптары, екіншісі – кемістігін қалпына келтірудегі өз бойындағы ерекшеліктері мен мүмкіндіктері» – деп атап көрсетеді. Психикалық дамуы тежелген балалардың қоршаған орта туралы түсініктері фрагментарлық, зейіндері тұрақсыз, тұтас қабылдау мүмкіндігі бұзылған, қимыл-қызғалыс координацияларының және т.б. жалпы психикалық процестердің дамуында бұзылыстар байқалады.

Ал, бұл қиындықтарды жою мен оның алдын алу үшін мұндай балаларға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету қызметі жұмыс атқаруы қажет:

1) Диагностикалық жұмыстар:  баланы алғашқы дефектологиялық тексеру;  баланың психикалық дамуының динамикасын жүйелі түрде кезең бойына бақылау;  зерттеу.

2) Түзету-дамыту жұмыстары.

3) Кеңес беру мен ағартушылық жұмыстары: педагогтармен жеке жұмыс жүргізу;  баланың жас, жеке, типтік ерекшеліктерін ескере отырып ата-аналарға, педагогтарға бірқатар ұсыныстарды даярлау;  педагогтың оқу жоспарына түзету жұмыстарын енгізу.

4) Әлеуметтік-бейімдеу жұмыстары: баланың әлеуметтенуіне, қоршаған ортаға бейімделуіне жағдай жасау; баланы қоғамдық ортада өзін еркін сезінуге, өзін-өзі басқара білуге, өзі өмір сүретін ортаны толық бағдарлай білуге үйрету.

5) Әдістемелік-ұйымдастырушылық жұмыстары:  әртүрлі іс-шараларға дайындықты қамтамасыз етеді.

1. «Тұлға», «адам», «индивид», «даралық» ұғымдары және олардың арақатынасы. Тұлға - іс-әрекеттің және өзіндік дамудың субъектісі.

3.Тұлғаны «дамыту», «тәрбиелеу», «қалыптастыру», «әлеуметтендіру» ұғымдарына және олардың арақатынасына сипаттама.

4. Тұлғаны қалыптастыруға және дамытуға әсер ететін факторлар (сыртқы және ішкі, биологиялық және әлеуметтік).