|
Картографияның мәні Картография (гр chartes – папирус қағазы + grapho – жазамын, сызамын) – географиялық карта, оны құрастырудың, басып шығарудың және қолданудың әдістері мен процестері (тәсілдері) жөніндегі ғылыми пән. Картография
|
бет | 8/62 | Дата | 25.10.2023 | өлшемі | 131,69 Kb. | | #44016 |
| Картография емтихан ответтері КД-21Красовский эллипсоиды-референц-жер бетінің эллипсоиды, оның пішіні мен өлшемдерін кеңестік геодезист А. А.Изотов есептеп, 1940 жылы Ф. Н. Красовский есімімен аталған.Красовский анықтамалық эллипсоидінің орталығы анықтамалық координаталар жүйесінің басталуымен сәйкес келеді, эллипсоидтың айналу осі Жердің айналу осіне параллель, ал нөлдік меридиан жазықтығы бойлық сілтеменің басталу орнын анықтайды.. Жер фигурасының екінші жуықтауының бірі (бірінші жуықтау - доп).
Басқа деректерге сүйенсек, анықтаманы 1942 жылы А. А. Изотовтың жетекшілігімен топ аяқтап, ф. Н. Красовскийдің есімімен аталған.
Красовский бойынша жер эллипсоидінің өлшемдері
Кіші жарты осі (полярлық радиусы) 6356863.019 м
Үлкен жартылай ось (экваторлық радиусы) 6378245.000 м
Шар ретінде алынатын жердің орташа радиусы 6371100 м
Полярлық қысу (жарты осьтің үлкен жарты оське қатынасы) 1/298. 3
Жер бетінің ауданы 510 083 058 км2
Меридиан ұзындығы 40 008 550 м
Экватордың ұзындығы 40 075 696 м
0° 110,6 км ендікте меридиан бойынша доға ұзындығы 1°
Доға ұзындығы 1° меридиан бойынша 45° 111,1 км ендікте
Доға ұзындығы 1° меридиан бойынша 90 ° 111,7 км ендікте
Картографиялық азимутальды проекцияны қолдану
Картографиялық проекция, картографиялық кескін – Жер эллипсоидының (шардың) немесе планетаның бетін математикалық тәсілдер арқылы жазықтықта бейнелеу.
Картада кездесетін бұрмаланулар сипатына қарай, картографиялық проекциялардың мынадай түрлері белгілі: тең ауданды, тең бұрышты, тең аралықты және еркін проекциялар.
Географиялық объектілерді жазықтыққа көшіру үшін пайдаланылатын көмекші геометриялық беттердің түріне және картографиялық тордың ерекшелігіне қарай проекциялар: цилиндрлік, конустық және азиммуттық деп бөлінеді.
Азимуталдық проекциялар. Азимуталдық картографиялық торлар дегеніміз, сонда алынатын глобустың градустық торын жанама жазықтыққа жобалау арқылы (сурет). Нормальді азимуталды торды жазықтыққа көшірген кезде алады, полюс бойында глобусқа тигізіліп тұрады.(сурет 7А), көлденең – экватор бойында жазықтықты жанайтын (сурет 7Б) және қисық – алынған жазықтыққа көшірген кезде (сурет 7В). Торлардың сыртқы пішіні 7-ші суретте жақсы көрсетілген.
Барлық азимуталды торлар бұрмалану қасиетіне байланысты келесі қасиеттерге байланысты келесі қасиеттерге ие болады: нольдік бұрмалану нүктесі болып глобустың жазықтықпен жанасу нүктесі табылады (көбінесе ол картаның орталығында орналасады); бұрмалану көрсеткіші нольдік бұрмалану нүктесінен қашықтаған сайын көбейеді, сондықтан азимуталдық проекцияларда изоколдар нольдік бұрмалану нүктесінде центрі бар концентрлі шеңбер пішіндес болады. Басты бағыттар радиус бойынша жүреді және оның сызықтарына перпендикулярлы болады.Бұл проекция тобының аты байланысты, азимуталды проекцияда салынған картографиялық тор, глобустың жазықтықпен жанасқан алдыңғы нүкте (яғни, нолдік бұрмалану нүктесінде) барлық бағыттардағы азимуттар бұрмаланбайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|