Қорытынды
Сталиннің жеке басына табынудың салдарынан тұтас бір халық өздерініңең асыл азаматтарынан айырылып қалды. Сол нәубат жылдарында қазақтың жалпы санының жетпіс пайызға жуығы қырылып кеткенін Елбасы ашық айтты.
Кеңестік тарихтағы ауыр қасіретті оқиғалар , соның iшiнде Қазақстан тарихындағы 1937-1938 жылғы жаппай саяси репрессиянын алар орны ерекше . Сонау 1920 ж орныққан мемлекеттік репрессивтік машина бұл кезеңде тоқтаусыз және белсендi жұмыс iстейтiн механизмге айналды . Саяси террордың әсiресе 1937-1938 ж етек алуының бiрқатар себептері iшiнде ел iшiнде өндiрiс пен өмiрдiң басқа салаларында болған қиыншылықтарды жуып шаю , социолистiк қоғамда іс жүзінде орындалмаған уәделерге байланысты халық наразылығын басуы болып табылады. 1937-1938 ж жүргiзiлген қуғын - сүргін науқандары кең аукымды әлеуметтік топты камтыды.Мемлекетте қалыптасқан жағдайға байланысты осы қуғын сүргін шараларын қарсы қозғалыстың болмауынан немесе осы сияқты процестердің, болмауынан 1937-1938 ж саясат жүзеге асты. Уакыт өтуде . Барлығы өзгерді , адамдар басқаша емiр сүруде,бірақ тарихтың сталиндік парақтарын Қазақстан тарихынан жұлып тастауға болмайды . Ол тоталитарлык жүйенiң арқасында iске асты , миллиондаған адамның тағдырына әсер етпей қойған жоқ . Өткеннен қорқуға болмайды , тарихты бәрі білуі тиіс . Өйткені ол бүгінгіні қорытып , болашакты болжайды . Тәуелсіз Қазақстанда 1998 ж . - « Халық бірлігі мен ұлттық тарих жылы » деп жарияланып , ашаршылық , репрессия жылдары туралы бұқаралық ақпарат кұралдарында көптеген мақалалар жарияланып , игi шаралар ұйымдастырылды,тоталитарлық идеология әшкереленді . Қорыта айтар болсақ, біздің қоғамтанушылар тікелей голощекиндік геноцид салдарынан, тағы басқа өміршіл зұламаттың зардабынан күні бүгінге дейін қазақ халқының ұлттық дамуы демографиялық детерменизм, яғни амалсыз санға тәуелділік жағдайында қойғанын әлі біле алмай келе жатқан сияқты. Сол демографиялық кәріптік жеңіп, сол дертті бір жола қазақты ұлт ретінде ұшпаққа шығара алмаймыз.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
• Қарағанды. Қарағанды облысы:гия. - Алматы: Атамұра, 2006.
• Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы,
• Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінге дейін (Очерк). Алматы. Дәуір,1994
• Ғ. Азаттық аңсаған Алаш // Ана тілі. 1992 жыл
• Қойгелдиев) Зұлматқа ұрындырған жол // Егемен Қазақстан. 1992 жыл
• Дүкенбаева 3. ХХ ғасырдың 20-40 жылдарындағы ұлт зиялылары: Оқуқұралы. Павлодар, 2008
• Омарбеков Т. XX ғасырдағы Қазақстан тарихының өзекті селелері.Көмекші оқу құралы.- Алматы: ҚАЗ, ақпарат, 2001
• Назарбаева Г., Әбжанов Х. Қазақстан: тарих, тұлға, теория. Алматы:«Кітап баспасы» ЖШС, 2004
Достарыңызбен бөлісу: |