100
Қызыл + сары: ашулану
Сұр түс қызыл түстен кейін тұрса онда ол жағдайдың
шиеленіске толы екендігін көрсетеді. Адам мүмкіндігі
шектелгендіктен, ол ашуланады. Қазіргі жағдайда оған өз
эмоцияларын басуы керек.
Қызыл + жасыл: өз тағдырын басқару
Адам өз өміріндегі оқиғалардың барысын басқаруға
мүмкіндік беретін жағдайға ұмтылады. Кедергілерден ол
қорықпайды, ол бастамасын көрсетіп, қиындықтарды жеңуге
тырысады.
Қызыл + қара: менменсінуді басу
Қазіргі жағдайға адамның көңілі толмауынан, өзін ашуға
билетеді. Бірақ ол түзелгеннің орнына, бұрынғы реніштері мен
сəтсіздіктерінен босай алмай, тұйықтыққа бой алдырады.
Сары + қызыл: уақытша көңіл толмаушылық
Адам өз үмітінің орындалмауын жанындағылардың оны
ығыстыруларынан ба деп ойлайды. Ортаға деген ашу ызаны
шақырады.
Сары + қара: шыдамсыздық
Адамның шыдамсыздық танытуы – өзінен жəне өзгелерден
мүмкін емес нəрсені талап етуі
Қоңыр + сұр: жүйкенің шаршауы
Адам өзін ұрыс пен кикілжіңнен шаршаңқы сезінеді.
Содықтан да ол демалыс, өзін қауіпсіз əрі денелік жайлылықта
болуды қажет етеді.
Қоңыр + көк: қамқорлықты қажет ету
Адам өзін нашар сезінеді. Демалыс пен жақсы достық
əңгімелесу қажеттілігінен бас тартпау керек. Оған қазір керегі –
қамқорлық, көңіл бөлу, жақсы қарым-қатынас.
Қоңыр + жасыл: істерінің алға баспауы
Адам өмірінің аса сəтті емес кездерін бастан кешіреді. Өз
амбицияларын қанағаттандыруда кедергілерге кезігеді. Оған
137
- ым-ишараға мəн беріңіз, агрессивті тұрыстар мен ым-
ишаралардан аулақ болыңыз;
-
балаларға, олардың ата-анасына қатысты мазақтап
күлмеңіз;
- баланы басқа балалармен салыстырмаңыз;
- денелік күш жұмсауға көшпеңіз;
- басқа балаларды араластырып, жанжалды ушықтыр-
маңыз;
-
мораль оқымаңыз;
- жазалаумен қорқытпаңыз;
-
өз билігіңізді көрсетіп, бұйрық бермеңіз;
-
баланы мақтап қойыңыз;
- тіміскілей бермеңіз.
5-ЕРЕЖЕ.
Сыпайы болыңыз
Балаларға жақтырмай қарауға болмайды. Баланың сырт
келбеті, киімі сізге ұнамады деп сынамаңыз жəне баланың сырт
келбеті туралы пікіріңізді баланың тұлғасына тұтастай
ауыстырмаңыз.
Бұл жерде адамдардың өздерінен айналасындағылардың
күтетін нəтижелеріне сəйкес болуға тырысатындығын айтып кету
керек. Егер мұғалім оқушылардың интеллектуалдық деңгейле-
рінің жоғары болып, адамгершілігі жоғары болғанын қалаған
болса, ол сондай оқушыларды жолықтырып отырады.
6-ЕРЕЖЕ.
Сабырлы дауыспен сөйлеңіз
Көптеген мұғалімдер өз талабын сыныпқа немесе бір
балаға орындату үшін айқайлау арқылы шешіп жатады. Егер ол
«қиын сынып» болса олар айқайдан басқа сөзді тыңдамайтыны
белгілі. Жақсы мұғалім өз дауысын дұрыс пайдалануы керек.
Ескерту жасар кезде дауыс ырғағын өзгертіп отыруы керек.
Айқайлаудың қажеті жоқ, сөйлеу екпініңізді өзгертіп, сөздер
арасындағы үзіліс уақытын ұзартуды пайдалануға болады.
Сіз айқайды қаншалықты көп пайдаланасыз, балалар айқайға
үйреніп алады. Егер мұғалім балалардың назарын аударғысы келсе,
айқайдан гөрі дауысын əдеттегіден аздап төмендетіп көруге болады.