Жылдарға Өскемен қаласының аумағын дамыту бағдарлама жобасы



жүктеу 3,49 Mb.
бет8/10
Дата20.05.2018
өлшемі3,49 Mb.
#14928
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Негізгі проблемалар:

- материалдық-техникалық базаның және спорттық инфрақұрылымның төмен деңгейі;


  • ауылда денешынықтыру және спорттың жеткіліксіз дамуы;

  • білікті кадрлардың жетіспеушілігі;

  • көпшілік спорттың әлсіз дамуы;

  • қаланың Аблакетка, Защита, Мұнай базасы жәнет.б. шалғай шағын аудандарында спорт түрлері бойынша қолжетімді спорттық секциялары мен клубтардың жеткіліксіз саны.

Тілдер дамуы

Қалада мемлекеттік тілге және этностар тілдеріне оқыту «Шығыс Қазақстан халықтары тілдері мен мәдениетін жандандыру мектебі» КМК-да жүзеге асырылады.

Шығыс Қазақстан халықтары тілдері мен мәдениетін жандандыру мектебінің базасында 34 ұйым мен кәсіпорын өкілдері мемлекеттік тілге үйренуде. Оқушылардың жалпы саны 1767, 107 топ, бұл 2014 жылғы деңгейден 5,5%-ға жоғары. Сонымен қатар неміс тілі, корей тілі, белорусс тілі, украин тілі, татар тілі, азербайжан тілі, армян тілі, шешен тілі сияқты этнос тілдері үйретіледі.

Қалада 56 мектепке дейінгі мекеме қызмет етеді, соның ішінде 15 балабақша оқыту мен тәрбиені мемлекеттік тілде, 21 балабақша аралас тілде және 20 балабақша орыс тілінде жүргізеді.

Қазақ тілінде оқытумен мектепке дейінгі мекемелерді және мектеп желісін кеңейту бойынша мақсатты жұмыс атқарылуда.

«Алдаспан» «Менің өлкем», «Мой город», «Устинка плюс» газеттерінде мемлекеттік тіл саясатын насихаттау және мемлекеттік тілге мәртбесін арттыру бойынша іс-шаралар жаяриланып отырады. Қалалық газеттердің беттерінде және қала әкімінің сайтында тіл саясатына қатысты жарияланған материалдар саны: 2014 жылы – 15, 2015 жылда – 20, 2016 жылда - 29.

2016 жылы 2014 жылмен салыстырғанда, мемлекеттік тілді игерген тұрғындар үлесі 2 пайыздық тармаққа артты (1-кесте).

22-кесте – Мемлекеттік тілді игерген ересек тұрғындар үлесі


2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

59%

61%

63%

Қаланың мәдениет және тілдерді дамыту бөлімімен қалалық мемлекеттік органдарының шығыс және кіріс құжаттары бойынша құжатайналымында мемлекеттік тілді қолдануын бақылау және мониторинг жүйесі енгізілген.
23-кесте – Қалалық мемлекеттік органдарының құжатайналымында мемлекеттік тілді қолдану үлесі


2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

87%

89%

91%

Қазақстан Республикасының «Тілдер туралы» Заңының 21-бабын сақтау жөніндегі мониторинг аясында визуалды ақпаратты және сыртқы жарнаманы безендіруде 2014 жылы– 307 сауда объектісіне түсіндіру жұмысы жүргізілді, соның ішінде 18 бұзушылық анықталды, 2015 жылы - 350 сауда объектісіне түсіндіру жұмысы жүргізілді, соның ішіндев 22 бұзушылық анықталды, және 2016 жылы - 360 сауда объектісіне түсіндіру жұмысы жүргізілді, соның ішінде 15 бұзушылық анықталды. Жаңа жарнамалық паспорттардың нобайларын келісуге келгендер саны: 2014 жылы – 500, 2015 жылы – 694, және 2016 жылы – 670.

Қала тұрғындарының жеке топтарының арасында мемлекеттік тілді және лингвистикалық капиталды дамытуға бағытталған іс-шаралар өткізіледі (3-кесте).
24-кесте – 2014-2016 жылдары өткізілген іс-шаралар саны


2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

15

16

16

«Тіл шебері», «Ой сана», «Тіл-парасат», «Тіл – тұнық ойдың кәусары», «Тіл – халық құндылығы», «Абай оқулары», «Оралхан Бокей атындағы көркем сөз байқауы», «Тілдарын» қалалық олимпиада және Қазақстан халықтарының тілдер күніне арналған «Тілдер шеруі» айлығы осы іс-шаралар арасындағы ең маңыздылары болды. «25 жұлдызды күндер» іс-шараларды өткізу аясында Республика Тәуелсіздігінің 25 жылдығын меркелеуіне орай, «Тәуелсіздік - тұғырым» жас ақындардың қалалық мұшайрасы, «Тәуелсіздік ел тірегі» концерттік бағдарлама өтті.

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары (S):

  1. Үштілдікті дамытудың инфрақұрылымы құрылған;

  2. Мемл.қызметшілер үшін мемлекеттік тілді оқытудың деңгейлік үлігілік бағдарламасы құрастырылған;

  3. Тілді қашықтықтан оқу мүмкіншілігі тілді онлайн режимінде үйренуге мүмкіндік берді;

  4. Этникалық тілдерді үйрену бойынша жұмыс алға қойылған;

  5. Ісжүргізуді мемлекеттік тілде енгізу үдерісі белсенді енгізілген

Әлсіз жақтары (W):

  1. Қоғамдық өмірдің барлық салаларында талап етілмеуі;

  2. Аудандарда мемлекеттік тілді әрқилы деңгейде игеруі;



Мүмкіндіктері (O):

  1. Үш тілді игерген тұрғындар үлесін арттыру;

  2. Ұлттық бірліктің ойластырылған саясатын жүргізу есебінен толеранттылық ортаны сақтап қалу

Қауіптер (T):

  1. Тіршілік әрекетінің барлық салаларына мемл.тілді енгізуін реттейтін Қазақстан Республикасының «Тілдер туралы» Заңына өзгерістерді енгізу қажеттілігі;

  2. Мәдениет және спорт министрлігінің деңгейінде ономастика жөнінде нормативтік-құқықтық актіні қабылдау қажеттілігі;

  3. Мемлекеттік тілге үйренуді инфрақұрылымға айналған тілдерді оқыту орталықтарын жекешелендіру.

Негізгі проблемалар:

- тұрғындарды мемлекеттік тілге және этнос тілдеріне үйрететін оқытушылардың біліктілігін арттыру тетігі әзірленбеген;

- визуалды ақпаратты және сыртқы жарнаманы безендіруде саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің қарама-қайшылығы;



  • оқыту сапасын арттыру мақсаттарында мемлекеттік тілге үйретудің әдістемелік базасын бекіту қажет.

Ұлтаралық келісім

Тұрғындар құрылымында екі этнос басым болуда: орыстар – 55,9%, қазақтар – 40,5%. Татарлардан, немістерден, украиндерден, белорустардан, шешендерден, азербайжандар мен өзге ұлттардан тұратын басқа этностарға 3,6% келеді.

Этномәдени және діни бірлестіктердің өкілдері этноаралық және конфессияаралық бекітуге қомақты үлес қосады. Барлығы қалада 105 этнос өмір сүрсе, 22 этномәдени бірлестік қызмет етеді. Оларды басты міндеті әр этностардың тілдерін, мәдениеттерін сақтап қалу және дамыту.


ҮЕҰ-мен өзара әрекеттесу

Өскемен қаласында үнемі негізде үкіметтік емес сектордың қызмет қолдау жөнінде жұмыс өткізіледі. Диалогтық алаңшалар жұмысы жалғастыруда, өзін-өзі басқарудың аумақтық кеңестерімен конструктивтік диалог атқарылады. Барлығы қалада 300-ден астам үкіметтік емес ұйым, 90 белсенді және тұрақты әрекет ететін ұйым тіркелген.

Ақсақаладр кеңесінің, Ардагерлер кеңесінің, Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссияның, ҮЕҰ Кеңесінің, сонымен қатар Діни бірлестіктерімен байланыс бойынша кеңестің және Қала әкімі маңындағы жастар істері жөніндегі кеңестің қызметі өзара әрекеттесу үшін басты тетік және алаңша болып табылады. Жаңадан құрылған «Өскемен қаласының қоғамдық кеңесі» белсенді жұмыс жүргізуде

Жыл сайын бюджеттен ҮЕҰ-дың жобаларын іске асыру үшін мемлекеттік тапсырысты ор было реализовано 3 проекта на 2 млн теңгеге 3 жоба іске асырылды, 2014-2015 жылдары жастар саясаты желісі бойынша мемлекеттік тапсырысқа 3 жобадан жүзеге асырылды (2,9 млн теңге және 2 млн теңге бөлінді). Қаражаттар жыл сайын тұрғындарды әлеуметтік қорғау желісі бойынша «Инватакси» жобасын іске асыруға бөлінді.


Дін

2017 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша 28 діни бірлестіктер тіркелген, олар 11 конфессияларды қамтыды, оның ішінде: 5 – мұсылман, 7 православиелік, 13 протестанттық, 1 католиктік, еврей және кришнаидтық. 8 шетелдік миссионерлер тіркелген (католиктік шіркеуден -, 7 "Кришна Санасы" қауымынан - 1).

Конфессиялық жабдықтарды тұрғындар этникалық керек-жарақтарыбойынша анықталады: 39,3% тұрғындар – мұсылман, 57% - христиандық, 3,7% - басқалар. Сонымен қатар, айта кету керек, барлығы 14,5% тұрғындар мешітке немесе шіркеуге жиі барады, ұйғарымдар мен әдет-ғұрыптарды қатаң сақтайды.

Диалогтық алаңдар жұмыс істейді: діни экстремизмнің алдын алу бойынша жұмыс тобы, Өскемен қаласы бойынша діни бірлестіктермен байланысты кеңес. Дәстүрлі емес діни ағымдарды ұстанатын бейімдеу бойынша "Әлеуметтік портреті" жобасы жүзеге асырылуда.

Шетелдік теологиялық оқу орындарына дербес шығуға жол бермеу бойынша түсіндіру жұмыстары жүргізілуде. Мектеп түлектері үшін екінші жыл қатарынан "Сақ бол, жас түлек!" - "Абайла, жас түлек" акция өткізіледі, оларға шет елдерде оқығысы келетіндерге арналған жадынама тапсырылады, ұсынылған фильмдер көрсетіледі, Қазақстан оқу орындарының зайырлы және рухани тізімдері тапсырылады, "дінтанушы" мамандығын алуға болады.

Сонымен қатар, республикалық "Қауырт желі 114" қала аумағында "ШҚО дін мәселелерін зерттеу орталығы" КММ жанындағы 70-56-56 облыстық сенім телефоны жұмыс істейді.

Демократиялық мемлекет жағдайында ақпараттық-түсіндіру жұмыстары экстремистік идеялардың таралуына қарсы іс-қимылда бірден-бір пәрменді құралы болып қалады.

Бұл жұмысқа теологтар, мемлекеттік органдардың өкілдері, діни бірлестіктердің, ғылыми қоғамдастық өкілдері, ақсақалдар мен жастар өкілдері, тіпті студент – волонтерлер және өнер қайраткерлері тартылады.

2016 жылы 20 000 астам адамды қамтитын 328 іс-шара, 2014 жылы 18 мың адамды қамтитын 265 іс-шара өткізілді.

Ақпараттық-түсіндіру жұмысы бұқаралық ақпарат құралдарының әлеуетін тиімді пайдаланылады.

"Қазақстан-Өскемен" облыстық телеканалында «Дін мен діл" және "Близкие духом", "Руханият" тақырыптық хабарлар шығарылады. Хабарлардың мақсаты –жалпыұлттық құндылықтарды, қазақ салт-дәстүрлерін, отбасындағы қарым-қатынасты, ұрпақтар сабақтастығын, тәрбие, мейірімділік, сыйластық, достықты насихаттау.

Қаланың аумағында 2 ірі облыстық түзету мекемелері орналасқан, түсіндіру және оңалту жұмыстары олардың қызметінің өзекті бағыты болып табылады, сондай-ақ еңбек қызметін түзетуге тартылған.

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары (S):

  1. Қолданыстағы заңнамалық база;

  2. Қоғамды діни толеранттылықтың, конфессияаралық және этносаралық келісімнің, тұрақты діни ахуалдың, қазақстандық барбарлықтың сақталынуы;

  3. Алдын алу жұмысын күшейту жағына қарай діни экстремизмге және терроризмге қарсы әрекет ету бойынша шаралардың қайта бағдарлануы;

  4. Антитеррористік комиссияны құру жолымен діни экстремизм және терроризмді алдын алуда мүдделі мемлекеттік органдарының қызметін үйлестіруді қамтамасыз ету;

  5. Діни ахуалдың, діни бірлестіктердің, баспа және электронды бұқаралық ақпарат құралдарында діни тақырыпқа материалдардың мониторингісін және талдауын жүзеге асыру;

  6. Діни бірлестіктердің қатысуымен диалогтық алаңшалардың жұмысын қамтамасыз ету.

Әлсіз жақтары (W):

  1. Тұрғындардың «ұйымдастырылмаған», «маргиналдық» қабаттарын діни қызмет мәселелері бойынша ақпараттық-насихаттау жұмыспен қамтудың жеткіліксіз деңгейі;

  2. Ислам және христиан бағытындағы радикалды діни идеологияны ұстанушылардың болуы;

  3. Интернет – ресурстары арқылы экстремистік және террористік материалдардың қарама қарсы жүйесінің жетілмегендігі;

  4. Қалада кәсіби теологтардың жоқтығы;



Мүмкіндіктері (O):

  1. Тұрғындар арасында дін мәселелері бойынша, соның ішінде «атаулы», «нүктелік» жұмысты күшейту;

  2. Интернет-ресурстардың, әсіресе әлеуметтік желілердің экстремистік сипаттағы материалдардың болуына мониторинг. Осы әлеуметтік желілерді контрнасихаттау жұмысы үшін қолдану.

Қауіптер (T):

  1. Қалада діни ахуалдың күрделенуі;

  2. Деструктивті діни ағымдар идеясының таралуы (шетелге «джихадқа» кету, «некехалял», ұлттық дәстүрлер мен салтардан бас тарту және басқ.);

  3. Ислам және христиан бағытындағы радикалды діни идеологияны ұстанушылар санының артуы

  1. Өскемендіктердің тұрақсыз саяси және діни ахуалды елдерге кету қауіпі

Проблемалар:

- деструктивтік діни ағымдарды ұстанатын топтар болуы: "Ағымның", "ТаблиғиЖамағат";

- Евангельдік Христиан баптисттер діни қауымдардың тіркелмеген қызметі (шіркеулер Кеңесі);

- мектепте хиджаб киіп жүретін қыз балалар-жасөспірімдердің болуы;

- жетінші күннің адвентистерін ұстанатындар болуы, олар діни көзқарастар күшіне сенбі сайын мектепке балаларды жіберуге бас тартады;

- білікті имамдардың, теологтар мен дінтанушылардың жетіспеушілігі.

Саяси партия

Қала аумағында саяси партиялардың 5 облыстық және 1 қалалық филиалы жұмыс істейді, ең көп болып табылатын "Нұр Отан".

Партия мүшелерінің санының өсу динамикасы (Нұр Отаннан басқа) байқалмайды. Бұл өңірлік проблемаларды шешуге партиялардың саяси белсенділігінің төмендеуіне әкеледі.

Партия көшбасшыларымен құрылымдық диалог салынды, олар қаланың қоғамдық-саяси өміріне қатысады.
Гендерлік саясат

54,8% қала тұрғындары әйелдер (184 мың адам). Әйелдер облыстың экономикалық қызметтердің барлық салаларына белсене қатысады. Жалдамалы қызметкерлердің жалпы санында олардың үлесі 50,5% құрады. Бұл ретте экономикалық қызметтің кейбір түрлері бойынша әйелдер үлесі басым. Көтерме және бөлшек сауда саласындағы, денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтерде, тұру және тамақтану жөніндегі қызметтерде, білім беру саласындағы, қаржы және сақтандыру қызметінде үлес салмағы жоғары.

Сонымен қатар, ерлер мен әйелдердің еңбек ақыларының айырмашылықтары сақталады. Орта есеппен қала бойынша еңбекақы төлеу деңгейі әйелдерден қарағанда, ерлер үшін 2016 жылы -30%-ға жоғары.

Ерлердің жалдамалы қызметкерлерінің орта айлық жалақысы 2016 жылы 152125 мың теңге көлемінде және 2014 жылғымен салыстырғанда 21,1%-ға артты. Әйелдердің жалақысын 19,5%-ға өсіру кезінде, оның мөлшері ерлердің жалақысының 76,9% құрады (117039 теңге).

Бұдан басқа, әйелдер бұрынғыша еңбек нарығында бәсекеге қабілетті.Жұмыс істейтін тұрғындарың жалпы санынан 2016 жылы ерлер саны 54,2 мың адамды, немесе 53,6%, әйелдер – 47,0 мың адамды (46,4%) құрады.

Қалада әйелдердің саяси жылжуы бойынша жұмыс жүргізілуде. 25 қалалық мәслихат депутаттарынан 6 әйел, әкімнен 4 және қала әкімдерінің орынбасарлары - 1 әйел, 10 жергілікті өзін-өзі басқару комитеттерінің филиалдары басшыларынан - 3 әйел.

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары (S):

  1. Атқарушы және өкілетті органдарының башылары арасында әйелдер үлесі артты;

  2. Экономикалық қызметтің кейбір түрлері бойыншаәйелдер үлесі басым болуда;

  3. Әйелдердің өмір сүру ұзақтылығыерлерге қарағанда жоғары.

Әлсіз жақтары (W):

  1. Недостаточное участие әйелдер во власти на уровне принятия решений;

  2. Сохранение различий в оплате труда ерлер и әйелдер.

Мүмкіндіктері (O):

  1. Әйелдердің саяси жылжу есебінен әйелдер құқықтары мен мүмкіншіліктерін кеңейту.

Қауіптер (T):

  1. Әйелдер құқықтарын сақтамау;

  2. Әйелдердің жыныстық белгілері бойынша дискриминациясы.

Негізгі проблемалар:

Әйелдердің шешімдерді қабылдау деңгейнде жеткіліксіз қызықшылық танытуы. Сонымен қала деңгейіндегі биліктің өкілетті органдарында әйелдер үлесі тек 4% құрайды, биліктің атқарушы органдарында – 25%.
2.1.3. Қоғамдық қауіпсіздік және құқықтық тәртіп

Қылмыстар туралы толық есепке алу және арыздар мен хабарламаларды тіркеуді қамтамасыз ету бойынша мақсатты жұмыстар жүргізілетін, қала қылмыстарының объективті статистикалық мәліметтеріне қол жеткізуге ықпал еткен және оларды анағұрлым шынайы бейнесіне қалыпқа келтіру.

Ұйымдастыру-практикалық шараларды, сондай-ақ өткізілетін профилактикалық іс-шараларды қабылдау нәтижесінде қылмыстылық деңгейі төмендетуге қол жеткізілді (24-сурет).

Қылмыстардың жалпы санының тіркелген көрсеткіштері 16,8%-ға (9,4 мыңға) төмендеген, қылмыс санының төмендеу есебінен 20,7%-ға (1605-тен 1273 дейін) және орта 33,2%-ға (9078 –ден 6061дейін) ауырлық.



Көшелерде жасалған қылмыстардың саны айтарлықтай 23,7%-ға (1698-ден 1296 дейін) азайды.

24-сурет – Өскемен қаласы бойынша тіркелген қылмыстар саны
Сонымен қатар ауыр және аса ауыр санатқа жататын, қылмыстардың саны азайды, соның ішінде: тонау - 35,3%-ға (133-ден 86-ға дейін), қарақшылық 51,4% (35-тен 17дейін), бұзақылық 53,6% (28-ден 13-ке дейін).

Өскемен қаласы бойынша тіркелген қылмыстардың үлесі, ШҚО-да ең үлкен болып қалады – шамамен 35%. 2014 жылы біздің қаланың тұрғындарының әрбір 10 мың адамға шаққанда 345 қылмыс жасалады, орташа облыстық көрсеткіш – 203 (Семей қ. салыстыру үшін– 286).



2016 жылдың қорытындысы бойынша қылмыс деңгейі 10 мың тұрғынға шаққанда 282 құрады, орташа облыстық көрсеткіш 189, Семей қ. – 268.

25- сурет – қылмыс деңгейі 10 мың тұрғынға шаққанда
Кәмелетке толмағандар жасайтын қылмыстың саны 51,5%-ға (163-тен 79-ға дейін) азайды.

Көше қылмысын тоқтату мақсатында қоғамдық тәртіпті қорғау механизмін одан әрі жетілдіру бойынша шаралар қабылданады. Көшелерде және қоғамдық орындарда бейнебақылау жүйесін кеңейтуде, облыс орталығында 97 бейнебақылау орнатылды, олардың көмегімен 12 мыңнан астам құқық бұзушылық, 133 қылмыс анықталып және бұлтартпау шаралары жүргізілді.

Қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге 619 адамды біріктіретін, құқық қорғау бағытындағы қоғамдық құрылымдардың күштері мен құралдары тартылады, олардың жұмысы жергілікті атқарушы органдарды ынталандырады.

Жасөспірімдік қылмыстың алдын алу саласында институттардың "мектеп" инспекторларының соңғы жылдары өзін ақтауды дамыту жалғасуда. Мектептерде 59 «мектеп» инспекторы жұмыс жасайды.

Қылмыстың қайталануы әлі де жоғары деңгейде қалады. Бұрын сотталғандармен жасалған қылмыстардың үлес салмағы 57,6% құрайды. 2016 жылы 3051 қайталанған қылмыс тіркелді.

Отбасы-тұрмыстық қатынастар саласындағы қылмыстар, сондай-ақ алкогольді және наркотикалық мас күйінде жасалған қылмыстар кең таралған. 2016 жылы осындай қылмыстардың саны 490 құрады.

Тағы заңсыз еңбек көші-қонының ауқымы маңызды. Көші-қон заңнамасының ережесін бұзғаны үшін, жыл сайын әкімшілік жауапкершілікке 823 шетелдіктер тартылады, оның ішінде 64 адам елден аластатылды.

Есірткімен заңсыз айналысуға қарсы күрес, есірткі трафигі арналарын жабу жұмысы мақсатты жүргізілді. 2016 жылы барлығы 126 есірткі қылмысы (2014 жылы – 104) анықталды, заңсыз айналымнан 97992,6 гр. есірткі құралдары мен психотроптық заттар ( 2014 жылы – 54797,3 гр.) алынды.



Жолдардағы апаттылық жағдай күрделі күйінде қалып отыр.Жол-көлік оқиғаларының саны жыл сайын артып келеді, және адам шығындары да өсіп келеді. 2016 жылы 100 мың автокөлік бірлікке есептегенде 52 жол-көлік оқиғасы тіркелген, 2014 жылмен салыстырғанда 62,5%-ға өсті (13-сурет).

13-сурет –Автокөліктің 100 мың бірлігіне жасалған ЖКО саны
2016 жылы экстремизм және терроризмді доғары бойынша жұмыстар аясында террористік тұрғыда осал объектілердің тексеруі жүргізілді, 5 масштабтық оқу-жаттықтыру сабақтары өткізілді.

2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап бірінші кезекте, тәртіпсіздікке және құқық бұзушылыққа «мүлдем төзбеуді» қағидатын іске асыруды қамтамасыз ететін, жергілікті полиция қызметі жұмыс істей бастады.

Жергілікті полиция қызметінің құрылымына учаскелік және мектеп полиция инспекторлары, және олардың көмекшілері, ювеналдық полиция, зорлық-зомбылықтан әйелдерді қорғау жөніндегі бөлімшесі және табиғатты қорғау полициясы, әкімшілік қамауға алынған адамдарды және белгілі тұрағы жоқ адамдарды қабылдау орындары кірді.

"Өскемен қаласының ЖҚЕ бұзу мониторингісінің зияткерлік жүйесі және жол қозғалысы трафигін оңтайландыру" пилоттық жобасын мемлекеттік-жеке меншік әріптестіктің негізінде іске асыруға дайындалуда. Бұл жүйе ЖҚЕ бұзатын барлық жүріп өтетін автокөліктерді тіркеуге мүмкіндік беретін, фото-бейнебелгілеу аппараттық құралдарын енгізуді қарастырады, көлік ағынын терең талдауды және оңтайландыруды жүргізуге, айыппұл туралы автокөлік иелерін автоматты түрде хабардар етуге, өйткені айыппұлдар жиналуын арттыруға әкеледі, жалпы жүргізу мәдениетін арттыруда, қалада аппатық жағдайлар азаяды.

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары (S):

  1. Азаматтардың құқықтары мен еркіндіктерін, заңды мүдделерін қорғау бойынша жағдайлар жасалған;

  2. Полиция қызметкерлерінің қызметтік және жауынгерлік дайындық деңгейін, соғысқа қабілеттілігін және кәсіптілігін арттыру;

  3. Қылмыстар туралы барлық арыздар мен хабарламалардың толық тіркелуі мен есепке алынуы;

  4. Жол-патрульдік қызметінің жеке құрамы төсбелгі бейнекамераларымен және көшедегі бейнебақылау камераларымен жабдықталған;

  5. Қоғамдық тәртіпті қорғауға қатысатын азаматтар мен ұйымдармен өзара әрекеттесу түрлері келісілген.

Әлсіз жақтары (W):

  1. ОВД есебінде тұрған адамдар арасында отбасылық-тұрмыстық ортадағы құқық бұзушылықтарды алдын алу бойынша шаралардың жеткіліксіздігі;

  2. Тұрмыстық маскүнемдік, алкоголизм мен нашақорлық проблемалардың шешілмегендігі;

  3. Қиын өмірлік жағдайдағы адамдардың әлеуметтік бейімделу және оңтайландыруының жеткіліксіз деңгейі;

  4. Саудаобъектілерінің бейнекамераларымен жеткіліксіз жабдықталуы.

Мүмкіндіктері (O):

  1. Құқық бұзушылық пен қылмыстар санының өсуін алдын алу бойынша дер кезінде шараларды қабылдау;

  2. Құқық бұзушылықтарды алдын алу жүйесін жетілдіру;

  3. Алдын алу субъектілерінің қызметін үйлестіруді арттыру;

  4. Террористік жәнеэкстремистік ұйымдары мүшелерін анықтау және ұстау, діни-экстремистік әдебиет және өзге заттарды әкелу және тарату арналарын құрықтау бойынша іс-шараларды өткізу.

Қауіптер (T):

  1. Көшелердің және өзге қоғамдық жерлердің криминогендігін арттыру;

  2. Автожолдарда апаттықпен ахуалдардың күшеюі;

  3. Экстремистік бағыттағы дәстүрле емес ағымдар атынан әрекет ететін шетел миссионерлердің және діни бірлестіктердің қызметі;

  4. Қазақстаннан білікті кадрлардың кетуі, сонымен қатар Орталық Азия елдерінің біліксіз жұмыс күшінен тұратын Ресейден Қазақстанға еңбек көшуін қайта бағдарлау.

Негізгі проблемалар:



  • қаланың және елдімекендер көшелерінің және өзге қоғамдық жерлерінің жоғары криминогендігі;

  • ішкі көшу үдерістерінің, әсіресе жастар арасында күшейюі;

  • жерүсті жолаушылар асуларының дамыған инфрақұрылымының жоқтығы;

  • көңіл көтеру мекемелерінде, дүкендерде және т.б. орындарда бейнебақылау жүйесі желісінің жеткілікті дамымағандығы;

  • азаматтардың бейімделу және детоксикациялау бойынша қызметтерді көрсету жөніндегі ұйымдарда орындардың жеткіліксіздігі;

  • ішкі істер органдарының жеке құрамының тұрғын үй жағдайларын және әлеуметтік қорғауының өзге мәселелерін жақсарту бойынша шаралар қажет;

Жол-көлік оқиғалары салдарының ауыртпалығына бірқатар себептер кешені ықпал етеді:

  • жолдардың үлкен созылмалығы және техникалық ахуалының қанатсыздығы;

  • жол қозғалысы қатысушыларының, ең бастысы көлік құралдары жүргізушілерінің тәртібінің төмендігі.

Төтенше жағдайларға қарсы іс-қимыл инфрақұрылымы

Өскемен қаласы табиғи шарасында, таулы жүйесінің Алтай таулы жиегі, Ертіс пен Үлбі екі үлкен өзенінің сағасында орналасуы жер сілкінісіне, су тасқынына, қар көшкініне, күшті желге, жазғы дала өрттеріне, күрт температураның төмендеуіне және қар боранына-табиғи апаттарға ұшырауын болжайды. Қаланың ішінде ірі металлургиялық және машина жасау кәсіпорындарының болуы, автокөліктер санының ұлғаюы экологиялық және техногендік қауіптердің өсуіне нақты алдын ала жағдай жасайды.

Төтенше жағдайлар мен табиғи және техногендік сипаттағы оқиғалар динамикасы, қоса алғанда жол-көлік оқиғалары, қайтыс болғандар мен зардап шеккендердің саны, материалдық залал - бұл келесі түрде көрінеді (23-кесте):


23-кесте –Өскемен қаласы бойынша төтенше жағдайлар мен оқиғалар динамикасы
2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл


Төтенше жағдайлар мен оқиғалар саны, барлығы

49

102

202


с.і. төтенше жағдайлардың

40

99

69

Зардап шеккендер саны, барлығы

83

85

85

с.і. төтенше жағдайларда

33

55

85

Қаза болғандар саны, барлығы

25

34

26

с.і. төтенше жағдайларда

18

34

26

Материалдық залал, млн теңге

54,5

17,7

14,2

с.і. төтенше жағдайларда

3,5

10,3

-

Селдерге, жер сілкіністеріне, өрттерге қарсы әрекетінің инфрақұрылымдарын және су акваторияларын бақылауды қамтамасыз ету деңгейін арттыру кезінде адам және материалдық ресурстардың санын азайтуға қол жеткізуі мүмкін.

Қалада 3 су құрылысы бар: Өскемен ГЭС және "Шығыс Су қоймалары" МКК-ның теңгеріміндегі екі өзенінде Солнечный ауылындағы Маховка мен Герасимовка ауылы жанындағы Ұлан өзенінде бөгет бар, олардың жағдайларына үнемі бақылау жүргізіледі. Су құрылыстарында объектілерін паспорттандыру өткізілді, тексеру және жөндеу-қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді.

Тасқындардың қауіпті әсер ету аймағында (Маховка өзені, Бражий бұлағы) шамамен 20 мың азамат тұрады және әлеуметтік-мәдени және өндірістік мақсаттағы тұрғын үй қорының 5 мың нысаны орналасқан. Оларды қорғаудың кепілі 9 км су тасқынына қарсы қорғаныш бөгеттерін салу қажет.

Ең проблемалық жер сілкінісінің жағымсыз салдарынан іс-қимылға қарсы саласы болып табылады.45 мектепке, 27 медициналық мекемеге, 35 балабақшаға, 1564 тұрғын үйдің жалпы аумағымен 6,5 млн м2, және 119 өндірістік ғимараттың жалпы аумағымен 167,4 мың м2 сейсмикалық күшейту талап етіледі.

Қала аумағында облыс орталығының әкімшілік аумағы шегінде өрттер туындайтын жедел оқшаулауға және сөндіруге мүмкіндік беретін 8 өрт сөндіру бөлімі орналасқан.

Қаланың әкімшілік аумағының құрамына кіретін, елдімекендерді минималды өртке қарсы қорғау үшін, Өскемен қаласына 5 өрт сөндіру депосын салу және Жаңатроицкое ауылына 1 кәсіби өрт сөндіру бекетінің ашылуы қажет, депо техникасына 16 бірлік және қосымша тиесілілік нормаларына дейін жеткізу үшін өрт сөндіру техникаларына 6 бірлік сатып алу қажет.

Төтенше жағдайлардың туындау қаупі кезінде хабарлау жүйесі өндірістік объектілері мен әлеуметтік сала объектілерінде орналасқан 51 стационарлық сигнал гудогын, сондай-ақ ТЖД желісі бойынша смс-хабарламаларды тарату жүйесін, "жүгіртпе жолмен" телеарналарда хабардар ету қосылады.

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары (S):

  1. Табиғи өрттердің туындауын және көктемгі су тасқын кезеңінде қар қорларының еру ошақтарын ерте анықтау бойынша ғарыштық мониторинг қызметтерін пайдалану;

  2. «Қазгидромет» ақпарат құралдары бойынша ауа-рай жағдайларының мониторингі;

  3. Тұрғындарды смс-хабарлама, тележәнерадио арналар арқылытөтенше жағдайлар қауіпі жөнінде хабардар ету.



Әлсіз жақтары (W):

  1. Тұрғындарды хабардар етудің қолданыстағы жүйесінің табиғи және техногендік сипатта төтенше жағдайлардың қауіпінде немесе туындауында тұрғындарға шұғыл ақпараты толық көлемде жеткізуге қабілетсіздігі;

  2. Жергілікті атқарушы органдардың және азаматтық қорғаныс қызметтері құрылымдарының авариялар мен стихиялық апаттар аумақтарында шұғыл құтқару жұмыстарын өткізу үшін қажетті жабдықпен, құралдармен және жабдықпен жеткіліксіз жабдықталуы;

  3. Аумақтың химиялық зарасыздандыру жағдайында өмір мен денсаулықтың қауіпсіздігін қамтмасыз ету үшін жеке қорғаныстың заманауи құралдарын сатып алуға қаражаттарды бөлмеу;

  4. Басқарудың қосалқы пункттерінің жеткіліксіз жабдықталуы.

  5. Оның капиталсыйымдылығына байланысты авариялар мен стихиялық апаттарға қарсы әрекет ету және жою жөніндегі шаралардың жартылай ғана іске асырылуы.

Мүмкіндіктері (O):

  1. Қала әкімінің төтенше жағдайлар кезінде зардап шеккен тұрғындардың кепілденген тіршілігін қамтамасыз ету үшін материалдық-техникалық қорларын бекіту;

  2. Бұқаралық ақпарат құралдары арқылы азаматтық қорғаныс және төтенше жағдайлар саласындағы білімдерді насихаттау жөніндегі кеңауқымды жұмысты өткізу, әртүрлі төтенше жағдайлар кезіндегі әрекеттердің ережелері бойынша көрнекі құралдарын тарату;

  3. Табиғи өрттерден залалды барынша қысқарту, сонымен қатар әкімішілік орталықтан шалғай елдімекеннің қорғанысын қамтамасыз ету мақсатында Жаңа Троицкоеауылында тірек пунктін ашу;

  4. Су тасқынға қауіптіучаскелерінің инженерлік қорғанысы бойынша іс-шараларды өткізу.

Қауіптер (T):

  1. Мықты жер Отсутствие мүмкіндіктері сокращения людских потерь в случае сильного землетрясения;

  2. Наличие потенциально-опасных по возникновению паводков и наводнений участков, представляющих непосредственную угрозу населенным пунктам и инженерным сооружениям.



Негізгі проблемалар:



  • қала аумағы бойынша гидротехникалық құрылыстардың тозуы;

  • жоғары сейсмоқауіптілік;

  • өртке қарсы инфрақұрылымның жетіспеушілігі.

2.1.4. Инфрақұрылым

Байланыс


Қала аумағында Beeline, K-Cell, Pathword, Актив, Altel сияқты ұялы байланыс операторлары жұмыс жасайды.

Ғаламтор желісіне кеңжолақты айдаланушылардың тығыздығы (100 тұрғынға) барлығы 39 бірлікті, бұл 75% құрайды. Қалада екі жолақты ғаламтор абоненттерінің саны 35,7 мың адамды (облыс бойынша - 97,1 мың адам), сол уақытта ауылдық төңіректе – 579 адам (облыс бойынша - 25,5 мың адам).


SWOT- саланың даму жағдайына талдау:


Мықты жақтары (S):

  1. Телекоммуникациялық қызметтің дамыған жүйесі;

  2. Технологиями nextgenerationnetworks сандық технологиялы ауыстырумен АТС жаңғырту;

  3. Ғаламтор желісін бірігіп енгізу.

Әлсіз жақтары (W):

  1. Белгіленген байланысқа абонеттердің тқмен тығыздылығы;

  2. Белгіленген байланыс нарығында нақты бәсекелестіктің жоғы;

  3. Ғаламтор желісіне кеңжолақты қолжетімділіктің жеткіліксіз дамуы;

  4. Ұялы байланысқа жоғары тарифтер;

  5. Телекоммуникациялық нарықта нақты бәсекелестіктің дамымауы;

  6. Азаматтық маңыздағы радиожиіліктің шектеулігі.

Мүмкіндіктері (O):

  1. Тұрғындар және ұйымдарды қол жетімді және сапалы байланыс қызметімен қамтамасыз ету;

  2. Азаматтар және ұйымдардың күнделікті өмірде ақпараттық-коммуникациялық технологиялық кең пайдалануға көшу;

  3. Тұрғындарды универсалды байланыс қызметімен қамтамасыз ету.

Қауіптері (T):

  1. Ұялы байланысқа ауысуға байланысты белгіленген байланыс абоненттер санын төмендету.

Негізгі проблемалары:



  • Ғаламтор желісіне кең жолақты қол жетімділіктің жеткіліксіз дамуы;

  • Белгіленген байланысқа абоненттердің тығыздылығының төмен деңгейі.

Тұрғын үй құрылысы

Тұрғын үй қоры 23421 үйден тұрады, соның ішінде 4719 - көппәтерлік. Тұрғын үй қорының жалпы аумағы – 6875,9 мың м2 (облыстың тұрғын үй қорының 26,7). Өңір аумағында бар үй құрылыстарынан 90-нан астам пайызында 20 жылдан артық пайдалану мерзімі бар.

Оларда 952 адам өмір сүріп жатқан, аумағы 17,5 мың м2 құрайтын, 39 үй апаттық жағдайда.

2014 жыл күрделі жөндеуді талап ететін кондоминиум объектілерінің үлесі 36%, 2015 жылы - 40%, 2016 жылы -38% құрады.

Термомодернизация бағдарламасы бойынша 159 үй жөндеуден өтті.

Бұдан басқа, тұрғын үй қызметтер нарығына тұрғын үй заңнамасының қолданыстағы нормаларына сай қызметін атқаратын мамандандырылған басқарушы компанияларды енгізу жөнінде белгілі жұмыс атқарылуда.

Қалада мемлекеттік тұрғын үй құрылысы «2020 жылға дейін өңірлердің дамуы» және «Жұмыспен қамтудың жол картасы – 2020» бағдарламаларын іске асыру аясында жүзеге асырылуда.

2014 - 2016 жылдар аясында қаржыландырудың барлық көздерінің есебінен пайдалануға облыс бойынша енгізілген тұрғын үйден 425,1 мың м2, немесе 43,8% берілді.

Тұрғын үйдің 1 кв. метрінің құрылысының орташа нақты құны 95,9 мың теңгені, абаттандырылған тұрғын үйдің 1 кв. метрінің орташа бағасы – 144,6 мың теңге құрайды.

Тұрғындардың меншік түріндегі енгізілген тұрғын үйінен 2016 жылы пайдалануға 31,5 мың м2, немесе 2014 жылғы 82% берілді (24-кесте).
24-кесте - 2014 - 2016 жж. аралығында меншік түрлері бойынша тұрғын үйде енгізу динамикасы, мың м2





2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

Меншіктіктің мемлекеттік түрі

56,9

36,3

86,6

Меншіктіктің мемлекеттік түрі, соның ішінде:

тұрғындармен
45,4
38,4

104,6
53,9

95,3
31,5

Барлығы қала бойынша тұрғын үйді енгізу

102,3

140,9

181,9

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:



Мықты жақтары

  1. «2020 жылға дейін өңірлердің дамуы» бағдарламасының аясында көппәтерлі тұрғын үйлердің жөндеуі және термомодернизациясы жүзеге асырылуда.

  2. Тұрғын үй құрылысының дамуы үшін қажетті қала құрылысы құжаттамасымен қамтамасыз етілуі;

  3. Құрылысты арзандатуға мүмкіндік беретін қолданыстағы үй құрылысы комбинаттарының болуы




Әлсіз жақтары

  1. Мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үй алуға кезекте тұрған азаматтар санының өсуі;

  2. Қаланың құрылыс материалдары өндірісінің құрылыс қажеттіліктерін қамтамасыз ете алмау;

  3. Құрылыс үшін учаскелерге коммуникациялар құрылысы қаржыландыруының жетіспеушілігі;

  4. Ауа райы-климаттық жағдайларға байланысты құрылыс құнын басқа өңірлермен салыстырғанда жоғары болуы;

  5. Саладағы білікті еңбек ресурстарының жетіспеушілігі;

  6. «Басқару» және «Сервистік қызмет көрсету»функциялар бөлумен тұрғын үй қызметтер нарығында мамандандырылған басқарушы компаниялардың жоқтығы.

  7. Көппәтерлі тұрғын үйілерінің жөндеуі жәнетермомодернизациясы бойынша жобаларды мемлекеттік бюджеттен жеткіліксіз қаржыландырылуы;

Мүмкіндіктері

  1. «2020 жылға дейін өңірлердің дамуы» және «Жұмыспен қамтудың жол картасы – 2020» бағдарламаларын жүзеге асыру;

  2. Құрылыс материалдары өнеркәсібінің дамуы үшін едәуір әлеует;

  3. Тұрғындардың қолжетімді тұрғын үйдегі қажеттіліктерді қанағаттандыру;

  4. «Қазақстандық ипотекалық компаниясы» » АҚ және «Самрұқ–Қазына»ФН сияқты ұйымдарды жұмылдыру жолымен инвестициялық мүмкіндіктері;

  5. Көппәтерлі тұрғын үйлерді жөндеу және термомодернизация бойынша жобаларды жүзеге асыру кондоминиумобъектілерінің техникалық күйін және азаматтардың өмір сүру сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.

Қауіптер

  1. Құрылыс материалдарынң қымбаттауы, осының нәтижесінде тұрғын үй құрылысының артуы.



Негізгі проблемалар:

-тұрғын үйлердің жоғары құны, тұрғын үй құрылысының жаппай өсуі тежеуші фактор болып табылады;

- мемлекеттік тұрғын үй қорынан үй алуға кезекте тұрған азаматтардың саны өсуде; себептері әлеуметтік-қорғалатын санаттағы тұрғындар, қаладағы жергілікті жерлерден көші-қон тұрғындары тұрғын үйді сатып алуға қажетті ақшаның жоқтығы болып табылады;

- коммуникациялар салуға қаржыландырудың қолданыстағы көлемі қолданыстағы қажеттіліктерімен қамтамасыз етпейді. Осыған байланысты, тұрғын үй құрылысының саласын дамыту үшін тұрғын үй құрылысы салынатын аудандарға инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымын жүргізуге қаржыландыру көлемін арттыру қажет.
Жолдар және көлік

Негізгі көлік түрі қаланың жолаушыларын тасымалдау үшін қолданылатын көлік болып табылады.

Қала көшелерінің ұзындығы және автомобиль жолдары 756 км астам, құрайды, оның ішінде қатты жабыны бар 454 км қатты жабыны бар аудандық маңызы бар жолдардың үлесі 100% немесе 63,9 км құрайды.Қалалық бюджет қаражаты есебінен 393 км жолдар және көшелер, әдетте, қоғамдық көлік қозғалысымен қызмет көрсететін, жол жүру бөлігінің жалпы аумағымен 3 895,4 мың м2, тротуарлардың аумағы 715,3 мың м2.

25-кесте – Жақсы және қанағаттанарлық жағдайдағы аудандық мәндегі автомобиль жолдарының және қала көшелерінің үлесі




№

Көрсеткіш атауы

Өлшем бірля

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

1

Жақсы және қанағаттанарлық жағдайдағы қала көшелерінің ұзақтылығы, соның ішінде

км

567

567

567

2

Жақсы және қанағаттанарлық жағдайдағы аудандық мәндегі автомобиль жолдарының ұзақтылығы

км

60,9

60,91

60,91

2016 жыл жағдайы бойынша қала бойынша көшелердің және автомобиль жолдардың техникалық күйінің көрсеткіштері диаграммада берілген (14-сурет).


14-сурет–ШҚО және Өскемен қаланысының автомобиль жолдарының және көшелердің техникалық күйінің арақатынасы, км


Қала бойынша қатты жабындысы бар жалпы пайдаланудағы автомобиль жолдарының қалындығы 1000 км2-ге723,6 км құрайды, бұл орташа облыстық көрсеткіштен жоғары (облыс бойынша – 1000 км2-ге39,7 км).

2014 - 2016 жылдары аралығында Өскемен қаласында К. Маркс даңғылы, Крылов-Солнечная көшелерінің тұсында ұзындығы 307,1 м және 312,7 м Үлбі өзені арқылы екі қалааралық көпір салында. 40,8 км көше және автожолдар орташа жөндеумен қамтылды. «Өңірлердің дамуы» бағдарламасын іске асыру аясында 2014 жылдың сәуір айынан Қазақстан көшесі тұсында Ертіс өзені арқылы көпірдің қайта құрылымдауы бойыншща жұмыстар жалғасуда. Оның аяқталуы 2018 жылға жоспарланған.

Автомобиль көлігі қаланың аудандырын және елдімекендерін байланыстыратын қалалық қоғамдық көліктің негізгі түрі болып табылады.

Автомобиль көлігімен жолаушылардың тасымалдауы жылжымалы құрамы316 бірліктен тұратын 46 автобус маршрутында және автопарктың 100 бірлігінен тұратын микроавтобустардың 13 маршрутында атқарылады. Электр көлігімен жолаушылардың тасымалдауы – 20 вагоннан тұратын 3 маршрутында атқарылады.


26-кесте – Елдімекендердің қала бойынша үнемі тасымалдауымен қамтылуы


Аудандардың атауы
Барлығы

үнемі тасымалдау

-мен қамтылмаған
үнемі тасымалдау

-мен қамтылмаған елдімекендер үлесі
100 адамнан кем тұрғындар саны

Өскемен қаласы

7

1

14,3

-

2016 жылы қаланың автомобиль көлігімен 43,5 млнжолаушы тасымалданған, бұл 2014 жылға қарағанда 16,2%-ға аз. 2014-2016 жылдары кезеңінде көліктің жолаушылар айналымы 21,7%-ға төмендеді (15-сурет). Бұл жеке және қызметтік автокөлік санының артуымен байланысты.








15-сурет –2014-2016 жылдары кезеңіндегі көліктің жолаушылар айналымы


Темір жол көлігі

Қаланың теміржол көлігі "Қазақстан Темір Жолы" РМК Алматы темір жолы Защита бөлімшесінің тораптық станциясында және 150 орындық теміржол вокзалының ғимаратында орналасқан.

Қаланың аумағынан өтетін негізгі магистральдар келесідей:"Защита-Локоть", "Защита – Зырян", "Защита – Лениногорск" және "Защита – Шар".

Жолаушыларды және жүкті тасымалдау келесі облысаралық және халықаралық бағыттар бойынша жүзеге асырылады: Защита – Алматы және "Защита-Зырян", "Защита-Лениногорск" ауданаралық хабарлармен.

Темір жол көлігі Семей, Курчатов, Аягөз, Шар, Риддер, Зырян, Шемонаиха аудандық орталықтарымен байланыстырады.

Өңірдің өнеркәсіпті дамытудағы маңызды шектеуші факторы (атап айтқанда, "АЗИЯ АВТО Қазақстан" АҚ машина жасау зауыты және "KazakhstanSolarSilikon" АҚ фотоэлектрлік ұяшықтар мен тілімшелерді өндіру зауыты) Қорғау, КоршуЖаңа, Шар және Дегелең станцияларын ағымдағы өткізу қабілеті болып табылады.

2014 жылдан бастап Алматы-Өскемен және Астана – Өскемен қатынастарымен жүрдек жолаушылар пойызы берілді, бұл жол жүру уақытын қысқартуға мүмкіндік берді.
Әуе көлігі

Халықаралық әуе рейстеріне қызмет көрсетуге жіберілген 1 әуежай әрекет етеді, I санаты бойынша ИКАО-ның стандарттары бойынша санатталған.

«Аэропорт Өскемен» АҚ: өткізу қабілеті 200 жол./сағ, ұшу-қону жолақтарының мөлшері жасанды 2510 х 42м.

Облыстық орталығы Алматы, Астана, Қарағанды қалалары секілді Қазақстанның өңірлерімен әуе қатынасымен байланысты. Халықаралық қатынас - Ресей Федерациясымен (Мәскеу қаласы).

Ішкі әуе қатынасы Өскеменнен Семей, Зайсан қалаларына, Семейден қаласынан Үржар ауылына рейстер жасайды.

"Өскемен - Новосібір" халықаралық авиарейс сала бастаған.

2017 жылы сағатына 200 жолаушы халықаралық әуежайға ұшып келу терминалының қайта жарақтандыру жоспарлануда.
Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары(S):

  1. Жақсы қанағаттанарлық жағдайдағы жергілікті мәндегі автожолдар үлесінің артуы;

  2. Автомобиль жолдарының дамыған желісі;

  3. Өткізу қабілеттілігінің резервтері.

Әлсіз жақтары (W):

  1. Автожол көпірлерінің және жол құбырларының едәуір тозуы (тозу дәрежесі 85% жетеді);

  2. Инновациялардың және үдерістердің автоматтандырудың төмен деңгейі;

  3. Электр (трамвай) авиациялық, т/ж, инфрақұрылымның тозуы.




Мүмкіндіктері (O):

  1. «Нұрлы – жол» және «2020 жылғадейін ҚазақстанРеспубликасының көлік жүйесі инфрақұрылымының дамуы және шоғырлануы» бағдарламаларын іске асыру;

  2. Автожол саласына сапамен басқарудың халықаралық стандарттарын енгізу;

  3. Ақылы автожолдарды енгізу;

  4. Облыстың транзиттік мүмкіншіліктерін дамыту мақсаттарында жобаларды іске асыру.

Қауіптер (T):

  1. Бюджеттік қаржыландыруды қысқарту және осының салдарынан автожолдары жағдайының әрі қарай нашарлануы;



Негізгі проблемалар:

Автожол саласында:


  • автомобиль жолдарының тозуы: жолдардың 4% қанағаттанарсыз жағдайда;

  • жолдардың ағымдағы жөндеуіне және күтіп ұстауына бөлінетін қаражаттардың жетіспеушілігі;

Жолаушылар көлігінің саласында:

  • жолаушылар мен багажды рұқсатсыз тасымалдау, бұл жайт жолаушылардың қауіпсіздігіне ықпал етеді;

Теміржол қатынасының саласында:

  • электрлендірілген темір жолдарының жоқтығы, бұл жайт тасымалдаулардың құнына едәуір ықпал етеді;

  • темір жолдары инфрақұрылымының техникалық күйі;

Авиақатынас саласында:

  • аэродромдық инфрақұрылымы қайта құрылымдау қажеттілігі.

Жылумен жабдықтау

Қаланың аумағында Өскемен ЖЭО және Согра ЖЭО сияқты 2 жылу электростанция орналасқан. Олар қала тұтынушыларын жылумен және ыстық сумен қамтамасыз етеді.

Қалада қуаттылығы 100 Гкал дейін 7 қазандық бар, оның 6-ы қатты отында, 1 электр қазандықтарын қолданады.

2014 жылы жылу желілерінің жалпы ұзақтылығы 359,58 км, 2015 жылы – 363,46 км, 2016 жылы – 398,8 км құрады.

Жылу желілерінің орташа тозуы 65,9%, нормативтік шығыстары 17,81%құрайды. Күрделі жөндеуді қажет ететін желілер үлесі 37,8%құрайды.

2019 жылға дейін жылумен жабдықтау объектілерін жаңғырту бойынша 14 жобаны іске асыру жоспарланған. Олардың нәтижелері бойынша жылу желілерінің 5 195 метрі салынады және 10298,5 метрі жөндеуден өтеді. Және де орталық жылумен қамтылу қызметтерімен қамтамасыз етілу деңгейі 10,5%-ден 10,8%-ға дейін артады.
Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары (S):

  1. Қаланың жылу көздерімен жылу энергия өндірісінің өсуі;

  2. Облыста қаланың ЖЭО және қазандықтары үшін арзан отын көздері болып табылатын көмір кенорындарының болуы.



Әлсіз жақтары (W):

  1. Жылумен жабдықтау инфрақұрылымы тозуының жоғары дәрежесі (53%);

  2. Жылу энергия шығысының жоғары деңгейі (17,81%);

  3. Жылу көздерінің энергетикалық және қазандық жабдығының, магистралды және кварталішілік жылу желілерінің күрделі тозуы.

Мүмкіндіктері (O):

  1. Күрделі жөндеуді талап ететін желілер үлесін 41%-ға төмендету.

  2. Жылумен жабдықтаудың дәстүрлі емес көздерін дамыту перспективалары;

  3. Орталықтандырылған жылумен жабдықтау саласында жаңа технологияларды енгізу (қазандықтар, предизолирленген құбырлардың КПД жоғарлату);

  4. Мемлекеттік қолдау шаралары («2020 жылға дейін өңірлердің дамуы» бағдарламасы);

  5. Жылумен жабдықтау объектілерін жаңғырту.

Қауіптер (T):

  1. Экономикалық жағдайдың нашарлау салдарынан саланың қаржыландыруын қысқарту, даму бағдарламаларын тоқтату

  2. Негізгі қорлары тозуының жоғары дәрежесімен байланысты ЖЭО қуаттылықтарын азайту;



Негізгі проблемалар:

- жылу желелері тозуының жоғары дәрежесі – 65,9%;

- жылу энергияның нормативтік шығыстары 17,81% құрайды;

-күрделі жөндеуді қажет ететін желілер үлесі 37,8%құрайды.
Газбен қамту

Орталықтандырылған газбен қамту үшін газды бөлу қондырғылары мен ыдыстар қанағатсыз күйде болғанын ескеріп, газ шаруашылығының біртіңдеп тоқтатылуы іске асырылуда.

Қазақстан Республикасы Газдандандыруының бас сұлбасына сай 2,5 млрд м³ жуық табиғи газдың жоспарланатын жыл сайынғы тұтынуымен «Рубцовск – Өскемен» магистральды газқұбыры құрылысының мүмкіндігі ойластырылуда.

Қазандықтардың жылуды өндіруінің негізгі көзі ретінде табиғи газға көшуі атмосфераға зиянды заттектердің (көмір күлі, күкірт, азот және көміртек оксидінің диоксиді) шығарындысын 9 есе, 31 мың тоннадан 3 мың тоннаға дейін төмендетуге мүмкіндік береді, бұл жайт қаладағы экологиялық және әлеуметтік ахуалды едәуір жақсартады.


Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:

Мықты жақтары (S):

  1. Газбен қамтитын кәсіпорындардың болуы

Әлсіз жақтары (W):

  1. Газ бөлетін қондырғылардың, кварталішілік желілердің қанағатарсыз техникалық күйі.

Мүмкіндіктері (O):

  1. Табиғи газбен қамту, жылу көздерін және автокөлік құралдарын отынның осы түрін қолдануға көшіру.

Қауіптер (T):

  1. Орталықтандырылған газбен қамтудың жаңа жүйлерінің құрылысы және қолданыстағы жүйелерін қалпына келтіру бойынша іс-шаралардың жеткіліксіз қаржыландырылуы.

Негізгі проблемалар:

-газ бөлетін қондырғылардың, кварталішілік желілердің қанағатарсыз техникалық күйі;

- жұмыс істемейтін газ бөлетін кварталішілік қондырғылардың техникалық құжаттамасының жоқтығы.


Сумен қамту

2014 - 2016 жылдары аралығында қалатұрғындарының орталықтандырылған сумен қамтылуы 1,0% өсіп, 2017 жылғы 1 қаңтар жағдайына 96,6% құрады (орташа облыстық көрсеткіші – 97,2%), ауылдық елдімекендердің сумен қамтылуы өзгерген жоқ және де – 75% құрады (орташа облыстық көрсеткіші – 53,6%) (27-кесте).


27-кесте –Қалатұрғындарының

2014-2016 жылдары сумен қамту қызметтерімен қамтылуының деңгейі



Көрсеткіштері

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

Өсуі

2016ж./2014 ж.

Қалаларда орталықтандырылған сумен қамтылуға қолжетімділік, %:

96,01

96,01

96,6

101,1


Ауылдық елдімекендерде орталықтандырылған сумен қамтылуға қолжетімділік, %

75

75

75

100

Елдімекендер саны, бірл.

7

7

7

100

Қала тұрғындарының суды есептеудің жеке аспаптары, %

94,5

95,5

95,8

101,4

Сумен қамту желілерінің қанағаттанарсыз жағдайы су құбыры желілеріндегі апаттар санының арту, судың көп көлемінің қайтарусыз шығының және тұрғындармен су тұтынудың меншікті нормалардың арту себебі болып табылады. 2016 жылда қала бойынша желілердегі су шығысының деңгейі берілген судың жалпы көлемінен 23,7% құрады, барлығы 2016 жылда сумен қамту желілерінде 72 апат, 2014 жылы 56 апат анықталып жойылды.

Су тазарту имараттарында берілетін судың жалпы көлемінен жылына 37366,4 мың куб. М тазартудан өтеді.

«Өскемен Водоканал» МКК және «Жаңа Согра» КМК сияқты 2 пайдаланушы ұйым жұмыс атқарады, қала тұрғындары үшін тариф 47,63 тг/м3 бастап 55,53 тг/м3 дейін құрайды.

Қала бойынша суды есептеудің жеке құралдарымен қамтамасыз етушілігі 95,8% құрайды.
Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары (S)

  1. 2014-2016 жылдарында сумен қамтудың 8 жоба іске асырылды;

  2. Тұрғындардың 96,01%-ға дейін сапалы ауызсуға қолжетімділік көрсеткішіне жету.




Әлсіз жақтары (W)

  1. Сумен қамту объектілері мен желілері тозуының болуы;

  2. Сумен қамтудың жаңа жүйлерінің құрылысына және қолданыстағы желілердің қайта құрылуына мемлекеттік және жеке инвестициялардың жетіспеушілігі.




Мүмкіндіктері

  1. 2020 жылға дейін Өңірлерді дамыту бағдарламасын іске асыру;

  2. Тұщы жерасты суларының жаңа кенорындарын игеру;

  3. Сумен қамту жүйелерінің техникалық күйін жақсарту, суды тазартуға және суды дайындауға шығындарды арттыру;

  4. Заманауи тиімді технологияларды енгізу;

  5. Материалдық-техникалық базаны жабдықтау жолымен пайдалану қызметін жетілдіру.

Қауіптер

  1. Ұңғымаларды пайдалану режимдерін бұзу, иессіз гидрогеологиялық ұңғымалардың, жерасты суларының техногендік ластану нәтижесінде жерасты су көздері сапасының төмендеуі;

  2. Физикалық тозу себебінен жабдықтың ықтимал бас тартуы;

  3. Суды дайындаудың ескірген технологияларын пайдалану себебінен тұрғындар денсаулығының нашарлануы.

Негізгі проблемалар:



  • сумен қамту желілерінің қанағаттанарсыз жағдайы, тозуы – 61,39%;

  • қала бойынша желілерегі су шығындарының жоғары деңгейі – 23,7%.

Су бұру


Өскемен қаласы және оның құрамына кіретін 2 ауыл (Меновное және Жаңа Ахмирово ауылдары) орталықтандырылған су бұрумен қамтылған. Қалған елдімекндер төгуді механикалық тазартудың тазарту имараттары немесе сүзгілеу өрістері арқылы жүргізеді.

45канализациялық сорғы станциясы, 2 тазарту имаратты жұмыс істейді. Канализациялық сорғы станцияларының орнатушылық қуаттылығы 1448,8 мың куб.м/тәуілі құрайды. Жаңа Согра кентіндегі тазарту имараттын қайта құрлымдау қажет етілуде.

Канализациялық имараттары жылына 38220,7 мың/м3 судың толық биологиялық тазартуын өткізуде.

70-жылдары салынған тазарту имаратты өздерінің пайдаланушылық ресурстарын тауысқан. Имараттардың жобалық қуаттылығы жеткіліксіз. Осының салдарынан Ертіс өзеніне жетіліксіз тазартылған шаруашылық-тұрмыстық, өнеркәсіптік, сарқынды және нөсерлік су төгіледі.

Су бұру жүйесінің жалпы ұзақтылығы 73,69% орташа тозумен (орташа облыстық тозу – 70%) 535,5 километрді құрайды, ауылдарда – орташа тозумен 22,46 км – 25% (орташа облыстық тозу – 75%). Сонымен, 2016 жылда (2014 жылы – 13 апат) канализация желілерінде 18 апат тіркелді.

2014 -2016 жылдары аралығында тұрғындардың су бұру қызметтерімен қамтамасыз етілуі өзгерген жоқ және 2017 жылғы 1 қаңтарға қала тұрғындары бойынша 64,4% құрады (орташа облыстық көрсеткіш – 53,6%), ауылдық тұрғындар 8,5%-ға артып, 25% құрады (орташа облыстық көрсеткіш – 4,7%) (28-кесте).


28-кесте – Қала тұрғындарының 2014-2016 жылдарда суды

бұру қызметтерімен қамтамасыз етілу деңгейі



Көрсеткіштері

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

Өсу

(2014- 2016 жж.)

Тұрғындардың суды бұру қызметтерімен қамтамасыз етілу деңгейі, %

64,4

64,4

64,4

100

Тұрғындардың қалаларда орталықтандырылған суды бұруға қолжетімділігі, %

66

66

66

100

Тұрғындардың ауылдық елдімекендерде орталықтандырылған суды бұруға қолжетімділігі, %

23,05

23,05

25

108,5

Суды бұру қызметтерімен қамтамсыз етілген елдімекендер саны, бірл.

3

3

3

100

Сарқынды сулардың жалпы көлемінде тазартылған су үлесі, %

98,0

98,0

98,0

100

Су бұру қызметтеріне кәсіпорындар үшін қолданыстағы тарифтер технологияларды жаңартуға және қызметтер сапасын арттыруға бағытталған кешенді жаңғыртуды жүргізуге айда және тариф құрылымы үшін көз аз ғана үлесті алып жатыр.

Сонымен, қала бойынша канализация қызметтеріне тарифтер 2016 жыл бір куб метр үшін 41,99 теңге - 60,83 теңге аралығында өзгеріп отырды. Қазіргі таңда «Өскемен Водоканал» МКК-мен 2020 жылғ дейінгі ұзақ мерзімді кезеңге жаңа тарифтер бекітілді.
Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары (S):

  1. Ауылдық жерлерде орталықтандырылған су бұрумен қамтамасыз етілудің жоғары деңгейі – 25%.




Әлсіз жақтары (W):

  1. Канализациялық желілердің 73,69% қанағаттанбайтын күйде;

  2. Су бұрудың жаңа жүйелерінің, тазарту имараттардың құрылысына және қолданыстағылардың қайта құрылымдалуына мемлекеттік және жеке инвестициялардың жеткіліксіз жұмсалуы;

  3. Су бұру объектілердің, канализациялық желілердің, тазарту имараттардың және канализациялық желілердің құрылысына және қайта құрылымдауына мемлекеттік бюджеттен жобалау-сметалық құжаттаманы әзірлеуге жеткіліксіз қаржыландырылуы;

Мүмкіндіктері (O):

  1. Су бұру объектілердің, канализациялық желілердің, тазарту имараттардың құрылысы мен қайта құрылымдауы бойынша инвестициялық жобаларды іске асыру:

  2. Сарқынды суларды тазартудың заманауи тиімді технологияларын енгізу.

Қауіптер (T):

  1. Физикалық тозу себебінен жабдықтан бас тарту.

Негізгі проблемалар:



  • қаланыңканализациялық желелірі тозуының жоғары дәрежесі – 73,69% қанағаттанарсыз күйде.

Аббатандыру

2016 жылы Өскемен қаласында бюджеттік қаражаттары есебінен жалпы сомасы 1150 млн теңгеге Республика алаңының субұрқақ бөлігін қайта құрылымдау, Суретшілер үйінен Амурская көшесіне дейін Комендантка өзені ауданындағы аумақты, Ұлы Отан соғысында қаза болғандарға Мемориал аумағын, Үлбі өзені жағалауын, Протозанов көшесін, Сәулетай балалар паркі аумағындағы алаңшаларды,Назарбаев зияткерлік мектеп ауданындағы аумақты, Молдағұлова және Энтузиасттар көшелері ауданындағы аумақтыабаттандыру бойынша жұмыстар атқарылды.

Қаланың абаттандыру деңгейін арттыру және санитарлық күйін лайықты түрде күту, көктемгі және күзге кезеңдерде тұрғындардың санитарлық-эпидемиологиялық әл-ауқатын қамтамасыз ету үшін жыл сайын аумақтарды абаттандыру және көзгалдандыру бойынша іс-шаралар атқарылады. Оларға сәйкес көшелер мен жолдарды, парктерді, алаңшаларды, тұрғын үйлердің аулалық аумақтарын, кондоминиумобъектілерін, мектеп және мәдениет мекемелерінің аумақтарын тазарту бойынша жұмыстар жүргізіледі. Тұрмыстық-қатты қалдықтарды кәдеге жаратуға белгіленген орындар қанағаттанарлық күйге келтіріледі, рұқсат етілмен қоқыс төгу орындары жойылып, көгалдандыру бойынша жұмыс атқарылады.

Қалада көшелік жарықдиодтық шамдалдардың өндірісі игерілген, сонымен қатар кеңселер, сауда және қоймалық жайлар үшін жарықдиодтық шамдалдардың жаңа бағыты әзірленген. Олардың қолданылуы жарық беруге энергия шығындарын 3 еседен 10 есеге төмендетуге мүмкіндік береді.
Қазіргі таңда Еурропалық қайта құрылымдау және даму банкімен көшелік жарық беруді құны 2,9 млрд теңге болатын энергия үнемдеуші жарық беруге ауыстыруға кредиттік шартқа қол қойылды. Осы жобада 17 мыңнан астам қарапайым шамдаларды энергия үнемдеуші шамдалдарға ауыстыру бойынша жұмыстар (жарық нүктелердің жалпы санынан 89%) және жарық берушілік сапасын басқару мен бақылаудың автоматты жүйесін қолдану қарастырылған. Бұл жайт жарық объектілерімен бекітілген кестеге сай басқаруға, энергия тұтынудың тиімді есепке алынуын жүргізуге, қызметкерлер құрамын апаттық жағдайлар жайлы шұғыл хабардар етуге, жабдықтың қызмет ету мерзімін арттыруға, энергия тұтынуды 30%-ға қысқартуға мүмкіндік береді.

Бұдан басқа, интернеттің (Wi-Fi) тегін желісін ұйымдастыру жөніндегі мәселе қарастырылуда. «Rating» ЖШС компаниясы Славский атындағы жағалауда сигналдың тұтас және нүктелік жабылуымен шешудің екі нұсқасын ұсынды.


Тұрмыстық-қатты қалдықтарды кәдеге жарату және көму

Жыл сайын қалада 100 мың тоннаға жуық тұрмыстық-қатты қалдық жинақталады. Қалада ТҚҚ жинау және шығару бойынша 2 кәсіпорын жұмыс істейді, қоқысты қайта өңдейтін зауыттар жоқ.

Рұқсат етілген ТҚҚ үлесі төмен болып қалуда. Тұтыну қалдықтарының көпшілігі ҚР табиғат қорғау заңнамасының талаптарына сай келмейтін полигондарда қоймаланады. Жоғары шығындылықтың және төмен инвестициялық тартымдылықтың себебінен қалдықтарды қайта өңдеу, екінші рет пайдалану және кәдеге жаратудың технологиялары енгізіледі.

Өскеменқаласындақалдықтардыкәдеге жарату бойынша кешеннің құрылысымен тұрмыстық-қатты қалдықтармен басқару жүйесін жаңғырту жобасын іске асыру мәселесі талқылынауда. Сонда шетел инвестордың қомақты қатысуымен мемлекеттік-жеке серіктестік аспабын қолдану жоспарлануда.

Қалада коммуналдық қалдықтарды бөлек жинау жүйесі дамымаған.
Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:


Мықты жақтары

  1. Жыл сайын аумақтарды абаттандыру және көзгалдандыру бойынша іс-шаралар атқарылады. Оларға сәйкескөшелер мен жолдарды, парктерді, алаңшаларды, тұрғын үйлердің аулалық аумақтарын, кондоминиум объектілерін, мектеп және мәдениет мекемелерінің аумақтарын тазарту бойынша жұмыстар жүргізіледі.

Әлсіз жақтары

  1. Елдімекендерді абаттандыру және сәулеттік жоспарлау бойынша іс-шаралардың жеткіліксіз қаржыландырылуы;

  2. Тұрмыстық және өнеркәсіптік қалдықтарды кәдеге жарату және зарарсыздандыру бойынша заманауи технологияларың жоқтығы.

  3. Қаланың шалғай аудандарының қанағаттанарсыз санитарлық-эпидемиологиялық күйі, Защита, Аблакетка, Промбаза сияқты жеке ықшам аудандардың эстетикалық емес күйі.

Мүмкіндіктері

  1. Тұрмыстық-қатты және өнеркәсіптік қалдықтармен басқару жүйесінің саласында мемлекеттік-жеке серіктестік перспективалары

Қауіптер

  1. Жеке ықшам аудандардың санитарлық-эпидемиологиялық күйінің нашарлауы, рұқсат етілмеген қоқыс төгу орындарының артуы

Негізгі проблемалар:



  • Қалада ТҚҚ қайта өңдеудің төмен деңгейі (1 пайыздан кем);

  • көптеген полигондардың ҚР табиғат қорғау заңнамасының талаптарына сай келмеуі.

2.1.5. Экология және жер ресурстары


Жер қоры

2017 жылғы 1 қаңтар жағдайы бойынша Өскемен қаласының жер қоры 54709 га құрайды (Шығыс Қазақстан облысының аумағынан 0,2%, соның ішінде (12-сурет):

1) ауылшаруашылық белгілеудегі жерлер - 21927,59 га (қаланың жер қорынан 40,1%);

2) елдімекендер жерлері – 20604,0 га (қаланың жер қорынан 37,7%);

3) өнеркәсптіліктің, көліктің, байланыстың, ғарыш қызметінің мұқтаждары, ұлттық қауіпсіздік және өзге ауылшаруашылық белгілеудегі емес жерлер – 4502,0 га (қаланың жер қорынан 8,2%);

4) ерекше қорғалатын табиғи аумақтың жерлері, сауықтыру, рекреациялық және тарихи-мәдени белгілеудегі жерлер - 2,0 га


жүктеу 3,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10



©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау