«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
241
идеяларды ұсынуға және қорғауға, әртүрлі ұстанымдармен алмасуға, басқа тұжырымдамаларға
күмәнмен қарауға және оны белсенді шешуге қатысуға мүмкіндік алды. Түсінуді басты назарға ала
отырып ынтымақтастықпен оқу немесе мәселені шешу үдерісі оқушылардың тиімді дәлелдерді
жүйелеу қабілеттерін жоғарылатады дегім келеді. Оқушының дүниетанымын қалыптастыруда
сыныптағы диалогтің маңызы зор, диалог сабақта оқушылардың қызығушылығын арттырумен қатар,
олардың білім деңгейінің өсуіне үлес қосатындығын ескеріп, оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер
тізбектелген сабақтарымда оқушылардың жас ерекшелігіне сай үнемі қолдану жөн деп
ойлаймын. Сондықтан 1-сынып оқушыларын ерте кезеңнен шығармашылық ойлауын дамыту арқылы
дүниетанымын қалыптастыру мен үшін маңызды болды. Көбіне сабақтарымда тапсырмаларды
жұптасып орындауды талап етіп отырдым.. Себебі,оқушылар жұптаса отырып, қарсы пікір айтуға,
бір-бірінің дұрыс емес пікірін жойып отыруға , түрлендірілген тәсілдерді сабаққа енгізуге дайын
болуға төселе бастады деп айта аламын. Әр сабақта 1-тапсырма жұпта ойлану, сосын топта
талқылауға беріліп отырды.[2,2 б.]
Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер ретінде «Диалог арқылы оқыту», «Қалай оқу керектігін
үйрету» деп қарастырамыз. Диалог негізінде оқыту мен оқу оқушылардың өзара сұхбаттасуы және
мұғаліммен оқушы арасындағы дилогтің шәкірттердің өзіндік ой-пікірін жүйелеу мен дамытуына
көмектесетін амал.Диалог барысында оқушылар келісілген нәтижеге жету үшін күш-жігерін
жұмсайтын және Мерсер сипаттағандай, білімді бірлесіп алуда немесе «пікір алмасу» барысында тең
құқылы серіктестер болып табылады. Пікір алмасу оқушылармен диалог құру арқылы іске асады,
дегенмен оны оқушылар бірлескен зерттеу барысында да анықтай алады.
Дүниетану сабақтарында әңгімелесудің үш түрін: топтық әңгіме, әңгіме-дебат, зерттеушілік
әңгіме түрлерін тиімді қолданған дұрыс деп ойлаймын. Топтық әңгіме білім алмасу мақсатында
жүргізіледі, мұнда оқушылардың барлығы топтық әңгімеге белсенді түседі. Ал әңгіме-дебат кезінде
пікірталасқа түсу кезінде үлгерімі жоғары, талантты және дарынды оқушылардың белсенділігі
артады. Зерттеушілік әңгімеге түсу кезінде көшбасшының топ мүшелеріне жетекші сұрақтар қойып,
әңгімені өрбіте білуімен байланысты болатыны сөзсіз [3,110-120 б.].
Әдебиеттер:
1."Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 28 маусымдағы N 546 Қаулысы.
2. Дүниетану. Оқу бағдарламасы. (орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында)Бастауыш
білім беру (1-сынып). Наурыз 2016 ж.
3.Қ.Аймағамбетова “Дүниетануды оқыту теориясы мен технологиясы” Алматы-2006ж 110
бет.
«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
242
Багирова Асия
5В010200-Педагогика и методика начального обучения
Научный руководитель: к.п.н., и.о. ассоциированного профессора Л.Е.Агеева
КазГосЖенПУ
ФОРМИРОВАНИЕ КОММУНИКАТИВНОЙ КОМПЕТЕНЦИИ МЛАДШИХ ШКОЛЬНИКОВ
ПОСРЕДСТВОМ ТЕХНОЛОГИИ СОТРУДНИЧЕСТВА
Abstract. Formation of communicative competence of younger students is possible only when creating
conditions for interaction of all participants of the pedagogical process. The main means are collective forms of
organization of educational activity.
Түйіндеме. Бастауыш сынып оқушыларының коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыру
педагогикалық процестің барлық қатысушыларының өзара іс-қимылына жағдай жасау кезінде ғана мүмкін
болады. Негізгі құралдар оқу қызметін ұйымдастырудың ұжымдық түрлері болып табылады.
Формирование коммуникативной компетенции является актуальной проблемой, решение
которой важно, как для каждого конкретного человека, так и для общества в целом. Общество
немыслимо вне общения. Именно в сфере коммуникации человек осуществляет и свои
профессиональные, и личные цели.
Анализ психолого-педагогической литературы по проблеме формирования коммуникативной
компетенции показал, что у истоков ее изучения стояли М.Н. Ватютнев, Д.И. Царенков, Н.В.
Хорунжая, Л.К. Граудина, С.Н. Ширяева, К.Ф. Седов, Н.И. Гез, Д. Хаймс и другие. Ученые
определяет коммуникативную компетенцию: как способность человека понимать и использовать
высказывания в разнообразных социальных ситуациях с учетом лингвистических и социальных
правил [1, с.933]. Коммуникативная компетенция формируется через общение, взаимодействие всех
участников педагогического процесса. Вопрос сотрудничества в педагогическом процессе
рассматривали такие ученые-педагоги как, С.Л. Соловейчик, Ф. Шаталов, Н.П. Гузик, Ш.А.
Амонашвили, С.Н. Лысенкова, И.П. Волков, Б.П. Никитин и другие. В Республике Казахстан
рассматривали данную тему Н.Н. Хан, М.Д. Копжасаров, Л.Е. Агеева и другие. Н.Н. Хан
подчеркивает, что коллективная познавательная деятельность учащихся - это совместная
деятельность школьников, которая организуется учителем таким образом, что учащиеся получают
возможность при выполнении общего задания согласовать свои действия, распределить участки
работы, уточнить функции, т.е. создается атмосфера деловой зависимости, организуется общение
друг с другом в связи с добыванием знаний, происходит обмен интеллектуальными ценностями [2,
с.196]. Переход от знаниевой системы обучения к компетентностной, подразумевает, что процесс
обучения необходимо строить на основе взаимодействия всех участников. Формирование
коммуникативных умений и навыков нужно начинать с начальной школы. В этой связи, необходимо
выявить сформированность уровней коммуникативной компетенции младших школьников на этапе
обновления содержания образования. Экспериментальная работа проводилась на базе КГУ Гимназия
№15 г. Алматы в 1 «В» экспериментальном классе и 1 «Г» контрольном классе: 1 этап эксперимента
– констатирующий (диагностика уровней сформированности коммуникативной компетенции на
основе следующих критериев: умение выслушать сверстников, умение налаживать контакт,
правильно выстраивать беседу и уважать мнение учеников в коллективе); 2 этап эксперимента –
формирующий (разработка и реализация системы по формированию коммуникативной компетенции
младших школьников посредством технологии сотрудничества); 3 этап эксперимента –
контрольный. Мы провели констатирующий этап эксперимента и выявили уровень
сформированности коммуникативной компетенции в экспериментальном 1 «В» и контрольном 1 «Г»
классах (высокий, средний и низкий). Для выявления уровней мы использовали методы диагностики:
изучение и анализ продуктов деятельности учеников, беседа, опрос (методика В.Ф. Петренко
«Незаконченные предложения»), наблюдение (методика Г.А. Цукерман под названием «Рукавички»,
Методика Пиаже «Левая и правая сторона», упражнения «Дерево»), анкетирование (методика Рене
Жиля «Изучение приспособленности учеников к окружающей среде, его взаимоотношении со
сверстниками и определение его поведенческих характеристик при групповой работе»), тестирование
(адаптированная методика В. Ф. Ряховского «Оценка уровня общительности» в соотвествии с
возрастом).
