«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
207
Since 1980 the GEF capacity has increased from 30 kW to 8 MW. Accordingly, the rotor
diameter has reached 15 meters to 140 meters, and the tower has a height of 30 meters to 150 meters.
Table-1. Dynamics of the basic parameters of wind turbines.
Power, kW
30
80
250
600
1500
5000
Rotor diameter, m
15
20
30
46
70
115
Height, m
30
40
50
78
100
120
1 year power generation,
MWh
Место
для формулы.
35
95
400
1250
3500
17000
Figure 2 is the layout of the wind device that we practiced in our today's conference. Under the
leadership and participation of the scientific guide, a working model was created with a horizontal axis of
rotation of the wind generator. As a generator, a motor from a 3 volt magnetphone was used. From the
rotation of the generator shaft, the LED light comes on and the house lights up. The purpose of this work is
to prove that wind energy should be used for small and medium enterprises.
Figure-2. Оperating model of wind turbine
Although the wind is free, its cost far exceeds the energy produced by thermal power plants. CHP
receives several thousand hectares of land. It produces a lot of noise and infrasound during operation. It
affects human organism s, as well as animals and birds. However, wind energy is environmentally friendly,
renewable energy and does not generate greenhouse gases. In accordance with the Kyoto Protocol, the Paris
Agreement, Kazakhstan turned to unconventional energy sources, including the use of wind energy.
Therefore, it is necessary to study the use of wind energy and theoretically study and develop energy
efficient wind turbines with high efficiency. Then, in our opinion, this would be a good breakthrough in wind
energy.
Literature:
1. Avtonomov A.B., Gvozdeva А.А., Morozov О.В., Morozova А.О. The state of world energy.
Forecasts and expectations. // Energy abroad. – 2009. - № 4. – p 2-17.
2.
http://www.windenergy.kz
3.
https://www.windpower.by/news/884.html
«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
208
Оңғарбай Әлия
5B011100-Информатика
Ғылыми жетекшісі: тех.ғ.к., профессор Г.И.Салгараева
БАЛАЛАРҒА АРНАЛҒАН МОБИЛЬДІ ҚОСЫМШАЛАРҒА КІРІСПЕ
Аннотация. Мобильные приложения помогают молодым людям стать сегодня самыми
требовательными и технически продвинутыми личностями. Мобильные приложения, предназначенные для
обучения детей, образования, здравоохранения, досуга, интеллекта, интеллектуального развития и свободного
владения их родным языком, в настоящее время используются на благо детей.
Abstract. Mobile apps help young people to become the most demanding and technically advanced individuals
today. Mobile applications for teaching children, education, health care, leisure, intelligence, intellectual development
and fluency in their native language are currently being used for the benefit of children.
Бүгінде мобильді қосымша ұғымы бәріне таныс. Әуелде уақытыңызды үнемдеуге үлес қосып,
жүйкеңізді орынсыз жұқартуға жол бермейді деп жоспарланған мобильді қосымшалар адам тұрмысын
сөзсіз жеңілдетеді. Яғни, бүгінде мобильді қосымшалардың қоғамда алатын орны ерекше, әрі кеңінен
қолданысқа ие. Мобильді қосымшалар тек арнайы маман иесіне не болмаса белгілі бір салада, жеке
қалыптасқан тұлғаға ғана арналмаған. Қоғамда болып жатқан құбылыстарды қамти отырып,
ойластырылып жатқан мобильді қосымшалардың бүгінде біз бен сіз үшін пайдасы молынан. Солардың
ішінде балаларға арналған мобильді қосымшалар да бар. Олар баланың сауатын ашып, білімге
құлшындыруға, денсаулығына байланысты, бос уақытын тиімді өткізуге, ақыл-парасатын жетілдіріп, ой-
өрісі мен шығармашылығын дамытуға және ана тілінде еркін сөйлеуге бағытталған мобильді қосымшалар
бүгінде балалар игілігі үшін қолданысқа түсті. Солардың қатарында балаларға арналған мобильді
қосымшалардың бірнеше түрін қарастырып кетуді жөн көрдім.
Әрине, бірінші ретте баланың денсаулығы маңызды. Осы орайда Олжас Әбішев 2017 жылдың
қарашасында бала күтіміне және қамқор болуға арналған мобильді қосымшалар іске қосылатынын атап
өтті. «Осыған ұқсас қосымшалар Ұлыбритания, Австралия, Шығыс Еуропа және ТМД елдерінде
пайдаланылады. 2017 жылдың соңына дейін патронаж мейірбикелері мен жас ата-аналар кішкентай
балаларға күтім жасауға арналған арнайы мобильді қосымшаларды пайдалана алады. Олар Қазақстандағы
БҰҰ Балалар қоры (ЮНИСЕФ) мен Республикалық электрондық денсаулық сақтау орталығы арасында
қол қойылған келісім негізінде әзірленді. Мобильді қосымшаны пайдалану бала туралы деректерді
толтыру жұмысын жеңілдетеді. Медбике үй жағдайында балаға көбірек көңіл бөлетін болады. Ақпаратты
электрондық түрде енгізу көрсетілетін қызметтердің тиімділігін арттырады және деректерді жоғалту
тәуекелін азайтады», – деп Олжас Әбішев жоба жайлы өз ойын бөліскен болатын.
Келесі кезекте баланың оқуға, білімге деген зейінін ашуға бағытталған жобаларды қарастырсақ.
Солардың ішінде СДУ өнертапқыштары балаларға арналған бірегей Zhanuar 4D мобильді қосымшасын
ойлап тапты. Бүгінгі таңда жобаның Қазақстанда баламасы жоқ. Жоба авторларының пікірінше, қосымша
«Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында жүзеге асырылып, балалардың ақыл-парасатын жетілдіруге
едәуір үлес қосады. Zhanuar 4D – «KZ жасалған» таңбасымен әзірленген жүз пайыздық отандық өнім. Бұл
балаларға арналған шынайылықпен толықтырылған танымдық карточкалар. Жобаның мақсаты - баланың
зейінін аулап, ой-өрісі мен шығармашылығын дамыту. Күнделікті қара-ала кітаптардың бетін парақтау,
замануи баланы тез жалықтырады, ал AR технологияларының көмегімен кейіпкерлерге жан бітіп,
баламен тілдесіп, материалдың күрделі жақтарын түсіндіріп, түп-негізін анықтауға көмек көрсетіледі.
Augmented Reality (бейне көріністі 3D графика арқылы шынайылыққа өткізу), тәсілдемесі арқылы
әлдеқайда қызық әрі түсінікті, деген пікірде стартаперлер.
«Рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласында Елбасы рухани және мәдени құндылықтарды
сақтауға әрі толықтыруға шақырады. Сонымен қатар елімізде үштілділік саясатты дамыту кезеңінде білім
беру саласына инновациялық технологияларды енгізу қажеттілігі туындады. Ал, қазіргі таңда бәсекеге
қабілетті және парасатты ұрпақ тәрбилеу қоғамдағы өзекті мәселелердің бірі. Осылайша, мемлекет
басшысының басым тапсырмалары балаларға білім беру құралының туындауына түрткі болды. Біздің
бастапқы мақсатымыз – ойын қосымшасы арқылы балаларды тіл үйренуге баулу, сондай-ақ қазақстандық
жеткіншектердің патриоттық сезімін ояту - дейді жоба авторларының бірі Әсел Қабылбекова. Жобаны
толық жүзеге асыруға әзірлеушілерге жарты жылға жуық уақыт қажет болған. Құрастыру жұмыстарына
отандық аниматорлар мен белді IT-мамандар тартылған. Айта кеткен жөн, Zhanuar 4D СДУ түлектерінің
алғашқы өнімі емес. 2017 жылдың ақпан айында жоба жетекшілері Нұрсұлтан Ажимуратов пен Азамат
Төлегенов 8-14 жас аралығындағы жеткіншектерге арналған бірінші IT академиясының тұсауын кесті.
Академия базасында балалар: робототехника, бағдарламалау, графикалық дизайн, бейнемонтаж,
