Дәрістің мазмұны: ауыр металдардың негізгі қасиеттері, жіктелуі; ауыр металдардың сыртқы ортаға табиғи және техногенді түсу жолдары; ауыр металдардың негізгі геосфералардағы миграциясы; Қазақстан территориясының ауыр металдармен ластануы. Ауыр металдардың қоршаған ортаға түсуінің маңызды көздері : табиғи көздері және техногенді. Маңызды техногендік көздер: түсті және қара металлургия өндірістері, электростанции, мұнай мен көмір жағатын өндірістер, автотранспорт, химия өндірісі.
Әдебиет:
1.Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с. Бет206-278
Жатқанбаев Ж. Экология терминдерiнiң түсiндiрме сөздiгi -А.:РБК,2000.-182 бет
ОЖСӨЖ 10,11,12
мазмұны:
ауыр металдардың қоршаған ортаға түсудің негізгі жолдары;
“Ауыр металдардың химиясы”, “Қазақстан территориясының ауыр металдармен ластануы” тақырыптары бойынша баяндама тындау
Ауыр металдардың биогеохимиялық қасиеттеріне сипаттама беріңіз
Ауыр металдардың жіктелуі неге байланысты
Ауыр металдардың сыртқы ортаға түсудің табиғи және техногенді көздерін анықтаныз
Ауыр металдардың негізгі геосфераларға түсу және миграция жолдары қандай?
Қазақстан территориясының ауыр металдармен ластану денгейіне баға беріңіз
есеп шығару
СӨЖ 10,11,12
мазмұны:
“Ауыр металдардың химиясы”, “Қазақстан территориясының ауыр металдармен ластануы” “Қазақстан топырақтарының ауыр металдармен ” хабарлама.
Зиянды органикалық және бей органикалық заттар. ( конспектілеу)
ластанудың өсімдіктер мен жануарларға әсері ( хабарлама)
қауіпсіздік дәрежелеріне байланысты негізгі ластаушы заттарға сипаттама беріңіздер.
Әдебиет:
1. Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с (7 тарау. 7.1-7.2 бет 206-231)
2. Под редакцией Н.И. Иванова и И.М. Фадина. Инженерная экология и экологический менеджмент. М.; «Логос»-2002. бет 201-206.
3. Промышленная экология под редакцией В.В. Денисова. М.- Ростов –на –Дону. 2007. 273-286 бет.
4 лабораториялық сабақ
Тақырып: Темірді колориметриялық анықтау.
Әдебиеттер: Ю.Ю. Лурье, А.И. Рыбникова Химический анализ производственных сточных вод.М.-Изд. «Химия» –1974
5 апта
Кредит сағат 13,14,15
№9 - дәріс
Тақырып: Радиоактивті ластану. ҚР-ғы радиоактивтік жағдай
Дәрістің мақсаты: ластаушы факторлар радиобелсенділікпен таныстыру,
Дәрістің мазмұны:
Радиоактивтік туралы түсінік. Радиоактивтік түрлері. Мұнай және газ кенорындарымен байланысты радиоактивтік. Көмірді жағу кезіндегі радиактивтік Космогенді изотоптар. зымыран – ғарыштық техникасының әсер астында Қоршаған ортаның химиялық ластануы; радиоактивтілік – ластандырушы фактор ретінде; радиоактивтіліктің түрлері, радиоактивті қалдықтар, Қазақстан территориясының радиоактивті ластануы
Зымыран – ғарыштық техникасы – Қ. ортаға тигізілетін антропогендік әсердің бір басты көзі ретінде саналады. Оның өзгішілігі – ол Жердің барлық геосфераларына әсер тигізеді, ж/е Қ. ортаға әсері - әр түрлі: акустикалық, жылулық, механикалық, химиялық, электромагниттік, радиоактивті.
Радиоактивтілік – қоршаған ортаның ерекше ластаушы түрі - кейбір химиялық элементтердің ж/е олардың изотоптарының атом ядроларының өздігінен иондаушы сәуле шығарып, ыдырауы. Радиоактивтіліктің түрлері: табиғи ж/е жасанды.
Тірек сөздер: радиобелсенділік, радионуклидтер;
Сұрақтар:
АЭС аварияларынан және қаруларды сынаудан ластану.
Радиоактивтік ластанудың негізгі көздері.
Радииоактивті заттардың биосфераға әсерінің ерікшеліктері.
Радиоактивтік ластанудың экологиялық ісері.
Радиоактивтік сәулеленуден қорғану түрлері.
Радионуклидтер – адам ағзасына түскенде әртүрлі аурулар тудыратын бөлшектер, сәулелер бөле отырып ыдырайтын, тұрақсыз химиялық элементер ядросы.
Талданатын сұрақтар
Радиоактивтіліктін түрлері
Табиғи және жасанды радиоактивтілік фон.
Қазақстан территориясының радиоактивті ластануы
БҚО-ғы радиациялық жағдай.
Радиоактивті қалдықтар жою проблемалары.
Әдебиет: Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с
ОЖСӨЖ 13,14,
Мазмұны: 1.“Қазақстан территориясының радиоактивті ластануы” «БҚО-ғы радиациялық жағдай» тақырыптары бойынша баяндама тындау
2. “Радиобелсенділік” тақырыбына есептер шығару
Әдебиет:
1.Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с
/796-797 бет/
СӨЖ 13,14
мазмұны:
Радиоактивтілік анықтамасы, альфа, бетта, гамма ыдырау.
.“Қазақстан территориясының радиоактивті ластануы”
«БҚО-ғы радиациялық жағдай» тақырыптары бойынша баяндама жасау.
Әдебиет: Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с (7 тарау. 7.1-7.2 бет 206-231)
№10 - дәріс
Тақырып: Шу, тербеліс және электромагниттік әсерлер.
Тірек сөздер: Гамма сәулелер, иондайтын сәулелер,инфрадыбыс, діріл, , вибрация, магнит өрістері.
Дәрістің мазмұны: Электро магниттік сәуле-энергия бөле отырып, заттектер арқылы оңай өтетін және ауада ұзақ қашықтыққа дейін тарайтын иондалган гамма – сәулесі және оған жақын рентгендік сәуле.
Грамма сәулелерінің мөлшерін жартылай төмендететін қабат шамасы.
Шу, вибрация, магнит өрістеріне және басқа да зиянды физикалық әсерлерге қатысты шекті рауалы деңгейлердің нормативтері.
Адам организмінің сәулелену дәрежесі.
Гамма сәулелері тірі организмнің клеткалық торынаоңай еніп, олар организм арқылы ешқандай әсерін тигізбей өтуде мүмкін.
Әртүрлі мақсаттағы жерлерге белгіленген шудың рауалды деңгейлер.
Әдебиет:
А.Ж. Ақбасова, Г.Ә. Сайнова Экология А.; 2003 бет:72-84
ОЖСӨЖ 15
Мазмұны: Шу, тербеліс және электромагниттік әсерлер тақырыбын талдау
Әдебиет:
1.Панин М.С. Химическая экология. – Семипалатинск: Изд-во ВКГУ. – 2002. – 570 с
/796-797 бет/
СӨЖ 15
мазмұны:
Дірілдің адам организміне тигізетін әсері. ( конспектілеу).
Әдебиет:
А.Ж. Ақбасова, Г.Ә. Сайнова Экология А.; 2003 бет:82-84
5 лабораториялық сабақ
Тақырып: Радиоактивтілік– ластаушы фактор ретінде
Достарыңызбен бөлісу: |
