Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы
316
жалпы білім беретін мектептің бағдарламалары мен оқулықтары бойынша білім
алады, ондағы материал оқушылардың білім алудағы ерекше қажеттіліктеріне
және негізгі мектепте оқыту мерзімінің артуын ескере отырып бейімделеді
және қайта бөледі.
Қалыптастырудың есту-көру негізін жасауға және оқушылардың ауызша
сөйлеу тілін жетілдіруге мүмкіндік туғызатын есту қабілетін дамытуға,
дыбыстардың айтылуымен жұмысқа, еріннен оқуға арнайы көңіл бөлінеді.
Оқу жоспарына түзету курстары қосылған: «Дыбыстардың айтылуын
қалыптастыру және есту қабілетін дамыту» (0-10-сыныптар), «Түзету ырғағы»
(0-7-
сыныптар), «Айналамен таныстыру» (0-2-сыныптар). Түзету циклінің
сабақтары күннің екінші жартысында топпен, шағын топпен жүргізіледі. Түзету
циклінінің жеке сабақтары (сағат көлемінің ауқымды болуына байланысты)
күннің бірінші жартысында, сондай-ақ екінші жартысында басқа сабақтардан
(серуендеу, тәрбие сағаты) ала отырып жүргізіле алады.
Негізгі мектептің жалпы білім беру бағдарламаларының курсын табысты
меңгерген оқушылар үшін жалпы орта білім мен мамандық алу мақсатында әрі
қарай оқуды кәсіби колледждерде, кешкі мектептерде жалғастыруға мүмкіндік
бар.
3. Көру қабілеті бұзылған (көрмейтін, нашар көретін, кейіннен көрмей
қалған) оқушыларды арнайы мектепте (сыныптарда) оқытудың
ерекшеліктері
Білім беру процесі деңгейлерге бөлінеді:
− бастауыш білім – 0,1-4-сыныптар;
− негізгі орта білім – 5-10-сыныптар;
− жалпы орта білім – 11-12-сыныптар.
Орта білім алу мерзімінің ұзартылуы төмендегі себептерге: көрмейтін
және нашар көретін оқушылардың танымдық қызметінің ерекшелігіне; оқу
қарқынының баяулығы және жалпы білім беру пәндеріне елестету
олқылықтарын толтыру мен оқушылардың қоршаған орта туралы білімдеріне
мүмкіндік беретін пропедевтикалық бөлімдерді қосу қажеттілігіне;
көрмейтіндермен ақпарат алудың сукцессивті тәсілін пайдалануына (ұстап көру
арқылы ақпарат алуды пайдалану); Брайль жүйесі бойынша жазу мен оқуға
үйретудің ерекшеліктеріне; рельефті суреттер және сызбаларды оқуға;
тифлоқұрылғыларды және бақылау, тәжірибелік және лабораториялық
жұмыстар жүргізу барысында кеңістікте бағдарлай алуға арналған құралдарды
пайдалану қажеттілігіне байланысты.
Мектепке дейінгі дайындықтан өтпеген 6-7 жастағы балалар үшін
дайындық (0) сыныбы ұйымдастырылады. 1-4-сыныптарда білім алушылардың
функционалдық сауаттылық негізі және негізгі жалпы білім берудің кезекті
бағдарламасын меңгеру үшін база құра отырып, оларды қарым-қатынас пен оқу
еңбегінің негізгі машықтары мен дағдыларын қаруландыру қаланады.
Екінші сатыдағы оқыту 6 жыл ағымында іске асырылады. Осыған
байланысты сынып оқушыларының ерекшеліктерін ескере отырып, пән
мұғалімдерімен іске асырылатын әр оқу пәнінің аясында жылдық оқыту
бойынша оқу материалын қайта бөлу жүреді.
Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы
317
11-12-
сыныптарда оқыту жалпы-гуманитарлық және жаратылыстану–
математикалық екі бағытта жүзеге асырылады.
Бір немесе екі бағытты да таңдау оқушылардың қажеттілігін және ата-
аналардың сұранысын ескере отырып іске асырылады.
Білім беру процесінің түзету бағыты сабақтарда жалпы білім беру пәндері
бойынша, қалдық көруін және көріп қабылдауын сақтау мен дамыту;
әлеуметтік-тұрмыстық бағдарлау (ӘТБ), кеңістікте бағдарлау; мимика және
пантомимиканы дамыту; сөйлеу тілі дамуының кемшіліктерін түзету
(логопедпен сабақтар); емдік дене тәрбиесі және түзету ырғағы бойынша
арнайы түзету сабақтарында қамтамасыз етіледі.
Факультативтік сабақтардың сағаттары жалпы білім беру циклінің
пәндерін оқытуда, жаңа пәндерді, қосымша білім беру модульдерін, арнайы
курстар мен практикумдарды ендіруде, жеке және топтық сабақтарды өткізуде,
жеке білім беру бағдарламаларын жүзеге асыруда қолданылуы мүмкін. Көру
қабілетінен айырылған оқушыларды оқыту Брайль шрифтімен шыққан жалпы
білім беретін оқулықтар бойынша, ал нашар көретін оқушыларды ірі
шрифтімен басылған оқулықтар бойынша оқыту іске асырылады.
4. Тірек-қозғалыс аппараты бұзылған оқушыларды арнайы мектепте
(сыныпта) оқытудың ерекшеліктері
Білім беру процесі деңгейлерге бөлінеді:
− бастауыш білім – 0, 1-4-сыныптар;
− негізгі орта білім – 5-10-сыныптар;
− жалпы орта білім – 11-12-сыныптар.
Мектепке дейінгі дайындықтан өтпеген 6-7 жастағы балалар үшін әрі
қарай бастауыш мектепте оқытуға дайындық және психикалық даму деңгейін
анықтау мақсатында пропедевтикалық-диагностикалық дайындық сыныбы
ұйымдастырылады.
1-4-
сыныптарда жалпы тапсырмалар мен кешенді түзету тапсырмалары
шешіледі (балалардың барлық қозғалыс сферасын, сөйлеу тілін, танымдық
қызметін қалыптастыру). Бірінші сыныпта жазу қимылының дағдысын
қалыптастыруға арнайы уақыт бөлінеді.
Ана тілін меңгеру оқытудың бастапқы сатысының тәжірибелік
бағытымен қамтамасыз етіледі. Математиканы зерделеу барысында ойлауын
дамыту ерекшеліктері, кеңістіктік ұғымдарының жеткіліксіз қалыптасуы
ескеріледі.
Бейімдік дене тәрбиесі сабақтарында бағалау нормативтері
қалыптастырылмайды.
5-10-
сыныптарда балаларда әлеуметтік-еңбекке бейімдеуді қамтамасыз
ететін қимыл-қозғалыс, ойлау, сөйлеу дағдылары мен ептілігін дамыту
бойынша түзету-қалыптастыру жұмыстары жалғасады.
11-12-
сыныптарда оқыту жалпы-гуманитарлық және жаратылыстану–
математикалық екі бағытта жүзеге асырылады. Бір немесе екі бағытты да
таңдау оқушылардың қажеттілігін және ата-аналардың сұранысын ескере
отырып іске асырылады.
Достарыңызбен бөлісу: |