§ 10. Айналмалы қозғалыстыц ішнематикасы

т ы р а т ы н д ы ғ ы н
к ө р с е т е д і .
П а р а л л е л о г р а м м
е р е ж е с і
б о й ы н ш а (рі ж ә ң е
ф 2 а р қ ы л ы
а л ы н ғ а н
ср3 
к е с і м д і с і м е н
31-с у р ет.
____
к е с к і н д е л е т і н ( б ұ л к с с і н д і н і ң ұ з ы и д ы г ы л / ]
2 б о л а д ы )
б ұ р ы л ы с
А
н ү к т е с і н
А "
н ү к т е с і м е н б е т т е с п е й т і н
В
қ а л -
п ы н а ә к е л е д і . Д е м е к , ф з к е -
с і н д і с і м е н к е с к і н д е л е Т і н б ү -
р ы л ы с б і р і н е н
с о ц б і р і
б о -
л а т ы н
ф і ж ә н е ф 2 б ү р ы л ы -
с ы м е и
м ә н
ж а ғ ы н а н
т е ц
е м е с ,
с о н д ы қ г а н
д а
о н ы ц
қ о с ы н д ы с ы
б о л м а й д ы . C e r t -
Tin, 
д е н е н і ц о с ь м а ц а й ы н д а -
г ы б ү р ы л ы с ы н
б а г ы т т а л г а н
к е с і н д і т ү р і н д е к е с к і н д е г е н -
м е н д е о ы ы в е к т о р д е п е с е п -
' т е м е й т і н д і г і м і з г е
к ө з і м і з д і
ж е т к і з д і к .
А л ө т е к і ш к е н т а й Л ф б ү -
р ы л ы с б ұ р ы ш т а р ы ү ш і н с ө з
б а с қ а ш а . Д е н е н і ң к е з к е л г е н н ү к т е с і н і ц ө т е к і ш к е н т а и
б ұ р ы л ы с к е з і н д е г і ж о л ы н т ү з у с ы з ы қ т ы д е п қ а р а у к е -
р е к . Б і р і н е н
с о ц б і р і
к е л е т і н
е к і
к і ш к е п т а і і
А( | і 
ж ә п с
32-сурет.
3 8

Дф2 бұрылыстар, 32-суреттен байқағанымыздай, парал­
лелограмм ережесі бойынша Дфі мен Дф2-ден алынған 
Дфз бұрылыс спяқты, дененің кез келген нүктесінің 
Дгі + Дг2 орын ауыстыруын туғызады. Осымен өте аз бұ- 
рылыстардың өзін векторлар (біз оны Дф немесе 
йц>
тү- 
рінде жазатын боламыз) сияқты қарастыруға болады.
б?Ф вскторының бағытын біз дененің айналу бағыты- 
мен байланыстыра отырып анықтадық. v жылдамдық, w 
үдеу, г радиус-вектор сияқты шама- 
ларды қарастырғанда олардың бағы- 
тын таңдап алу жөнінде сұрақ тумаса 
керек: ол шамалардың өз табиғатынан 
алынған нәрсе. Осы сияқты векторлар 
полярлық 1 векторлар 
деп 
аталады.
Бағыты айналу (немесе айнала өту) 
бағытымен 
байланысқан 
с?ср 
типтегі 
векторлар аксиальды векторлар деп 
аталады.
0
1
і
і
і
• ы
0
) = Urn
Д
ДС-* О 
М
d'-v
і
dt

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: