Халықтар географиясы • Өзгеріс үстіндегі әлем • жаһандану 1 1-бөлім: Жаһандану

ХАЛЫҚТАР ГЕОГРАФИЯСЫ • ӨЗГЕРІС ҮСТІНДЕГІ ӘЛЕМ • ЖАҺАНДАНУ 
2
Жаһандану әлем халқының көпшілігіне оң жағынан әсер етіп жатқанына қарамастан, экономикасы дамыған 
елдер жаһанданудан көбірек пайда көріп, әлемдік теңсіздік орнатуда. Әрине, ірі компанияларға жұмыс істейтін 
адамдарды бенефициарлар деп алсақ та, олардың жалақылары төмен, еңбектері көп қолданылуы мүмкін, 
мұндай еңбек шығындары төмен жұмыс орындарын тоқтаусыз іздеу салдарынан қалыптасқан. Жаһандану 
тұтынушыларға бұрынғыдан қарағанда төмен бағадағы тауарлардың үлкен ассортиментін ұсынуда.
С3. Жаһанданудан кім көп пайда көруде?
• Жаһандану әлемді қалай өзгертуде?
Қосымша сұрақтар
Трансұлттық корпорациялар әлемде
кеңінен танымал
• Жаһанданудың бізге әсері қандай?
Жаһандану бізге тек әсер етіп қана қоймайды, онда тіпті 
біздің де өз орнымыз бар. Біз бәріміз тұтынушылармыз, 
біз қабылдаған әрбір шешім әлемнің басқа бір бөлігіндегі 
адамдарға өз әсерін тигізеді. Мысалы, бізге киім 
қажет, бірақ олар әдетте нашар жағдайда, яғни төмен 
жалақыға жұмыс істейтін жерлерде өндіріледі. Біз 
өзіміздің жаһандық компаниялармен байланысымызды 
сезе бермейміз, алайда танымал брендтер әдетте ірі 
компаниялардың иелігі болып табылады. Біз сатып 
алатын заттар бөгде адамдар көрмейтін жерлерде 
жасалған, ал ішетін асымыз шалғай аудандарда өсіріліп, 
өңделген. 
Біздің өміріміз басқа адамдармен физикалық және 
виртуалды байланыстар арқылы байланысады. 
Интернетті қолданған кезімізде веб беттерге сұранысымыз 
әлемнің әр түрлі бөлігіндегі компьютер серверлері 
арқылы өтеді. Теледидар бағдарламалары ғарыштағы 
серіктер арқылы жеткізіледі,және ірі спорт оқиғалары 
миллиардтаған теледидар көрермендерін жаулап ала 
алады.
Жаһандану біздің өмірімізді түрліше өзгертті. Ол біздің басқа халықтарға деген ойымызды, ішкен асымызды, киген 
киімімізді, тыңдайтын музыкамызды өзгертті. Заманауи технологиядағы жаңалықтар әлемнің түрлі бөлігіндегі 
адамдармен оңай байланысып, жаһандық деңгейде ақпарат алмасуға мүмкіндік тудырды. Біздің өзара тәуелді 
әлеміміз басқа елдермен орнатқан байланыстарымыздың артуы есебінен де өзгере түсті, бір күн ішінде онсыз 
өмір сүру мүмкін еместей. “Батыстық” өмір стилі көп адамдардың өміріне әсер етуде. Қытайдағы орта таптың өсуі 
адамдардың ақшасын жұмсайтын орын іздеп, көлік иеленушілердің санын күрт өсіріп жіберді. Жекелей алғанда, 
Лэнд Ровер сияқты компаниялар Қытайдағы өздерінің оң имидждерінің арқасында пайда көріп жатыр. 

жүктеу 1,04 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: