Грамматика: просто о сложномГлаголы ұнау, ұнату – нравиться, жақсы көру – любить, жек көру – ненавидеть
Аналога второй конструкции в русском языке нет. Поэтому приходится переводить одинаково: "мне нравится".
В первом случае жүзу является подлежащим, а маған – дополнением ("плавание мне нравится"). Во втором случае мен – подлежащие, а жүзудi– дополнение. Вторую конструкцию удобнее было бы перевести "я плавание нравлю", но такого глагола в русском языке нет:))). Так что переводим одинаково, но о разнице между конструкциями не забываем! Маған кинофильм әуендерiн тыңдау ұнайды. – Мне нравится слушать мелодии из фильмов. Бiзге теңiзде жүзу ұнайды. – Нам нравится плавать в море. Оған гүл отырғызу өте ұнайды. – Ей очень нравится сажать цветы. Алмаға спортпен айналысу ұнайды. – Алме нравится заниматься спортом. Саған қандай мереке ұнайды? – Тебе какой праздник нравится? Маған жұмбақ шешу ұнамайды. – Мне не нравится разгадывать загадки. Мен музыка тыңдауды ұнатамын. – Мне нравится слушать музыку. Бiз теледидар қарауды ұнатамыз. – Нам нравится смотреть телевизор. Ол футбол ойнауды ұнатады. – Ему нравится играть в футбол. Сiз төбешiктен сырғанауды ұнатпайсыз. – Вам не нравится с горки кататься. С глаголами жақсы көру, жек көру предложения строятся также, как с глаголом ұнату. Мен билеудi жақсы көремiн. – Я люблю танцевать. Ол футбол ойнауды жақсы көредi. – Он любит играть в футбол. Сiз адал жұмыс жасауды жақсы көресiз. – Вы честно делать работу любите. Мен терезе тазалауды жек көремiн. – Я ненавижу чистить (мыть) окна. Глаголы ұнау, ұнату, жақсы көру, жек көру используются не только с глаголами в неопределённой форме (инфинитивами), но и с причастиями прошедшего времени (суффиксы ған/ген, қан/кен). Перевод на русский такой же, что и с использованием инфинитивов, но во втором случае подразумевается наличие определённых навыков по данному действию: Маған компьютермен жұмыс iстеген ұнайды. – Мне выполнять работу на компьютере нравится. Оған тамақ пiсiрген ұнайды. – Ему готовить еду нравится. Мен кафеде тамақ iшкендi ұнатамын. – Мне нравится кушать в кафе. Сен жаңа адамдармен танысқанды ұнатасың. – Тебе нравится знакомиться с новыми людьми. Ол теледидар қарағанды ұнатады. – Ему нравится смотреть телевизор. Сiз әзiл айтқанды ұнатасыз. – Вам нравится говорить шутки. Олар сыйлық бергендi ұнатпайды. – Им не нравится дарить подарки. Саябақта балалармен қыдырғанды жақсы көремiн. – Я люблю гулять с детьми в парке. Сен қазiргi музыканы тыңдағанды жақсы көресiң. – Ты любишь слушать современную музыку. Азамат билегендi жақсы көрмейдi. – Азамат не любит танцевать. Мен дүкен аралағанды жек көремiн. – Я ненавижу ходить по магазинам. Сен ыдыс жуғанды жек көресiң. – Ты ненавидишь мыть посуду. Менiң ағам үй жинағанды жек көредi. – Мой старший брат ненавидит убирать дом. Таблицы для наглядности:
Глагол тура келу – приходится Конструкция с тура келу следующая:
С подобной конструкцией вы уже встречались, изучая глагол болу (глагол + ға/ге болады). Глагол келу может употребляться в любом времени (тура келдi – пришлось, прошедшее время; тура келiп тұр – сейчас приходится (или сейчас придётся), настоящее время; тура келедi – придётся, будущее время). Примеры: Жұмыс iстеуге тура келдi. – Пришлось делать работу. Қандай қиыншылықтармен кездесуге тура келдi? – С какими трудностями пришлось столкнуться? Оған айыппұл төлеуге тура келдi. – Ему пришлось заплатить штраф. Бүгiн маған ағылшын тiлiн үйренуге тура келiп тұр. – Мне сегодня придётся учить английский язык. Операция жасауға тура келiп тұр. – Придётся делать операцию. Ендi сол iспен айналысуға тура келiп тұр. – Теперь придётся заниматься этим делом. Сiзден көмек сұрауға тура келiп тұр. – Придётся просить вас о помощи. Машинаңызды сервис орталығына алып кетуге тура келедi. – Вашу машину придётся забрать в сервис центр. Құжатты қалпына келтiруге тура келедi. – Придётся восстанавливать документы. Дәрiгерге баруға тура келедi. – Придётся идти к врачу. Жұмысқа кешiгуге тура келедi. – Придётся опоздать на работу. Бiзге қатаң тәртiпте жұмыс iстеуге тура келедi. – Нам придётся работать в жёстком режиме. Берген уәдеңiздi орындауға тура келедi. – Данное вами обещание выполнять придётся. Второй вариант построения конструкции с тура келу можно назвать "притяжательным". Для сравнения приведу рисунок:
Местоимение употребляется в притяжательной форме (или может опускаться). К глаголу сначала добавляются притяжательные окончания, а затем окончания дательно-направительного падежа: Үйде отыруыма тура келдi. – Мне пришлось сидеть дома. Полиция шақыруыма тура келдi. – Мне пришлось вызвать полицию. Үйден шығуыңа тура келдi. – Тебе пришлось выйти из дома. Менiң жұмыс iстеуiме тура келiп тұр. – Мне придётся работать. Сенiң баруыңа тура келiп тұр. – Тебе придётся идти. Жылдам шешiм табуымызға тура келедi. – Нам придётся быстро найти решение. Өз бетiңiзше жұмыс iстеуiңiзге тура келедi. – Вам придётся самостоятельно делать работу.
жүктеу 9,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу: |
Басты бет рсетілетін қызмет халықаралық қаржы Астана халықаралық қызмет регламенті бекіту туралы туралы ережені орталығы туралы субсидиялау мемлекеттік кеңес туралы ніндегі кеңес орталығын басқару қаржы орталығын қаржы орталығы құрамын бекіту неркәсіптік кешен міндетті құпия болуына ерікті тексерілу мемлекеттік медициналық тексерілу құпия медициналық ерікті анонимді Бастауыш тәлім қатысуға жолдамалар қызметшілері арасындағы академиялық демалыс алушыларға академиялық білім алушыларға ұйымдарында білім туралы хабарландыру конкурс туралы мемлекеттік қызметшілері мемлекеттік әкімшілік органдардың мемлекеттік мемлекеттік органдардың барлық мемлекеттік арналған барлық орналасуға арналған лауазымына орналасуға әкімшілік лауазымына инфекцияның болуына жәрдемдесудің белсенді шараларына қатысуға саласындағы дайындаушы ленген қосылған шегінде бюджетке салығы шегінде есептелген қосылған ұйымдарға есептелген дайындаушы ұйымдарға кешен саласындағы сомасын субсидиялау |