Диаграмма 1 Результативность деятельности учащихся
Завершить свой доклад я бы хотела словами Ч. Дарвина:
«Выживает не самый сильный или самый умный, а тот, кто быстрее откликнется на изменения»
Литература:
1. Новый взгляд на грамотность. По результатам международного исследования PISA-2000. -М.:
Логос, 2004. -296
2.Особенности формирования функциональной грамотности учащихся старшей школы по
предметам естественнонаучного цикла. Методическое пособие. – Астана: Национальная
академия образования им. И. Алтынсарина, 2013. – 48 с.
3.Программа повышения квалификации педагогических кадров по методам развития
функциональной грамотности учащихся в рамках проведения международного исследования
PISA. Естественнонаучная грамотность. Рабочая тетрадь участника.
Жолымбетова А.К.
№101 мектеп- лицейі, Қарағанды қаласы
ИНКЛЮЗИВТІ БІЛІМ БЕРУДЕГІ ПЕДАГОГТЕРДІҢ КӘСІБИ ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІ
Бүгінгі таңда инклюзивті білім беруді қолдау бағытында жалпы білім беретін мектептерде
белгілі себептермен ақыл - ой дамуында ауытқуы бар немесе психикалық дамуы тежелген
оқушылар білім алуда. Әр оқуышының білім алуда өз ерекшеліктері бар. Мәселен әр оқушының
эмоционалдық және психикалық таным процестерінің дамуы деңгейі әртүрлі. Десекте қазіргі
406
таңда әр оқушыға жеке тұлға ретінде қарап, саналы тәрбие сапалы білім беру өмір талабы болып
табылады. Осы ретте мектебімізде әрбір мүмкіндігі шектеулі оқушының даму деңгейі мен жас
ерекшелігі ескеріліп білім берілуде. Бүгінде еліміздің барлық аймағында мүмкіндігі шектеулі
балаларға білім беруді қолдау негізінде жалпы білім беретін мекттептерде түзете-дамыта оқыту
сыныптары біртіндеп ашылып жатыр.
Білім – теңіз, оның тереңіне сипатын жетік білетін, сырын меңгерген, құпиясын
ашатындар ғана бойлай алмақ. Ондай адамдарды дайындайтын мұғалім. Ал мұғалім білімді
оқушы санасына сабақ арқылы жеткізеді. Ол мұғалімнің бір – біріне ұқсамайтын жан – жақты
өткізген сабақтары.
Инклюзивті білім беру – біріктірілген білім беру жүйесі. Инклюзивті білім беру
жағдайында білім алушылардың дамуына өз үлесін қосқан педагогтерді дайындау мен дамыту,
біздің елімізде күн тәртібінде өзекті мәселе болып отыр.
Өзекті мәселелердәі бірі – педагогикалық кадрларды қайта дайындау.
Ұзақ уақыт бойы жүзеге асырылып келе жатқан мектеп мұғалімдерді даярлаудың дәстүрлі түрі
көбіне дамуында ешқандай ерекшеліктері жоқ «қалыпты» балаға білім беруге бағыттауды
қарастырады.
Сондықтан инклюзивті білім беруді тәжірибеде жүзеге асыратын мұғалімдер даму
мүмкіндігі шектеулі балаларды оқыту үшін мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру
стандарттарының талаптарын және оқу пәндері бойынша бағдарлама мазмұнын беімдеуде
қиналатыны. Олардың даму ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін, қабілеттерін түсінбеу, жекелеген
оқытудың әдістемелерін қолдана алмауы. Бұның себебі, инклюзивті білім беру жағдайында
жұмыс істейтін педагогикалық кадрларды даярлау көбінесе оқушыға қажетті кәсіби
құзыреттілігінің барлық жүйесін қалыптастырмай, инклюзивті білім беру жағдайында жұмысқа
дайындықтың жеке элементтерінің дамуы негізінде жасалады.
Әрбір мұғалімнің негізгі мақсаты – сабақ сапасын көтеру, түрін жетілдіру, заманауи
технологияладың әдіс-тәсілдерін, элементтерін қолдану арқылы оқушылардың сабаққа деген
қызығушылығын арттыру, олардың ізденуін, танымын қалыптастыру. Осы мақсатта физика
пәнінде әртүрлі әдістермен жүргізуге болады.
Педаготың кәсіби құзыреттілігі- мұғалімнің теориялық білімдер жүйесі мен оларды
белгілі педагогикалық жағдайда қолдану, педагогтің құндылықтары, оның мәдениеті, сөйлесу
мәнері, өзіне және жұмысына қарым-қатынасы.
Атақты неміс-педагог П.Шуман айтқандай, баланың психикалық даму деңгейі төмен
болған сайын, мұғалімнің білім деңгейі соғұрлым жоғары болуы керек.
Инклюзивті білім беру жағдайда жұмыс істеу үшін ерекше білімнің қажеттілігін
айқындайды. Инклюзивті білім беру жағдайда мұғалімнің позициясы өзгереді. Мұғалім арнайы
педагогтермен, логопедпен, әлеуметтік педагогпен және ата-аналармен тығыс әрекетте жұмыс
істейді.
Әрбір сабақ мұғалімнің шығармашылық жұмысы. Сондықтан да әр сабақты
оқушылардың есінде қалатындай етіп түрлендіріп отырған жөн. Қазіргі ғылым мен техниканың
дамыған заманында оқушылардың білім деңгейін тереңдету, ғылыми тұрғыда дамыту, өз бетімен
жұмыс істеуге дағдыландыру, ойлау қабілетін дамыту, сөйлеу шеберліктерін арттыру, өз
беттерімен ізденушіліктерін, ақпараттық құралдарды іздестіру және оны пайдалана білу
мақсатында жаңа технология әдістерін тиімді пайдалану ұстаз шеберлігінің белгісі. Қазіргі уақыт
бүкіл адамзат қоғамының ғылыми – техникалық үрдіс пен өркениеттің даму кезеңінде бет бұрған
уақыт деп есептеймін. Оқушылардың физика пәніне деген қызығуын арттыру, өз – өзіне деген
сенімін күшейтіп, таным қабілетін дамыту үшін жаңа иновациялық технологияның маңызы зор.
Осы орайда физика сабақтарында үнемі жаңа технологиялық әдістерді қолданып, сабақты
тартымды, есте қалатындай етіп түрлендіріп отырамын. Осындай әдістердің бірі – Англиядан
шыққан оқытудың интерактивті әдісі. Интерактивті әдіс – диалогтік әдіс, нәтижесінде сабаққа
қатысушылар бір – бірімен байланыса отырып, мәселелерді шешеді.
Даму мүмкіндігі шектеулі оқушылар мұғаліммен мойындалған жағдайда ғана өзіне
лайықты орын табады. Мұғалім инклюзивті білім берудің философиясы мен саяси бағытын
мойындау керек. Сонда жұмысы нәтижелі болады. Бұл балаларға тым жоғары талаптар қоймау
керек, олардың мүмкіндіктерін естен шығармау керек.
407
Мектеп мұғаліміне қойылатын тағы бір маңызды талап -медициналық, психологиялық
және дефектологиялық саладағы мамандармен бірге әрекет етуге дайындығы мен қабілеті.
Инклюзивті білім берудің «алтын ережесі» - топта жұмыс жасау. Инклюзивті топта нәтижелі
жұмыс істеу үшін мамандар бірігіп әрекет жасау керек.
Жалпы білім беретін үдерісте даму мүмкіндігі шектеулі баланы оқыту мен тәрбиелеу
барысында әр түрлі мамандар мен мектеп мұғалімдерінің өзара әрекеттестігінің спецификасы
болып білім беру үдерісіне барлық қатысушылардың мұғалім -дефектолог жетекшілігімен өзара
тығыз әрекеттесуі және білім беру, тәрбиелеу мен түзету міндеттерін бірігіп шешу болып
табылады.
Мүмкіндігі шектеулі балаларды сапалы біліммен қамту – казіргі таңдағы ең өзекті мәселелердің
бірі болып отыр.
Достарыңызбен бөлісу: |
