Әбдіғұл Сандуғаш Нұрланқызы, тарих пәнінің мұғалімі

175 
Оқытудың ақпараттық технологиясы-бұл ақпаратты дайындау және оқушыға беру 
процесі, оны жүзеге асыру құралы компьютерлік техника (техникалық құралдар) және 
бағдарламалық құралдар болып табылады. Осы мақсатта біздің мектептерде электронды 
оқулықтар, презентациялар, үлестірме материалдары бар мұғалімнің әдістемесі белсенді 
қолданылады. Электрондық ақпарат құралдарында көптеген ақпарат сақталады, сабақтардың 
дайын 
әзірлемелері, 
сайттарда 
мультимедиа 
оқулықтарын, 
энциклопедияларды, 
анықтамалықтарды, тест бағдарламаларын пайдалану мүмкіндігі бар. 
Компьютер, дәлірек айтқанда, біздің әзірленген сабақ 
презентацияларымыз қашықтықтан оқыту мәселесін шеше алды. 
Мақсатқа сәтті жету үшін компьютерлік технологияларды қолдану 
орынды болатын икемді жүйені құру қажет. Сондықтан презентацияны 
жасау кезінде келесі тармақтарды ескеру қажет: 
осы сынып оқушыларының психологиялық ерекшеліктері; 
оқытудың мақсаттары мен нәтижелері; танымдық кеңістіктің 
құрылымы; 
оқушылардың орналасқан жері; 
белгілі бір сабақтың нақты мәселелерін шешу үшін компьютерлік технологияның тиімді 
элементтерін таңдау; 
оқу материалын безендірудің түстік гаммасы. 
Оқушылардың психологиялық зерттеулеріне негізделген тарих сабағының компьютерлік 
презентациясын құру оқу үлгерімін арттырып қана қоймай, сонымен қатар пәнге деген 
қызығушылықтың дамуына ықпал етті (9-11 сыныптарда тарихқа деген қызығушылық жетекші 
орын алады), ең бастысы: балаларда тарихқа құндылық қатынасын қалыптастырады. 
Қашықтықтан оқыту кезеңінде біз қашықтықтан оқытуда пайдалануға неғұрлым 
бейімделген келесідей білім беру технологияларын қолданамыз: 
ҚР БҒМ ұсынған материалдар; 
бейне дәрістер, презентациялар; 
электрондық оқулықтар; 
компьютерлік оқыту және тестілеу жүйелері; 
телекоммуникациялық құралдарды қолдана отырып, кеңестер мен тесттер. 
Қашықтықтан оқытуда телекоммуникациялық технологиялар орындайтын негізгі рөл-оқу 
диалогын қамтамасыз ету. Мұғалім мен оқушы арасында тұрақты диалогсыз кері байланыссыз 
оқыту мүмкін емес. 
Біз, көптеген мұғалімдер сияқты, ұсынылған платформаларды таңдадық: Onlinе Mektep, 
WhatsApp, ZOOM, Күнделік.кз, google classroom. 
Тарих және әлеуметтік ғылымдар мұғалімінің қашықтықтан оқытудағы басты 
қиындықтары-бұл ауызша пәндер. Бұл, ең алдымен, нақты және тарихи білімнің үлкен көлемі, 
тарихи оқиғалардың барысын білу, көптеген тарихи даталар, мұғаліммен және сыныптастарымен 
жанды диалог. Екінші қиындық-оқушының техникалық құралдарының болуы және Интернетке 
қол жетімділік. Үшіншісі-жұмысты қашықтықтан тексеру. 
Мұғалім нақты материалды білуін тексеруді мұғалім жасаған тесттер, жауап таңдау 
сұрақтары, шығармашылық жұмыстар, сұрақтарға жауаптар арқылы ұйымдастыра алады. 
Оқушылар хабарламаларды дайындай алады және оларды слайд-презентациялармен, 
бейнеклиптермен сүйемелдей алады. 

176 
Тарих пәнін оқыту кезінде білім беру платформаларының ресурстарын да пайдалануға 
болады. Бұл платформалардың ресурстары теорияны бірден шоғырландыруға, әр түрлі 
деңгейдегі практикалық тапсырмаларды орындауға, тексеру жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік 
береді. Мысалы, Bilimland.kz платформасында мұғалім толығымен дайын нұсқаны алуға, оны 
өңдеуге, кейбір тапсырмаларды қосуға немесе жоюға немесе өзіңіздікіне ұқсас, тіпті мүлде 
ұқсамайтын етіп жасауға мүмкіндігі бар. Жұмыс автоматты түрде тексеріледі, бұл педагогтар 
үшін үлкен плюс болып табылады.
ZOOM виртуалды алаңында вебинарлар (виртуалды сабақтар) қашықтықтан оқытуды 
ұйымдастыруға, тестілеу өткізуге, білім алушылар мен ата-
аналар үшін интерактивті дәрістер өткізуге, конкурстарға, 
олимпиадаларға, 
конференцияларға 
дайындық 
кезінде 
оқушылармен жеке жұмыс жүргізуге мүмкіндік береді.
Осылайша, қашықтықтан оқыту оқу материалын ұсынудан 
бастап білімді бақылауға және қорытынды баға қоюға дейінгі 
оқытудың барлық кезеңдерін автоматтандыру үшін жұмыс 
істеуде. Сонымен қатар, барлық міндетті оқу материалдары 
оның терең игерілуіне ықпал ететін жарқын, қызықты мультимедиялық пішінге аударылуы 
керек. 
Тарихты қашықтықтан оқытумен жұмысты ұйымдастыру барысында оқушылар: 
1) Жаңа материалды баяндау кезінде — білімді визуализациялау (демонстрациялық - 
энциклопедиялық бағдарламалар; Power Point технологиялары); 
2) оқыту бағдарламаларын пайдалана отырып, виртуалды жұмыстарды жүргізу; 
3) баяндалған материалды бекіту (тренинг - түрлі оқыту бағдарламалары); 
4) бақылау және тексеру жүйесі (бағалаумен тестілеу, бақылаушы бағдарламалар); 
5) оқушылардың өзіндік жұмысы (http://megamozg.kz/ типті оқыту бағдарламалары, 
энциклопедиялар, дамыту бағдарламалары); 
6) сынып-сабақ жүйесінен бас тарту мүмкіндігі болған жағдайда: жобалар әдісі бойынша 
интеграцияланған сабақтар өткізу, олардың нәтижесі Web-беттерді құру, телеконференциялар 
жүргізу, қазіргі заманғы Интернет-технологияларды пайдалану; құрастыру, модельдеу болады 
7) оқушының нақты қабілеттерін жаттықтыру (зейін, есте сақтау, ойлау және т.б.). 
Қашықтықтан оқыту технологиялары оқушылардың өзіндік әлеуметтік тәжірибесін 
қалыптастырады, оның негізінде оқушы өзін-өзі басқара алады, қызметтің мақсаттары мен 
әдістерін өз бетінше және еркін таңдай алады, сонымен бірге өзін дамытып, қабілеттерін 
жетілдіреді. Бұл технологияларды қолдану тарихи материалды өз бетінше талдауға және 
жалпылауға әкеледі, бұл оқушыларға өздерін зерттеуші-тарихшы ретінде сезінуге мүмкіндік 
береді. Тек оқулықтар мен мұғалімдер тәуелсіз ойлауды қалыптастыру үшін жеткіліксіз, мәтін, 
графика, дыбыс, бейне, анимацияны қамтитын кең ауқымды ақпарат қажет. Ақпараттың осы 
байлығын қағаз жүзінде елестету мүмкін емес. Осы тұрғыдан алғанда, мультимедиялық 
нұсқаулықтың рөлі айқын. 
Қашықтықтан оқыту технологиясын қолдану тәжірибесі педагогикалық орындылықты 
растайды, бұл ең алдымен пәнді игеру сапасын арттыруда көрінеді және тарих сабақтарында 
балалардың мотивациясын, оларды дайындаудың тиімділігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. 
Қашықтықтан оқытуға байланысты негізгі кемшіліктерді мұғаліммен "бетпе-бет" қарым-
қатынастың болмауына, мазмұнның, технологияның жетілмегендігіне байланысты өзін-өзі 
ұйымдастыруға және техникалық талаптарға қойылатын жоғары талаптарға байланысты 
психологиялық деп кедергі деп атауға болады. Қашықтықтан білім беру, көбінесе, мұғаліммен 
жеке қарым-қатынасты, сондай-ақ оқушылардың өзара қарым-қатынасын қамтамасыз етпейді. 
Жақын жерде білімді эмоционалды түрде бояй алатын адам болмаған кезде, бұл оқу процесі 
үшін айтарлықтай минус. Келесі бір мәселені бөліп көрсетуге болады, егер оқушы мұғалімнің 
үнемі қадағалауынсыз оқи алмаса және компьютермен көп уақытты өткізуге дайын болмаса, 
қашықтықтан оқыту ол үшін емес болып келеді. Біздің ойымызша, бұл тек қашықтықтан ғана 
емес, сонымен қатар өз бетінше жұмыс істеу мүмкіндігіне әсер ететін шешуші факторлардың 
бірі. 

177 
Қашықтықтан оқыту формасы біздің өмірімізге белсенді енгеніне күмән жоқ. Бұл процесс 
виртуалды кеңістіктің шынайылығын қамтамасыз ететін технологиялар дамыған сайын күшейе 
түседі. 
Осылайша, тарихты электронды оқытудың дәстүрлі оқыту формасынан артықшылығы 
бар. Сонымен қатар, электрондық оқыту балаларды білім беру процесіне тартады, егер қандай да 
бір себептермен оқушыларға дәстүрлі оқыту мүмкіндігі болмаса, толыққанды білім алуға және 
олардың сәтті әлеуметтік бейімделуіне көмектеседі. Кез-келген мектеп тақырыбында электронды 
оқытуды қолдануға болады. Мұғалімнің оқу процесінде "қашықтықты" қолдануы оның кәсіби 
құзыреттілігінің өсуіне әсер етеді, бұл біздің еліміздегі білім беру сапасын арттыруға ықпал 
етеді. 

жүктеу 12,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: