ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
“ ФИЗИКА КАФЕДРАСЫ”
Тақырыбы: Үш фазалы айнымалы ток тізбегі.
Орындаған: Дилдахан Дана
Группа:ЕП-20-3к6
Қабылдаған: Камалов Мурат
2022-жыл
Жоспар
I.Кіріспе: Көп фазалы жүйе жайлы түсінік
II. Негізгі бөлім:
А. Жұлдызшалап қосылған үш фазалық тізбек.
В. Нөлдіксым немесе бейтарапсым
III. Қорытынды: Үш фазалы ток,
Электр тізбегінің көп фазалы жүйесі деп жиіліктері бірдей, электр қозғаушы күштері әр түрлі фазалардан тұратын айнымалы токтың бірнеше тізбектерінің жиынын айтады.Көбінесе, практикада электр қозғаушы күштері (кенеуі) шамалары жағынан тең және фазалары бойынша 2π/m – бұрышқа ығысқан (мұндағы m – фаза саны) көп фазалық симметиялық жүйелер қолданылады.
Көп фазалық жүйенің тізбектерінің бөлігін қысқаша айтқанда, фазалар депатайды. Сонымен фаза терминіне төмендегідей екі түсінік сәйкес келеді: 1) синусоидалықшамалардыңөзгеріссатысынанықтайтынбұрыш және 2) көп фазалы жүйенің белгілі бір құрамы. Бір – біріне қосылған көпфазалық жүйенің электр тізбектерін көпфазалық тізбек деп атайды.
Көп фазалық тізбектердегі электр қозғаушы күшінің , кернеулердің немесе токтардың фазалық жиынтығын көпфазалық жүйелер деп атайды.
Қазіргітаңдабарлықкөпфазалықжүйелердіңішіндегіеңкеңтаралғаны үщфазалықжүйелер, былайшаайтқанда, оларбірдейжиілікті және бірлейамплитудалы, ал фазаларыжағынанбір – біріменсалыстырғанда, 1200 – қаығысқан, үшэлектрқозғаушыкүшініңжиынтығынантұратын – электрқозғаушыкүшініңүшфазалықсимметриялықжүйесіболыптабылады.
Айнымалытоктыңүшфазалықжүйесін 1891жылы орыстыңатақтыөнертапқышы инженер М.О.Доливо – Добровольский ашқанболатын.Ондаолжүйеніңнегізгітуындысыболыптабылатын – генераторлады, трансформаторларды,берілісжелілерін және үшфазалықтоктыңдвигательдерінойлаптапты және зерттеді.
1891жылы М.О.Доливо – Добровольскийдіңбасшылығымендүниежүзіндеалғашретүшфазалықайнымалытокпенэлектрэнергиясынқашықтыққа беру жұмысыіскеасырылды. Кенеуі 15,2 кВ, п.э.к. 79 %, қуаты 220 кВт (солуақытүшінрекордтықпараметрлереді) электрэнергиясы, желісініңұзындығы 150 км болатынқашықтыққаберіледі. Қазіргітаңда, үшфазалықжүйелерарқылықуаты миллион кВт – тенасатынқуаттармыңнанастам км қашықтықтарға өте жоғары пайдалы әсер коэффициенттерімен беріледі.
Жұлдызшалап қосылғанүшфазалықтізбек.
Үш генератордың әрбір ормын энергияны тұтынушығ а жекелеп қосуға болады, демек, бұлжағдайдаүшбір – бірінентәуелсізфазалықтізбекалынады. Практикада мұндай бір – бірімен байланысы жоқтізбектерқолданылмайды, себебі үш бөлек тізбектер үшін алты сым өткізгіш ікерек, бұл экономикалық жағынан тиімді емес. Генератордың орамдарын жұлдызша қосудың нәтижесінде, генераторды тұтыну шымен қосатын жұйедегі байланысы жоқ алты сымды төрт немесе үш сымға дейін азайтуға болады
Электрліксхемадагенератордыңорамдарынжұлдызшалапқосқанда, үшорамныңбіраттасқысқыштарын ( X, Y, Z ) бірнүктегебіріктіреді және оны О әрпіменбелгілеп, генератордың нөлдікнүктесі депатайды. Үшфазалықжүктемелердіңсоңғыұштарынжұлдызшалапқосып, олардыбір 0’- нүктесінебіріктіреді, оны жүктеменіңнөлдік немесе бейтарапнүктесі депатайды. Жүктемелердіңекіншіұштарынгенератордың A, B, C нүктелерінеқосатынсымдарды желіліксым депатайды.
Достарыңызбен бөлісу: |