асқақтығымды табындыратын.
Қазақтың әні боп кел
жүрегімді дірілдететін.
Сол әндердің сырлы әуен — нәрі боп кел,
жанымнан мұңым кететін.
Сен айтпай-ақ ұғардай түсінікпен кел
осы бір қалпыммен мені.
Тек анамның алдына кішілікпен кел —
қайғы шалмасын аяулы алтын іреңді.
Табындыр, тауып тізгінін бұла көңілдің,
сол шақта мүмкін өзіңе ғашық етпегің.
Сен, әйтеуір, ұмыттыр мынау өмірдің
мені толғандыратын қасіреттерін.
1971
ДҮНИЕ СҰЛЫҚ
Тыныштық құшқан шартарап,
бір сілкіністі күткендей ғалам
ішіне демін тарта қап.
Ойларға жүкті жұмыр Жер
жатыр
ай-күні толған күйінде
заманның барлық
ауыртпалығын жалғыздан-
жалғыз арқалап.
Тыныштықта да болады екен-ау
үрейіңді алар сұстылық:
соғардай қазір дүлей бір дауыл ышқынып.
Ақтарылардай қатал өмірдің
қатыгездігінен қалған ыза-кек
көкірегіңді кернеп шыға алмай жатқан қыстығып.
Шындықсыз жерде шыдай
алмайтын біздің ұрпақтар секілді
тұл бойларында жататын тылсым күш бұғып.
О, қайран ана— қара Жер!
Жатасың неге түндерде тынып,
қайғылы жандай күрсініп?
Егіліп іштен жылайтындайсың
жадырағанша Күн шығып_-
балғын жесірдей тәтті
күндері өзегін өртеп,
өксіктен жастығын құшып зар илеп
жатқан көздің жасына тұншығып.
Әлде сен мынау перзентгеріңе өкпелісің бе
Өзара келіспей кейде таптағаны үшін
төсіңді тұрған гүл шығып?
Ожар жандардың қанқүйлы қылықтарынан
жылай ма екенсің түндерде ғана,
әлем алдында қымсынып?..
Амалың құрып,
өз қолыңды өзің кесе алмай,
сәріден сонсын жатасың ба екен
қайғысыз жандай тағы да
қайратыңды жиып құлшынып?
Сеземін сенің нәзік жаныңды
қаншалық жаралайтынын
мезгілсіз сынған бір шыбық.
...Тегінде,сені күрсінтіп қойған ләззатты тымық түндерде
қуанышы мен қайғысы бірдей мазасыз мынау тіршілік.
* * *
Қуанышты мендегі
сенің қайғың улайды.
Ешбір адам жердегі
білмейді бұл мүң жайды.
Сүйсе бақыт емес пе —
мен біреуге тәттімін.
Түсесің де сен еске
У сап болады шаттығым.
Аяз шарпып денені,
сүйген болам бекер кеп.
Сені іздегім келеді
қай жерде отыр екен деп.
Сен жайлы ойды жасқадым —
қалмасын деп ол біліп.
Қүшағында басқаның
сені ойлаймын. Сорлылық.
1973
ҚАЗАҚСТАН
Тыңда, шалқар дүние, тыңда, аспаным,
әлемдегі сан тілді жылдастарым!
Даңққа өрлеп, шуақты шыңға асқаным —
шырқайды асқақ Ерліктің жыр-дастанын
мен туған ел—сәулетті
Қазақстан!
Жұлдызды сәт құшқанда шалқы, далам!
Шалқы, далам, бас исін даңқыңа адам!
Тауы—заңғар, кеңдігі—жарты ғалам,
жер шарының көгілдір картасында
Шолпаны жарқыраған
мен өскен ел-дәулетті Қазақстан!
Шаңырағы шыңдармен тайталасып,
тастағанда түндігін айқара ашып,
сығалайды Күн менен Ай таласып,
еркіндіктің бесігі—бақытты отау
күнге өрлеген қанатты Қазақстан!
Оймен серпіп ғасырдың мұзды ызғарын
дана ұлдары тыңдатқан жұлдызға әнін,
ойлап елдің түнде де, күндіз қамын,
мерейі үшін халықтың кезген талай
қиындықтың шатқалды шың-қүздарын.
Мейіріммен аялап, шыңға өрлетіп,
мақтан еткен талантты ұл-қыздарын,
қырандардың тұғыры - Қазақстан!
Екпінімен еңбектің жарысқан ән,
құлақ түріп даңқына алыс ғалам.
Достық туы желбіреп қырмандарда,
даламызда сан тағдыр—табысты адам.
Перзенттері күлімдеп қол ұстасып,
болашаққа алаңсыз қарыштаған
ғасырларда ғұмыры—Қазақстан!
1971
АРНА
Құз, саладан, сайлардан
ұмтылып алға өзендер жатыр бұрқанып,
өр екпінімен жолсыз жақтарға бұлтарып.
Кедергілерді келеке еткендей айбынмен
/кездесуге құштар айдынмен/
сескенер емес дүниені түгел дәл қазір
кетсе де тұман-бұлт алып.
Ағыныменен құздарға соғып, бас ұрып,
алай да түлей ақ толқындары шашылып,
тірлікке түгел нәр беріп жатқан арнаға
жетуге ғана асығып,
бұлқынып ағып, буырқанады бейуақта—
тосқауылдардың көптігінен бе—ашынып.
Тұп-тұнық көк көл тұншығып,
/арынсыз онда бұйығы, тымық тіршілік!/
мөлдіреп мөлтек көрінгенсиды-ау сырт көзге
түбінде бейне тұрғандай балғын гүл шығып,
аласұрғанмен алыс арнаға жете алмай,
қарайды сонау өр ағыстарға
ұмтылған алға құлшынып,
қызығып әрі қымсынып.
Айдынды мекен – жасыл жай,
алапат толқын екпіні жазғы жасындай.
Талпынып сонау армандай мәңгі арнаға,
далада қанша бастаулар жатыр ашылмай...
Арнасыз, сусыз тіршілік деген—бұлыңғыр
қалғандай бейне сәулесі Күннің шашылмай
/су ма едің сен де, қымбаттым,
жүрмін әлі күн
өзіңе деген менің де шөлім басылмай/.
өр ағыстарға тоқтау жоқ,
жолында талай жатса да тосқын жармасып,
өршеленеді алға асып.
Ағыныменен кетеді шайып, өң беріп,
бытқылдың бәрін қашаннан жатқан
шаң басып.
...Сарқылмас, солмас тасқындар солай ағады
тірліктің мәңгі арналарымен жалғасып.
1973
АНА МАХАББАТЫ
Малынып мұң-желімге
жырақта жүргенімде
тайғақ жолдар жанымды бек жүдетіп ,
саған деген бал сезім елжіретіп
қатар басып менімен күнде бірге
себеді үміт нүрын
тоңыңқырап жүретін бұл көңілге.
Шың, құздар биіктегі
тұрғандай сүйіп мені
сен секілді үндемей біліп бәрін,
кей шақтағы еркелеу қылықтарым,
кейде жаным төзгісіз тұйық па еді—
бәрібір саған ғана
осы қалпым, бар қалпым сүйікті еді.
Зымырап жылан-жалған,
құлардай қыран жардан —
кейде алдымнан тосады дүлейлерін,
кейде жайлар жанымды үрей менің
айрылып қалғандай сыңар жаннан.
Сонда сенің нұр тұлғаң
Қыдыр ата секілді шығар-ды алдан.
өмірдің бауын, бағын,
мұнарлы сағымдарын,
көз бермес дауылдарын —
кешіп келем бәрін де, көріп келем,
кейде қиын жылдарға жорық деген,
кейде денем майысып, ауырладым.
Енді біттім дегенде,
есіме алам сен барын, ауыл барын.
Сенің гүл алақаның
аялап балапанын,
қыран мекен—қияға талпындырған,
қанат байлап арманға жалқын нұрдан.
Ойлауменен есейген бала қамын
жазатын өзің ғана
жанымдағы жалаңаш жара табын.
Ешкімге жала жаппай,
ешкімді қаралатпай,
адалдықтың емізіп сүтін маған,
“өтірікке тұнса да бүкіл ғалам
шындықпен өт дегенің”- үкім маған,
көңілімде жаттаулы дара хаттай.
Шындықтың құздарына,
дауылдың ызғарына
кеуде тосып келемін өрмелеп мен,
Достарыңызбен бөлісу: |
