2 ТАРАУ. ЭНЕРГИЯ ҮНЕМДЕУ ЖƏНЕ ЭНЕРГИЯ ТИІМДІЛІГІ САЛАСЫНДАҒЫ

24
2 ТАРАУ. ЭНЕРГИЯ ҮНЕМДЕУ ЖƏНЕ ЭНЕРГИЯ ТИІМДІЛІГІ САЛАСЫНДАҒЫ 
НОРМАТИВТІК-ҚҰҚЫҚТЫҚ  БАЗА  ЖƏНЕ  ТЕХНИКАЛЫҚ  РЕТТЕУ 
(СТАНДАРТТАУ)
   
                                Республикасының    2050  ж.      кезеңге      арналған      энергетикалық 
стратегиясы.
2.1  Қазақстан
Қазіргі  таңда  мемлекеттік  деңгейде  бірқатар  бағдарламалық-стратегиялық 
құжаттар бар [2 - 5]:
2010ж.  Қазақстан  Республикасының  2020  жылға  дейінгі  Стратегиялық  даму 
жоспары 
2012ж. «Қазқстан 2050» стратегиясы 
2013ж. Қазақстан Республикасының «жасыл экономикаға» көшу кнцепциясы
2015ж. «Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бес институционалдық реформаны іске 
асыру бойынша 100 нақты қадам» ұлт жоспары
2.2  «Энергия  үнемдеу    жəне  энергия    тиімділігін  арттыру  туралы»    Қазақстан 
Республикасының 2012 жылғы 13 қаңтардағы № 541-IV Заңы
«Энергия  үнемдеу  жəне  энергия  тиімділігін  арттыру  туралы»  2013  жылғы  13 
қаңтардағы № 541-IV ҚР Заңнамасында жазылған негізгі принциптер [1]:
мемлекеттік  энергетикалық  тізілім  (МЭР):  Энергиялық  аудиттер  өткізу  жəне 
энергия үнемдеу шараларын іске асыру міндеттілігі; 
энергикалық менеджмент жүйелерін ендіру міндеттілігі (2015 ж. жойылды);
ғимараттардың,  жарықтандыру  жабдықтарының  энергия  тиімділігіне  жəне 
технологиялық үдерістердің энергия тұтынуына қойылатын талаптар;
энергия сервистік компаниялар нарығын дамыту;
энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігін арттыру саласындағы келісімдер;
энергия тиімділік картасы;
ұлттық институт қызметі;
жергілікті атқарушы органдардың міндеттемелері.
Мемлекеттік энергетикалық тізілім (МЭР):
Жылына балама 100 жəне одан көп тонна шартты отын көлемінде энергетикалық 
ресурстарды тұтынатын жеке кəсіпкерлер мен заңды тұлғалар; 
Жылына балама 100 жəне одан көп тонна шартты отын көлемінде энергетикалық 
ресурстарды  тұтынатын  мемлекеттік  мекемелер,  квазимемлекеттік  сектор  мен  табиғи 
монополиялардың субъектілері.
ҚР Нормативтік базасы келесі құжаттарда көрініс тапқан [6 – 20; 22]:
Энергия  тұтыну  нормативтері  (Инвестициялар  жəне  даму  министрлігінің 
31.03.2015 жылғы № 394 бұйрығы):
Қара жəне түсті металлургия
Отын өнеркəсібі
Химиялық жəне мұнайхимиялық өнеркəсіп
Өнеркəсіптік құрылыс материалдары
Электр станциялары мен қосалқы станциялардың жеке мұқтаждықтарына электр 
энергиясын жұмсау шығыны
Жылу  желілері  үшін  жылу  оқшаулау  арқылы  (жылу  ағыны  тығыздығы)  жылу 
Энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігі

25
жоғалтуы
Технологиялық  үдерістердің,  жабдықтың,  оның  ішінде  электр  жабдығының 
энергия  тиімділігі  жөніндегі  талаптар  (Инвестициялар  жəне  даму  министрлігінің 
31.03.2015 жылғы № 407 бұйрығы)
Жеке  кəсіпкерлер  мен  заңды  тұлғалардың  электр  желілерінде  қуатылық 
коэффицентінің  нормативтік  мəндері  (Инвестициялар  жəне  даму  министрлігінің 
31.03.2015 жылғы № 407 бұйрығы)
Ғимараттырдың,  құрылыстардың,  имараттардың  жобалау-сметалық 
құжаттамасы  бойынша  қоршау  конструкцияларының  бөлігі  болып  табылатын 
ғимараттардың, құрылыстардың, имараттардың энергия тиімділігі жөніндегі талаптар 
(Инвестициялар жəне даму министрлігінің 31.03.2015 жылғы № 406 бұйрығы)
Құрылыс  материалдарының,  бұйымдары  мен  конструкцияларының  энергия 
тиімділігі жөніндегі талаптары (Инвестициялар жəне даму министрлігінің 31.03.2015 
жылғы № 401 бұйрығы)
Көліктің  энергия  иімділігі  жөніндегі  талаптар  (Инвестициялар  жəне  даму 
министрлігінің 31.03.2015 жылғы № 389 бұйрығы).
«Мемлекеттік  энергетикалық  тізілімді  қалыптастыру  жəне  жүргізу 
қағидаларын  бекіту  туралы»  Қазақстан  Республикасы  Инвестициялар  жəне  даму 
министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 387 бұйрығы
«Энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігін арттыру саласындағы ұлттық даму 
институтын  айқындау  туралы»  Қазақстан  Республикасы  Инвестициялар  жəне  даму 
министрінің 2015 жылғы 30 қарашадағы № 1130 бұйрығы
«Энергия  аудитін  жүргізу  қағидаларын  бекіту  туралы»  Қазақстан 
Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 400 
бұйрығы
«Энергия-сервистік  шарттың  үлгілік  нысандарын  бекіту  туралы»  Қазақстан 
Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 402 
бұйрығы
«Энергия  аудитінің  қорытындысы  бойынша  Мемлекеттік  энергетикалық 
тізілім  субъектісі  əзірлейтін,  энергия  үнемдеу  жəне  энергия  тиімділігін  арттыру 
жөніндегі  іс-шаралар  жоспарының  нысаны  мен  мазмұнына  қойылатын  талаптарды 
бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму Министрінің 2015 
жылғы 31 наурыздағы № 391 бұйрығы
Энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігін арттыру саласындағы аккредиттеу 
туралы  куəліктің  нысанын  бекіту  туралы  Қазақстан  Республикасы  Премьер-
Министрінің  орынбасары  -  Қазақстан  Республикасы  Индустрия  жəне  жаңа 
технологиялар министрінің 2012 жылғы 3 қазандағы № 354 Бұйрығы
Энергия аудиті қорытындыларына талдау жүргізу қағидаларын бекіту туралы 
Қазақстан  Республикасы  Инвестициялар  жəне  даму  министрінің  2015  жылғы  30 
қарашадағы № 1129 бұйрығы
Энергия  тиімділігі  картасын  қалыптастыру  жəне  жүргізу,  энергия  тиімділігі 
картасына  жобаларды  іріктеу  жəне  енгізу  қағидаларын  бекіту  туралы  Қазақстан 
Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 30 қарашадағы № 
1139 бұйрығы
«Жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы» 2009 жылғы 4 
шілдедегі № 165-ІV Қазақстан Республикасының Заңы
Энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігі