Өзін- өзі тексеретін сұрақтар: 1.Ақпарат дегеніміз не?
2.Коммуникация дегеніміз не?
3.Коммуникация түрлерін ата?
4.Коммуникация процессі дегеніміз не?
6. Пайдаланатын әдебиеттер:1,2,4,5,6,7,9,12,14,15,16
1.Тақырыбы: Басқару процесіндегі шешімдер.
2.Қарастырылатын сұрақтар: 1. Басқару шешімдері.
2. Шешім қабылдау этаптары.
3. Дәрістің мақсаты: Тақырыпты жан-жақты қарастырып , ақпарат беру.
4. Дәрістің мазмұны:
-
Проблемалардың жіктелуі.
-
Басқару шешімдері.
-
Шешімді дайындау технологиясы және оны жүзеге асыру.
4.Тәекел жағдайында шешім қабылдау
1. Проблема – бұл жүйе жағдайының арасында болатын ситуация.
2. Басқару шешімдері – бұл жұмысшылардың орындалу бағдарламаларын анықтайтын, басқарылу объектісіне қойылған нақты міндеттерге жету жағдайын, әдіс, тәсіл, амалдарын белгілейтін басқару субъектісінің ықпалы.
Шешім сипаты және жіктелуі:
-
уақытша ықпал;
-
шешілетін сұрақтар масштабы;
-
берілген шешімнің ықпал етілген объектісі;
-
функционалды бағытталуы т.б.
Шешім қабылдау этаптары:
1 кезең – ситуация мен симптом талдауы. Проблеманың пайда болуы.
2 кезең – проблеманың себепті-қорытынды талдауы.
3 кезең – шешімді қабылдау мақсатын анықтау.
4 кезең – шешімді қабылдау, қабылдамау мақсатын анықтау.
5 кезең – балама мен критерийлерді жасау.
6 кезең – шешімді іздеу.
7 кезең – баламаны таңдау.
8 кезең – шешімді қабылдаушы тұлғалармен кеңесу.
9 кезең – басшылықпен шешімді қабылдау.
Шешім қабылдау процедурасы:
-
шешім қабылдаудың дәстүрлі формасы;
-
«ми шабулы» әдісі;
-
Идеялар жинау әдісі;
-
«Дельфа» әдісі;
-
Морфологиялық әдіс.
4. Шешім қабылдау тәуекелмен бірге жүреді, тәуекел кезінде шешім қабылдаудағы қауіпті жағдай, болашақтағы таза табыстың төмендеуіне әкеледі.
Тәуекел түрлері:
-
Инвестициялық тәуекел;
-
Іскерлік тәекел;
-
Моральды тәуекел;
-
Мүліктік тәуекел.
Жоғалтулар – материалды, еңбектік, қаржылық болуы мүмкін.
5.Өзін- өзі тексеретін сұрақтар: 1.Проблема дегеніміз не?
2.Басқару шешімдері дегеніміз не?
3.Шешім қабылдау этаптарын ата?
4.Тәуекел түрлерін ата?
6. Пайдаланатын әдебиеттер:1,2,4,5,6,7,9,12,14,15,16
1.Тақырыбы:Басшылық: жеке ықпал және басшылық стилі. Лидерлік.
2. Қарастырылатын сұрақтар:1.Басшылық- тәсілдері. 2.Басшылық стилдері.
3. Дәрістің мақсаты: Тақырыпты жан-жақты қарастырып , ақпарат беру.
4. Дәрістің мазмұны:
1. Басшылық – бұл басшының мақсатқа жету бағытында және жеке мақсаттары жалпы мақсатпен ұйымдастыру жолында өзіне бағыныштыларын нақты іс-қызметтерге итермелейтін, сезімдерін оятатын шаралар жиынтығын білдіру.
Топты мақсатқа жеткізетін адамның ұйымдастырушылық процесі лидерлік деп аталады.
2. Лидер – бұл рөлдер иерархиясында жоғары орын алатын және ұйымдастыру функциясын немесе тұтас басқаруды іске асыратын тұлға.
Көш басшының негізгі функциялары: қоғам интеграциясы, халық массасын біріктіру, оптималды шешімдерді табу және қабылдау, әлеуметтік арбитраж және патронаж, заңсыздықтан халық массасын қорғау.
3. Басшылық стилі – бұл қоластыларға деген басшының іс-қимылы, ол арқылы ол қызметкерлерге қазіргі уақытта керек жұмысын жасата алу өнері.
4. Басшылықтың класикалық стильдері: авторитарлы, демократиялық, либералды.
Кешенді белгілеу бойынша басшылық класикалық стилінің типтері
|
Критерийлер
|
Авторитарлы
|
Демократиялық
|
Либералды
|
Мақсат қою
|
Басшы қояды
|
Топ шешеді
|
Шешім қабылдауда толық еркіндік
|
Мідеттерді бөлу
|
Барлық міндетті басшы береді
|
Анықталғаг жұмыстардың бөлу реті жасалады
|
Басшы керекті материалдарды береді
|
Жұмысты бағалау
|
Басшы өзі жұмысшылырды марапаттайды не жаралайды
|
Басшы объективті критерийлерді қолдануға тырысады
|
Басшы бөлек бағалау береді
|
Бұдан басқа мына стильдерді көсетуге болады: кооперативті, бюракраттық, дистоционды, интегралды т.б.
5.Өзін- өзі тексеретін сұрақтар: 1. Басшылық стиліне әсер етуші факторлар.
2. Басшылықтың классикалық стилдері.
6. Пайдаланатын әдебиеттер:1,2,4,5,6,7,9,12,14,15,16
1.Тақырып: Дау – жанжалды басқару. Өзгерістер мен стресстерды басқару.
2. Қарастырылатын сұрақтар:1. Дау-жанжал типтері
2. Оның негізгі моделі. 3. Стресс.
3. Дәрістің мақсаты: Тақырыпты жан-жақты қарастырып , ақпарат беру.
4. Дәрістің мазмұны:
1. Дау-жанжал – ол екі немесе бірнеше жақтардың арасында келісімнің болмауы.
2.
3. Стресс – шеленісу, күштену, зорлау ұғымын білдіреді.
Сыртқы немесе ішкі ортаның қолайсыз факторларының әсеріне организмнің физиологиялық реакциясы кез келген жағдай стресске әкелуі мүмкін.
Стресстік жағдай моделі.
Стресс себептері
Ұйымдық факторлар:
-
Шектен тыс жұмыс бастылық немесе қолы бостылық.
-
Рөлдердегі келіспеушілік.
-
Жұмыста қойылған міндеттің нақты еместігі.
-
Қызықсыз, болашақсыз жұмыс.
-
Жұмысқа денсаулық жағдайының төмендігі.
Жеке тұлғалық факторлар:
-
жеке сипаттағы құбылыстар;
-
ағзаға зиян келу;
-
жұмыстан шығару;
-
зейнеткерлікке шығу т.б.
Стрессті болдыртау факторлары:
-
өмірдегі жетістік және оған қанағаттану;
-
өмірдегі өзіңнің орныңды түсіну;
-
өзінің мүмкіндігінің мен қабілетіне қарай алдыңа мақсат қою;
-
белсенді демалыс;
-
жақсы тамақтану және тұнбалы ішімдік ішу;
-
ыңғайлы дене шынықтыру;
-
демалу, буын босатудың бір тиімді әдісін тұрақты пайдалану.
Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1.Дау-жанжалдар типтерін ата?
2.Стресс дегеніміз не?
3.Ұйымдық факторларды ата?
4.Жеке тұлғалық факторларды ата?
5.стрессті болдырпау факторларды ата?
Әдебиеттер : 1,3,5.
1.Тақырып :БЕҒҰ еңбекті ұйымдастыру ерекшеліктері
2. Қарастырылатын сұрақтар: 1. БЕҒҰ еңбекті ұйымдастыру ерекшеліктері.
2. БЕҒҰ – мақсаттары.
3. Іскерлік жиналыстар.
3. Дәрістің мақсаты: Тақырыпты жан-жақты қарастырып , ақпарат беру.
-
4. Дәрістің мазмұны: Басқарушылық еңбек мазмұны және ерекшеліктері.
-
БЕҒҰ (Басқарушылық еңбекті ғылыми ұйымдастыру) түсінігі.
-
Басқарудың еңбекті жетілдірудің негізгі бағыттары.
-
Қызметтік жиналыс жүргізуді ұйымдастыру.
1. Басқарушылық еңбек түсінігінде басшылық орындайтын керекті жұмыс түрлерінің жиынтығы.
Қоғамдық өндірісте жұмысшы мінезінің ерекшеліктері
|
Материалдық игілік процесінде қызмет ететін жұмыскерлер
|
Басқарумен айналысатын қызметкерлер
|
1. Еңбек заты
|
Шикізат, материалдар
|
Ақпарат, байланыс, қатынас
|
2. Еңбек объектісі және ықпал бағыты
|
Еңбек құралы, ықпал орындаушы механизмдердің берілген тапсырмаға байланысты жүзеге асады.
|
Жұмыскер ұжымы, олар арқылы атқарушы органға ықпал ету.
|
3. Еңбек нәтижесі
|
Кәсіпорынның жылдық өнімі, қызметтер
|
Қойылған мақсатқа жету үшін бағытталған шешімдер
|
Достарыңызбен бөлісу: |