Ежелгі шығыс, Грекия, Рим, орта ғасырлық еуропадағы саяси ой-пікірлер

Луций Анней Сенека (б.э.д. 3–65 жж.)

жүктеу 39,68 Kb.

бет	9/12
Дата	23.04.2020
өлшемі	39,68 Kb.
	#29939

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2 сауир Ежелгі шығыс, Грекия, Рим, орта ғасырлық еуропадағы саяси ой-пікірлер.

Луций Анней Сенека (б.э.д. 3–65 жж.) император Не-ронның тәрбиешісі, мемлекет қайраткері, сенатор болған.
Сенека рухани идея бостандығы үшін күресті. Ол адамдардың қай әлеуметтік статусқа жататындығына қарамай олар рухани жағынан азат болуы керек деп есептейді. «Тіпті құлдың өзі де рухани азат адам, тек оның тәні ғана құлдықта» деген. Құлдық жүйені Сенека жоққа шығармайды, бірақ ол құл иелерінен құлдарға адам-гершілікпен қарауын сұрайды. Ол барлық адамдар тағ-дыр алдында бірдей дәрежеде «құл» деп есептейді. Оны ол «біреулер құлқынның құлы, біреулер дүниенің құлы. Ең ауыр құлдық – өз еркімен құлдыққа мойын ұсыну» деп түсіндіреді.
Сенека өзінің табиғи-құқықтық тұжырымдамасын «тағдыр заңдарына» таңып қояды. Бұл заңға адамзаттың

ойлап тапқан нұсқаулары, мемлекет және заңдар түгел бағынады деп түсінді.

Стоиктердің келесі өкілі – Эпиктет. Ол қоғамдағы адамдар әрқайсысы өзіне тағдырдан келген істермен ғана шұғылдануы керек дей келе, байлық пен құлдық жүйені қатаң сынады. Құл ұстау адамгершілікке жатпайтын жат қылық деді. «Өзіңе тілемеген жаман істі өзгеге де тілеме. Егер саған құл болу ұнамаса, онда өзгені де құлдықта ұстама» деген.

жүктеу 39,68 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12