Тілдік мақсаттар
|
Оқушылар орындай алады: өлең тақырыбы мен идеясын түсінеді.
Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: өлең құрылысы, ұйқас, шумақ, тармақ, ырғақ, буын, бунақ т.б.
Тақырыпқа қатысты сөздік қор мен тіркестер: өлең, жастар, үлгі, сөз; диалог құру үшін пайдалы тіркестер: менің ойымша.., сөзіме дәлел ретінде... т.б.
Талқылауға арналған сұрақтар:
1. Қалай ойлайсыңдар, ақын бұл өлеңін қандай мақсатпен жазған?
2. Бұл өлеңді қандай адамдарға арналған?
3. Өлең мәтініне сәйкес, Абай сөзін қандай адам ұғады?
|
Cабақтың басы:
5 минут
Сабақтың ортасы
3 минут
10 минут (талқылау, пікір алмасу үшін)
6 минут
(постер қорғау үшін)
ЖЖ
6 минут
5 минут
(2-тапсырма бойынша)
|
Ұйымдастыру кезеңі
Мотивация кезеңі
Интерактивті тақтадан Абай Құнанбайұлының «Желсіз түнде жарық ай» әні тыңдатылады.
Ән аяқталғаннан кейін білім алушылар өздерінің әннен алған әсерлерімен бөліседі. Сол арқылы тақырыпқа бағыттаймын. Іс-әрекет барысында оқушылар осыған дейін алған білімдерін негізге ала отырып, Абай өмірі мен өскен ортасы, шығармалары туралы ақпарат алмасады.
Үй тапсырмасын тексеруді «Ыстық картоп» әдісі арқылы жүзеге асырамын. Мұнда оқушылар бір-біріне Абай Құнанбайұлы өмірі мен шығармашылығына қатысты білу, түсіну деңгейіндегі сұрақтарды қояды. Қолындағы «картопты» лақтырған оқушы сұрағын қояды, алған оқушы жедел жауап бермесе, қолы «күйіп» қалып, ойыннан шығып қалады.
Дескриптор:
1. Абай Құнанбайұлының өмірі мен мен өскен ортасы туралы бастапқы мәліметтерді біледі.
2. Ақынның бірнеше шығармаларын атайды.
Тапсырманы тексеру кезеңі аяқталған соң, дескрипторға сүйене отырып ауызша кері байланыс беремін.
Оқушыларға интерактивті тақтадан тақырыпқа қатысты таныстырылым ұсынылады. Абай Құнанбайұлының «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін» атты өлеңіне таңдалған оқу мақсаттары, бағалау критерийлерін таныстырамын.
Топқа бөлу. Сынып оқушыларын санақ әдісі арқылы 3 топқа бөлемін.
Тапсырманы орындау үшін үш топқа ДЖИГСО әдісі арқылы Абайдың «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін» өлеңінің мәтінімен толық танысып, мағынасын ажырату, топ ішінде талқылауды тапсырамын. Барлық топ мүшелері бірлескен әрекет негізінде бір-бірімен пікір алмаса отырып А, В, С деңгейіндегі тапсырмаларды топта талқылап, постер түрінде қорғайды.
Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін,
Жоқ-барды, ертегіні термек үшін.
Көкірегі сезімді, тілі орамды
Жаздым үлгі жастарға бермек үшін.
Бұл сөзді тасыр ұқпас, талапты ұғар,
Көңілінің көзі ашық, сергек үшін.
Түзу кел, қисық-қыңыр, қырын келмей,
Сыртын танып іс бітпес, сырын көрмей.
Шу дегенде құлағың тосаңсиды,
Өскен соң мұндай сөзді бұрын көрмей.
Таң қаламын алдыңғы айтқанды ұқпай,
Және айта бер дейді жұрт тыным бермей.
Сөз айттым Әзірет Әлі, айдаһарсыз,
Мұнда жоқ алтын иек, сары ала қыз.
Кәрілікті жамандап, өлім тілеп,
Болсын деген жерім жоқ жігіт арсыз.
Әсіре қызыл емес деп, жиренбеңіз,
Түбі терең сөз артық, бір байқарсыз.
Батырдан барымташы туар даңғой,
Қызшыл да, қызықшыл да әуре жан ғой.
Арсыз, малсыз, ақылсыз, шаруасыз,
Елірмелі маскүнем байқалған ғой.
Бес-алты мисыз бәңгі күлсе мәз боп,
Қиналмай, қызыл тілім, кел, тілді ал, қой!
Өлеңі бар өнерлі, інім, сізге
Жалынамын, мұндай сөз айтпа бізге.
Өзге түгіл өзіңе түк пайдасы жоқ,
Есіл өнер қор болып кетер түзге.
Сәнқой, даңғой, ойнасшы, керім-кербез
Қанша қызық болады өзіңізге?
Тапсырмалар:
1. (А) Өлеңдегі автордың айтпақ болған ойын 5 сөйлеммен тұжырымдаңдар.
2. (В) Өлеңді түсіндіру үшін адамға керекті қасиеттерді топтастырыңдар.
3. (С) Әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені автор бейнесімен байланыстыра отырып талқылаңдар.
ҚБЖ дескрипторы:
1. Өлеңнің тақырыбы мен идеясын түсінеді.
2. Әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіреді.
Тапсырма орындалып болғаннан кейін дескриптор негізінде кері байланыс беремін.
2-тапсырма жұпта орындалады.
1. Білім алушылар өлең шумақтарының мағынасын аша отырып тұжырымдама кестесін толтырады.
2. Поэзиялық шығарманың негіз етіп автордың көңіл күйін, көзқарасын дәлелдер арқылы талқылайды.
Шумақ
|
Шумақта берілген ой
|
Менің түсінуім
|
|
|
|
ҚБЖ дескрипторы:
1. Өлең мазмұнына сәйкес тұжырымдама кестесін толтырады.
2. Поэзиялық шығарманың мазмұнына сүйеніп автор бейнесін анықтайды.
3. Өлең мазмұнын негіз етіп автордың көңіл күйін, көзқарасын дәлелдер арқылы талқылайды.
Жұптардың өзара бағалауы «Екі жұлдыз, бір тілек» арқылы жүргізіледі.
|
6-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» оқулығы
Абай Құнанбайұлы. Өлеңдер жинағы
Аудиома-териал
Бейнеролик
|
Тапсырманы орындау барысында кездескен кедергілер кезінде оқушыларға қолдау көрсетемін.
Тапсырмаларды спиральдік жүйемен жеңілден ауырға, оңайдан күрделіге қарай беру.
Сабақ барысында сұрақтарды оқушылардың деңгейін ескере отырып қолданамын.
|
Білім алушылардың сабақтың бас кезінде алдарына қойған мақсатқа жеткен-жетпегенін анықтау «Бес саусақ» әдісі арқылы жүзеге асады.
|
Әдебиет теориясымен, тарихпен байланыс жүзеге асады.
Қауіпсіздік ережелерінің сақталуы мұқият бақыланады.
Интерактивті тақта, презентация т.б. қолданылады.
Сабақтың өн-бойында «Мәңгілік ел» жалпыұлттық идеясы мен «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасындағы құндылықтарға тәрбиелік элементтер ретінде басымдық беріледі.
Автордың адамның қоғамнан өз орнын табуы жайындағы ойы негізге алынады.
|