Конструктивті сипаттардың

 
Конструктивті сипаттардың  
классификациялық топтарының 
коды  (КҚБЖ классификаторы 
бойынша классификациялық  
сипаттама) 
XX XXX X 
Класс 
Подкласс 
Группа 
Подгруппа 
Вид _____   
Бӛлшектің технологиялық коды 
х х х х х   х х х х х х х х  
Бӛлшек тҥрін сипаттайтын 
классификациялық сипаттар тобының 
коды 
Технологиялық әзірлеу әдісі бойынша 
басты сипаттардың классификциялық 
топтарының коды 
а 
б 
18.15 сур. Бөлшектің конструктивтік-технологиялық кодының 
қҧрылымы: 
а — конструкторская часть кода; б — технологическая часть кода
 
Жҥйе  бастапқы  кестелерден  тҧрады  -  бөлшектің  əрбір 
сипаттамасына  тиісті  технологиялық  кодын  тағайындайтын  білім 
негіздері. 
18.16  суретінде  бастапқы  кестелер  қҧрамының  фрагменті—  білім 
қоры көрсетілген. 
18.17  суретінде  қҧрастырылған  кестелер  арасындағы  байланыстар 
сҧлбасының фрагменті көрсетілген. 
 
18.16  сур.  Сараптамалық  жҥйенің  бастапқы  кестесінің  (білім 
кестесі) мазмҧны 

 
 
18.17 сур. Кестелер арасындағы байланысты көрсететін сҧлбаның  
фрагменті 
 
18.18  сур.  Сараптамалық  жҥйенің  диалогтік  формаларының 
мазмҧны 
 

 
Берілген кестелер деректеріне сəйкес жəне жіктеу жҥйесіне сəйкес 
бөлшектердің сипаттамаларын енгізудің тиісті формалары əзірленді. 
18.18  суретінде  сараптамалық  жҥйенің  диалогтық  формаларының 
қҧрамы көрсетілген. 
18.19 суретінде бөлшектердің технологиялық классификациясының 
негізгі ерекшеліктерін кодтаудың объектісі көрсетілген. 
18.20  суретінде    беттерді  кесу  əдістерімен  дайындалған 
бөлшектердің  технологиялық  сипаттамаларын  кодтауға  арналған 
объектіні көрсетеді. 
18.21  суретінде  сараптамалық  жҥйенің  сҧраныстар  қҧрамы 
ҧсынылған. 
18.21  суретінен  байқайтынымыздай,  қҧрамында  кодтау  жəне 
декодтау сҧраныстары бар.  
Кодтау  туралы  сҧраныстың  нəтижесі  –  енгізілген  сипаттамаға 
сəйкес бөлшекке арналған технологиялық кодты генерациялау. 
Декодтауға  арналған  сҧраныстың  нəтижесі  кері  кодын  шешеді  – 
енгізілген  бөлшек кодына сəйкес  оның  технологиялық  сипаттамалары 
орнатылған. 
Кодтау сҧраныстарының бір мəтінін мысал ретінде келтірейік:  
INSERTINTO[Негізгі  кесте]  (Қҧрастыру,ТҧрақтыКод,ҚалыпКод, 
СызбаНөмірі, БҧйымНөмірі) 
 
18.19 сур. Бөлшектерді классификациялаудың басты технологиялық 
сипаттарын кодтау формасы 

 
 
18.20 сур. Табақты қалыптау əдістерімен жасалатын бөлшектердің 
технологиялық сипаттамаларын кодтау формасы 
SELECTSELECT[Cҧраныстыкодтау(ОСН)].Қҧрастыру,  [Cҧранысты 
кодтау(ОСН)].ТҧрақтыКод,  [Бастапқы  əзірлеменің  тҥрі].[Код]  & 
[Квалитет].[Код] 
& 
[Квалитет_1].[Код] 
& 
[Кедір-бҧдырлық 
параметрі].[Код]  &  [Дəлдік  деңгейлері].[Код]  &  [Қосымша  өңдеудің 
тҥрі(Р)].[Код]  &  [Масса  сипаттамасы].[Код]  ASҚалып-  Код, 
[Сҧраныстыкодтау(ОСН)]. 
СызбаНөмірі, 
[Сҧранысты 
кодтау(ОСН)].БҧйымНөмірі  
FROM[Бастапқы  əзірлеменің  тҥрі],  [Дəлдік  деңгейлері],  [Қосымша 
өңдеудің  тҥрі(Р)],  [Масса  сипаттамасы],  Квалитет,  Квалитет 
ASКвалитет_1, 
[Кедір-бҧдырлық 
параметрі], 
[Сҧранысты 
кодтау(ОСН)] 
WHERE((([Бастапқы 
əзірлеменің 
тҥрі].Код)=[Forms]![Кесіп 
өңделетін 
бөлшектердің 
TК-cы]![Өрістізіммен0]) 
AND((Ква- 
литет.Код)=[Forms]![Кесіп  өңделетін  бөлшектердің  TК-cы]![  Өріс 
тізіммен2]) 
AND((Квалитет_1.Код)=[Forms]![ 
Кесіп 
өңделетін 
бөлшектердің  TК-cы]![  Өрістізіммен  4])  AND(([Кедір-бҧдырлық 
параметрі].Код)=[Forms]![Кесіп өңделетін бөлшектердің TК-cы]![ Өріс 
тізіммен  6])  AND(([Дəлдік  деңгейлері].Код)=  =  [Кесіп  өңделетін 
бөлшектердің 
Forms^^.]![ 
Өрістізіммен 
20]) 
AND(([Масса 
сипаттамасы].Код)=[Forms]![  Кесіп  өңделетін  бөлшектердің  TК-cы]![ 
Өрістізіммен 10])AND(([Бастапқы 

 
əзірлеменің  тҥрі].КодВидДетТМ)="4"  AND(([Қосымша  өңдеудің 
тҥріTKH(P)].noKpbrrae_K^a)=[Forms]![  Кесіп  өңделетін  бөлшектердің 
TК-cы]![ 
Өрістізіммен 
40]) 
AND(([Қосымша 
 
өңдеудің 
тҥрі(P)].TepмӨңдеу_Koд)=[Forms]![ Кесіп өңделетін бөлшектердің TК-
cы]![ Өрістізіммен 38])); 
Сараптамалық  жҥйе  жҧмысы  ҧқсас  конструкторлық  жəне 
технологиялық  кодпен  толық  аналогты  іздеуге  негізделген.  Бҧл 
функция  Visual  Basic  бағдарламасымен  орындалады.  Сонымен  қатар 
аналогты  көп  сатылы  іздестіру  жҥргізілуде,  өйткені  кəсіпорын 
шығаратын  өнімнің  ауқымы  ҥлкен  болса  да,  конструкторлық-
технологиялық  кодының  100%  сəйкес  келетін  бөлігін  табуға  болады. 
Сондықтан толық аналог табылмаса, онда екінші іздеу жҥргізіледі. Бҧл 
жағдайда  іріктеу  критерийлері  азаяды,  яғни.  жҥйе  конструкторлық 
жəне технологиялық кодекстің барлық ҧстанымдарын салыстырмайды, 
бірақ ең маңыздысы ғана. Конструкторлық жəне технологиялық кодын 
таңдау  жҧмыстың  технологиялық  əдісімен  (технологиялық  кодының 
тҧрақты бөлігінің алтыншы позициясы) бөлшек тҥріне негізделеді. Бҧл 
технологиялық 
кодтың 
айнымалы 
бөлігінің 
айтарлықтай 
ерекшеленуімен байланыстырылады. 
 
18.21 сур. Сынақ жҥйесінің сҧраныс қҧрамы